Ο Άγγελος Γραμμένος ζει στην Αθήνα, είναι εν ενεργεία αξιωματικός της ελληνικής αστυνομίας, και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αναπήρων Πολέμου Μονίμου & Πολεμικής Διαθεσιμότητας Σωμάτων Ασφαλείας. Καταρχήν.
Οι λόγοι όμως για τους οποίους φιλοξενείται η ζωή και το έργο του σε αυτές τις σελίδες, είναι πολλοί περισσότεροι. Η ενασχόλησή του με το θέατρο, τη μουσική, τη δημοσιογραφία, οι σημαντικές διακρίσεις του στον αθλητισμό, και η πραγμάτωση όλων αυτών υπό συνθήκες κινητικής αναπηρίας, είναι μόνο η αφορμή για μια κουβέντα που ξεκινήσαμε μαζί του, και η οποία θα μπορούσε να μην τελειώσει ποτέ.
Αναπηρία ΤΩΡΑ: Θα θέλαμε να μας μιλήσετε καταρχήν για τα χρόνια και τις πρώιμες σπουδές σας στην Κέρκυρα, όπου και μεγαλώσατε. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το θέατρο;
Άγγελος Γραμμένος: Εντελώς τυχαία. Από μικρό παιδί είχα τεράστιες ανησυχίες. Ήθελα να γνωρίζω τα πάντα. Οι σπουδές με κρατούσαν πάντα ζωντανό και δημιουργικό. Ξεκίνησα από την Κέρκυρα, ανήλικος ακόμη, ως μουσικός και τραγουδιστής. Με αυτή μου την ιδιότητα γνώρισα στην Αθήνα παράγοντες του Θεάτρου. Κάποια στιγμή μού ζήτησαν να αντικαταστήσω έναν νέο ηθοποιό που είχε αρρωστήσει. Τους άρεσα, και αυτό ήταν. Υπέβαλλα αίτημα σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Ν.Δ. 4013/1959 και έδωσα εξετάσεις στην ειδική «Επιτροπή Αδείας Ασκήσεως Επαγγέλματος του Ηθοποιού», του Ν. 5736/1933, που χορηγούσε δικαίωμα φοίτησης μόνο για τα «εξαιρετικά ταλέντα», και κέρδισα το δικαίωμα να σπουδάσω σε Δραματική Σχολή, φοιτώντας παράλληλα και στο Λύκειο. Έτσι, όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στο Λύκειο, ήμουν ταυτόχρονα και πτυχιούχος Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης. Αν και το ήθελα πολύ, παρά την επιτυχία μου στις εξετάσεις, δεν μπόρεσα να πραγματοποιήσω αυτές τις σπουδές μου στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, επειδή ο κανονισμός της Σχολής δεν μου επέτρεπε να εργάζομαι, και εγώ τότε είχα πολύ μεγάλη ανάγκη να εργασθώ, γιατί ύστερα από κάποια επιπλοκή στα κρυοπαγήματα που είχε υποστεί ο πατέρας μου κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο στην Αλβανία, αρρώστησε σοβαρά, και η οικογένειά μου περνούσε οικονομική κρίση. Γράφτηκα, λοιπόν, στην Επαγγελματική Σχολή Θεάτρου, και μέχρι να αποφοιτήσω, εκτός από ηθοποιός σε μπουλούκια, βοηθός σκηνοθέτη και κασκαντέρ, έκανα δεκάδες άλλα επαγγέλματα. Πάλευα σε υπαίθριους παλαιστικούς αγώνες σε καλοκαιρινούς κινηματογράφους και γήπεδα, με τον Αποστόλη Σουγλάκο, τον Μήτσο Καρυστινό, τον Τσικρικά, τον Παγιατάκη, τον Σιώτη, τον Ντουνή κ.α., ενώ δούλεψα και ως φωτογράφος στην Συνεργατική και την εφημερίδα Βραδυνή μέχρι που έκλεισε.
ΑΤ: Έχοντας ζήσει και συνεργαστεί με πολύ γνωστούς ηθοποιούς, θα έχετε ίσως στο μυαλό σας κάποιες σημαντικές προσωπικότητες ανθρώπων που σας επηρέασαν περισσότερο σε επαγγελματικό ή και προσωπικό επίπεδο. Ποιοι είναι αυτοί οι ηθοποιοί;
Ά.Γ.: Η Αλίκη Βουγιουκλάκη, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Γιάννης Γκιωνάκης, ο Μίμης Φωτόπουλος, ο Νίκος Ρίζος, ο Σωτήρης Μουστάκας, ο Στάθης Ψάλτης.
Μάλιστα, η αείμνηστη Αλίκη Βουγιουκλάκη με τίμησε με το να με καλέσει να ερμηνεύσω το ρόλο του Ναυάρχου Σράιμπερ, και άλλους δύο ρόλους, στη «Μελωδία της Ευτυχίας», παρά τον δισταγμό που είχα επειδή η κατάσταση της υγείας μου είχε αρχίσει να επιδεινώνεται ραγδαία και διακατεχόμουν από το φόβο ότι δεν θα μπορούσα να τα βγάλω πέρα. Επίσης, ο Ντίνος Ηλιόπουλος και ο Γιάννης Γκιωνάκης ήταν μεγάλο σχολείο για μένα, αφού υπήρξαν καθηγητές μου στην Δραματική Σχολή, μαζί με άλλους καθηγητές του Εθνικού Θεάτρου όπως η Κάκια Παναγιώτου, ο Βασίλης Κανάκης, ο Νίκος Παπακωνσταντίνου, ο Αθηνόδωρος Προύσαλης, κ.α. Αξίζει, επίσης, να αναφέρω και δύο από τις πιο ενδιαφέρουσες συνεργασίες μου με παγκοσμίου φήμης ηθοποιούς του εξωτερικού, όπως ο Ζαν Πωλ Μπελμοντό και η Ανί Ζιραρντό.
ΑΤ: Παρακολουθείτε τις εξελίξεις στο χώρο της τηλεόρασης; Αν ναι, τί γνώμη έχετε για τα σημερινά τηλεοπτικά δρώμενα;
Ά.Γ.: Αν αναφέρεστε σε διάφορες τηλεοπτικές σειρές έχω την εντύπωση ότι ορισμένες από αυτές, ειδικά εκείνες της κρατικής τηλεόρασης και δύο-τριών ιδιωτικών καναλιών, έχουν αρχίσει να με πείθουν ότι βρισκόμαστε σε καλό δρόμο.
Αν τώρα, αναφέρεστε γενικά στα τηλεοπτικά δρώμενα, η τηλεόραση έχει δυστυχώς συγκεντρώσει ανάμεσα σε αξιόλογες παρουσίες και τόνους από τηλεοπτικά σκουπίδια και ανθρώπινο δυναμικό που ως επί το πλείστον αποτελείται από αποτυχημένους όλων των επαγγελμάτων, με πλήθος αδυναμίες και απωθημένα.
Είναι αδιανόητο, η είδηση και η τέχνη, να περνάνε σε δεύτερη μοίρα και αντί να προσπαθούμε να ανεβάσουμε το πολιτιστικό επίπεδο του Ελληνικού Λαού, στο -χορηγούμενο από την Πολιτεία- Δημόσιο αγαθό που ονομάζεται ραδιοτηλεοπτική συχνότητα να πρωταγωνιστούν οι αυτοκράτορες των «ριάλιτις», επειδή ανεβάζουν την τηλεθέαση, κύρια με τους τρεις άγραφους κανόνες της δημοσιογραφίας: «Αίμα – Σπέρμα – Ψέμα». Κανείς δεν πρέπει να ξεχνά ότι κατά το παρελθόν (παρά την ύπαρξη του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου) είχαμε τρεις τουλάχιστον αυτοκτονίες ατόμων που το όνομά τους -αθέλητα ή ηθελημένα- ενεπλάκη σε διάφορα «ριάλιτι σόου». Όλα αυτά, βέβαια, για την αύξηση της επιδιωκόμενης τηλεθέασης. Δηλαδή, για καθαρά κερδοσκοπικούς και οικονομικούς λόγους.
ΑΤ: Έχετε συνεργαστεί με ηθοποιούς που τους έχουμε όλοι συνδέσει με τον παλιό καλό κινηματογράφο, με τη λεγόμενη «χρυσή εποχή» του Ελληνικού κινηματογράφου. Πιστεύετε πως υπάρχουν χρυσές εποχές για τους ηθοποιούς;
Ά.Γ.: Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Χρυσές εποχές για ηθοποιούς δεν υπάρχουν. Αυτό είναι ένας μύθος. Όλες οι εποχές για τους ηθοποιούς είναι ίδιες. Υπάρχουν βέβαια χρυσές εποχές, όχι για τον ίδιο τον ηθοποιό, αλλά για διάφορα είδη τέχνης που σχετίζονται με το λειτούργημά του, όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος και η τηλεόραση.
Για τον ηθοποιό, σε όλες τις εποχές υπάρχουν χρυσές ευκαιρίες, και ο ηθοποιός -εκτός από το ταλέντο του- πρέπει να διαθέτει και τα κατάλληλα αισθητήρια που θα τον οδηγήσουν σε σωστές επιλογές.
Δεν είναι λίγοι οι ηθοποιοί που την χρυσή εποχή του Ελληνικού κινηματογράφου, παρά το τεράστιο ταλέντο τους στην όπερα, το θέατρο και την οπερέτα, έχασαν σπουδαίες ευκαιρίες και έμειναν στην αφάνεια, ενώ αναδείχθηκαν κάποιοι άλλοι, με ίσως κατώτερες δυνατότητες. Τα ίδια φαινόμενα είχαμε και με την κρατική τηλεόραση στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν η διστακτικότητα κάποιων «ιερών τεράτων» της χρυσής εποχής του Ελληνικού κινηματογράφου να παίξουν στην τηλεόραση, ανέδειξε άλλους, χαμηλότερου βεληνεκούς ηθοποιούς. Τα ίδια ακολούθησαν αργότερα και με την βιντεοκασέτα, το ραδιόφωνο, την ιδιωτική τηλεόραση, κλπ.
ΑΤ: Σε κινηματογραφική ταινία στην οποία συμπρωταγωνιστήσατε με τον Γιάννη Γκιωνάκη, εσείς υποδυόσαστε τον Ιταλό μαφιόζο και εκείνος τον αστυνομικό! Πιστεύετε, πως υπάρχει αντίφαση ανάμεσα στο επάγγελμα του αστυνομικού και σε εκείνο του ηθοποιού;
Ά.Γ.: Δεν νομίζω ότι υπάρχει αντίφαση. Επίσης, είναι γεγονός, ότι και τα δύο δεν είναι επαγγέλματα, αλλά λειτουργήματα, με υψηλή αποστολή προς την κοινωνία, και σίγουρα μπορούν να συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Μακάρι ο κάθε αστυνομικός μετά από κάθε σκληρή και κουραστική μέρα να έβρισκε λίγο χρόνο να ασχοληθεί με την τέχνη. Θα είχαμε καλλιεργημένους αστυνομικούς, με ανεβασμένο πολιτιστικό επίπεδο, και αυτό θα ωφελούσε τόσο τους ίδιους, όσο και την κοινωνία.
Να επισημάνω πως δεν ήταν πάντα επιτρεπτό από τον αστυνομικό κανονισμό να απασχολείται κάποιος αστυνομικός ως ηθοποιός. Ίσως υπήρξα πρωτοπόρος, αν και πριν από εμένα υπηρέτησαν σε αστυνομικά Σώματα και άλλοι επαγγελματίες ηθοποιοί, όπως ο Νάκος, ο Γιάννης Παπαδόπουλος, ο γνωστός «Ζαννίνο» και ο Λάκης Γκέκας, που σήμερα είναι Πρόεδρος του Ταμείου Συντάξεως Ελλήνων Ηθοποιών. Σχετικά πρόσφατα δημιουργήθηκε και η θεατρική ομάδα της Ελληνικής Αστυνομίας, που ανέβασε το έργο: «Τριαντάφυλλο στο στήθος», του Τένεσυ Ουϊλιαμς, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κατράνη.
ΑΤ: Μετά από 2 σοβαρά ατυχήματα εν ώρα υπηρεσίας, έρχεστε αντιμέτωπος με μια σοβαρή αναπηρία, με τη μορφή της τετραπάρεσης. Πόσο περιοριστική στάθηκε η αναπηρία σας στην άσκηση των αστυνομικών σας καθηκόντων και στη συνέχιση της ενασχόλησής σας με τα καλλιτεχνικά δρώμενα; Διαφοροποιήθηκαν -και αν ναι, κατά ποιον τρόπο- οι πιο πάνω δραστηριότητές σας μετά το ατύχημά σας;
Ά.Γ.: Στην αστυνομία είχα σκληραγωγηθεί και είχα μάθει να είμαι πειθαρχημένος. Στο Θέατρο και τον αθλητισμό απέκτησα μεγάλη αυτοσυγκέντρωση, θάρρος, υπομονή και επιμονή. Όλα αυτά μαζί, βοήθησαν στο να μπορώ να αντιμετωπίσω όσα ακολούθησαν μετά τον τραυματισμό μου. Η ζωή μου, παρά το ισχυρό σοκ που είχα υποστεί, άλλαξε ελάχιστα, αφού προσαρμόστηκα αμέσως στα νέα δεδομένα. Στο κάτω-κάτω, αν δεν μπορούσα να είμαι πρωταθλητής στην πάλη, θα μπορούσα να είμαι αθλητής στον ειδικό αθλητισμό. Αν δεν ήμουν πλέον μάχιμος αστυνομικός, μπορούσα να προσφέρω τα ίδια ως αστυνομικός σε αναπηρική κατηγορία. Ως ηθοποιός μπορούσα να κάνω ραδιόφωνο ή να ασχοληθώ με την σκηνοθεσία, την συγγραφή σεναρίων, την ενδυματολογία και το γράψιμο γενικά.
ΑΤ: Ένας από τους πιο σημαντικούς σας ρόλους, είναι χωρίς αμφιβολία εκείνος του πατέρα. Έχετε δύο παιδιά στην εφηβεία. Πείτε μας για τη σχέση σας μαζί τους.
Ά.Γ.: Το μεγαλύτερο δώρο και η μεγαλύτερη ευλογία που μου έστειλε ο Θεός, είναι τα παιδιά μου η Κωνσταντίνα και ο Διονύσης, που τώρα ζούνε μαζί με την μητέρα τους, και σήμερα φοιτούν στην τελευταία και στην προτελευταία τάξη του Λυκείου, αντίστοιχα. Είναι παιδιά με ενθουσιασμό, και επιθυμία τους είναι να ασχοληθούν με όλα όσα ασχολήθηκαν οι γονείς τους και κάτι παραπάνω. Πιστεύω ότι και τα δύο μας παιδιά έχουν κληρονομήσει μέσω του DNA μέρος του ταλέντου μας και εύχομαι σε μερικά χρόνια να μας ξεπεράσουν σε κάθε τομέα. Το παράπονό μου είναι ότι εκτός από τις σύντομες συναντήσεις μας, επειδή προετοιμάζονται για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ίσως διαβάζουν περισσότερο από όσο χρειάζεται, με αποτέλεσμα να μην επικοινωνούν όσο θα ήθελα τηλεφωνικά μαζί μου.
ΑΤ: Κύριε Γραμμένε, έχετε, παράλληλα, μακρόχρονη συμμετοχή σε συνδικαλιστικά όργανα και σωματεία. Πώς βρίσκει κανείς το χρόνο να εντάσσει στην καθημερινότητά του όλες αυτές τις δραστηριότητες;
Ά.Γ.: Είναι βέβαιο πως για τους μεθοδικούς ανθρώπους που βάζουν σε σωστό πρόγραμμα την ζωή τους, πάντα βρίσκεται ο απαραίτητος χρόνος. Σήμερα, έχω αναστείλει τις συνδικαλιστικές δραστηριότητές μου στον καλλιτεχνικό χώρο, γιατί είμαι πρόεδρος νεοσύστατης Πανελλήνιας Ένωσης Αξιωματικών για τα Σώματα Ασφαλείας και μέσα σε τρία χρόνια έχω επιτύχει να επιλύσω σοβαρά προβλήματα που ταλάνιζαν για δεκαετίες τα Σώματα Ασφαλείας.
Σε κάθε περίπτωση, από το έτος 1992, που είχα τεθεί επικεφαλής της πρώτης πορείας πανευρωπαϊκής ομάδας ένστολων αστυνομικών που επέδωσε ψήφισμα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, μέχρι σήμερα, ο συνδικαλισμός έχει βοηθήσει να αποκατασταθούν πλήθος αδικίες στην Ελληνική Αστυνομία, και εγώ πιστεύω ότι έχω συμβάλει αρκετά για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Ο συνδικαλισμός όμως, είναι -κατά την γνώμη μου- ένα όπλο που σε λάθος χέρια φέρνει αντίθετα αποτελέσματα. Έχουμε πρόσφατα παραδείγματα αστυνομικών συνδικαλιστών, που -άγνωστο για ποιο λόγο-, υποστήριζαν αδικαιολόγητες βιαιοπραγίες κατά πολιτών, και σίγουρα αυτές οι απαράδεκτες ενέργειες δεν με βρίσκουν σύμφωνο.
ΑΤ: Το 1982 τιμηθήκατε με το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ το 1998 βραβεύεστε με το Αστυνομικό Αριστείο Ανδραγαθίας. Πόση σημασία είχαν για εσάς αυτές οι βραβεύσεις;
Ά.Γ.: Όσον αφορά στη βράβευση από την Ακαδημία Αθηνών, ένοιωσα αρκετά αμήχανα, γιατί θεωρούσα -και εξακολουθώ να θεωρώ- υπερβολική μια τόσο σημαντική βράβευση, όταν υπάρχουν δεκάδες άλλοι πολίτες που έχουν προσφέρει στην κοινωνία πολύ περισσότερα πράγματα από εμένα, αλλά ποτέ κανένας δεν τους ευχαρίστησε, δεν βραβεύθηκαν και παραμένουν στην αφάνεια.
Για εμένα, όμως, η πραγματική αξία αυτής της βράβευσης συνίσταται στην παρότρυνση των νεώτερων αστυνομικών να γίνουν ηθικότεροι, να ακολουθούν καλύτερα παραδείγματα, και έτσι να υπηρετούν με καλύτερο τρόπο τον Πολίτη.
Ομοίως, και το Αστυνομικό Αριστείο Ανδραγαθίας αποτέλεσε μια αναγνώριση, όχι μόνο προσωπική αλλά όλων όσων εργάζονται με τον ίδιο τρόπο για τον ίδιο σκοπό. Επιπλέον, η αξία αυτού του ανώτατου μεταλλίου είναι ιστορική, και συνίσταται στο ότι είναι χρονολογικά το πρώτο αστυνομικό αριστείο που δόθηκε ποτέ σε αστυνομικό, αφού τα σώματα της χωροφυλακής και της αστυνομίας πόλεων πριν την ενοποίησή τους είχαν κατώτερα μετάλλια, όπως ο αστυνομικός σταυρός και το μετάλλιο αστυνομικής αξίας.
ΑΤ: Παράλληλα με τις επαγγελματικές και καλλιτεχνικές σας επιτυχίες, κατέχετε και μεγάλες αθλητικές διακρίσεις σε πανελλαδικό και διεθνές επίπεδο, τόσο πριν, όσο και μετά την απόκτηση της αναπηρίας σας. Τί ρόλο έχει παίξει ο αθλητισμός στη ζωή σας;
Ά.Γ.: Ο αθλητισμός δεν έχει έτσι απλά παίξει ρόλο στην ζωή μου…Είναι η ίδια μου η ζωή.
Χωρίς τον αθλητισμό ίσως να μην ζούσα σήμερα, και ίσως ακόμη, να μην είχα βελτιώσει τόσο πολύ την κατάσταση της υγείας μου. Έκανα ενδοφλέβιες θεραπείες με δραστικά φάρμακα που τα ιατρικά στατιστικά στοιχεία έδιναν 7 – 8% κίνδυνο θανάτου, ως επιπλοκή, όμως εγώ μπόρεσα και ξεπέρασα ευκολότερα τις παρενέργειες και τα προβλήματά μου. Νομίζω ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έκανα πρωταθλητισμό μέχρι και τον τραυματισμό μου, και αυτό βοήθησε στο να βρίσκομαι σε πολύ καλή φυσική κατάσταση. Μετά τον τραυματισμό μου στράφηκα στον ειδικό αθλητισμό, κάτι που επίσης με ωφέλησε, αφού λειτούργησε, παράλληλα, τόσο ψυχοϋποστηρικτικά, όσο και ως φυσικοθεραπεία.
ΑΤ: Το Αναπηρία ΤΩΡΑ είναι σε θέση να γνωρίζει πολλές σημαντικές λεπτομέρειες των δραστηριοτήτων σας, που δυστυχώς δε θα μπορέσουν να κοινοποιηθούν στο σύνολό τους σ’ αυτή τη σύντομη συνέντευξη…Ωστόσο, θα θέλαμε να παραμείνουμε λίγο ακόμα στον τομέα του αθλητισμού, και, συγκεκριμένα, στον τρόπο με τον οποίο αποτελέσατε εσείς την αφορμή για την είσοδο της σκοποβολής στον Ελληνικό ειδικό αθλητισμό. Πιστεύουμε πως έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός αυτό, και αξίζει να το μοιραστείτε και με τους αναγνώστες αυτών των σελίδων.
Ά.Γ.: Πριν τον τραυματισμό μου, ως αστυνομικός, υπήρξα σκοπευτής με καλές επιδόσεις. Τόσο καλές, ώστε για κάποιο χρονικό διάστημα η υπηρεσία μου, μου είχε χρεώσει το σκοπευτήριο της Ασφάλειας και με είχε επιφορτίσει με την εκπαίδευση στα όπλα και την σκοποβολή όλων των αστυνομικών που υπηρετούσαν στην Γενική Ασφάλεια Αθηνών. Μετά τον τραυματισμό μου, όταν ξεπέρασα το αρχικό σοκ, εξακολούθησα να συμμετέχω σε Πανελλήνιους Σκοπευτικούς Αγώνες Α’ Εθνικής κατηγορίας, αφού η χώρα μας δεν είχε ποτέ μέχρι τότε οργανώσει σκοπευτικούς αγώνες για Άτομα με Αναπηρία. Οι συνεχείς προσπάθειές μου να πείσω τους υπεύθυνους στο Υπουργείο Αθλητισμού, αλλά και τους υπεύθυνους των Αθλητικών Συλλόγων ΑμεΑ για την διοργάνωση παρόμοιων αγώνων, προσέκρουαν στις έντονες επιφυλάξεις ανεγκέφαλων ανθρώπων που είχαν την εσφαλμένη αντίληψη ότι τα ΑμεΑ (και οι οικογένειές τους) θα κινδύνευαν αν άρχιζαν να ασχολούνται με την σκοποβολή, ή κάποιοι πολίτες θα έπεφταν…νεκροί από σφαίρες, αν κάποιο ένοπλο ΑμεΑ ίσως μετά από κάποια έξαρση της νόσου από την οποία έπασχε, θα άρχιζε να πυροβολεί ανεξέλεγκτα! Όταν διαπίστωσα ότι τα λόγια μου έπεφταν στον βρόντο, άρχισα πεισματικά να συμμετέχω στους Πανελλήνιους Αγώνες, δηλώνοντας -ανάμεσα στους άλλους Συλλόγους των «υγιών»- και τον αναπηρικό αθλητικό μου Σύλλογο τον «ΠΑΣΚΑ». Μετά τις πρώτες συμμετοχές, πέτυχα να αρθούν οι επιφυλάξεις, και δειλά-δειλά άρχισαν να οργανώνονται οι πρώτοι σκοπευτικοί αγώνες στην χώρα μας. Με την είσοδό μου στην πρώτη δεκάδα των παγκοσμίων σκοπευτικών επιδόσεων, το Ίδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» μού χορήγησε αθλητική υποτροφία, και με την βοήθεια αυτή συνέχισα τις προπονήσεις μου στην σκοποβολή και τον στίβο, με αποτέλεσμα να κατακτήσω ένα μεγάλο αριθμό μεταλλίων, ανάμεσα στα οποία, ένα χάλκινο μετάλλιο στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα του Νότιγχαμ και μια τέταρτη Παγκόσμια θέση.
ΑΤ: Ας επιστρέψουμε όμως στον χώρο της τέχνης…Φροντίσατε να αξιοποιήσετε τις δημοσιογραφικές σας σπουδές, την έμπνευση και το μεράκι σας, προκειμένου να εκδώσετε το περιοδικό «ηθοποιός». Μιλήστε μας για το ξεκίνημα και την εξέλιξη της κυκλοφορίας αυτού του περιοδικού.
Ά.Γ.: Το έτος 1988 κυκλοφόρησα για πρώτη φορά το περιοδικό μου «ηθοποιός». Ξεκίνησα εργαζόμενος όλο τον ελεύθερο χρόνο που διέθετα, με πολλά όνειρα, και ένα εξαιρετικό επιτελείο επαγγελματιών δημοσιογράφων, θεατρολόγων, ηθοποιών, σκηνοθετών, πανεπιστημιακών, κλπ, οι οποίοι γνώριζαν καλά τα καλλιτεχνικά δρώμενα. Την αρχισυνταξία είχε αναλάβει η τέως σύζυγός μου Βαρβάρα Δήμου. Σημαντικό ρόλο από τα πρώτα τεύχη έπαιξαν με τα άρθρα τους οι: Νέστορας Μάτσας, Θανάσης Αβραμίδης, Φίλιππος Κωνσταντέλος, κ.ά. Τα θέματα, σοβαρά και πλούσια, από κάθε άποψη: «Το θέατρο στο Βυζάντιο, Τα ναρκωτικά στην μοναξιά των σταρ, Το Θέατρο στην χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, Συμβουλές ομορφιάς από την Σοφία Λόρεν», κλπ. Αν όλα πήγαιναν καλά θα προχωρούσα σε εκδόσεις και άλλων δύο μηνιαίων καλλιτεχνικών περιοδικών των οποίων ήδη είχα εξασφαλίσει τα πνευματικά δικαιώματα και αυτά τα περιοδικά ήταν: «το Τραγούδι» και «ο Κόσμος του Θεάτρου». Ο «ηθοποιός» ήταν μια πανάκριβη έκδοση «ιλουστρασιόν», τυπωμένη σε «όφσετ», και απαιτούσε συνεχή επίβλεψη σε όλα τα στάδια της παραγωγικής του διαδικασίας. Ατυχώς, αναγκάσθηκα να αναστείλω την έκδοση αυτού του περιοδικού προκειμένου να αποφύγω οικονομική καταστροφή, όταν επιδεινώθηκε η κατάσταση της υγείας μου και δεν μπορούσα να το ελέγχω προσωπικά. Είχα εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια επανέκδοσης, όταν, πρόσφατα, θεατρικός επιχειρηματίας μού έκανε την πρόταση να συνεχισθεί η έκδοση με ψηφιακό τρόπο στο διαδίκτυο, και εξετάζω σοβαρά αυτήν την πιθανότητα.
ΑΤ: Γνωρίζουμε πως αυτό τον καιρό βρίσκεστε σε συζητήσεις σχετικά με την υλοποίηση μια δραματικής ταινίας για την ελληνική τηλεόραση. Πώς προέκυψε αυτή η πρόταση;
Ά.Γ.: Στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση του εισπρακτικού φορέα των συγγενικών δικαιωμάτων Ελλήνων Ηθοποιών «ΔΙΟΝΥΣΟΣ», συναντήθηκα με αρκετούς επαγγελματίες ηθοποιούς της δικής μου γενιάς. Εκεί μου προτάθηκε να σκηνοθετήσω, σε εταιρικού τύπου παραγωγή, μια σειρά από τηλεταινίες για την ιδιωτική τηλεόραση, σε δικά μου σενάρια. Έπειτα από την οριστική υπογραφή των σχετικών συμβολαίων, θα αρχίσουμε με την πρώτη μου -ήδη ντεκουπαρισμένη- δραματική ταινία, με τίτλο: «Ταξίδια της νύχτας», για την οποία έχω ολοκληρώσει «ρεπορτάζ» και «λοκέισιον» στους χώρους εξωτερικών γυρισμάτων, και ανάμεσα σε άλλους θα συμμετέχουν οι: Κώστας Στεφανάκης, Κίσκα Μανουσέλη, Νότης Πιτσιλός, Πάνος Μποτίνης, Φαίη Ντεμάνη και ο Απόστολος Γκαραβέλας.
ΑΤ: Ωστόσο, εκτός από τη συγγραφή σεναρίων, ασχολείστε και με τη συγγραφή βιβλίων. Γράφετε κάποιο βιβλίο αυτή την εποχή;
Ά.Γ.: Αυτό τον καιρό ολοκληρώνω ένα βιβλίο με τίτλο «μόνος εξ αμελείας». Στο βιβλίο αυτό, που είναι αυτοβιογραφικό, αποκαλύπτω άγνωστα και σκοτεινά σημεία των μυστικών υπηρεσιών, της τρομοκρατίας και των παρακρατικών μηχανισμών στην χώρα μας, όπως τα έζησα από πολύ κοντά. Έχουν ενδιαφερθεί, μέχρι στιγμής, δύο εκδοτικοί οίκοι, και υπάρχει σημαντική πιθανότητα να γίνει κινηματογραφικό σενάριο.
ΑΤ: Γνωρίζουμε πως στις μελλοντικές φιλοδοξίες σας πρωτεύοντα ρόλο παίζει η δημιουργία ενός Θεατρικού Θιάσου ΑμεΑ. Πώς φαντάζεστε τη στελέχωση και λειτουργία αυτού του θιάσου;
Ά.Γ.: Όνειρό μου είναι να δημιουργηθεί ένας επαγγελματικός εταιρικός θίασος ΑμεΑ που θα λειτουργεί ισότιμα, στεγασμένος σε κεντρικό Αθηναϊκό θέατρο, θα κάνει περιοδείες και θα ανταγωνίζεται τους άλλους Αθηναϊκούς θιάσους. Ποιος βέβαια δεν γνωρίζει ότι υπάρχουν γνωστοί επαγγελματίες ηθοποιοί, οι οποίοι εξ αιτίας κάποιας μικρής ή μεγάλης αναπηρίας, χάθηκαν από προσώπου γης και αρνούμενοι να αποδεχθούν την αναπηρία τους αποφεύγουν να κάνουν ακόμη και δημόσιες εμφανίσεις. Αυτούς τους ανθρώπους, μαζί με όσα άλλα ΑμεΑ διαθέτουν ταλέντο και επιθυμούν να ασχοληθούν σοβαρά με το θέατρο, με τη δημιουργία αυτού του θιάσου θέλω να παροτρύνω και να πείσω ότι η αναπηρία δεν σκοτώνει το ταλέντο, ούτε ότι είναι ντροπή για όσους διακρίθηκαν ως υγιείς, μετά την αναπηρία τους να εξακολουθήσουν να παίζουν στο Θέατρο. Ντροπή -κατά την γνώμη μου- είναι να εγκαταλείπεις και να προδίδεις την τέχνη σου – αν φυσικά την αγάπησες κάποτε πραγματικά. Όνειρό μου, επίσης, μετά την δημιουργία του θιάσου, είναι να ανεβάσω τον «Οιδίποδα» στην Επίδαυρο, μιας και ο ήρωας (Οιδίπους – σύνθετη λέξη που προέρχεται από τις λέξεις Οίδημα + Πους-) ήταν κινητικά ανάπηρος και σοβαρά τραυματισμένος στα πόδια, όταν νήπιο αφέθηκε κρεμασμένος από αυτά να πεθάνει, προκειμένου να μην συναντήσει την φρικτή του μοίρα, την οποία όμως ποτέ δεν μπόρεσε να αποφύγει.
Τελειώνοντας τη συζήτησή μας, ο Άγγελος Γραμμένος επισημαίνει για άλλη μια φορά την αγωνία του απέναντι στο μέλλον των νέων ανθρώπων με αναπηρία που αγαπούν το θέατρο και επιθυμούν να βρουν καλλιτεχνικές διεξόδους. «Οι ίδιοι οι άνθρωποι με αναπηρία οφείλουν να διεκδικούν τα όνειρά τους, προχωρώντας με θάρρος και τόλμη απέναντι σε μια κοινωνία που εξακολουθεί να μένει «μουδιασμένη» μπροστά στην είσοδο της υπαρκτής και ταλαντούχας –ενδεχομένως- Αναπηρίας στις σύγχρονες τέχνες και τον πολιτισμό.»
Ψηφιακή επεξεργασία φωτογραφιών: Σταύρος Τσαρούχας