Η άρθρωση του ώμου
Η άρθρωση του ώμου συχνά αναφέρεται ως σφαιροειδής άρθρωση. Είναι υπεύθυνη για ένα μεγάλο εύρος κινήσεων, όπως η περιστροφή που κάνουμε σε πολλές καθημερινές δραστηριότητές μας.
Η άρθρωση του ώμου δεν έχει σχεδιαστεί για να αντέχει το βάρος των καθημερινών μεταφορών ή το σπρώξιμο του αναπηρικού καθίσματος, και ακόμα περισσότερο την έντονη κίνηση που απαιτείται σε κάποια δυναμικά αθλήματα με αναπηρικό αμαξίδιο. Αυτές οι δραστηριότητες μακροπρόθεσμα προκαλούν μεγάλη φθορά και ζημιά στην άρθρωση.
Καθώς περνά ο καιρός, το χρονικό διάστημα από τον τραυματισμό και η γενική εξασθένιση της μυϊκής δύναμης, καθώς και η φθορά της άρθρωσης, δρουν αρνητικά και μπορεί να μειώσουν την ικανότητά σας να κάνετε μεταφορές – και εν τέλει να περιορίσει την ανεξαρτησία σας.
Άλλοι λόγοι που μπορούν να επηρεάσουν τους ώμους των χειριστών (χειροκίνητων) αναπηρικών καθισμάτων είναι η οστεοαρθρίτιδα, η τενοντίτιδα, η εξάρθρωση και η ρήξη στροφικού (τενόντιου) πετάλου.
Ειδικότερα για τους ανθρώπους με κάκωση νωτιαίου μυελού, έχει παρατηρηθεί πως περισσότεροι από το 50% παρουσιάζουν σταδιακά προβλήματα στις αρθρώσεις του ώμου και στους καρπούς.
Ακολουθούν συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να μειώσετε τον πόνο στους ώμους και να σχεδιάσετε καλύτερα το μέλλον
- Μπορείτε να μειώσετε την κόπωση στους ώμους σας προσέχοντας το βάρος του σώματός σας, ώστε να κυμαίνεται σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Αλλάζετε την κατανομή βάρους στο κάθισμά σας (κινήσεις εμπρός και πλαγίως), ώστε να αποφορτίζονται τα μέρη που δέχονται πίεση.
- Μην μεταφέρετε άσκοπα βάρη με το κάθισμά σας.
- Τοποθετήστε τους τροχούς του καθίσματός σας σε κατάλληλη θέση, ώστε να είναι σε ευθεία γραμμή με τους ώμους σας.
- Κάνετε σωστό σέρβις στο κάθισμά σας – δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα λάστιχα ώστε να έχουν σωστή πίεση.
- Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε τον σωστό τρόπο για την οδήγηση του καθίσματός σας. Αν δεν είστε σίγουρος/η, ρωτήστε κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία. Επίσης, μάθετε να κάθεστε σωστά στο κάθισμά σας.
- Ελέγξτε τους τρόπους που χρησιμοποιείτε για να μεταφέρεστε και σκεφτείτε εναλλακτικές για να τους προσαρμόσετε.
- Δοκιμάστε τη χρήση βοηθημάτων για τις μεταφορές σας, όπως σανίδα, γερανάκι, κ.ά. – αυτά τα βοηθήματα μπορούν να διευκολύνουν σημαντικά και τον βοηθό σας.
- Επιλέξτε να κοιμάστε σε κρεβάτι που έχει τη δυνατότητα να μεταβάλλει το ύψος του, ώστε να διευκολύνεστε κατά τη μεταφορά προς -και από- το αναπηρικό κάθισμα και την καρέκλα του μπάνιου.
- Φοράτε γάντια καλής ποιότητας για να προφυλάσσετε το δέρμα σας όταν σπρώχνετε το αναπηρικό σας κάθισμα. Επιπλέον, τα γάντια σας προστατεύουν από το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα, καθώς σας δίνουν πρόσθετη υποστήριξη.
- Διερευνήστε τις διαθέσιμες λύσεις (χειροκίνητα ή ηλεκτροκίνητα) που υπάρχουν στην αγορά για την ενίσχυση κίνησης του χειροκίνητου αμαξιδίου σας (πχ. υποβοηθούμενη ηλεκτρονική κίνηση των τροχών).
- Αν ασχολείστε με κάποιο έντονο άθλημα, π.χ μπάσκετ, σκεφτείτε την πιθανότητα να αλλάξετε άθλημα και να ασχοληθείτε με κάποιο άλλο που δεν θα σας κουράζει τόσο πολύ.
- Χρησιμοποιήστε όσο το δυνατόν ελαφρύτερο κάθισμα.
- Χρησιμοποιήστε περιστασιακά ηλεκτροκίνητο κάθισμα – ενδεχομένως ένα ηλεκτροκίνητο για την δουλειά και ένα χειροκίνητο για το σπίτι ή τις κοινωνικές σας δραστηριότητες.
- Επιλέξτε να χρησιμοποιείτε μοντέλο αυτοκινήτου που επιδέχεται προσαρμογές (πχ. ηλεκτρικός μηχανισμός που σηκώνει το αναπηρικό κάθισμα και το τοποθετεί αυτόματα μέσα στο αυτοκίνητο – με τηλεχειρισμό).
- Όσοι έχουν τετραπληγία χρειάζονται επιπρόσθετη υποστήριξη στους ώμους κατά τις μετακινήσεις τους τόσο όταν είναι στο κρεβάτι όσο και στο κάθισμα.
Προσοχή: Πρόληψη – κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές στην καθημερινή σας ρουτίνα πριν δημιουργηθεί το πρόβλημα!
Εάν οι ώμοι πονούν:
- Αποφύγετε να κάνετε πράγματα όταν ο πόνος είναι σε έξαρση.
- Συζητήστε διάφορους τρόπους διαχείρισης του πόνου. Ζητήστε από τον ιατρό σας να αξιολογήσει τον βαθμό του πόνου. Ο πόνος συνήθως υπολογίζεται με βάση την έντασή του, τη δυσφορία που σας προκαλεί και τον τρόπο που επιδρά στην καθημερινή σας ζωή.
- Κάνετε φυσικοθεραπεία για να περιορίσετε τη φλεγμονή και συμβουλευθείτε τους ειδικούς για ασκήσεις ενδυνάμωσης.
- Υδροθεραπεία – άσκηση με βάρη κάτω από το νερό (οι αρθρώσεις υποστηρίζονται μέσα στο νερό).
- Χειρουργική επέμβαση – μόνο ως έσχατη λύση: ζητήστε τη συμβουλή του ιατρού σας.
Προσοχή: Θεραπεύστε τον πόνο αποτελεσματικά και μην τον αγνοείτε!
Αγκώνες
Τα κύρια προβλήματα που παρουσιάζονται στους αγκώνες είναι η αρθρίτιδα και η θυλακίτιδα (φλεγμονώδης πάθηση που προέρχεται από τραυματισμό ή μόλυνση, και συνήθως εντοπίζεται σε αρθρώσεις ή σε περιοχές στο σώμα όπου σύνδεσμοι και τένοντες περνούν πάνω από οστά).
Καρποί και Χέρια
Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που παρουσιάζονται στους καρπούς και τα χέρια των χειριστών αναπηρικών αμαξιδίων, είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Για την αντιμετώπιση του συνδρόμου πραγματοποιείται συχνά χειρουργική επέμβαση. Σημειώνεται πως η αποκατάσταση μετά την επέμβαση πρέπει να γίνει με αργούς ρυθμούς, για να αποφευχθούν οι περαιτέρω τραυματισμοί στους ιστούς των αρθρώσεων. Σε περίπτωση που προχωρήσετε σε τέτοια επέμβαση, σχεδιάστε προσεκτικά εκ των προτέρων τους μήνες που θα ακολουθήσουν, και φροντίστε να έχετε προσωπικό βοηθό (και βοηθήματα) κατά την προσωρινή απώλεια της ανεξαρτησίας σας στη διάρκεια της ανάρρωσης.
Ιούλιος 2009
Απόδοση στα ελληνικά: Γεωργία Φύκα