Διάσκεψη με θέμα το σεξ και τους ανθρώπους με επιβράδυνση εξέλιξης
“Έχουμε την άποψη πως κάθε άτομο με ειδικές εξελικτικές ανάγκες έχει το δικαίωμα να πετύχει το μέγιστο των δυνατοτήτων του/της, σε ολόκληρο το πεδίο της ανθρώπινης, κοινωνικής και σεξουαλικής ωρίμανσης.
Η κοινωνική και σεξουαλική εξέλιξη ξεκινάει από την βρεφική ηλικία και συνεχίζεται καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής… Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στην αξιοπρέπεια, τον σεβασμό και την ιδιωτική τους ζωή- έχουν δικαίωμα να έχουν ευκαιρίες κοινωνικής και σεξουαλικής ανάπτυξης- έχουν δικαίωμα να δημιουργούν σχέσεις αγάπης και να μην υφίστανται επιθέσεις και εκμετάλλευση. Καμία τακτική, διαδικασία και καμία νομική κατάσταση που να ορίζει την ικανότητα ενός ατόμου δεν θα έπρεπε να απαγορεύει ή να αρνείται τα βασικά αυτά δικαιώματα… Το μέτρο της σεξουαλικής έκφρασης των ατόμων με επιβράδυνση εξέλιξης θα έπρεπε να αντανακλά ολόκληρη την εμβέλεια συμπεριφορών αποδεκτών από τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας”.
Γίνεται ανάγνωση του κειμένου που περιέχει τον σκοπό της Επιτροπής Υπεράσπισης της Σεξουαλικότητας των ατόμων με επιβράδυνση εξέλιξης, στης οποίας την 19η ετήσια διάσκεψη με θέμα – “Συμφωνία, συναίνεση και σεξουαλικότητα”- παραβρέθηκα πρόσφατα.
Η επιτροπή για την σεξουαλικότητα σχηματίστηκε στο San Francisco το 1974, με σκοπό να φέρει σε επαφή επαγγελματίες της συμβουλευτικής και κοινωνικούς λειτουργούς, γονείς αλλά και τους ίδιους τους ανθρώπους με επιβράδυνση εξέλιξης , ώστε να δοθεί προσοχή στο παραδοσιακά παραμελημένο και αγνοημένο ζήτημα των σεξουαλικών αναγκών και δικαιωμάτων των ατόμων με επιβράδυνση εξέλιξης.
Μου δημιουργήθηκε ενδιαφέρον για το θέμα της σεξουαλικότητας των ατόμων αυτών, επειδή η σύντροφός μου, που είναι κοινωνικός λειτουργός, εργάζεται αρκετό καιρό με ανθρώπους που έχουν τέτοιου είδους προβλήματα. Ακούγοντας τις ιστορίες της, για το πώς οι σεξουαλικές συμπεριφορές και οι ανάγκες των ατόμων με επιβράδυνση εξέλιξης αγνοούνται, ακούγοντας για την έλλειψη σεβασμού αλλά και την γενικότερη έλλειψη σωστής αντιμετώπισης- ανεξαρτήτως αν πρόκειται για μεγάλα ιδρύματα, μικρά “σπίτια” ομαδικής συμβίωσης ή ακόμα και για ανθρώπους που ζουν ανεξάρτητοι- βρέθηκα πρόσωπο με πρόσωπο με την κοινωνική καταπίεση ακόμα μιας ομάδας σεξουαλικά αποβλήτων της κοινωνίας.
Ο τρόπος που τα περισσότερα ιδρύματα, τα περισσότερα προγράμματα κοινωνικών λειτουργών αλλά και οι περισσότερες οικογένειες αντιμετωπίζουν, αρνητικά, την σεξουαλική έκφραση και επιθυμία των ατόμων αυτών, αποτελεί ένα ακόμα ζωντανό παράδειγμα, το οποίο δείχνει καθαρά την βασική αντισεξουαλική στάση που έχει μολύνει την κοινωνία σε κάθε επίπεδο.
Ενδιαφέρθηκα επίσης για την -συχνά αντισυμβατική- σεξουαλική δραστηριότητα ανθρώπων αυτής της ομάδας- ανθρώπων που, λόγω της καθυστέρησής τους, έχουν την ευλογία να μην έχουν “καταπιεί” όλους τους σεξουαλικούς- κοινωνικούς κανόνες που οι περισσότεροι από εμάς αποδεχόμαστε χωρίς δεύτερη κουβέντα.
Ο όρος “επιβράδυνση ανάπτυξης” ή “επιβράδυνση εξέλιξης” είναι αυτός που χρησιμοποιείται από τους επαγγελματίες, όταν αναφέρονται σε άτομα των οποίων η διανοητική και συναισθηματική ανάπτυξη έχει εμποδιστεί για τον έναν ή τον άλλο λόγο. Περιλαμβάνει πρόσωπα που μερικοί ονομάζουν “διανοητικά καθυστερημένα” (μια ονομασία που θεωρείται υποτιμητική και μειωτική από τους περισσότερους) καθώς και πρόσωπα με άλλου είδους προβλήματα εξέλιξης, όπως αυτισμό και εγκεφαλική παράλυση . Εδώ και αρκετές δεκαετίες, οι περισσότεροι άνθρωποι με επιβράδυνση ανάπτυξης μένουν σε μεγάλα κρατικά ιδρύματα, όπως το “Agnews Developmental Center” στο San Jose ή το “Sonoma Developmental Center” στην Sonoma. Όμως, μετά από πρόσφατες αλλαγές, που έγιναν ως απάντηση στην ευρεία κακοποίηση και παραμέληση των ατόμων αυτών μέσα στα ιδρύματα, οι περισσότεροι από αυτούς που έχουν επιβράδυνση ανάπτυξης στην California μεταφέρονται σταδιακά από τα ιδρύματα σε μικρότερα, ιδιωτικής διοίκησης σπίτια. Εκεί μπορεί, είτε κανείς να μένει μόνος, είτε να υπάρχει ομαδική συμβίωση. Είτε όμως πρόκειται για μεγάλα ιδρύματα, είτε για μικρότερες μονάδες, η έλλειψη σεβασμού, η παραμέληση και γενικότερα η λανθασμένη αντιμετώπιση των σεξουαλικών αναγκών και επιθυμιών των ατόμων αυτών προκαλεί φρίκη. Το γεγονός ότι η σεξουαλικότητα των ατόμων με επιβράδυνση ανάπτυξης αγνοείται τόσο επιδεικτικά, δεν θα πρέπει βέβαια να προκαλεί έκπληξη, καθώς η κοινωνία μας θεωρεί το σεξ ασήμαντο, ενώ το ποιός είναι σεξουαλικός ή “σέξι” κρίνεται με πάρα πολύ στενά και επιλεκτικά κριτήρια.
Για να τα πάρουμε από την αρχή, το σεξ στην κοινωνία μας δεν αντιμετωπίζεται ως ένα απαραίτητο και αναγκαίο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά ως μία κορύφωση, ένα συμπλήρωμα- κάτι που είναι όμορφο να έχει κανείς στην ζωή του αν μπορεί, αλλά επίσης κάτι που θα μπορούσε σίγουρα κανείς να στερηθεί όταν και αν κάτι τέτοιο χρειαστεί. Εξετάζοντας το θέμα μέσα από αυτή την οπτική γωνία, φυσικά όλοι οι άνθρωποι που ζούνε σε ιδρυματικές συνθήκες θεωρούνται βασικά μη-σεξουαλικοί- είτε είναι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης, είτε άνθρωποι που βρίσκονται σε κάποιο νοσοκομείο για μακρά χρονική περίοδο, εξαιτίας κάποιας σωματικής ή ψυχικής ασθένειας, είτε ακόμα είναι άνθρωποι που ζούνε σε οίκους ευγηρίας είτε άνθρωποι σε φυλακές.
Ιστορικά, πολύ μικρή σημασία έχει δοθεί στις σεξουαλικές ανάγκες των ατόμων που ζούνε σε ιδρυματικές συνθήκες, ενώ πολύ λίγη σκέψη έχει γίνει για την παροχή ευκαιριών ώστε να μπορούν οι άνθρωποι αυτοί να εκφράζονται σεξουαλικά με έναν συνεχή και ουσιαστικό τρόπο. Έχει εντελώς αγνοηθεί το απλό γεγονός ότι , για κάθε άνθρωπο είναι βασικά ανθυγειινή και κακή για τα νεύρα η έλλειψη σεξουαλικής ζωής για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Οι άνθρωποι που ζούνε σε ιδρύματα στερούνται την ιδιωτική τους ζωή και επομένως και την σεξουαλικότητά τους, και αυτό θεωρείται κάτι αυτονόητο. Επιπρόσθετα, οι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης αντιμετωπίζουν μια πρόσθετη αντισεξουαλική προκατάληψη, που ενισχύει την βασική αυτή παραμέληση των σεξουαλικών αναγκών των ανθρώπων που ζούνε σε ιδρυματικές συνθήκες: αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης θεωρούνται γενικά πιο αντισεξουαλικοί από άλλους, μια που απέχουν πολύ από αυτό που η αισθητική των πολλών ονομάζει “ελκυστικός”. Όπως είπε ο Dave Hingsburger, κεντρικός ομιλητής της διάσκεψης που οργάνωσε η Επιτροπή Σεξουαλικότηταας, “οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται ‘έξω από το πλαίσιο’ αυτών που η κοινωνία μας θεωρεί σεξουαλικά ελκυστικούς.
Ο Hingsburger, o oποίος είναι ένας απολαυστικά αθυρόστομος, οξυδερκής και διασκεδαστικός υπέρμαχος του σεξ για ανθρώπους με επιβράδυνση εξέλιξης, ήταν αυτός που άνοιξε την διάσκεψη του Reno, κάνοντας μία προσφώνηση με τίτλο “Σεξ σε ένα Κουτί- Κλειδώνοντας απ’έξω αυτούς τους υποβιβασμένους”. Ο Hingsburger, με ένα στυλ που θύμιζε Robin Williams, μιλούσε με γρήγορες ατάκες, χρησιμοποιώντας χιούμορ, καθώς και αισχρές ιστορίες που περιέγραψε ατάραχος με διεισδυτικές παρατηρήσεις, σοφία και μια καθαρά ριζοσπαστική οπτική γωνία όσον αφορά την αληθινή σεξουαλικότητα των ανθρώπων με επιβράδυνση εξέλιξης και την σκληρά αντισεξουαλική συμπεριφορά των περισσότερων επαγγελματιών που υποτίθεται ότι εξυπηρετούν τις ανάγκες των παραπάνω.
“Πόσοι άνθρωποι κέρδισαν χρήματα παίζοντας τυχερά παιχνίδια, χθες το βράδυ;” ρώτησε ο Hingsburger τα συγκεντρωμένα μέλη της διάσκεψης, “προθερμαίνοντας” το κοινό προτού φτάσει στο ψητό της ομιλίας του. Αρκετά χέρια υψώθηκαν.
“Και πόσοι άνθρωποι πήγαν σε sex show;” ρώτησε, πιο αιχμηρά. Κανένα χέρι. “Κανείς;” ρώτησε δύσπιστος, προσθέτοντας σαρκαστικά: “Όχι, όχι εμείς. Εμείς ενδιαφερόμαστε μόνο αποστειρωμένα για το σεξ”.
Ο Hingsburger, ένας άντρας που ζυγίζει τουλάχιστον 125 κιλά, γνωρίζει καλά τί σημαίνει να βρίσκεσαι έξω από τον κύκλο των ανθρώπων που η κοινωνία κρίνει ως κανονικά σεξουαλικά όντα. Στην ομιλία του, χώρισε τους σεξουαλικά απόβλητους σε 4 ομάδες, αγνοώντας προς στιγμήν κάποια βασικά θέματα όπως οι συγκεκριμένες σεξουαλικές προτιμήσεις, η σεξουαλική κατεύθυνση.Οι τέσσερις ομάδες του Hingsburger που βρίσκονται έξω από το πεδίο που ονομάζει “Εμείς” (δηλ.αυτοί που έχουν το ‘δικαίωμα’ να έχουν σεξουαλική ζωή) είναι οι εξής: αυτοί που αποκλείονται επειδή δεν είναι ελκυστικοί. Αυτοί που αποκλείονται επειδή δεν έχουν την ικανότητα να είναι σεξουαλικοί (σ’αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται αρκετά άτομα με επιβράδυνση εξέλιξης). Αυτοί που αποκλείονται επειδή, όπως λέει είναι “υπεράνω της κατάλληλης ηλικίας”, δηλαδή υπερβολικά μεγάλοι για να ενδιαφέρονται για σεξ. Και αυτοί που αποκλείονται επειδή είναι “κάτω από την κατάλληλη ηλικία”, δηλαδή πολύ μικροί για να ενδιαφέρονται για σεξ. Ως εκ τούτου, είναι συνήθης πρακτική των ατόμων που διοικούν οίκους ευγηρίας να θεωρούν δεδομένο ότι οι πελάτες τους έχουν σε γενικές γραμμές “ξεπεράσει την ανάγκη για όλα αυτά τα σεξουαλικά θέματα”. “Η κοινωνία τρελαίνεται να μιλάει για τους ‘βρωμόγερους’ ή για τις ‘έκφυλες γριές’” σημειώνει ο Hingsburger, “όταν στην πραγματικότητα εννοούνε πολύ απλά τους ανθρώπους αυτούς που έχουν επιλέξει να ζούνε τη ζωή τους ως σεξουαλικές υπάρξεις”.
Παρόμοια, παρατηρεί ο Hingsburger, η κοινωνία επιλέγει να αρνείται την σεξουαλικότητα αυτών που θεωρεί υπερβολικά νέους για να ενδιαφέρονται για σεξ, γιατί υπάρχει ο φόβος, για παράδειγμα, ότι “η σεξουαλική εκπαίδευση θα αμαυρώσει την αθωότητα των νέων”.
Όσον αφορά τους υπέρβαρους ανθρώπους, ο Hingsburger τονίζει ότι σ’αυτή την κοινωνία “αν δεν έχεις μια δεδομένη εμφάνιση δεν θεωρείσαι σεξουαλικό ον”. Εκφράζοντας την δική του στάση χωρίς δισταγμό, ο Hingsburger δηλώνει στα ίσια ότι “αν μπορείς να το φτάσεις μπορείς να μιλήσεις και για αυτό, και αν μπορείς να μιλήσεις για αυτό μπορείς και να το κάνεις”.
Η τέταρτη κατηγορία σεξουαλικά αποβλήτων, αυτοί δηλαδή που θεωρούνται αντισεξουαλικοί εξαιτίας της έλλειψης σεξουαλικής ικανότητας, περιλαμβάνει κυρίως αυτούς με επιβραδυνση ανάπτυξης. Όπως τονίζει ο Hingsburger, οι άνθρωποι αυτοί καταπιέζονται και παραμελούνται σεξουαλικά σε μόνιμη βάση, ενώ τιμωρούνται αυστηρά όταν με τις πράξεις τους δείχνουν ότι είναι οι σεξουαλικές υπάρξεις που πράγματι είναι. Παρ’όλο που έχει περάσει η εποχή που χρησιμοποιούνταν εργαλεία με τα οποία “κεντρίζουν” τα ζώα, ως “θεραπεία” για να σταματήσουν να αυνανίζονται ή να επιδίδονται σε σεξουαλικές πράξεις τα άτομα με επιβράδυνση εξέλιξης, δεν είναι δύσκολο να βρεθεί κανείς αντιμέτωπος με ιστορίες τρόμου που περιγράφουν αντιδράσεις στην σεξουαλική συμπεριφορά των ανθρώπων αυτών που ζούνε σε ιδρύματα. Στο “Agnews Developmental Center” στο San Jose, ένα δωμάτιο που είχε ειδικά διαμορφωθεί ως χώρος όπου οι διαμένοντες μπορούσαν να πάνε και να εκφραστούν σεξουαλικά, χρησιμοποιούνταν αντί για αυτό ως αποθήκη λευκόρουχων. O Hingsburger διηγείται την ιστορία ενός ατόμου που ανακαλύφτηκε την ώρα που αυνανιζόταν & του οποίου τα χέρια έδεναν στην συνέχεια στα κάγκελα του κρεβατιού, κάθε βράδυ. Άτομα με επιβράδυνση εξέλιξης, που ζούνε σε ιδρύματα και ερωτεύονται ή δημιουργούν κάποια βαθιά συναισθηματική σχέση μεταξύ τους, συχνά χωρίζονται ώστε να μην εκφραστούν σεξουαλικά, ενώ καμιά φορά μετακινούνται από ένα ίδρυμα σε άλλο χωρίς να δοθεί σημασία στην σχέση που έχει δημιουργηθεί. Επομένως, η δημιουργία κάθε είδους συναισθηματικού δεσμού καθίσταται πολύ ριψοκίνδυνη για αυτά τα άτομα. Το γεγονός αυτό έχει φυσικά επιπτώσεις στην συμπεριφορά τους, καθώς άλλωστε έχει η άρνηση κάθε είδους σεξουαλικής έκφρασης. Παρ’όλο που η έλλειψη συναισθηματικών ή σεξουαλικών σχέσεων έχει σαν αποτέλεσμα ξεσπάσματα θυμού και επιθετική συμπεριφορά, ακόμα και περιστατικά αυτοτραυματισμού, τα ιδρύματα σε γενικές γραμμές συνεχίζουν να εφαρμόζουν την τακτική του να αποτρέπουν τόσο την δημιουργία σχέσεων όσο και την σεξουαλική έκφραση των πελατών τους. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τον Hingsburger, οι περισσότεροι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης δεν έχουν καμία απολύτως σεξουαλική εκπαίδευση μέχρι την ηλικία των 40 χρόνων, και επομένως πρέπει από μόνοι τους να κατανοήσουν την σωματική και συναισθηματική πραγματικότητα που βιώνουν. Ο Hingsburger θυμάται, με χαρακτηριστική ειλικρίνεια, την πρώτη φορά που εκσπερμάτωσε (“ω θεέ μου, βγαίνει πύον από το πέος μου!”) και σημειώνει πόσο τρομακτική μπορεί να αποδειχτεί η σεξουαλική εμπειρία σε κάποιον που ζει μέσα σε ένα κενό πληροφόρησης.
Εξάλλου, πιο προσβλητική και τραυματική από την σεξουαλική παραμέληση είναι η αηδία και η αποστροφή η οποία χρωματίζει την αντίδραση που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης όταν εκφράζονται σεξουαλικά. Ο Hingsburger εξηγεί αυτή την αντίδραση των επαγγελματιών ως αποτέλεσμα της ανάγκης τους να βλέπουν τους ανθρώπους αυτούς ως διαφορετικούς από εμάς τους υπόλοιπους, έτσι ώστε να υπάρχει κάποια δικαιολογία για αρκετές απάνθρωπες συμπεριφορές απέναντί τους.
“Οτιδήποτε έχει γίνει σε ανθρώπους με προβλήματα εξέλιξης, έχει γίνει με την λογική ότι δεν είναι ίδιοι με τους υπόλοιπους” λέει ο Hingsburger. “Υπάρχουν γιατροί που πιστεύουν ότι οι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης δεν αισθάνονται τον πόνο όπως εμείς οι υπόλοιποι. Υπάρχουν άρθρα σε περιοδικά με τίτλο ‘Μπορούν οι γυναίκες με σύνδρομο Down να αισθανθούν κατάθλιψη’? Αναρωτιούνται δηλαδή κατά πόσο οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να αισθανθούν σωματικά και συναισθηματικά τα ίδια πράγματα που αισθάνεσαι εσύ και εγώ.
Και έτσι έχουμε εδώ χαρούμενους εκπαιδευτές του σεξ που έρχονται και θέλουν να λένε ότι αυτός ο άνθρωπος έχει ψυχή όμοια με την ψυχή κάθε άλλου, και ίδιο εύρος συναισθημάτων με κάθε άλλον…Αν βέβαια κάτι τέτοιο ισχύει, τότε σημαίνει πως έχουμε φυλακίσει έναν ολόκληρο πληθυσμό ο οποίος ένιωσε την απώλεια, την εγκατάλειψη, την μοναξιά. Σημαίνει πως αισθάνθηκαν κάθε ηλεκτροσόκ που διαπέρασε το δέρμα τους. Σημαίνει πως βίωσαν κάθε ώρα που βρέθηκαν στην απομόνωση. Σημαίνει πως αισθάνθηκαν όλα αυτά που τους συνέβησαν”.
Τα ζητήματα που προκύπτουν όταν κανείς εξετάζει τα σεξουαλικά δικαιώματα και τις επιθυμίες των ανθρώπων με επιβράδυνση εξέλιξης, πηγαίνουν κατευθείαν στην ρίζα της σεξουαλικής κουλτούρας και μυθολογίας της κοινωνίας σαν σύνολο. Σε ομάδες εργασίας σχεδιασμένες για τις οικογένειες των ατόμων αυτών και των επαγγελματιών που διοικούν τα σπίτια ομαδικής συμβίωσης (στα οποία πολλοί από αυτούς μένουν σήμερα), οι αντισεξουαλικές προκαταλήψεις των εργαζομένων συχνά κρύβονται πίσω από μία μάσκα ενδιαφέροντος για την ευημερία των ανθρώπων με επιβράδυνση εξέλιξης. Οι ίδιοι οι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στην κακοποίηση από άλλους. Επίσης, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες από άλλους ενηλίκους να κολλήσουν κάποιο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, ενώ οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να μείνουν έγγυες. Με το να τους προφυλάσσουμε από την σεξουαλική ζωή, ισχυρίζονται οι επαγγελματίες του χώρου, τους προφυλάσσουμε ουσιαστικά από κινδύνους και βλάβες.
Και μόνο όταν κάποιοι εκπαιδευτές ή ακτιβιστές πιέζουν αυτούς τους επαγγελματίες να δείξουν δημιουργικότητα για να βρεθούν ασφαλείς, κοινωνικά αποδεκτοί τρόποι για να εκφράζονται σεξουαλικά οι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης, έτσι ώστε να περιλάβουν πιο πλήρη σεξουαλική και συναισθηματική έκφραση στην ζωή τους…μόνο τότε φαίνονται καθαρά οι αντισεξουαλικές απόψεις που υποβόσκουν. Μόνο μέσα από την δουλειά διάφορων ακτιβιστών όπως “Η Επιτροπή για την Σεξουαλικότητα”, καθώς και ενός ολοένα αυξανόμενου αριθμού μεμονομένων κοινωνικών λειτουργών που είναι αφοσιωμένοι σε μια “πελατοκεντρική” νοοτροπία αλλά και στην σημασία του σεξ για την ζωή των ανθρώπων, έχει αρχίσει να υπάρχει μια κάποια αντίδραση στην αντισεξουαλική νοοτροπία που υπάρχει απέναντι στους ανθρώπους με επιβράδυνση εξέλιξης. Ο Perry Samowitz, εκπαιδευτής σε ζητήματα σεξ και σύμβουλος για σεξουαλικά ζητήματα, διευθυντής της εκπαίδευσης στο Ινστιτούτο για Νέους στην Νέα Υόρκη, ήταν ένας ακόμα κεντρικός ομιλητής στην διάσκεψη του Reno. Ο Samowitz αναφέρθηκε σε θέματα που έχουν προκύψει λόγω της περιοριστικής (που δεν είναι η μόνη) πολιτικής της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, σε σχέση με το τί σημαίνει σεξουαλική συναίνεση, έχοντας γνώση, εκ μέρους τωμ ανθρώπων με επιβράδυνση εξέλιξης.
Η Πολιτεία της Νέας Υόρκης, πριν επιτραπεί σε κάποιο άτομο που ζει σε σπίτι ομαδικής συμβίωσης να έχει οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα, απαιτεί συγκεκριμένη βεβαίωση από το προσωπικό του σπιτιού, που να πιστοποεί ότι το άτομο αυτό έχει την δυνατότητα να συναινέσει για την σεξουαλική αυτή δραστηριότητα, έχοντας γνώση περί τίνος πρόκειται. Θεωρητικά, αυτό το μέτρο υπάρχει για να προστατεύονται άτομα με επιβράδυνση εξέλιξης από την σεξουαλική εκμετάλλευση. Από την άλλη μεριά, όπως σημειώνει ο Samowitz, αρκετά από τα άτομα αυτά έχουν περιορισμένη δυνατότητα να εκφραστούν λεκτικά. Επομένως, μια που η συναίνεση “μετά από γνώση” σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να εκφραστεί λεκτικά, ώστε να δείξει ότι έχει κατανοήσει τα σχετικά ζητήματα αλλά και για να εκφράσει αυτή καθεαυτή την συναίνεσή του, η συνέπεια του να απαιτείται η βεβαίωση είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι με επιβράδυνση εξέλιξης θεωρούνται ανίκανοι να δώσουν την συναίνεσή τους και άρα δεν τους έχει δοθεί οποιαδήποτε ιδρυματική υποστήριξη για την σεξουαλική τους έκφραση.
Η παρουσίαση του Samowitz με τίτλο “ένα περιεκτικό μέτρο για την σεξουαλική συναίνεση” δείχνει πώς μία σεξουαλικά καταφατική στάση εκ μέρους των επαγγελματιών θα μπορούσε να διευκολύνει τους πελάτες και να τους δώσει κάποιες δυνατότητες να εκφραστούν σεξουαλικά. Το γεγονός ότι η δική του προσέγγιση στο θέμα θεωρείται τόσο ασυνήθιστη, δείχνει πόσο σπάνια οι επαγγελματίες του χώρου τάσσονται υπέρ της σεξουαλικότητας των ατόμων αυτών.
Το μοντέλο που προτείνει ο Samowitz είναι μια διαδικασία που καθορίζει τί ακριβώς είναι η συναίνεση με γνώση. Μια διαδικασία που λαμβάνει υπόψη τις τυπικές απαιτήσεις της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, σε σχέση με την συναίνεση, ενώ από την άλλη μεριά κάνει πιο εύκολο να δοθεί η βεβαίωση από το γραφείο του σε όλους σχεδόν τους πελάτες του, ώστε να κριθούν ικανοί για να δώσουν την συναίνεση αυτή. Το έχει κάνει αυτό με το να ορίζει το τί σημαίνει συναίνεση, παίρνοντας σαν δεδομένη την ίδια την εμπειρία και την οπτική γωνία των ατόμων που σε μεγάλο βαθμό δεν μπορούν να εκφραστούν λεκτικά. Έτσι, προτείνει μη-λεκτικούς τρόπους έκφρασης που μπορούν να θεωρηθούν ότι συνιστούν συναίνεση. Σύμφωνα με τις υποδείξεις του Samowitz, η συναίνεση αυτή “δηλαδή η ικανότητα του ανθρώπου να καταλαβαίνει την πληροφορία / γνώση που χρειάζεται ώστε να πάρει μια απόφαση με δική του βούληση, χωρίς καμία πίεση”- μπορεί να θεωρηθεί ότι δίνεται όχι μόνο λεκτικά αλλά και μή-λεκτικά, από ένα άτομο που “δείχνει μέσα από την συμπεριφορά του ότι κατανοεί ποια είναι η αποδεκτή συμπεριφορά μέσα στην κοινότητα στην οποία διαμένει”. Επίσης, “μπορούν να δείξουν ότι είναι ικανοί να πούνε όχι όταν δεν θέλουν…είτε λεκτικά, είτε μέσα από την γλώσσα του σώματος, αν για παράδειγμα σπρώξουν απαλά το άλλο άτομο πέρα, δείχνοντας έτσι ότι θέλουν ή χρειάζονται να φύγουν, να σταματήσουν αυτό που κάνουν.”
Οι υποδείξεις του Samowitz λαμβάνουν σοβαρά υπόψη το ενδεχόμενο να υπάρξει σωματική ή συναισθηματική βλάβη του πελάτη, έτσι ώστε κάποιες απόμακρες πιθανότητες βλάβης να αξιολογούνται διαφορετικά από τις πιο συνήθεις πιθανότητες για βλάβη. Ο ίδιος έχει την κάπως ριζοσπαστική άποψη ότι “η βλάβη που προκαλείται από τον χωρισμό δύο υπεύθυνων συντρόφων που έχουν εκφράσει την βούλησή τους να είναι μαζί, θα πρέπει να ληφθεί επίσης υπόψη”, όπως επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η βλάβη που μπορεί να προκληθεί εφόσον επιτραπεί στους συντρόφους να παραμείνουν μαζί. Αυτή η, θετικά διακείμενη προς το σεξ, αντιμετώπιση, υποστηρίζει καθαρά ότι το να μην επιτρέπεται σε κάποιους ανθρώπους να εκφράζονται σεξουαλικά μπορεί να προκαλέσει εξίσου σημαντικές βλάβες με το να τους επιτρέπεται να εκφράζονται σεξουαλικά. Εξετάζοντας το θέμα από αυτή την, λογική, οπτική γωνία, το να προστατεύσει κανείς τους πελάτες από σεξουαλική βλάβη σημαίνει να τους προστατεύσει από πίεση που δεν επιθυμούν, τόσο πίεση να είναι σεξουαλικοί όσο και πίεση να ΜΗΝ είναι σεξουαλικοί.
Σιγά σιγά, με την δουλειά κάποιων ομάδων όπως η Επιτροπή για την Σεξουαλικότητα αλλά και ορισμένων μεμονομένων κοινωνικών λειτουργών, όπως και υπέρμαχων των ανθρώπων με επιβράδυνση εξέλιξης, οι παραδοσιακά αντισεξουαλικές νοοτροπίες και αντιλήψεις αρχίζουν να συναντούν μια κάποια αντίσταση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θετικά βήματα έχουν αρχίσει να γίνονται ώστε να επιτραπεί σε άτομα με επιβράδυνση εξέλιξης να φερθούν σεξουαλικά, αλλά και να βοηθηθούν ώστε να μπορούν να βρουν σεξουαλική ικανοποίηση, τόσο από μόνοι τους όσο και με κάποιον σύντροφο. Πολλά από αυτά τα άτομα, άλλωστε, μπορεί να έχουν σεξουαλικές αισθήσεις, αλλά να μην ξέρουν τί να κάνουν για αυτό που νιώθουν. Ποιός, για παράδειγμα, θα μπορούσε να διδάξει σε καταπιεσμένους ανθρώπους με επιβράδυνση εξέλιξης πώς να αυνανίζονται μέχρι να φτάνουν σε οργασμό, πώς να ακουμπάνε τον εαυτό τους, πώς να χρησιμοποιούν έναν δονητή? Κάποιοι ευαίσθητοι επαγγελματίες του χώρου, που θα μπορούσαν να διδάξουν κάποιες πρακτικές αυνανισμού, διατρέχουν τον κίνδυνο να θεωρηθούν ότι κακοποιούν τους ασθενείς ή να γίνουν το αντικείμενο του σεξουαλικού πόθου των πελατών. Η χρησιμοποίηση ειδικών ατόμων για τέτοια θέματα θα μπορούσε να είναι μια λύση, όμως δημιουργεί δύσκολα ζητήματα πολιτικής, ακόμα και για τα ιδρύματα αυτά που έχουν την ειλικρινή διάθεση να υποστηρίξουν την σεξουαλικότητα των πελατών τους. Το εκπαιδευτικό video του Dave Hingsburger, με τίτλο “Hand Made Love”, δίνει οδηγίες για τον αυνανισμό και είναι φτιαγμένο ειδικά για τις ανάγκες και τις δυνατότητες των ατόμων με επιβράδυνση εξέλιξης. Πρόκειται για μια πρωτοποριακή ιδέα που εξυπηρετεί της ανάγκες των ατόμων αυτών για σεξουαλική εκπαίδευση.
Παρ’όλο που οι σεξουαλικές ανάγκες των ανθρώπων με εξελικτικές δυσκολίες μπορεί να είναι διαφορετικές κατά κάποιον τρόπο από τις ανάγκες των περισσότερων από εμάς, το βασικό θέμα του να παίρνει κανείς το σεξ στα σοβαρά και να σέβεται την σημασία του, σε μια κοινωνία που βασικά φοβάται το σεξ, είναι το ίδιο για όλους μας. Αν αυτά τα θέματα σας ενδιαφέρουν, ή αν γνωρίζετε άτομα με επιβράδυνση εξέλιξης που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από την δουλειά αυτή, έχετε τα μάτια σας ανοιχτά για την διάσκεψη της επιτροπής της σεξουαλικότητας, που θα γίνει την ερχόμενη άνοιξη, στο Oakland. Για πληροφορίες, ή για να γραφτείτε στο mailing list της επιτροπής, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Kathleen Lee, Symposium Coordinator, 447 N. Tenth Street, San Jose, CA 95112. Το τηλέφωνό της είναι (408) 451 7699. Επίσης μπορείτε να γράψετε στην εξής διεύθυνση- The Committee on Sexuality, 21450 Bear Creek Road, Los Gatos, CA 95030
Αν θέλετε να λαμβάνετε στήλες από το Comes Naturally, ή άλλα κείμενα του David Steinberg, σταθερά μέσω email, στείλτε το όνομά σας και την διεύθυνση του email σας στον eronat@aol.com
Kανείς δεν θα έχει πρόσβαση στο όνομά σας και στην διεύθυνση email σας.
David Steinberg
PO Box 2992
Santa Cruz, CA 95063
(831) 426 7082
(831) 425 8825 (fax)
email: eronat@aol.com
Περιοδικό “Spectator”, 4 Μαϊου, 1996. Του David Steinberg, email: eronat@aol.com. Απόδοση στα Ελληνικά Μαρία Παπαδήμα, email maraki@forthnet.gr