Με αφορμή τον νέο ΟΠΑΔ Και τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνει για την προμήθεια ειδικών στρωμάτων για τις κατακλίσεις δεν μπορέσαμε να αντισταθούμε και να μην σχολιάσουμε αυτά που συμβαίνουν στα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και στο σύστημα υγείας και αφορούν την πρόληψη και την θεραπεία των κατακλίσεων.

Οι κατακλίσεις είναι μια πολύ γνωστή επιπλοκή της παράλυσης που έχει απασχολήσει και που απασχολεί συνεχώς εκατοντάδες ανθρώπους που ζουν κάτω από συνθήκες τετραπληγίας ή παραπληγίας. Όσο καλά ρυθμισμένο και αν είναι το παράλυτο μέρος του σώματος, όσο και προσεκτικά εάν ζει κάποιος άνθρωπος που χρησιμοποιεί αναπηρικό κάθισμα είναι πολύ πιθανό να εμφανιστεί κάποια μικρότερη ή μεγαλύτερη κατάκλιση, για ασήμαντη αφορμή και χωρίς κάποιο σοβαρό λόγο.
Το ζήτημα είναι πώς προλαβαίνουμε μια κατάκλιση από τη στιγμή που εμφανίζεται ως κόκκινο σημάδι ή ως αρχικό «σπάσιμο» του δέρματος ή, ακόμη χειρότερα, όταν επιδεινωθεί και κατεπείγοντος πρέπει να θεραπευθεί η κατάκλιση το συντομότερο δυνατόν πριν πυροδοτήσει και άλλες επιπλοκές όπως λ.χ. λοιμώξεις, αυτόνομη δυσαντανακλαστικότητα, αγκυλώσεις, προβλήματα στο πληροφοριακό κ.ά.
Οι τρόποι πρόληψης των κατακλίσεων είναι γνωστοί: Έχουν να κάνουν με την επιλογή και την ρύθμιση του αναπηρικού καθίσματος, την επιλογή και τη ρύθμιση προστατευτικού μαξιλαριού, την υγιεινή του σώματος, την υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής και προσέγγισης των αναγκών του παράλυτου μέρος του σώματος, την επιλογή κρεβατιού και στρώματος, ενδυμάτων και άλλων πολλών.
Όμως όσο προσεκτικά και να ζει κάποιος άνθρωπος δεν μπορεί να αποφεύγει πάντα τις κατακλίσεις. Κατακλίσεις μπορούν να συμβούν ανά πάσα στιγμή για σημαντική ή ασήμαντη αφορμή. Κατακλίσεις συμβαίνουν ακόμη και στους πιο καλά ρυθμισμένους και προσεκτικούς ανθρώπους με αναπηρίες. Δεν υπάρχει άνθρωπος που ζει κάτω από συνθήκες παράλυσης και δεν είχε την εμπειρία κάποιες έστω και μικρής κατάκλισης ή κόκκινου σημαδιού.
Όσοι γνωρίζουν από παράλυση γνωρίζουν πως η κατάκλιση εύκολα δημιουργείται, δύσκολα προλαμβάνεται και ακόμη πιο δύσκολα θεραπεύεται: Ο πιο αξιόπιστος απλός τρόπος για την πρόληψη των κατακλίσεων είναι η τεχνολογία. Το ίδιο συμβαίνει και με τη θεραπεία των κατακλίσεων. Ο μόνος αξιόπιστος απλός τρόπος θεραπείας των κατακλίσεων είναι επίσης η τεχνολογία.
Στο επίπεδο της πρόληψης στο αναπηρικό κάθισμα μαξιλάρια όπως το Roho, το Jay και το Kubivent, είναι δυνατόν να προλάβουν τη δημιουργία των κατακλίσεων, ενώ ο συνδυασμός τους είναι δυνατόν να θεραπεύσει κάποιες πολύ μικρές κατακλίσεις.
Το ζήτημα όμως είναι στις κατακλίσεις που έχουν ξεφύγει από τον έλεγχο και έχουν επιδεινωθεί. Σε αυτές τις μεγάλες κατακλίσεις η μόνη λύση είναι τα ειδικά στρώματα για τη θεραπεία των κατακλίσεων.
Απ’ όσο γνωρίζουμε μόνο δύο εταιρείες κατασκευάζουν τέτοια στρώματα για τη θεραπεία των κατακλίσεων, αλλά μόνο η Hillrom αντιπροσωπεύεται στην Ελλάδα.
Μολονότι η τεχνολογία για την θεραπεία των κατακλίσεων είναι περισσότερο από 30 χρόνια παλιά, τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία αλλά και το εθνικό σύστημα υγείας θέλουν να την αγνοούν. Είναι ζήτημα εάν σε όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδας υπάρχουν 20 στρώματα ή κρεβάτια για τη θεραπεία των κατακλίσεων.
Σε ό,τι αφορά τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία αυτά χρηματοδοτούν την αγορά κάποιων στρωμάτων κατακλίσεων. Αυτά τα στρώματα κατακλίσεων δεν είναι τίποτα περισσότερο από πλαστικά στρώματα με αεροθαλάμους που, με τη βοήθεια μιας αντλίας, εναλλάσσεται η πίεση και τα σημεία στήριξης του σώματος το κρεβάτι. Αυτή η τεχνολογία παρέχει προστασία μόνο για τρεις ή έξι ώρες. Εάν και όταν δημιουργηθεί κατάκλιση τότε ο μόνος τρόπος για να θεραπευθεί η κατάκλιση είναι τα ειδικά στρώματα για τη θεραπεία των κατακλίσεων.
Κάποτε, πριν πολλά χρόνια, μαθαίναμε από τα κέντρα αποκατάστασης (του εξωτερικού) πώς όταν εμφανιστεί κόκκινο σημάδι, τότε πρέπει να παραμείνουμε στο κρεβάτι με το κόκκινο σημάδι σε τέτοια θέση ώστε να μην πιέζεται.
Αυτές οι στάσεις που κάποτε μάθαμε στα κέντρα αποκατάστασης (του εξωτερικού) ήταν πολύ επώδυνες ιδιαιτέρως όταν επρόκειτο για τετραπληγικούς με διαβήτη ή με έκτοπη οστεοποίηση και για όσους αναπνέουν μόνο με το αναπνευστικό διάφραγμα ή με αναπνευστική συσκευή. Όμως και τότε, σε όλα τα κέντρα αποκατάστασης (του εξωτερικού) υπήρχαν ειδικά κρεβάτια Clinitron, που όταν κάποια κατάκλιση ξέφευγε από τον έλεγχο και δεν μπορούσε να είναι η διαχειρίσιμη με της συμβατικές μεθόδους τότε η μόνη ενδεδειγμένη λύση ήταν το Clinitron.
Από τότε πολλά άλλαξαν, η τεχνολογία για τη θεραπεία των κατακλίσεων επίσης άλλαξε, έγινε πολύ πιο φιλική και το κυριότερο πολύ πιο οικονομική. Τα Clinitron που ήταν υπερβολικά ογκώδη, βαριά και δύσκολα να συντηρηθούν τα αντικατέστησαν νέας τεχνολογίας στρώματα που είναι πολύ πιο φθηνά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε συμβατικές κατοικίες, δεν χρειάζονται συντήρηση και είναι εξίσου αποτελεσματικά.
Όμως τα ασφαλιστικά ταμεία κάνουν πως αγνοούν αυτές τις τεχνολογίες για την θεραπεία των κατακλίσεων. Το ίδιο συμβαίνει και με το εθνικό σύστημα υγείας αφού είναι ελάχιστα τα δημόσια νοσοκομεία που διαθέτουν τέτοια στρώματα.
Ενώ θα μπορούσε να βρεθεί μια αξιόπιστη λύση για τη θεραπεία των κατακλίσεων, κάτι που απασχολεί εκατοντάδες ανθρώπους με τετραπληγία, κακώσεις νωτιαίου μυελού, παράλυση και άλλες αντίστοιχες αναπηρίες, κάνουν πως αγνοούν αυτές τις τεχνολογίες.
Είναι πολύ δύσκολο να πιστέψουμε πως τα ασφαλιστικά ταμεία δεν γνωρίζουν τις τεχνολογίες για τη θεραπεία των κατακλίσεων. Γνωρίζουν πολλά περισσότερα όταν πρόκειται να ελέγξουν ή να εμποδίσουν τους ασφαλισμένους για να τους χορηγηθεί αυτό που θεωρητικά προβλέπεται ως δικαίωμα από τον νόμο. Πώς είναι δυνατόν να αγνοούν τις τεχνολογίες για τη θεραπεία των κατακλίσεων τη στιγμή που αποδεδειγμένα διαθέτουν επιτροπές που μελετούν τις αντίστοιχες τεχνολογίες;
Για ποιο λόγο τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία δεν χρηματοδοτούν τους ασφαλισμένους που έχουν κατακλίσεις να νοικιάσουν τέτοια στρώματα που προορίζονται για τη θεραπεία των κατακλίσεων τη στιγμή που ο χρόνος της θεραπείας δεν θα υπερβαίνει στη χειρότερη περίπτωση τους έξι μήνες;