Χαιρετισμό απηύθυνε στις 2 Οκτωβρίου η Ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Ευαγγελία Τζαμπάζη στη συνέντευξη τύπου που φιλοξένησε η Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών με θέμα «Πρόσβαση των συμπολιτών μας με κινητικά προβλήματα στους αθλητικούς χώρους».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του χαιρετισμού:
Αγαπητοί φίλοι,
θα ήθελα κατ’ αρχήν να συγχαρώ τον αθλητικογράφο κ. Σπύρο Τσάμη για την πρωτοβουλία του να διοργανώσει τη σημερινή συνέντευξη τύπου, καθώς και την Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών για τη φιλοξενία που μας παρέχει. Η διοργάνωση μιας εκδήλωσης σαν τη σημερινή, δεν αποτελεί υπερβολή ή πολυτέλεια αλλά, διεκδικώντας το αυτονόητο, είναι μια προσπάθεια που επιδιώκει να καλύψει μια πραγματική ανάγκη και να καταστήσει δυνατή την άσκηση ενός αναφαίρετου δικαιώματος που σήμερα στερούμαστε’ Αυτό της προσβασιμότητας στις εξέδρες και στους κοινόχρηστους χώρους των αθλητικών εγκαταστάσεων.
Παραμερίζοντας την «ιατρική» και υιοθετώντας την «κοινωνική» προσέγγιση της αναπηρίας, αναδείξαμε εμείς τα άτομα με αναπηρία, ότι η αναπηρία δεν είναι τόσο ένα χαρακτηριστικό ή μια κατάσταση του ατόμου, όσο ένα πλέγμα συνθηκών που δημιουργεί το περιβάλλον και που συχνά εμποδίζουν περαιτέρω την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και την απρόσκοπτη απόλαυση αγαθών και δικαιωμάτων που κάθε πολίτης δικαιούται να απολαμβάνει.
Είναι ευθύνη της ίδιας της κοινωνίας που ζούμε να διασφαλίζει, προβαίνοντας στις απαραίτητες ενέργειες και μετατροπές του περιβάλλοντος, την πλήρη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην κοινωνική ζωή, άρα και στην αναψυχή, ψυχαγωγία, τουρισμό και διασκέδαση, καθώς και στην κατά βούληση διάθεση του ελεύθερου χρόνου.
Είναι χρέος των αρχών και μέτρο δημοκρατικότητας της κοινωνίας μας η επαρκής μέριμνα για την προσβασιμότητα όλων των ανθρώπων σε όλες τις υποδομές και υπηρεσίες καθώς και τα κάθε είδους αγαθά, δεδομένου ότι αυτή αποτελεί το κλειδί για την εξίσωση των ευκαιριών των ατόμων με αναπηρία. Άλλωστε, η θέση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στο θέμα της προσβασιμότητας εκφράζεται σαφώς μέσα από το Σύνταγμα. Στο άρθρο 21 παράγραφος 6, ορίζεται ότι τα άτομα με αναπηρία έχουν το δικαίωμα να απολαμβάνουν τα μέτρα που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην πολιτική οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας.
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση που βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου, πρέπει να εξαλειφθούν όλα τα περιβαλλοντικά, τεχνικά και νομικά κωλύματα που εμποδίζουν την αποτελεσματική συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην οικονομία και στην κοινωνία της γνώσης. Έτσι, μέσω της ενσωμάτωσης της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις κοινοτικές πολιτικές (mainstreaming), η ΕΕ προσφέρει σημαντικά εργαλεία και πολιτικές για την προσβασιμότητα.
Στις Επιτροπές «Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων» και «Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις οποίες μετέχω, εργαζόμαστε για την προώθηση της ίσης μεταχείρισης των ΑμεΑ στην απασχόληση και την εργασία, τον περαιτέρω συνυπολογισμό της αναπηρίας στις σχετικές κοινοτικές πολιτικές και την προώθηση της δυνατότητας πρόσβασης για όλους.
Στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το πολυετές σχέδιο δράσης για την αναπηρία με χρονικό ορίζοντα το 2010, και συγκεκριμένα για τα έτη υλοποίησης 2006-2007, για την οποία είχα την τιμή και την ευθύνη να εισηγηθώ για λογαριασμό της Σοσιαλιστικής Ομάδας, μια από τις βασικές προτεραιότητες που θέσαμε μεταξύ άλλων, ήταν η επιδίωξη προσβάσιμων αγαθών και υπηρεσιών από όλους. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη διασφάλιση της προσβασιμότητας των ΑΜΕΑ στο δομημένο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των εξέδρων και των κοινόχρηστων χώρων των γηπέδων, προκειμένου να απαλειφθούν τα εμπόδια που κάνουν απαγορευτική τη συμμετοχή των ΑμεΑ στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή.
Με μια από τις πιο πρόσφατες εργασίες μου στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, τη σύνταξη Γνωμοδότησης με θέμα την εκπαίδευση μέσω του αθλητισμού, κάναμε ένα ακόμη βήμα προς τα εμπρός για την εξάλειψη των τεχνικών φραγμών για την αποτελεσματική πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στους αθλητικούς και προπονητικούς χώρους. Με τη Γνωμοδότηση αυτή επιδιώκεται η αναγνώριση και η ενίσχυση του κοινωνικού και εκπαιδευτικού ρόλου του αθλητισμού και υπογραμμίζεται η ανάγκη να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, ώστε οι αθλητικές εγκαταστάσεις και τα αθλητικά προγράμματα να είναι προσβάσιμα σε όλους τους μαθητές.
Θεωρούμε επίσης πολύ μεγάλη επιτυχία και πρόοδο για την εφαρμογή της αρχής «Σχεδιασμός για όλους», το γεγονός ότι με το νέο κανονισμό που ψηφίσαμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2006, καταφέραμε να μετατρέψουμε την αρχή της προσβασιμότητας για τα ΑμεΑ σε απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη δημόσιας χρηματοδότησης των κρατών-μελών από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ.
Στην Ελλάδα τις τελευταίες δύο δεκαετίες, είχαμε μια νέα προσέγγιση για την αναπηρία, για την αποκατάσταση μιας πολιτικής ίσων ευκαιριών και καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα 22 χρόνια που υπήρξα εκλεγμένο στέλεχος στο κίνημα των ΑμεΑ συμβάλλαμε καθοριστικά στη διαμόρφωση ενός συνολικού νομοθετικού πλαισίου για θέματα ισότητας δικαιωμάτων και ευκαιριών με νομοθετήματα που άλλαξαν ριζικά το τοπίο σε σχέση με την αναπηρία.
Μεταξύ των πιο σημαντικών αλλαγών που σχετίζονται με την προσβασιμότητα και έφεραν τα ΑμεΑ σε μια νέα κατάσταση διεκδίκησης και συνεχούς βελτίωσης, είναι η θεσμοθέτηση διατάξεων στο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό για την προσβασιμότητα των κτιρίων και η επιτυχία του Παρά-ολυμπιακού Αθλητικού Κινήματος που χαρακτηρίζεται από τρεις παγκόσμιες πρωτιές: α. Κοινή οργανωτική επιτροπή Ολυμπιακών και Παρα-ολυμπιακών Αγώνων και χρήση κοινών εγκαταστάσεων β. Δυνατότητα συμμετοχής των εθνικών παρα-ολυμπιακών αποστολών με χρηματοδότηση της Οργανωτικής Επιτροπής «Αθήνα 2004» γ. Οικονομική εξίσωση ολυμπιακών και παρα-ολυμπιακών αθλητών.
Μάλιστα, πριν τη διοργάνωση των Ολυμπιακών και Παρα-ολυμπιακών Αγώνων του 2004, αναγνωρίζοντας και προστατεύοντας στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. το δικαίωμα της ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ στις υποδομές, δημιουργήσαμε ένα δίκτυο προπονητικών χώρων για τα παρα-ολυμπιακά αθλήματα, με το Νόμο 2947/2001 ενισχύσαμε και υποστηρίξαμε την προετοιμασία των αθλητών ΑμεΑ για την Παρα-ολυμπιάδα, ενώ με το νόμο 3057/2002 λάβαμε ιδιαίτερη μέριμνα για την εξασφάλιση της προσβασιμότητας ΑμεΑ στις ευρύτερες περιοχές των ολυμπιακών και παρα-ολυμπιακών πόλεων, σε επιλεγμένες περιοχές συνάθροισης κοινού και σε επιλεγμένους οδικούς άξονες.
Το νομικό λοιπόν πλαίσιο που εξασφαλίζει την προσπέλαση από ΑμεΑ σε κτίρια που στεγάζονται υπηρεσίες του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα και κοινωφελών οργανισμών ή που έχουν χρήσεις συνάθροισης κοινού, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, υφίσταται. Για το αναπηρικό και το γονεϊκό κίνημα, το βασικό όχημα για την κοινωνική αλλαγή και τη δημιουργία δομών και υποδομών άρσης των κοινωνικών και αρχιτεκτονικών εμποδίων, υφίσταται. Έχουμε τη νομοθεσία στα χέρια μας, έχουμε τα ευρωπαϊκά και τα εθνικά εργαλεία. Οφείλουμε απλά να τα ενεργοποιήσουμε. Κι αυτό είναι συνήθως το πιο δύσκολο έργο.
Για το λόγο αυτό, πρέπει να καταστεί σαφές ότι τίποτα δε γίνεται για εμάς χωρίς εμάς. Η νέα ισότιμη και συνεκτική κοινωνία μπορεί να γίνει πραγματικότητα μόνο με τη συμβολή του πολίτη, με τη συμβολή των ΜΜΕ και της κοινωνίας γενικότερα. Μάλιστα, τα ΜΜΕ μεταδίδοντας λέξεις, έννοιες, ιδέες, δομές και αξίες, μπορούν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση. Ο τρόπος με τον οποίον προβάλλουν τα άτομα με αναπηρία επηρεάζει βαθύτατα τη στάση μας απέναντί τους. Προσωπικά, είχα την τύχη να έχω την επιμέλεια και παρουσίαση στην ΕΡΤ 3, της εκπομπής «Στόχος 2004», με περιεχόμενο τη βέλτιστη προετοιμασία των Παραολυμπιακών Αγώνων και αθλητών με αναπηρία.
Όλοι μαζί λοιπόν, πολιτικοί, φορείς, εκπρόσωποι των ΑμεΑ και των οικογενειών τους, δημοσιογράφοι, ερευνητές και εμπειρογνώμονες, αλλά και κάθε ευαισθητοποιημένος πολίτης μπορούμε μαζί να συμμετέχουμε συνειδητά και να διεκδικήσουμε τη διαμόρφωση και την υιοθέτηση μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης πολιτικής ενσωμάτωσης και ένταξης των ΑμεΑ.
Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να χαιρετίσω και να συγχαρώ την κοινή δήλωση-παρέμβαση των 21 μελών της αθλητικής οικογένειας για την αυτόνομη προσβασιμότητα των γηπέδων από τα άτομα με κινητική αναπηρία, ως μια πρωτοβουλία επαναφοράς του δικαιώματος των ΑμεΑ να χρησιμοποιούμε τεχνητά μέσα πρόσβασης από τον περιβάλλοντα χώρο των γηπέδων έως τις εξέδρες. Η πρωτοβουλία αυτή έδωσε σε όλους μας χαρά και ικανοποίηση, αφενός επειδή αποτελεί μια συνειδητή προσπάθεια διορθωτικής παρέμβασης στα κακώς κείμενα της αθλητικής καθημερινότητας και αφετέρου επειδή μπορεί να αποτελέσει ένα παράδειγμα προς μίμηση για όλους τους μη προσβάσιμους, κοινόχρηστους χώρους στην Ελλάδα.
Ας εργαστούμε λοιπόν μαζί για ένα ισότιμο και προσβάσιμο μέλλον! Το 2007, το Ευρωπαϊκό Έτος Ίσων Ευκαιριών για Όλους αποτελεί μια ευκαιρία να αγωνιστούμε υπέρ της ισότιμης κοινωνικής δράσης όλων στο δομημένο αθλητικό περιβάλλον, υπέρ της ισότιμης προσβασιμότητας στις αθλητικές εξέδρες και τους κοινόχρηστους χώρους των γηπέδων.
Χαιρετίζω θερμά την εκδήλωση σας με την ευχή να κινητοποιήσει τις αρμόδιες αρχές, να δρομολογήσει την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος αλλά και να αποτελέσει ένα ακόμη βήμα προς την επίτευξη του γενικότερου στόχου μας για μια αξιοπρεπή και ισότιμη διαβίωση.