Ερευνητές στο SAN Raffaele Hospital (Μιλάνο, Ιταλία) δημοσίευσαν αποτελέσματα μελετών στα οποία ανώριμα νευρικά κύτταρα (ενήλικα νευρικά βλαστοκύτταρα ποντικιών) που εγχύθηκαν στο αίμα ποντικιών με το αντίστοιχο ζωικό πρότυπο της ασθένειας ήταν σε θέση να καταστείλουν τις άνοσες αντιδράσεις που βλάπτουν των εγκέφαλο και των νωτιαίο μυελό. Η μελέτη, που χρηματοδοτείται εν μέρει από την εθνική οργάνωση για την πολλαπλή σκλήρυνση, αναφέρεται από τους Δρ Stefano Pluchino, Gianvito Martino και τους συναδέλφους τους την 14 Ιουλίου 2005.
Αυτά τα εκπληκτικά συμπεράσματα, εάν επιβεβαιωθούν, προτείνουν ότι νευρικά βλαστοκύτταρα που κατοικούν στον ενήλικο εγκέφαλο μπορούν όχι μόνο να χρησιμεύσουν ως τα κύτταρα αντικατάστασης για την επισκευή ιστού, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορούν επίσης να προστατεύσουν τον εγκέφαλο από τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
Υπόβαθρο: Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν ερευνήσει τρόπους να αποκαταστήσουν τη ζημιά του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού κατά τη διάρκεια της επίθεσης του ανοσοποιητικού συστήματος. Αποδείξεις προτείνουν ότι το σώμα επισκευάζει επιτυχώς κάποια από την κατεστραμμένη μυελίνη, αλλά όχι αρκετή ώστε να συμβαδίσει με την απώλειά της. Η έρευνα έχει δείξει ότι οι ενήλικοι εγκέφαλοι περιέχουν βλαστοκύτταρα – επίσης γνωστά ως προδρόμους ή προγεννήτορες – που ίσως χρησιμεύσουν ως τα κύτταρα αντικατάστασης. Είναι ελπιδοφόρο ότι, δίνοντας τα σωστά σήματα, αυτά τα κύτταρα μπορούν να υποκινηθούν για να αυξηθούν σε βιώσιμο νέο ιστό. Η αναζήτηση αυτών των σημάτων είναι ένας ενεργός τομέας της έρευνας. Μια άλλη δυνατότητα που διερευνείται είναι η μεταμόσχευση κυττάρων.
Οι μελέτες που περιλαμβάνουν τη μεταμόσχευση ανώριμων κυττάρων παραγωγής μυελίνης (πρόδρομοι ολιγοδενδριτών) είναι μέχρι ενός ορισμένου βαθμού επιτυχείς στα τρωκτικά, προκαλώντας την αποκατάσταση της λειτουργικότητας και της αγωγιμότητας των νεύρων. Εντούτοις, τέτοια επισκευή είναι επιτυχής μόνο σε μεμονωμένες περιοχές του εγκεφάλου, ενώ η πολλαπλή σκλήρυνση και η ανάλογη μορφή της ασθένειας στα πειραματόζωα έχουν να κάνουν με τραύματα που διασκορπίζονται σε όλο τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Η εύρεση ενός τρόπου να εισαχθούν τα πιθανά κύτταρα αντικατάστασης που μπορούν να μεταναστεύσουν σε όλο το κεντρικό νευρικό σύστημα και να κατευθυνθούν αυτομάτως μέσα στις κατεστραμμένες περιοχές έχει παρουσιάσει ένα σημαντικό εμπόδιο σε αυτόν τον τομέα.
Η ομάδα SAN Raffaele Hospital και άλλες έχουν ερευνήσει τη μεταμόσχευση νευρικών βλαστοκυττάρων, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν σε διάφορους τύπους εγκεφαλικών κυττάρων συμπεριλαμβανομένων νευρικών κυττάρων και κυττάρων παραγωγής μυελίνης και που εμφανίζονται ικανά να αυξήσουν τους αριθμούς τους εκτεταμένα και να κινηθούν προς τις απόμακρες περιοχές του τραυματισμού μέσα στον εγκέφαλο. Το 2003, ανέφεραν ότι τα νευρικά βλαστοκύτταρα που μεταμοσχεύτηκαν στα ποντίκια ήταν σε θέση να μεταναστεύσουν σε πολλαπλούς τομείς κατεστραμμένης μυελίνης και νεύρων, να αποκαταστήσουν αυτήν την ζημιά και την κλινική λειτουργία. (Nature 2003;422:688-694). Στην τρέχουσα μελέτη, η ομάδα προσπάθησε να καθορίσει τους μηχανισμούς που είναι αρμόδιοι για τη μετανάστευση αυτών των κυττάρων στον εγκέφαλο και στις περιοχές του τραυματισμού.
Η μελέτη: Ο Δρ Pluchino και οι συνάδελφοί του έγχυσαν τα νευρικά βλαστοκύτταρα, που λήφθηκαν από τους εγκεφάλους των ενήλικων ποντικιών, στο αίμα των ποντικιών με μια μορφή υποτροπιάζουσας – διαλείπουσας ασθένειας. Αυτή η μορφή περιλαμβάνει εξάρσεις που ακολουθούνται από μερική ή πλήρη αποκατάσταση. Μερικά ποντίκια εγχύθηκαν στην αρχή της ασθένειας, και άλλα στην αρχή της πρώτης υποτροπής.
Τα ποντίκια στα οποία τα νευρικά βλαστοκύτταρα εγχύθηκαν στην αρχή της ασθένειας άρχισαν να αναρρώνουν μεταξύ 30 και 60 ημερών και δοκίμασαν μια διπλή μείωση των υποτροπών έναντι με τα μη θεραπευμένα ποντίκια. Τα ποντίκια που εγχύθηκαν στην πρώτη υποτροπή άρχισαν να αναρρώνουν αργότερα, αλλά παρουσίασαν τριπλάσια μείωση του ποσοστού υποτροπής μεταξύ 60 και 90 ημερών, έναντι με τα μη θεραπευμένα ποντίκια. Και οι δύο ομάδες παρουσίασαν σημαντική μείωση της έκτασης της ζημιάς της μυελίνης και της απώλειας των νευρικών ινών έναντι στα ποντίκια που δεν έλαβαν τα νευρικά βλαστοκύτταρα.
Η ομάδα ερεύνησε έπειτα το μηχανισμό από τον οποίο τα νευρικά βλαστοκύτταρα εισήλθαν στον εγκέφαλο από την κυκλοφορία του αίματος. Ανέφεραν ότι μια πρωτεΐνη στην επιφάνειά τους καλούμενη VLA-4, η οποία βρίσκεται επίσης στα κύτταρα του ανοσοποιητικού και τους επιτρέπει να διασχίζουν το αίμα προς τον εγκέφαλο, διευκόλυναν τη μετακίνησή τους στον εγκέφαλο. Επιπλέον, οι ερευνητές εξέθεσαν την ανακάλυψη ενός ευρέως φάσματος πρωτεϊνών του ανοσοποιητικού που ήταν ενεργές στα μεταμοσχευμένα νευρικά βλαστοκύτταρα. Επιπλέον, ανέφεραν ότι μια μερίδα των μεταμοσχευμένων κυττάρων παρέμεινε σε ένα ανώριμο στάδιο και συσσωρεύτηκε στον εγκέφαλο γύρω από τα αιμοφόρα αγγεία (περιαγγειακές περιοχές) όπου τα κύτταρα του ανοσοποιητικού εισχωρούν στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της ενεργού ασθένειας. Αυτά τα μεταμοσχευμένα κύτταρα παρουσίασαν σημάδια ικανότητας να απενεργοποιήσουν τα ενεργοποιημένα κύτταρα του ανοσοποιητικού και να μειωθεί η φλεγμονή, προστατεύοντας κατά συνέπεια τους εγκεφαλικούς ιστούς.
nationalmssociety.org, μετάφραση Wizard, http://forum.disabled.gr