Με νέα εξαιρετικά επείγουσα εγκύκλιο (αρ. 29/13.5.2013) το ΙΚΑ εδωσε σημαντικές διευκρινίσεις σχετικά με τις διατάξεις του άρθρου 66 του Ν. 4144/2013 περί παράτασης χορήγησης συντάξεων λόγω αναπηρίας εξαιτίας καθυστέρησης των ΚΕ.Π.Α. Προσοχή: στη ρύθμιση υπάγονται μόνο οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, και όχι οι επιδοματούχοι του εξωϊδρυματικού επιδόματος, ούτε οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν προσαύξηση λόγω απόλυτης αναπηρίας. Διαβάστε αναλυτικά:

ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 66 του Ν. 4144/2013 περί παράτασης χορήγησης συντάξεων λόγω αναπηρίας

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 66 του Ν. 4144/2013 (ΦΕΚ 88Α΄/18.4.2013), με τις οποίες ρυθμίζεται το θέμα της παράτασης της χορήγησης σύνταξης λόγω αναπηρίας στους συνταξιούχους των οποίων το δικαίωμα έχει λήξει ή πρόκειται να λήξει μέχρι τις 31.10.2013, εφ’ όσον εκκρεμεί εξέτασή τους από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α., χωρίς υπαιτιότητά τους, υπό την προϋπόθεση ότι πριν από τη λήξη του δικαιώματος είχαν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

Για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων αυτών παραθέτουμε τις ακόλουθες οδηγίες, σύμφωνα και με τις σχετικές έγγραφες διευκρινίσεις της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΑΔΑ: ΒΕ54Λ-Ν02):

1. ΚΑΛΥΠΤΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

Σύμφωνα με τη γραμματική διατύπωση και την εισηγητική έκθεση του νόμου, στη ρύθμιση υπάγονται μόνο οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας, υπό τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στη διάταξη και αναλύονται στην επόμενη παράγραφο. Επομένως, δεν εμπίπτουν σε αυτή:

• οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος που λαμβάνουν σύνταξη με ειδικές διατάξεις που προϋποθέτουν ορισμένη κατάσταση αναπηρίας των ασφαλισμένων
• οι επιδοματούχοι του εξωϊδρυματικού επιδόματος
• οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν προσαύξηση λόγω απόλυτης αναπηρίας
• τα ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνα θανόντος ασφαλισμένου/συνταξιούχου που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους

2. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ

Προκειμένου να υπαχθούν στη ρύθμιση οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας πρέπει να πληρούν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:

α) μέχρι τη λήξη του δικαιώματος συνταξιοδότησης να έφεραν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%,

β) το δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας να έχει λήξει ή να λήγει μέχρι την 31.10.2013,

γ) να εκκρεμεί εξέτασή τους από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α., χωρίς υπαιτιότητά τους.

Διευκρινίζεται ότι υπαιτιότητα των συνταξιούχων στοιχειοθετείται στην περίπτωση άρνησης προσέλευσης στις υγειονομικές επιτροπές. Αντίθετα, δεν αποτελεί κώλυμα για την υπαγωγή στην εν λόγω ρύθμιση η περίπτωση κατά την οποία ο συνταξιούχος ή ο αρμόδιος διευθυντής έχουν προσφύγει στη δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή ΚΕ.Π.Α., δεδομένου ότι πρόκειται για άσκηση νόμιμου δικαιώματος.

3. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (ΕΝΑΡΞΗ-ΛΗΞΗ-ΔΙΑΡΚΕΙΑ-ΠΟΣΟ-ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΠΟΣΩΝ-ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ)

Μετά τη λήξη του δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, η χορήγηση της μηνιαίας παροχής που προβλέπεται από την εν λόγω διάταξη ως σύνταξη λόγω αναπηρίας παρατείνει τη χορήγηση του ποσού της σύνταξης που καταβαλλόταν στο συνταξιούχο πριν από τη λήξη του σχετικού δικαιώματος κατ’ ανώτατο χρονικό διάστημα 6 μηνών.

Επισημαίνεται ότι η κοινοποιούμενη διάταξη είναι μεταβατική.

Η έναρξη ισχύος της καθορίζεται από την ημερομηνία δημοσίευσής της στο ΦΕΚ, δηλαδή στις 18.4.2013. Επομένως, τα οικονομικά αποτελέσματα της εν λόγω ρύθμισης αρχίζουν στις 18.4.2013. Συνεπώς, στις περιπτώσεις που το δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας έληξε πριν από την ημερομηνία αυτή δεν παρέχεται η δυνατότητα αναδρομικής χορήγησης ποσών σύνταξης λόγω αναπηρίας.

Η πρώτη καταβολή θα γίνει αυτόματα μέσω Η.ΔΙ.Κ.Α., στις 30.5.2013, με πίστωση στον τραπεζικό λογαριασμό των συνταξιούχων που δικαιούνται κατά τα ανωτέρω την παροχή αυτή και θα αφορά χρονικό διάστημα από 1.5.2013 έως 30.6.2013.

Η ημερομηνία λήξης της διάταξης καθορίζεται από τη ρητή διατύπωση του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 66 και είναι η 31.10.2013. Αυτό σημαίνει ότι δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση παρέχεται σε όσους συνταξιούχους το δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας έχει λήξει ή λήγει μέχρι την ημερομηνία αυτή (βλ. παρ. 2β).

Τα οικονομικά αποτελέσματα της διάταξης αυτής λήγουν με δύο τρόπους:

α) είτε με τη συμπλήρωση 6 μηνών παράτασης της χορήγησης της σύνταξης λόγω αναπηρίας με βάση τη διάταξη αυτή,

β) είτε με την αναγγελία της παράτασης της συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας.

Σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, εάν μετά την οριστική κρίση των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α. κριθεί ότι οι συνταξιούχοι οι οποίοι είχαν υπαχθεί στη ρύθμιση αυτή δεν φέρουν συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας ή φέρουν ποσοστό αναπηρίας μικρότερο από 67%, οι αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές αναζητούνται διά συμψηφισμού άτοκα (δηλαδή κατά παρέκκλιση των γενικών διατάξεων του άρθρου 40 παρ. 4 εδ. α΄ του ΑΝ 1846/1951), με μηνιαία παρακράτηση ποσοστού 20% επί των τυχόν χορηγούμενων συνταξιοδοτικών παροχών. Στην περίπτωση όμως που δεν χορηγούνται συνταξιοδοτικές παροχές, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά αναζητούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ.

Τέλος, κατά το χρονικό διάστημα παράτασης της χορήγησης της σύνταξης λόγω αναπηρίας με βάση τη διάταξη αυτή, εξακολουθούν να γίνονται κρατήσεις υπέρ ασθένειας και παρέχεται στους συνταξιούχους ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.

4. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Για την πληρέστερη κατανόηση των προαναφερθέντων, παραθέτουμε χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Ι. α) Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας 80% για χρονικό διάστημα από 1.8.2011 έως 31.7.2012 έχει υποβάλει αίτηση για παράταση συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας την 1.8.2012 η οποία βρίσκεται σε εκκρεμότητα στις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α., χωρίς υπαιτιότητά του. Με βάση τη διάταξη δικαιούται να λαμβάνει για χρονικό διάστημα μέχρι 6 μηνών το ποσό της σύνταξης που δικαιούτο πριν από τη λήξη του δικαιώματος, αρχής γενομένης από το μήνα Μάιο 2013.

β) Έστω ότι η αρμόδια υγειονομική επιτροπή ΚΕ.Π.Α. αποφανθεί ότι ο ανωτέρω φέρει ποσοστό αναπηρίας 67% για χρονικό διάστημα από 1.8.2012 μέχρι 31.7.2014 και ότι με βάση αυτή τη γνωμάτευση εκδίδεται απόφαση παράτασης της συνταξιοδότησής του λόγω αναπηρίας την 1.7.2013. Δεδομένου ότι, με βάση τη διάταξη, για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2013 τού χορηγήθηκε ποσό σύνταξης που αντιστοιχούσε στο ποσοστό αναπηρίας που είχε από 1.8.2011 έως 31.7.2012 (80%), δηλαδή μεγαλύτερο από αυτό που κρίθηκε κατά παράταση από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή ΚΕ.Π.Α., θα πρέπει τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά να αναζητηθούν άτοκα, με μηνιαία παρακράτησή τους σε ποσοστό 20% από τη χορηγούμενη σύνταξη.

ΙΙ. α) Συνταξιούχος λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας 67% για χρονικό διάστημα από 1.4.2011 έως 31.3.2013 έχει υποβάλει αίτηση για παράταση συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας την 1.4.2013, η οποία βρίσκεται σε εκκρεμότητα στις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α., χωρίς υπαιτιότητά του. Με βάση τη διάταξη δικαιούται να λαμβάνει για χρονικό διάστημα μέχρι 6 μηνών το ποσό της σύνταξης που δικαιούτο πριν από τη λήξη του δικαιώματος, αρχής γενομένης από το μήνα Μάιο 2013.

β) Έστω ότι η αρμόδια υγειονομική επιτροπή ΚΕ.Π.Α. αποφανθεί ότι ο ανωτέρω φέρει ποσοστό αναπηρίας 45% για χρονικό διάστημα από 1.4.2013 μέχρι 31.7.2014.

Δεδομένου ότι, με βάση τη διάταξη, για τους μήνες Μάιο έως και Οκτώβριο 2013 τού χορηγήθηκε ποσό σύνταξης που δεν εδικαιούτο, επειδή το ποσοστό αναπηρίας που κρίθηκε από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή ΚΕ.Π.Α. με βάση την από 1.4.2013 αίτησή του δεν είναι συντάξιμο από την ημερομηνία αυτή και μέχρι την 31.7.2014, θα πρέπει τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά να αναζητηθούν σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ.

ΙΙΙ. Έστω ότι συνταξιούχος με ποσοστό αναπηρίας 67% έχει κριθεί ότι δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας για χρονικό διάστημα από 1.11.2012 έως 31.10.2013.

Δεδομένου ότι θεωρητικά στις 31.10.2013 θα βρίσκεται σε εκκρεμότητα η παράταση της συνταξιοδότησής του από τις υγειονομικές επιτροπές ΚΕ.Π.Α., με βάση την κοινοποιούμενη διάταξη, θα δικαιούται να λαμβάνει το ποσό της σύνταξης που δικαιούτο πριν από τη λήξη του δικαιώματος και για χρονικό διάστημα μέχρι 6 μηνών, αρχής γενομένης από το μήνα Νοέμβριο 2013.

IV. Έστω ότι συνταξιούχος με ποσοστό αναπηρίας 67% έχει κριθεί ότι δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας για χρονικό διάστημα από 1.12.2012 έως 30.11.2013.

Δεδομένου ότι η ισχύς της διάταξης λήγει στις 31.10.2013 ο συνταξιούχος δεν θα υπαχθεί σε αυτή.

5. ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

α) Λαμβάνοντας υπ’ όψη ότι η εφαρμογή της εν λόγω διάταξης για τα πρόσωπα που εμπίπτουν σε αυτή είναι αυτοδίκαιη και αυτεπάγγελτη, χωρίς δηλαδή να απαιτεί την υποβολή σχετικής αίτησης εκ μέρους των ασφαλισμένων και δεδομένου ότι με βάση την κοινοποιούμενη διάταξη δίνεται το δικαίωμα παράτασης στη χορήγηση μιας συνταξιοδοτικής παροχής που είχε λήξει σύμφωνα με προηγούμενη ατομική διοικητική πράξη (απόφαση Διευθυντή), θα εκδίδεται ατομική διοικητική πράξη, με την οποία θα προβλέπεται η αναγνώριση του δικαιώματος χορήγησης του ποσού που δικαιούται ο ασφαλισμένος με βάση τη διάταξη αυτή για χρονικό διάστημα 6 μηνών κατ’ ανώτατο όριο, και η οποία θα πρέπει να κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο.

Προκειμένου να διευκολυνθούν οι υπηρεσίες συντάξεων των υποκαταστημάτων, η αρμόδια υπηρεσία του Ο.Π.Σ. θα εκδίδει και θα αποστέλλει ηλεκτρονικά στα αρμόδια υποκαταστήματα όλες τις σχετικές αποφάσεις.

Η απόφαση αυτή θα πρέπει να υπογράφεται από το Διευθυντή του υποκαταστήματος απονομής και να λαμβάνει αριθμό και ημερομηνία. Αντίγραφο της απόφασης θα τηρείται στο συνταξιοδοτικό φάκελο και στη συνέχεια θα διαβιβάζεται στην αρμόδια υπηρεσία πληρωμής συντάξεων, προκειμένου να μεριμνήσει για την κοινοποίησή της στο συνταξιούχο.

Στην απόφαση αυτή περιλαμβάνεται και η επιφύλαξη της υπηρεσίας για την αναζήτηση τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών στην περίπτωση που μετά τη γνωμάτευση των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α. κριθεί ότι ο ασφαλισμένος φέρει μικρότερο ποσοστό αναπηρίας από εκείνο με βάση το οποίο του χορηγήθηκαν ποσά με βάση τη διάταξη, καθώς και στην περίπτωση που κριθεί ότι δεν φέρει συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας (τουλάχιστον 50%).

β) Μετά την έκδοση οριστικής απόφασης των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α., θα εκδίδεται απόφαση Διευθυντή για την παράταση του δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, εφ’ όσον εξακολουθεί να υπάρχει συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας.

Κατά τη διαδικασία αυτή, οι εισηγητές θα ενημερώνονται κατ’ αρχήν από το «Αρχείο Συνταξιούχων/Ευρετήριο Συνταξιούχων» Ο.Π.Σ. εάν έχουν καταβληθεί στο συνταξιούχο ποσά με βάση τη διάταξη του άρθρου 66 του Ν. 4144/2013 και στη συνέχεια, σε θετική περίπτωση, θα αναφέρουν στην απόφαση παράτασης ότι συμψηφίζονται τα ποσά που χορηγήθηκαν με τις διατάξεις αυτές, καθώς και τα ποσά που τυχόν καταβλήθηκαν αχρεωστήτως εάν το ποσοστό αναπηρίας με το οποίο παρατείνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα είναι μικρότερο από αυτό βάσει του οποίου του χορηγήθηκε η παροχή της κοινοποιούμενης διάταξης. Υπενθυμίζεται ότι ο συμψηφισμός στην περίπτωση αυτή θα γίνεται άτοκα, με μηνιαία παρακράτηση ποσοστού 20% επί της καταβαλλόμενης κατά παράταση σύνταξης λόγω αναπηρίας.

Επίσης, στην περίπτωση που μετά την έκδοση οριστικής απόφασης των υγειονομικών επιτροπών ΚΕ.Π.Α. δεν υπάρχει συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας, θα εκδίδεται απόφαση Διευθυντή για τη διακοπή του δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, στην οποία θα πρέπει να αναφέρεται ότι αναζητούνται τα ποσά που χορηγήθηκαν με τις κοινοποιούμενες διατάξεις μέσω συμψηφισμού με τυχόν άλλη καταβαλλόμενη συνταξιοδοτική παροχή, με μηνιαία παρακράτηση ποσοστού 20%, ενώ, σε περίπτωση που δεν καταβάλλεται άλλη παροχή, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε.

γ) Τέλος, σας πληροφορούμε ότι ο κωδικός επαναφοράς των συντάξεων λόγω αναπηρίας που έχουν λήξει ή λήγουν μέχρι 31.10.2013 και εμπίπτουν στη ρύθμιση είναι 13 και ο κωδικός λήξης της παροχής που χορηγείται με την ίδια διάταξη είναι 33.

Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΓΔΟΝΤΑΚΗ

Διαβάστε επίσης:

–> 30/4/2013: Παράταση καταβολής για ένα εξάμηνο των συντάξεων αναπηρίας (ΙΚΑ)
–> 26/4/2013: Παράταση χορήγησης αναπηρικής σύνταξης λόγω καθυστερήσεων ΚΕΠΑ (Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων)