Μία ασθενής σε φυτική κατάσταση εδώ και πέντε μήνες διαπιστώθηκε ότι μπορεί να επικοινωνεί με το περιβάλλον της με την δύναμη της σκέψης, ενώ φαντάζεται ακόμα και ότι παίζει τένις, ανακοίνωσαν βρετανοί και βέλγοι επιστήμονες.
Όπως έγραψαν στην επιθεώρηση «Science», χρησιμοποιώντας ένα προηγμένο είδος μαγνητικής τομογραφίας – την επονομαζόμενη λειτουργική μαγνητική τομογραφία – διαπίστωσαν ότι η 23χρονη ασθενής έχει συνείδηση του τι συμβαίνει γύρω της.
Η 23χρονη είχε υποστεί τον Ιούλιο του 2005 κρανιοεγκεφαλική κάκωση σε τροχαίο ατύχημα και δεν ανταποκρινόταν ούτε επικοινωνούσε με το περιβάλλον της, ενώ πληρούσε τα κλινικά κριτήρια της φυτικής κατάστασης.
Οι ερευνητές την υπέβαλλαν στην τομογραφία και παρακολουθούσαν την λειτουργία του εγκεφάλου της την ώρα που της έλεγαν προτάσεις, όπως «πίνει τον καφέ του με ζάχαρη και γάλα». Όπως διαπίστωσαν, οι προτάσεις προκαλούσαν ενεργοποίηση του εγκεφάλου με τρόπο παρόμοιο με αυτόν που παρατηρείται σε υγιείς ανθρώπους.
Στη συνέχεια, ζήτησαν απ’ ευθείας από τη γυναίκα να φαντασθεί ορισμένες πράξεις. «Μία από αυτή αφορούσε το να φαντασθεί ότι παίζει τένις και μία άλλη ότι επισκέπτεται το σπίτι της, αρχίζοντας από την εξώπορτα», εξήγησε ο δρ Άντριαν Όουεν, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Καίημπριτζ.
Και πάλι, ο εγκέφαλός της ενεργοποιήθηκε στα ίδια τμήματα με αυτά των υγιών ανθρώπων, έγραψαν οι ερευνητές.
«Τα ευρήματα αυτά επιβεβαιώνουν ότι… αυτή η ασθενής διατηρεί την ικανότητα κατανοήσεως των προφορικών εντολών και αντιδράσεως σε αυτές, μέσω της εγκεφαλικής δραστηριότητάς της αντί μέσω του λόγου ή της κίνησης», έγραψαν οι ερευνητές.
Είναι, εξάλλου, σαφές ότι μπορούσε να συνεργασθεί με τους γιατρούς, γεγονός που «επιβεβαιώνει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι είχε συνείδηση του εαυτού και του περιβάλλοντός της», συμπλήρωσαν.
Ωστόσο, έσπευσαν να τονίσουν ότι «είναι απίθανο να συμβαίνει αυτό με όλους τους ασθενείς που βρίσκονται σε φυτική κατάσταση».
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η συγκεκριμένη ασθενής είχε υποστεί σχετικά μικρή εγκεφαλική βλάβη, ενώ αυτού του είδους οι βλάβες συχνά επουλώνονται καλύτερα απ’ όσο εκείνες οι οποίες προκαλούνται από ένα εγκεφαλικό.
Ο δρ Ρος Ζαφόντε, ειδικός σε θέματα εγκεφαλικής αποκατάστασης από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ, είπε ότι η μελέτη παρουσιάζει έναν μοναδικό τρόπο αξιολόγησης της εγκεφαλικής λειτουργίας.
«Εγείρει επίσης ολόκληρο ζήτημα όσον αφορά την συνείδηση και τον τρόπο χρήσεως του όρου», δήλωσε στο Ρόιτερς. «Πρόκειται άραγε για σπάνιο περιστατικό; Ή είναι κάτι που θα το βλέπουμε εφ’ εξής σε πιο συχνή βάση;»
Άλλοι ειδικοί σε θέματα εγκεφάλου εξέφρασαν επιφυλάξεις.
«Εάν αυτή η ασθενής έχει όντως συνείδηση, γιατί δεν μπορεί να κάνει εκούσιες κινήσεις, δεδομένου ότι – σύμφωνα με τους γιατρούς της – δεν έχει υποστεί λειτουργικές ή δομικές βλάβες στα κινητικά μονοπάτια του εγκεφάλου;», αναρωτήθηκε ο δρ Λιονέλ Νασάς, από το ερευνητικό ίδρυμα INSERM της Γαλλίας, σε ένα σχόλιό του που συνοδεύει τη μελέτη.
Όπως γράφει, η ασθενής προσφανώς «έχει πλούσιες νοητικές ικανότητες, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας επεξεργασίας της ακουστικής γλώσσας και της εκτελέσεως νοερών εργασιών».
Όπως και να ΄χει, η περίπτωση της 23χρονης δείχνει ότι είναι απαραίτητο να επινοηθούν καλύτερες ιατρικές συσκευές για την αξιολόγηση της εγκεφαλικής κατάστασης των ασθενών, κατά τον δρα Νασάς.
Από την πλευρά του, ο δρ Πωλ Μάθιους, νευροεπιστήμονας από το Imperial College και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στη Βρετανία, αντέτεινε ότι οι εξετάσεις στην 23χρονη δεν απέδειξαν την ύπαρξη συνείδησης.
«Η αντίδραση σε ένα ερέθισμα, ακόμα και σε ένα πολύπλοκο ακουστικό ερέθισμα, δεν αποτελεί απόδειξη της “απόφασης” ενός ανθρώπου να αντιδράσει, όπως δεν αποτελεί συνειδητή “απόφαση” για αντίδραση το να τραβάς το χέρι σου από μια βελόνα που ξαφνικά το τρύπησε», είπε.
ΠΗΓΗ: Reuters, Science (September 7, 2006)
ΑΝΑ 8-9-2006