Δευτέρα Αγωγή για μεταγενέστερες Ζημίες
Σε παθόντα με Σπαστική Ημιπληγία

Ο ενάγων (παθών) ήσκησε πρώτη αγωγή επί της οποίας εξεδόθη τελεσίδικη Εφετειακή απόφαση που έκρινε τα ζητήματα υπαιτιότητας και επιδίκασε σ΄αυτόν ως αποζημίωση τα αιτηθέντα κονδύλια, χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και ειδική αποζημίωση κατ’ άρθρο 931 Α.Κ.
Με Δευτέρα αγωγή του κρίνονται νέες εισαγόμενες αξιώσεις του ενάγοντος και μέχρι του τέλους του έτους 2010, που μπορεί να υπολογισθεί με τον επιβαλλόμενο εν προκειμένω δικονομικό βαθμό πλήρους βεβαιότητας ότι η υγεία του δεν θα έχει αποκατασταθεί πλήρως.

Για το μεταγενέστερο χρονικό διάστημα (μέχρι της συμπληρώσεως του προσδόκιμου ορίου ζωής του, δηλαδή των 75 ετών) οι αξιώσεις αυτές δεν μπορούν από τώρα να διαγνωσθούν και ασκούνται πρόωρα, αφού δεν μπορούν να σταθμισθούν διάφοροι απρόβλεπτοι παράγοντες, αλλά και πρόοδοι της ιατρικής επιστήμης, με βάση τις οποίες, σε συνδυασμό με την ισχυρή κράση του ενάγοντος και το νεαρό της ηλικίας του, παρέχεται η προσδοκία της ευκταίας προοπτικής βελτιώσεως ή και πλήρους αποκαταστάσεως της υγείας του σε εύθετο χρόνο.

Αποζημίωση επί Σωματικής Βλάβης

Με την κατωτέρω δημοσιευόμενη απόφαση κρίθηκε ότι είναι μακρόχρονη, συστηματική, πολύπλοκη και εντεύθεν δαπανηρή η υποβολή του ενάγοντος σε φυσικοθεραπείες με στόχο τη βελτίωση της λειτουργικότητας ορισμένων μελών του σώματος του, αλλά και της γενικότερης φυσικής καταστάσεως του.
Επιδικάσθηκε (σύμφωνα με τις προσκομιζόμενες αποδείξεις) συνολική δαπάνη 30.914,36 €.

Ομοίως επιδικάσθηκε σχετική δαπάνη για τις απαραίτητες μετακινήσεις του, οι οποίες συνδέονται με τις ανάγκες ιατρικών εξετάσεων, συναφών παρακολουθήσεων και θεραπειών, ποσό 200,00 € μηνιαία κατά μέσο όρο και συνολικά (88 μήνες Χ 200,00 =) 17.600,00 € .

Νοσήλεια Εξωτερικού (1)
Χειρουργικές Επισκέψεις – Επεμβάσεις προς Ανάπλαση Νωτιαίου Μυελού δι’ εκχύσεως βλαστοκυττάρων

Ο ενάγων (παθών), καθ’ υπόδειξη των θεραπόντων ιατρών του, πραγματοποίησε πέντε επισκέψεις σε εξειδικευμένη νευρολογική κλινική της Μόσχας, στην οποία υποβλήθηκε σε πρωτοποριακή χειρουργική επέμβαση με σκοπό την ανάπλαση νωτιαίου μυελού δι’ εκχύσεως βλαστοκυττάρων, όπως δε αποδεικνύεται από τις προσκομιζόμενες σχετικές αποδείξεις, το κόστος κάθε επισκέψεως ανήλθε σε 25.000,000 € και συνολικά στο ποσό των (5 Χ 25.000,00 =) 125.000,00 €, – χωρίς το κόστος αυτό να καλυφθεί εν όλω ή εν μέρει από το Ι.Κ.Α. διότι η παραπάνω μέθοδος θεωρήθηκε ως ευρισκόμενη σε πειραματικό στάδιο. Η δαπάνη αυτή κρίθηκε επιδικαστέα.

Αποκλειστική Νοσοκόμος
Η μητέρα του παθόντος για διάστημα 88 μηνών

Επιδικάζεται στον ενάγοντα η σχετική δαπάνη (800 ευρώ μηνιαίως) για χρονικό διάστημα 88 μηνών (70.400 ευρώ) καθότι κρίθηκε απαραίτητη και βεβαία η ανάγκη προσωπικής φροντίδας και περιποιήσεως τρίτου προσώπου με το διπλό ρόλο της νοσοκόμας και της οικιακής βοηθού. Τις υπηρεσίες αυτές πρόσφερε και θα εξακολουθήσει να προσφέρει η μητέρα του με εντατικοποίηση των δυνάμεων της και καθ’ υπέρβαση του αντίστοιχου νομικού, ιδίως δε ηθικού, καθήκοντος της.

Ηθική Βλάβη Νέα – Πρόσθετη
Προϋποθέσεις επιδίκασης (2)

Ο ενάγων (παθών) είχε επιφυλαχθεί με προγενέστερη αγωγή του να ζητήσει περαιτέρω αποζημίωση για ζημίες, που θα υφίστατο στο μέλλον συνεπεία του τραυματισμού του, όχι όμως και για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης
Συνεπώς το σχετικό κονδύλιο της εδώ κρινόμενης νέας αγωγής (ποσού 200.000,00 €) είναι απορριπτέο ως απαράδεκτο λόγω δεδικασμένου κατά τα άρθρα 321, 322 παρ. 1, 324 και 332 Κ.Πολ.Δικ.

Αποθετική Ζημία
Στοιχεία Ορισμένου της Αγωγής (3)

Ενταύθα απορρίπτεται το σχετικό αίτημα απώλειας εισοδήματος του ενάγοντος 1.000,00 € μηνιαία, διότι δεν εξειδικεύεται στην αγωγή ούτε ο φερόμενος ως εργοδότης του σε καφετερία της Ορεστιάδας ούτε τα στοιχεία, από τα οποία μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα περί της μετέπειτα ασκήσεως του επαγγέλματος του γεωπόνου, αν δηλαδή θα εργαζόταν ως υπάλληλος ή ως ελεύθερος επαγγελματίας και υπό ποιες ειδικότερες συνθήκες κατά περίπτωση.

(ΣΣ: βλέπε κατωτέρω υπ΄αριθμ.3 Σχόλια – Παρατηρήσεις μας με επίκληση contra νομολογίας)

Δικαστική Δαπάνη

Επιδικάσθηκε ποσό 7.600,00 ευρώ

Απόφ. Μον.Πρ.Αθ. 2196/2009
Πρόεδρος: Ελένη Κλωνάρη
Δικηγόροι: Γεώργιος Κιάπας – Ερατώ Καρδαρά

Σχόλια – Παρατηρήσεις

(ΣΣ: Βλέπε σχετικώς και την Εφ.Αθ. 4114/2008 ΕΣυγκΔ 2010/123 που έκρινε την πρώτη αγωγή του παθόντος που υπέστη εξ αιτίας του ατυχήματος Σπαστική Ημιπληγία και επιδίκασε κονδύλια σχετικά:
Α) με την μίσθωση κατοικίας για παραμονή του παθόντος κατά της εξόδους του από το Κέντρο Αποκατάστασης Αναπήρων.
Β) Μεταφορά και διαμονή εξειδικευμένων μετακληθέντων ιατρών από την Αλεξανδρούπολη στην Αθήνα ή Πάτρα.
Γ) Βελτιωμένη τροφή
Δ) Δαπάνη αποκλειστικής νοσοκόμου
Ε) Ηθική Βλάβη 75.000 ευρώ
ΣΤ) Αποζημίωση επί Μονίμου Αναπηρίας εξ ΑΚ 931 60.000 ευρώ.)

1) Νοσήλεια Εξωτερικού
Μεταφορά παθόντος στο Εξωτερικό προς αποθεραπεία.

Ο ενάγων δικαιούται αποζημίωση για τις δαπάνες μεταβάσεως στις Η.Π.Α. και επιστροφής, και του συνοδού ιατρού του και της συζύγου του γιατί, ενόψει της κρίσιμης κατάστασης της υγείας του, η μετάβασή του ήταν αναγκαία στο εξωτερικό, όπου θα μπορούσε να είχε η νοσηλεία του βάσιμα καλύτερα αποτελέσματα και ήταν αναγκαία η συνοδεία του από τον ως άνω ιατρό που θα χειριζόταν τη λειτουργία της συσκευής οξυγόνου, αλλά και από τη σύζυγό του, λόγω της κρισιμότητας της κατάστασής του και της πλήρους αδυναμίας του να αυτοεξυπηρετηθεί, απορριπτομένου ως αβασίμου του αντιθέτου λόγου της εφέσεως. Αμοιβή των ιατρών που κλήθηκαν από το εξωτερικό, καθώς δε και για έξοδα παραμονής στην Αθήνα. Η εξέτασή του απ’ αυτούς ήταν αναγκαία και επιβεβλημένη, ενόψει της κρίσιμης κατάστασης της υγείας του. Εφ.Αθ. 6494/2001 ΣΕΣυγκΔ 2001/583
Βλ. ομοίως και Μον.Πρ.Αθ.4170/1991 ΕΣυγκΔ 1991/376, Εφ.Λαρ. 305/1992 ΕΣυγκΔ 1993/71, Εφ.Αθ. 9706/1992 ΕΣυγκΔ 1993/490, Εφ.Λαρ. 453/1996 ΣΕΣυγκΔ 1997/435, Εφ.Αθ.7249/1996 ΣΕΣυγκΔ 1997/592, Εφ.Αθ. 2833/2001 ΣΕΣυγκΔ 2005/230.
(ΣΣ: Στις ανωτέρω αποφάσεις επιδικάζονται εκτός των άλλων και οι δαπάνες μεταφοράς του παθόντος και των συνοδών του, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων διαμονής και διατροφής των.)

2) Ηθική Βλάβη Νέα – Πρόσθετη – Προϋποθέσεις Επιδίκασης

Όταν η ζημία είναι απρόβλεπτη ο χρόνος παραγραφής άρχεται από τότε που ο παθών έλαβε γνώση των νέων δυσμενών συνεπειών και της αιτιώδους συνάφειάς τους με το ατύχημα. Αν δε πρόκειται για αξίωση αποζημιώσεως κατά ασφαλιστή, η παραγραφή αρχίζει από τότε που αντικειμενικά καθίσταται δυνατή η πρόβλεψη της νέας δυσμενούς κατάστασης του παθόντος.
Αν, επομένως, με τελεσίδικη απόφαση ο παθών από αυτοκινητικό ατύχημα κρίθηκε πρόσκαιρα ανίκανος προς εργασία για ορισμένο χρονικό διάστημα και του επιδικάστηκαν για το διάστημα αυτό αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και με νέα αγωγή του ζητεί πρόσθετη αποζημίωση για τις ίδιες αιτίες λόγω της επικαλούμενης εφόρου ζωής ολικής ή μερικής αναπηρίας του, της οποίας έλαβε γνώση μετά την άσκηση της πρώτης αγωγής, το δικαστήριο που καλείται να δικάσει την υπόθεση δεν δεσμεύεται από το δεδικασμένο της αποφάσεως, ως προς την έκταση των ζημιών, διότι το δικαστήριο καλείται να κρίνει αξιώσεις του παθόντος από τις επιζήμιες συνέπειες του ατυχήματος που δεν ήσαν προβλεπτές κατά το χρόνο άσκησης της πρώτης αγωγής και δεν κρίθηκαν με την τελεσίδικη απόφαση που είχε αντικείμενο αποζημίωση για πρόσκαιρη ανικανότητα.
Αντίθετα, αν πρόκειται για προβλεπτές ζημίες, η παραγραφή παρατείνεται σε εικοσαετία και για τις ζημίες για τις οποίες δεν είχε ζητηθεί εξαρχής η επιδίκασή τους, όπως για την αποθετική ζημία η οποία ανάγεται σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου για τον οποίο ζητήθηκε η επιδίκασή τους, και για την πρόσθετη αποζημίωση του άρθρου 931 του Α.Κ. Και αυτό γιατί και το μέρος αυτό της αξίωσης, καίτοι δεν περιέχεται ειδική αναγνωριστική διάταξη στην απόφαση, θεωρείται ότι έχει βεβαιωθεί (εμμέσως) με δύναμη δεδικασμένου (άρθρο 331 ΚΠολΔ) με την παρεμπίπτουσα δικαστική κρίση, η οποία ήταν αναγκαία, για την ύπαρξη δικαιώματος αποζημίωσης του παθόντος γενικά για κάθε ζημία από την αδικοπραξία. Η επιμήκυνση αυτή όμως της παραγραφής επέρχεται υπό την αναγκαία προυπόθεση, ότι η απόφαση κατέστη τελεσίδικη εντός του χρόνου της διετίας ( ή της πενταετίας, κατά περίπτωση), δηλαδή ότι στο μεταξύ διάστημα, μέχρι την τελεσιδικία, δεν έχει υποκύψει η αξίωση σε τυχόν προβλεπόμενη συντομότερου χρόνου παραγραφή. Δεν δικαιολογείται η επιδίκαση πρόσθετης ηθικής βλάβης σε κάθε απόκλιση από την άμεσα αναμενόμενη εξέλιξη των συνεπειών της αδικοπραξίας. Σημασία έχουν μόνο οι μεταγενέστερες συνέπειες και περιπλοκές, τις οποίες το δικαστήριο, κατά το χρόνο έκδοσης της προηγούμενης απόφασής του, δεν έλαβε υπόψη του, γιατί η επέλευσή τους δεν έπρεπε ή δεν έπρεπε σοβαρά να αναμένεται. Τα παραπάνω δεν ισχύουν, όταν με τη νέα αγωγή δεν ζητείται πρόσθετη χρηματική ικανοποίηση κατ’ άρθρον 932 του Α.Κ., αλλά πρόσθετη αποζημίωση εξ ΑΚ 931, εφόσον βέβαια με την πρώτη αγωγή δεν είχε ζητηθεί η επιδίκαση αυτής. Μον.Πρ.Αθ.1022/2008 ΣΕΣυγκΔ 2009/116

Μεταγενέστερες μη προβλεπτές δυσμενείς συνέπειες της αδικοπραξίας, (όπως αιφνίδιες επιδεινώσεις νόσου), που δεν ελήφθησαν υπόψη σε προηγούμενη δικαστική απόφαση, μπορούν να δικαιολογήσουν πρόσθετη χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη. Δεν υπάρχει εμπόδιο από το δεδικασμένο της προηγούμενης αποφάσεως. Δεν συντρέχει όμως τούτο όταν είναι προβλεπτή και συνήθης η ανάγκη ενεργείας νέας εγχειρήσεως, όπως στις περιπτώσεις στις ορθοπεδικές επεμβάσεις αφαίρεσης υλικών οστεοσύνθεσης, τα οποία πρέπει να απομακρυνθούν με δεύτερη εγχείρηση σε νοσοκομείο, που επιβάλλει ορισμένη νοσηλεία και συνεπάγεται σωματικούς και ψυχικούς πόνους. Απορρίπτεται ο εκ του άρθρ. 559 εδ.1 ΚΠολΔ σχετικός λόγος αναίρεσης, ως αβάσιμος, αλλά και ο εκ του άρθρ. 559 αρ.19 ΚΠολΔ ως απαράδεκτος, αφού το σχετικό αγωγικό αίτημα απορρίφθηκε από το εφετείο ως μη νόμιμο. ΑΠ 141/2009 ΕΣυγκΔ 2009/214 (μετά σχετικών σχολίων – παρατηρήσεων)

Συμπληρωματική χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης επιδικάζεται σε περίπτωση αιφνίδιας και απρόβλεπτης επιδείνωσης της υγείας του παθόντος, η οποία αρχικά, κατά την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης δεν αναμενόταν σοβαρώς. Εφ.Αθ.6159/2003 ΣΕΣυγκΔ 2003/617

3) Αποθετική Ζημία – Στοιχεία Ορισμένου της Αγωγής

Αποθετική Ζημία – Μέλλουσα φοιτήτριας νοσηλευτικής για το επάγγελμα της νοσοκόμου που θα ασκούσε στο μέλλον. Δικαιούται τους μισθούς που θα ελάμβανε όταν μετά το πέρας των σπουδών της θα διοριζόταν στο Νομαρχιακό Νοσοκομείο ως αδελφή νοσοκόμος, εφόσον λόγω της μειωμένης ικανότητας προς εργασία από βλάβη του σώματος ή της υγείας της , χάνει τα εισοδήματα από την εργασία την οποία κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων θα ασκούσε στο μέλλον. Δεν απαιτείται γι’αυτό βεβαιότητα, αλλά αρκεί πιθανότητα κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων. ΑΠ 122/2006 ΣΕΣυγκΔ 2006/533
Αποθετική Ζημία μέλλουσα Φοιτητού – Δικαιούται τα απωλεσθέντα εκ της εργασίας του εισοδήματα. ΚΑΙ τα εισοδήματα που θα είχε ως ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, μετά την αποφοίτηση του, η οποία καθυστέρησε κατά ένα έτος. ΑΠ 1349/1993 ΣΕΣυγκΔ 1996/52

Για το ορισμένο της αγωγής δεν απαιτείται η αναφορά του ονόματος του εργοδότου. ΑΠ 150/2002 ΣΕΣυγκΔ 2002/581

Αποθετική Ζημία Μέλλουσα Στρατιώτου δια επαγγελματική δραστηριότητα την οποία ναι μεν λόγω ανηλικιότητας δεν ασκεί κατά τον χρόνο της αδικοπραξίας, προβλέπεται όμως ότι θα μπορούσε να ασκήσει στο μέλλον. Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 297, 298, 929 ΑΚ προκύπτει η δυνατότητα, για τον παθόντα, να ασκήσει από τούδε είτε αναγνωριστική μόνο είτε καταψηφιστική αγωγή για την επιδίωξη μέλλουσας ζημίας του, δηλαδή διαφυγόντων εισοδημάτων,την οποία ναι μεν λόγω ανηλικιότητας δεν ασκεί κατά το χρόνο της αδικοπραξίας, όμως προβλέπεται ότι θα ασκούσε στο μέλλον με πιθανότητα και κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, όμως λόγω του τραυματισμού του από την αδικοπραξία δεν θα μπορούσε να πράξει τούτο. ΑΠ 549/2002 (Αθ. Κρητικός) ΣΕΣυγκΔ 2003/32

Αποθετική Ζημία Βοηθού Οδοντιάτρου που δεν εξασκούσε το επάγγελμα κατά το χρόνο του ατυχήματος. Από τη διάταξη του ΑΚ 929 και σε συνδυασμό προς εκείνη του άρθρου 298 Ακ προκύπτει, ότι σε περίπτωση βλάβης της υγείας ή του σώματος προσώπου αποζημιώνεται όχι μόνο η επελθούσα ζημία, αλλά και η μελλοντική, η οποία νοείται εκείνη την οποία ο προσβαλλόμενος υφίσταται κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων. Τέτοια μελλοντική ζημία μπορεί να υποστεί ο παθών όταν κατά χρόνο κατά το οποίο αυτή επέρχεται ναι μεν δεν απασχολείται επαγγελματικώς συνεπώς – δεν υφίσταται υπό την άποψη αυτή περιουσιακή ζημία, όμως προβάλλεται και αποδεικνύεται ότι στο μέλλον, ενόσω διαρκεί η ανικανότητα προς εργασία, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, θα υποστεί περιουσιακή ζημία από επαγγελματική απασχόληση, την οποία θα μετήρχετο το πρώτο αλλά δεν μπορεί να πράξει τούτο, λόγω της εκ της βλάβης του σώματος ανικανότητας προς εργασία. ΑΠ 1527/2001 (Αθ. Κρητικός) ΣΕΣυγκΔ 2003/103

(ΣΣ Οι ανωτέρω αποφάσεις δείχνουν το αληθινό πρόσωπο που πρέπει να επιδεικνύει η Δικαιοσύνη).

Κείμενο Απόφ. Μον.Πρ.Αθ. 2196/2009

Από την κατάθεση της μάρτυρος ____, που εξετάσθηκε ενόρκως με επιμέλεια του ενάγοντος ενώπιον του Δικαστηρίου, περιλαμβάνεται δε στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως του (σημειώνεται ότι από τους εναγόμενους δεν προτάθηκε προς εξέταση κάποιος μάρτυρας) και από όλα τα έγγραφα, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, αποδεικνύονται τα εξής:
Την 5η Απριλίου 2002 και περί ώρα 07:00 στη εθνική οδό Ορεστιάδας – Αλεξανδρουπόλεως έλαβε χώρα τροχαίο οδικό συμβάν, κατά το οποίο, συνεπεία αποκλειστικής υπαιτιότητας του πρώτου εναγόμενου Χ1, ως οδηγού του υπ’ αριθμό κυκλοφορίας ….. ιδιωτικής χρήσεως επιβατικού αυτοκινήτου, κυριότητας της δεύτερης εναγόμενης Χ2 και ασφαλισμένου για τις ζημιές, που θα προκαλούσε ενδεχομένως σε τρίτους από τη λειτουργία του, στην τρίτη εναγόμενη ασφαλιστική εταιρία με τη επωνυμία «….», τραυματίσθηκε σοβαρά ο ενάγων Ψ1, ηλικίας τότε 18 ετών, που επέβαινε στο προαναφερθέν αυτοκίνητο, καθήμενος στη θέση του συνοδηγού, όταν ο οδηγός τούτου (πρώτος εναγόμενος), συνεπεία υπερβολικής για τις περιστάσεις ταχύτητας, που είχε αναπτύξει και ελλείψεως της επιβαλλόμενης κατά την οδήγηση διαρκούς και αυξημένης προσοχής, απώλεσε τον έλεγχο του και, αφού παρεξέκλινε της πορείας του, εξήλθε του οδοστρώματος και προσέκρουσε βίαια σε στύλο της Δ.Ε.Η. Τα παραπάνω έχουν κριθεί τελεσίδικα με την υπ’ αριθμ. 4114/2008 απόφαση του Εφετείου Αθηνών επί προγενέστερης αγωγής του ενάγοντος κατά των εναγομένων, με την οποία, αφού κρίθηκε η αποκλειστική υπαιτιότητα του πρώτου εναγόμενου για το συμβάν, επιδικάσθηκαν στον ενάγοντα τα αναφερόμενα ποσά ως αποζημίωση, χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και ειδική αποζημίωση κατ’ άρθρο 931 Α.Κ.
Ο τελευταίος είχε επιφυλαχθεί δια της προαναφερθείσας προγενέστερης αγωγής του να ζητήσει περαιτέρω αποζημίωση για ζημίες, που θα υφίστατο στο μέλλον συνεπεία του τραυματισμού του, όχι όμως και για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ώστε το σχετικό κονδύλιο της εδώ κρινόμενης νέας αγωγής (ποσού 200.000,00 €) είναι απορριπτέο ως απαράδεκτο λόγω δεδικασμένου κατά τα άρθρα 321, 322 παρ. 1, 324 και 332 Κ.Πολ.Δικ.. Ο ενάγων υπέστη εκρηκτικό κάταγμα Α3 σπονδύλου και ρωγμώδες κάταγμα Α4 σπονδύλου, καθώς και διάσπαρτες αιμορραγικές θλάσεις εγκεφάλου. Επίσης υπέστη ρωγμώδες κάταγμα ηβοϊσχιακού κλάδου λεκάνης δεξιά, ενώ προοδευτικά εγκατέστησε παράλυση των θωρακικών αναπνευστικών μυών και του διαφράγματος και οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια. Η νοσηλεία του υπήρξε και εξακολουθεί να είναι μακρά, επίπονη και δαπανηρή, ενώ η βελτίωση, που έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα δεν μπορεί να κριθεί ως ιδιαίτερα ικανοποιητική. Για τις δαπάνες, στις οποίες υποβλήθηκε μέχρι 1-9-2003 και για τις εν γένει ζημίες, που υπέστη μέχρι του χρονικού αυτού σημείου, εισήγαγε τις αξιώσεις του με την προαναφερθείσα προγενέστερη αγωγή του. Κατά τον εδώ επίδικο χρόνο και μέχρι τέλους του έτους 2010, που μπορεί να υπολογισθεί με τον επιβαλλόμενο εν προκειμένω δικονομικό βαθμό πλήρους βεβαιότητας ότι η υγεία του δεν θα έχει αποκατασταθεί πλήρως, το Δικαστήριο θα κρίνει τις νέες εισαγόμενες αξιώσεις του ενάγοντος προς αποζημίωση, ενώ για το μεταγενέστερο χρονικό διάστημα (μέχρι της συμπληρώσεως του προσδόκιμου ορίου ζωής του, δηλαδή των 75 ετών) οι αξιώσεις αυτές δεν μπορούν από τώρα να διαγνωσθούν και ασκούνται πρόωρα, αφού δεν μπορούν να σταθμισθούν διάφοροι απρόβλεπτοι παράγοντες, αλλά και πρόοδοι της ιατρικής επιστήμης, με βάση τις οποίες, σε συνδυασμό με την ισχυρή κράση του ενάγοντος και το νεαρό της ηλικίας του, παρέχεται η προσδοκία της ευκταίας προοπτικής βελτιώσεως ή και πλήρους αποκαταστάσεως της υγείας του σε εύθετο χρόνο.

Αποζημίωση επί Σωματικής Βλάβης

Ως προς τις εν λόγω ζημίες, λοιπόν, αποδεικνύεται ότι ο ενάγων υποβλήθηκε σε σειρά ιατρικών εξετάσεων και διαδοχικών παρακολουθήσεων της εξελίξεως της υγείας του, για τις οποίες, με βάση τις επικαλούμενες και προσκομιζόμενες αντίστοιχες αποδείξεις, δαπάνησε ποσό 1997,90 € και 8058,75 € (συνολικά 10.056,65 €). Όμως, τα κονδύλια, που παραθέτει στην αγωγή, αναφερόμενα σε δαπάνες που καλύφθηκαν από το Τ.Α.Π. – Ο.Τ.Ε., (540,00 € 1340,00 €, 1130,00 €, 760,00 € 2340,00 € 1500,00 € 760,00 €, 150,00 €, 270,0 €), είναι αόριστα και εντεύθεν απορριπτέα ως απαράδεκτα, διότι δεν προσδιορίζεται το είδος της εξετάσεως ή της θεραπείας, στην οποία έκαστο τούτων αναφέρεται. Ομοίως, απορριπτέα κατ’ ουσία είναι τα κονδύλια α΄)των 4550,00 €, που αναφέρεται σε δαπάνη θεραπείας διάχυτης τριχόπτωσης δια της μεταφοράς ή ανασύνθεσης μοσχευμάτων τριχοθυλακίων και β΄) των 13.220,90 €, που αναφέρεται στην αγορά του υπ’ αριθμό κυκλοφορίας ….. ιδιωτικής χρήσεως επιβατικού (αναπηρικού) αυτοκινήτου, διότι αυτά δεν συνδέονται άμεσα και αιτιωδώς με τις προκληθείσες συνεπεία του ατυχούς συμβάντος βλάβες της υγείας του ενάγοντος και με την συνακόλουθη προσπάθεια βελτιώσεως της υγείας του.

Μακρόχρονη, συστηματική, πολύπλοκη και εντεύθεν δαπανηρή είναι η υποβολή του ενάγοντος σε φυσικοθεραπείες με στόχο τη βελτίωση της λειτουργικότητας ορισμένων μελών του σώματος του, αλλά και της γενικότερης φυσικής καταστάσεως του. όπως προκύπτει από τις επικαλούμενες και προσκομιζόμενες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών του ___., δαπάνησε από 1-9-2003 μέχρι του Απριλίου 2007 ποσό 12.505,00 €, από του Απριλίου 2007 έως και του Δεκεμβρίου 2007 ποσό 390,00 € μηνιαία και συνολικά (390,00 Χ 9 =) 3.510,00 €, ενώ και για τα επόμενα έτη 2008, 2009 και 2010 υπολογίζεται ότι ανάλογη θα είναι η σχετική μηνιαία δαπάνη, προσαυξημένη κατ’ έτος κατά ποσοστό 3%, ήτοι για το έτος 2008 (401,70 Χ 12 =) 4.820,40 €, για το έτος 2009 (413,70 Χ 12 =) 4.965,01 € και για το έτος 2010 (426,16 Χ 12 =) 5.113,95 €, ώστε η συνολική αποδειχθείσα δαπάνη γι’ αυτή την αιτία προσδιορίζεται για το παραπάνω χρονικό διάστημα σε 30.914,36 €. Ο ενάγων, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα των 88 μηνών από 1-9-2003 μέχρι 31-12-2010, λόγω της καταστάσεως της υγείας του, χρησιμοποίησε και θα εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί για τις απαραίτητες μετακινήσεις του, οι οποίες συνδέονται με τις ανάγκες ιατρικών εξετάσεων, συναφών παρακολουθήσεων και θεραπειών, ποσό 200,00 € μηνιαία κατά μέσο όρο και συνολικά (88 Χ 200,00 =) 17.600,00 € .

Αποκλειστική Νοσοκόμος η μητέρα του παθόντος

Επίσης ο ενάγων, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα των 88 μηνών, είναι βέβαιο ότι είχε και θα έχει την ανάγκη προσωπικής φροντίδας και περιποιήσεως τρίτου προσώπου με το διπλό ρόλο της νοσοκόμας και της οικιακής βοηθού. Τις υπηρεσίες αυτές πρόσφερε και θα εξακολουθήσει να προσφέρει η μητέρα του με εντατικοποίηση των δυνάμεων της και καθ’ υπέρβαση του αντίστοιχου νομικού, ιδίως δε ηθικού, καθήκοντος της, ώστε ο ενάγων δικαιούται ως αποζημίωση το ποσό των 800,00 € μηνιαία, στο οποίο αποτιμώνται οι υπηρεσίες αυτές και συνολικά για το παραπάνω χρονικό διάστημα το ποσό των (88 Χ 800,00 =) 70.400,00 €.

Ιατρικές Επισκέψεις – Επεμβάσεις στο Εξωτερικό

Ακόμη ο ενάγων, καθ’ υπόδειξη των θεραπόντων ιατρών του, πραγματοποίησε πέντε επισκέψεις σε εξειδικευμένη νευρολογική κλινική της Μόσχας, στην οποία υποβλήθηκε σε πρωτοποριακή χειρουργική επέμβαση με σκοπό την ανάπλαση νωτιαίου μυελού δι’ εκχύσεως βλαστοκυττάρων, όπως δε αποδεικνύεται από τις προσκομιζόμενες σχετικές αποδείξεις, το κόστος κάθε επισκέψεως ανήλθε σε 25.000,000 € και συνολικά στο ποσό των (5 Χ 25.000,00 =) 125.000,00 €, χωρίς το κόστος αυτό να καλυφθεί εν όλω ή εν μέρει από το Ι.Κ.Α. διότι η παραπάνω μέθοδος θεωρήθηκε ως ευρισκόμενη σε πειραματικό στάδιο.
Αντίθετα, από την εκτίμηση του ίδιου, ως άνω, αποδεικτικού υλικού, δεν βεβαιώνεται η αιτούμενη δαπάνη διατροφής από 1.000,00 € μηνιαίως ούτε ο αιτιώδης σύνδεσμος αυτής της διατροφής με το ζημιογόνο συμβάν και τον τραυματισμό του ενάγοντος, ώστε το σχετικό κονδύλιο της αγωγής (τόσο το αναφερόμενο στα πρώτα πέντε έτη από του τραυματισμού του, όσο και στα μετέπειτα 52 έτη μέχρι της συμπληρώσεως του 75ου έτους της ηλικίας του) ελέγχεται ως αβάσιμο κατά νόμο και πρέπει να απορριφθεί. Περαιτέρω, ως απαράδεκτο λόγω αοριστίας πρέπει να απορριφθεί το κονδύλιο της αγωγής, που αναφέρεται σε πάγια δαπάνη ιατροφαρμακευτικής περιθάλψεως του ενάγοντος, από 500,000 € μηνιαία, κατά το χρονικό διάστημα από του Απριλίου 2007 έως και του Μαρτίου 2059, δηλαδή μέχρι της συμπληρώσεως του 75ου έτους της ηλικίας του ενάγοντος, αφού δεν εξειδικεύονται, έστω στοιχειωδώς, οι επί μέρους δαπάνες και η αιτία καθεμιάς εξ αυτών ή κάθε κατηγορίας τούτων, ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος της αναγκαιότητας τους και της υπάρξεως αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ αυτών και του τραυματισμού του ενάγοντος.

Αποθετική Ζημία

Το ίδιο πρέπει να λεχθεί και για το κονδύλιο της αγωγής περί αποζημιώσεως λόγω απώλειας εισοδήματος του ενάγοντος συνεπεία του τραυματισμού του, από 1.000,00 € μηνιαία κατά το χρονικό διάστημα τόσο των πέντε ετών από του συμβάντος μέχρι της ασκήσεως της αγωγής, όσο και για το μετέπειτα χρονικό διάστημα των 52 ετών μέχρι της συμπληρώσεως του 75οου έτους της ηλικίας του (2059), διότι δεν εξειδικεύεται στην αγωγή ούτε ο φερόμενος ως εργοδότης του σε καφετερία της Ορεστιάδας ούτε τα στοιχεία, από τα οποία μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα περί της μετέπειτα ασκήσεως του επαγγέλματος του γεωπόνου, αν δηλαδή θα εργαζόταν ως υπάλληλος ή ως ελεύθερος επαγγελματίας και υπό ποιες ειδικότερες συνθήκες κατά περίπτωση.
Από τα ίδια, ως άνω, αποδεικτικά στοιχεία δεν βεβαιώνεται επαρκώς η επικαλούμενη από τον ενάγοντα ανάγκη υποβολής του σε πλαστική χειρουργική επέμβαση προς αποκατάσταση διαφόρων ουλών και δυσμορφιών συνεπεία του τραυματισμού του ούτε και το κόστος των 50.000,00 €, που επικαλείται γι’ αυτή, ενώ πρέπει επιπρόσθετα να σημειωθεί για το ζήτημα αυτό ότι, με την προαναφερθείσα απόφαση του Εφετείου Αθηνών (4114/2008), που εκδόθηκε επί προγενέστερης αγωγής του ενάγοντος, στη διαμόρφωση του ποσού των 60.000,00 €, ου επιδικάσθηκε σ’ αυτόν ως εύλογη ειδική αποζημίωση κατ’ άρθρο 931 Α.Κ., λήφθηκαν υπ’ όψη και οι παραμορφώσεις και ουλές, που παρουσιάζει ο ενάγων συνεπεία επεμβάσεων τραχειοστομίας και σπονδυλοδεσίας, στις οποίες υποβλήθηκε. Έτσι, το προκείμενο κονδύλιο της αγωγής ελέγχεται ως αβάσιμο κατ’ ουσία και πρέπει να απορριφθεί.

Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή εν μέρει η ένδικη αγωγή ως βάσιμη και από ουσιαστική άποψη σε σχέση με τον πρώτο ενάγοντα, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό, απορριπτόμενης κατ’ ουσία της ενστάσεως της τρίτης εναγόμενης ασφαλιστικής εταιρίας για περιορισμό της ευθύνης της στο όριο της ασφαλιστικής καλύψεως, αφού το σύνολο των επιδικαζόμενων χρηματικών ποσών, με συνυπολογισμό και των ποσών, που επιδικάσθηκαν με την υπ’ αριθμ. 414/2008 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, δεν υπερβαίνει το όριο αυτό. Τέλος, λόγω της μερικής νίκης και ήττας εκατέρωθεν, θα καταδικασθούν οι εναγόμενοι στην πληρωμή ανάλογου με την έκταση της ήττας τους μέρους των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος, κατά μερική παραδοχή του σχετικού νόμιμου αιτήματος του τελευταίου (άρθρα 106, 178 παρ. 1 και 191 παρ. 2 Κ.Πολ.Δικ.).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

• Θεωρεί ότι η αγωγή ουδέποτε ασκήθηκε ως προς τους δεύτερο και τρίτη των εναγόντων Ψ1 και Ψ2.
• Δικάζει αντιμωλία των λοιπών διαδίκων.
• Απορρίπτει όσα κρίθηκαν στο σκεπτικό ως απορριπτέα.
• Δέχεται εν μέρει την αγωγή κατά τα λοιπά.
• Αναγνωρίζει την εις ολόκληρο υποχρέωση όλων των εναγομένων προς καταβολή στον πρώτο ενάγοντα Χ1. χρηματικού ποσού διακοσίων πενήντα τριών χιλιάδων εννιακοσίων εβδομήντα ενός ευρώ και ενός λεπτού (253.971,01 €) με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από της επιδόσεως της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως. Και
• Καταδικάζει τους εναγόμενους στην πληρωμή μέρους των δικαστικών εξόδων του πρώτου ενάγοντος, τα οποία προσδιορίζει στο ποσό των επτά χιλιάδων εξακοσίων (7.600,00) ευρώ.
• Κρίθηκε

Η ΑΝΩΤΕΡΩ ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΑΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ» (σελ. 339, έτους 2009)
Πηγή: www.esd.gr