Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων Υγείας αποτελεί τη μεγαλύτερη σύγχρονη απειλή για τις κοινωνικές παροχές. Ακόμη και σε κράτη με παράδοση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, όπως η Αγγλία, οι περικοπές και η σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα αποτέλεσαν μονόδρομο, στην προσπάθεια βελτίωσης των συνεπειών αυτής της σκληρής πραγματικότητας.
Στην Ελλάδα, όλοι γνωρίζουμε ότι, ενώ τα προβλήματα σε όλα τα επίπεδα υγειονομικής κάλυψης είναι επίσης πολλά και ποικίλα, η αντιμετώπισή τους χαρακτηρίζεται, ιδιαίτερα στη διάρκεια της τελευταίας διετίας, είτε από μεγαλόστομες υποσχέσεις και διακηρύξεις που μένουν χωρίς οποιαδήποτε συνέχεια είτε από ενέργειες που αποφασίζονται ιεροκρυφίως και δεν κοινοποιούνται. Τα σχετικά παραδείγματα έχουν επανειλημμένα απασχολήσει τα έντυπα και τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, σήμερα, θα περιορισθώ σε έναν μόνο τομέα που, πράγματι, προκαλεί και προσβάλλει μια ειδική κατηγορία ατόμων τα οποία, λόγω χρόνιου συνήθως προβλήματος ή και για άλλους ιατρικούς λόγους, χρήζουν της θεραπευτικής παρέμβασης που λέγεται φυσιοθεραπεία.
Δεν θα περιγράψω τις λεπτομέρειες που αφορούν τη διαδικασία έγκρισης Πράξεων Θεραπείας, όπως λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ειδική διαπαιδαγώγηση – ειδική μάθηση, ψυχοθεραπεία και φυσιοθεραπεία, που, όλες, δικαιολογούν και δικαιώνουν τη μάλλον θλιβερή αλλά, δυστυχώς, πραγματιστική ρήση «αλίμονο στον ανώνυμο πολίτη». Που, έστω και αν έχει χαρακτηρισθεί, σύμφωνα με τις κείμενες -απελπιστικά χρονοβόρες και επώδυνες στην πράξη- διατάξεις, Ατομο με Ειδικές Ανάγκες και έχει ήδη διαγνωσθεί με ποσοστό αναπηρίας 80% για κάποιο νόσημα, υποχρεώνεται, παρά ταύτα, στην επανάληψη όλων των διαδικασιών έγκρισης, όταν χρειασθεί κάποια πρόσθετη ιατρική παροχή, λες και ο ανάπηρος π.χ. που είναι τετραπληγικός, σταμάτησε να έχει τα κινητικά του προβλήματα. Ακούσαμε, βέβαια, ότι θα εκδοθεί σχετική κάρτα αναπήρου, ώστε να αποφεύγονται αυτές οι απίστευτες ταλαιπωρίες των ασθενών και των οικογενειών τους αλλά, ως συνήθως, το πράγμα παραμένει προς απόδειξη και υλοποίηση.
Αυτό που είναι, όμως, ακόμα πιο ενδιαφέρον -και εξίσου απίστευτο- είναι, η μεταχείριση που επιφυλάσσεται στο Ατομο με Ειδικές Ανάγκες όταν έχει, επιτέλους, εξασφαλίσει την έγκριση για τις αναγκαίες, κατά περίπτωση, θεραπευτικές πράξεις.
Αναφέρομαι, ειδικότερα, στην περίπτωση έγκρισης δώδεκα κατ’ οίκον φυσιοθεραπειών μηνιαίως για άτομο με σκλήρυνση κατά πλάκας. Αφού για κάθε φυσιοθεραπεία καταβλήθηκε το ποσό των 40 ευρώ και κατατέθηκε η απόδειξη συνολικής δαπάνης 480 ευρώ στο Ταμείο, με όλες τις παρεπόμενες ουρές, αναμονές και λοιπές ταλαιπωρίες, για να ειπραχθεί το αντίτιμο ή, έστω ένα λογικό τμήμα του, ο ασφαλιστικός φορέας πληροφόρησε τον κατάπληκτο ενδιαφερόμενο ότι η προβλεπόμενη κάλυψή του, για τις κατ’ οίκον συνεδρίες φυσιοθεραπείας εν προκειμένω, ανέρχεται στο ανήκουστο ποσό του 1,41 ευρώ με 50% προσαύξηση λόγω του κατ’ οίκον, ήτοι 2,11 ευρώ κατά συνεδρία!
Αν αυτό δεν αποτελεί προσβολή για την ατομική αξιοπρέπεια και, μάλιστα, του αναπήρου, πάντως συνιστά, οπωσδήποτε, εξαπάτησή του, γιατί ουδέποτε τον πληροφόρησε ή τον προϊδέασε κανείς σχετικά.
Ωστε, πέραν της προσβολής, να αποφύγει τουλάχιστον και το γραφειοκρατικό βασανιστήριο της συμμορφώσεώς του προς τις διαδικαστικές απαιτήσεις ενός κράτους, που θέλει να λέει ότι έχει κοινωνικό πρόσωπο.
Γιατί, φυσικά, ποιος πολίτης, σεβόμενος τον εαυτό του, θα δεχόταν να υποστεί έναν τέτοιο εξευτελισμό για ούτε καν, τρεις κι εξήντα;
Της ΜΕΝΗΣ ΜΑΛΛΙΩΡΗ
Επικ. Καθηγήτρια Ψυχιατρικής
Aντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Κέντρου
Για τον Ελεγχο και την Πρόληψη των Νόσων
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 01/08/2006