Ενημερωθείτε. ρωτήστε στα καταστήματα ορθοπεδικών για τα νέα μοντέλα. Έχουμε πάρει δεκάδες τηλέφωνα από ασφαλισμένους με αναπηρίες οι οποίοι παραπονούνται πως αντιμετωπίζουν προβλήματα στην επιλογή του αναπηρικού τους καθίσματος.
Στα προηγούμενα τεύχη είχαμε εκτενείς αναφορές στον τρόπο προμήθειας τους αναπηρικού καθίσματος με τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού ταμείου του ασφαλισμένου.
Φαίνεται όμως ότι η παραφιλολογία οργιάζει, μερικοί υπάλληλοι των ασφαλιστικών ταμείων λειτουργούν ωσάν αυτοκράτορες και τελευταίος που φέρεται να αποφασίζει για την καταλληλότητα του μηχανολογικού εξοπλισμού και του αναπηρικού καθίσματος που θα χρησιμοποιήσει είναι ο ίδιος ο ασφαλισμένος.
Εμείς μέσα από τις στήλες του περιοδικού ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μερικές ακόμα πληροφορίες για τα δικαιώματα των ελλήνων/ίδων ασφαλισμένων με αναπηρίες.
Σεβασμός στο ανθρώπινο σώμα
Ένας είναι ο λόγος που καλείται ο χειριστής αναπηρικού καθίσματος να επιλέξει ένα λειτουργικό και χρήσιμο αναπηρικό κάθισμα:
Ο σεβασμός στο σώμα του. Ο σεβασμός στο σύνολο της έκτασης του σώματός του είτε αυτό είναι παράλυτο είτε όχι.
Σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης τα κέντρα αποκατάστασης λειτουργούν υπηρετώντας ένα δόγμα:
Σεβασμός, λατρεία και συντήρηση του παράλυτου μέρους του σώματος και πρόληψη όλων των γνωστών δευτερογενών ανικανοτήτων και αναπηριών όπως σκολίωση, αγκυλώσεις, σπασμοί, δυσκοιλιότητα, ουρολοιμώξεις, κατάγματα, κατακλίσεις, τραυματισμοί κ.ο.κ.
Η σωστή επιλογή αναπηρικού καθίσματος αποτελεί το κλειδί στην πρόληψη. Όσο καλύτερα προσαρμοσμένο είναι το αναπηρικό κάθισμα να υποδεχτεί το σώμα του χειριστή του τόσες λιγότερες επιπλοκές θα εμφανιστούν στο μέλλον.
Υποχρέωση στη γνώση
Όλοι οι άνθρωποι με αναπηρίες, εφόσον θέλουν να επιβιώσουν, είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν όλα όσα έχουν σχέση με την αναπηρία τους.
Όπως όταν λ.χ. ο υποψήφιος αγοραστής αυτοκινήτου είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει τη διαφορά μεταξύ των 1.200 κυβικών εκατοστών και των 2.000 κυβικών εκατοστών για να μη σπαταλήσει τα χρήματά του, έτσι και ο υποψήφιος για την προμήθεια νέου αναπηρικού καθίσματος οφείλει να γνωρίζει τις στοιχειώδεις διαφορές μεταξύ των διαφορετικών αναπηρικών καθισμάτων για να προλάβει τις επιπλοκές οι οποίες ενδέχεται να προκληθούν από λανθασμένη επιλογή αναπηρικού καθίσματος.
Δηλαδή, οφείλει να γνωρίζει -είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει- τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του κάθε διαφορετικού αναπηρικού καθίσματος.
Όλα τα αναπηρικά καθίσματα είναι διαφορετικά. Όλα έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Δε δημιουργήθηκε ακόμη το τέλειο κάθισμα επειδή
α) κάθε ανθρώπινο σώμα είναι διαφορετικό
β) οι χειριστές αναπηρικών καθισμάτων ενδέχεται -είναι πλέον βέβαιο- να αναπτύξουν διαφορετικές δραστηριότητες (λ.χ. εργασία γραφείου, φροντίδα της κατοικίας, συχνές μεταφορές με αυτοκίνητο ή αεροπλάνο, αθλητισμό κ.ο.κ.) και σε κάθε μία από αυτές τις δραστηριότητες χρειάζονται διαφορετικό αναπηρικό κάθισμα.
γ) οι ανάγκες του σώματος γίνονται διαφορετικές αναλόγως την ηλικία.
Γιατί πρέπει να γνωρίζει
Η γνώση είναι πρόληψη. Η πρόληψη είναι υγεία. Υγεία σημαίνει συντήρηση του παράλυτου μέρους του σώματος. Συντήρηση σημαίνει δυνατότητες επιβίωσης κάτω από πραγματικούς βιολογικούς όρους.
Το αναπηρικό κάθισμα είναι κατασκευασμένο από σκληρά και ανθεκτικά μέταλλα και άλλα πλαστικά υλικά.
Το ανθρώπινο σώμα είναι κατασκευασμένο από ευαίσθητα υλικά τα οποία ενδέχεται να τραυματιστούν όταν έρθουν σε επαφή και πιεστούν από τη σκληρή επιφάνεια ή τις γωνίες του αναπηρικού καθίσματος.
Το ανθρώπινο σώμα στηρίζεται επάνω στο αναπηρικό κάθισμα. Τα σημεία στα οποία στηρίζεται το ανθρώπινο σώμα ονομάζονται σημεία στήριξης.
Τα σημεία στήριξης είναι αυτά που δέχονται το φορτίο (βάρος) του σώματος. Όσο καλύτερα κατανέμεται το βάρος του σώματος στα σημεία στήριξης, τόσο περιορίζονται οι πιθανότητες τραυματισμού της επιφάνειας του δέρματος και τόσο απομακρύνεται ο κίνδυνος της επιδείνωσης της σκολίωσης και της δημιουργίας κατακλίσεων.
Όσο πιο εργονομικά τοποθετείται το ανθρώπινο σώμα επί του αναπηρικού καθίσματος, τόσο πιο αποδοτικός γίνεται ο χειριστής του αναπηρικού καθίσματος στο σπρώξιμο, στην αναρρίχηση πεζοδρομίων και εμποδίων, στην κίνηση επί κεκλιμένων επιπέδων και στην διεκπεραίωση πολλαπλών εργασιών από το ίδιο αναπηρικό κάθισμα.
Όσες σχεδιαστικές και κατασκευαστικές ατέλειες έχει ένα αναπηρικό κάθισμα, τόσο περισσότερο περιορίζονται οι δυνατότητες του χειριστού του και τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος επιδείνωσης της σκολίωσης, των σπασμών, της παρεμπόδισης των αναπνευστικών κινήσεων.
Το αναπηρικό κάθισμα είναι εργαλείο
Το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί πριν την επιλογή του κατάλληλου αναπηρικού καθίσματος είναι το τι ακριβώς θέλει να κάνει ο χειριστής του αναπηρικού καθίσματος από το αναπηρικό κάθισμα.
Αναλόγως με τις εργασίες που πρέπει να διεκπεραιώσει ο χειριστής του αναπηρικού καθίσματος γίνεται και η επιλογή του αναπηρικού καθίσματος.
Αν λ.χ. ο χειριστής αναπηρικού καθίσματος καθημερινά οφείλει να διανύει απόσταση 5 χιλιομέτρων από την κατοικία του στην εργασία του τότε χρειάζεται ένα αναπηρικό κάθισμα το οποίο να μπορεί -εκ κατασκευής- να κινηθεί σε εξωτερικούς χώρους (δρόμο, πεζοδρόμια κ.ο.κ.) και σε εσωτερικούς (κατοικία, γραφείο κ.ο.κ.) αλλά και να έχει τη σχετική αυτονομία ώστε με ένα γέμισμα οι μπαταρίες να μπορούν να αντέξουν το λιγότερο 20 Km. Αν πάλι ο εν λόγω χειριστής χρησιμοποιεί χειροκίνητο αναπηρικό κάθισμα τότε το κάθισμα που θα επιλέξει πρέπει να είναι πολύ ελαφρύ (για να μεταφέρεται με αυτοκίνητο) και να καταλαμβάνει το μικρότερο δυνατό όγκο.
Αν ο υποψήφιος χειριστής εργάζεται ως βιβλιοθηκονόμος, ή υπάλληλος σε αρχείο, ή είναι νοικοκυρά τότε χρειάζεται κάποιο επίσης ελαφρύ αναπηρικό κάθισμα του οποίου το ύψος να μεταβάλλεται ή να είναι αναπηρικό κάθισμα ορθοστάτης.
Αν ο υποψήφιος χειριστής είναι παιδί τότε χρειάζεται ένα κάθισμα του οποίου οι διαστάσεις να μπορούν να αλλάζουν ώστε το κάθισμα να μπορεί να αλλάζει όσο αλλάζει η σωματική διάπλαση.
Όπως γίνεται αντιληπτό για την κάθε διαφορετική δραστηριότητα υπάρχει το κατάλληλο αναπηρικό κάθισμα. Κάθε κάθισμα είναι κατάλληλο μέχρι να βγει το νέο μοντέλο -από την ίδια ή από άλλη εταιρεία- το οποίο κατά κανόνα θα είναι πιο κατάλληλο.
Η σύγχρονη τεχνολογία αποκατάστασης και η έρευνα έχουν προχωρήσει αρκετά, τόσο που κάθε δύο χρόνια κάθε μεγάλη βιομηχανία αποκατάστασης να εμφανίζει και από ένα νέο πρωτοποριακό αναπηρικό κάθισμα, ενώ κάθε έξη με οκτώ χρόνια η τεχνολογία αποκατάστασης ανατρέπει από τα θεμέλια του σχεδιασμού των αναπηρικών καθισμάτων και εμφανίζει νέα μοντέλα τελείως διαφορετικά σχεδιασμένα με άλλα διαφορετικά κατασκευαστικά υλικά με περισσότερες δυνατότητες και βέβαια πιο πρακτικά και απελευθερωτικά.
Με πολύ πρόχειρες εκτιμήσεις αυτά τα νέας τεχνολογίας χειροκίνητα ή και ηλεκτροκίνητα αναπηρικά καθίσματα είναι περισσότερα από 20 την κάθε χρονιά.
Ετσι προκύπτει το ερώτημα: πως θα ενημερωθεί ο καταναλωτής και ο ασφαλισμένος με αναπηρία για τα νέα μοντέλα που κυκλοφορούν στην αγορά;
Ενημέρωση και πληροφόρηση:
Πουθενά στον κόσμο δεν υπάρχουν έντυπα που να ενημερώνουν τους καταναλωτές και τους ασφαλισμένους με αναπηρίες για όλα τα νέα προϊόντα που κυκλοφορούν.
Βέβαια, στο εξωτερικό επειδή υπάρχουν πολλές μικρές βιοτεχνίες κατασκευής προϊόντων αποκατάστασης και πολλά περιοδικά είναι σχετικά πιο εύκολος ο τρόπος γνωστοποίησης των νέων προϊόντων, αφού οι διαφημιζόμενες επιχειρήσεις ασχολούνται με χονδρεμπόριο. Εκτός τούτου οι πολίτες με αναπηρίες των άλλων κρατών φαίνεται να είναι πιο συνειδητοί καταναλωτές από τους έλληνες και δε διστάζουν να χρησιμοποιούν ακόμη και φθηνά προϊόντα, όταν αυτά είναι πρακτικά.
Στην Ελλάδα η ενημέρωση για τα νέα προϊόντα γίνεται πιο δύσκολα. Μολονότι οι αποστάσεις είναι πολύ μικρές σε σχέση λ.χ. με τις ΗΠΑ, είτε από κακή λειτουργία των ΕΛΤΑ είτε από τον ανορθολογισμό των ασφαλιστικών ταμείων η υπόθεση της γνωστοποίησης των νέων προϊόντων είναι πολλές φορές πανάκριβη υπόθεση.
Για αυτό ο μόνος οικονομικός τρόπος πληροφόρησης είναι η απευθείας επικοινωνία με τα καταστήματα πώλησης αναπηρικών καθισμάτων και εξοπλισμού αποκατάστασης.
Οι καταστηματάρχες είναι η πιο έγκυρη πηγή πληροφόρησης. Είναι αυτοί που γνωρίζουν σε βάθος τα πλεονεκτήματα των αναπηρικών καθισμάτων και του εξοπλισμού αποκατάστασης που πωλούν. Ενδέχεται βέβαια κάποιοι από αυτούς, να υπερβάλουν και να υποβαθμίζουν τα επίσης αξιόλογα προϊόντα που πωλούν οι ανταγωνιστές τους. Κάτι τέτοιο είναι όμως λογικό και σαφώς πιο περιεκτικό σε πληροφορία από τη δήθεν αντικειμενική πληροφόρηση που παρέχεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Οι ίδιοι οι καταστηματάρχες είναι η καλύτερη (και πολλές φορές μοναδική) πηγή πληροφόρησης για να πληροφορηθεί ακόμη και ο λιγότερο ενημερωμένος καταναλωτής με αναπηρία για τα κατασκευαστικά μειονεκτήματα κάποιων συγκεκριμένων αναπηρικών καθισμάτων ή άλλων βοηθημάτων.
Επειδή πολλοί καταστηματάρχες δε γνωρίζουν λεπτομέρειες από τον εξοπλισμό που χρειάζεται κάποιος άνθρωπος που ζεί κάτω από συνθήκες αναπηρίας, χρειάζεται πάντα οι καταναλωτές να εξηγούν περιφραστικά τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν. Μόνο έτσι οι καταστηματάρχες και οι πωλητές μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά.
Αυτή τη στιγμή στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν όλα τα βοηθήματα που μπορούν να ενισχύσουν τις περιορισμένες ικανότητες ακόμα και των πιο σοβαρά κινητικά ή αισθητηριακά αναπήρων.
Το μόνο που χρειάζονται οι υποψήφιοι αγοραστές είναι να πιστέψουν στον εαυτό τους. Να πιστέψουν στις ικανότητές τους. Να πιστέψουν πως με τον κατάλληλο εξοπλισμό αποκατάστασης μπορούν να κάνουν όλα όσα κάνουν και οι ικανοί σωματικά. Να πιστέψουν πως αν πληροφορηθούν θα ζήσουν.