Στην ημερίδα με τίτλο «Η διαφορετικότητα ως μοχλός ανάπτυξης της κοινωνίας – αποδοχή και αλληλοκατανόηση» που διοργάνωσε ο Δήμος Νιγρίτας στα πλαίσια των εβδομαδιαίων εκδηλώσεων των Γερακίνειων, συμμετείχε την Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου ως ομιλήτρια, η Ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κ. Ευαγγελία Τζαμπάζη.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας έχει ως εξής :
«Κυρίες και Κύριοι,
Mε μεγάλη μου χαρά συμμετέχω στα Γερακίνεια, όχι μόνο γιατί βρίσκομαι στον τόπο καταγωγής μου, αλλά κι επειδή η εκδήλωση αυτή μας δίνει απόψε το βήμα να τονίσουμε ότι ο ρατσισμός, η κάθε λογής διάκριση εις βάρος ατόμων διαφορετικού φύλου, διαφορετικής εθνικότητας και ηλικίας και άλλων ιδιαζόντων χαρακτηριστικών, η έλλειψη ίσων ευκαιριών, οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα, αποτελούν εμπόδια στη δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση των ατόμων.
Σήμερα μας δίνεται η ευκαιρία να μοιραστούμε γνώσεις, εμπειρίες, πρακτικές, οράματα και σκέψεις, να μάθουμε ό ένας από τον άλλον και όλοι μαζί από την κοινή μας προσπάθεια για μια ισότιμη κοινωνία που αποδέχεται το διαφορετικό και το αξιοποιεί ως μοχλό ανάπτυξης. Η προσπάθειά μας αυτή έχει στόχο να κάνουμε πραγματικότητα την πλήρη ένταξη όλων των ατόμων στην κοινωνία και παρελθόν τα εμπόδια που δυσχεραίνουν τον στόχο αυτό.
«Ενωμένοι στην πολυμορφία» είναι ένα από τα συνθήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το σύνθημα αυτό μας εκφράζει σήμερα. Υπάρχουν σίγουρα στοιχεία που μας διαφοροποιούν, το στοιχείο όμως που μας ενώνει και μας συγκέντρωσε σήμερα εδώ, είναι να μεταδώσουμε σε όλους το μήνυμα ότι ο σεβασμός στη διαφορετικότητα είναι συνάμα αξία, σκοπός και όριο. Είναι το όριο, το σύνορο του σύγχρονου πολιτισμού. Και είναι ο σκοπός μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας που στηρίζεται στον πλουραλισμό, την ανοχή και την ευρύτητα του πνεύματος.
Μιλώντας για το προσωπικό μου βίωμα με την αναπηρία, θα μπορούσα να πω ότι είχα την τύχη να γεννηθώ σε μια αγροτική, ανοιχτόμυαλη και δημοκρατική οικογένεια. Έτσι, αν και στη βρεφική μου ηλικία προσβλήθηκα από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα να αποκτήσω δυσκολία στη βάδιση που με τα χρόνια επιδεινώθηκε, το πρόβλημα αυτό δε στάθηκε ποτέ ως δικαιολογία για να αποφύγω τις σχολικές μου υποχρεώσεις ή τις αγροτικές εργασίες.
Η προκατάληψη που υπήρχε για την αναπηρία και που – κακά τα ψέματα, εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι τις μέρες μας, δε με απέκλεισε από τη σχολική ζωή, τις δραστηριότητες, τις φιλίες και τις παρέες. Καθώς τα φυσιοθεραπευτικά και ιατρικά μέσα δεν είχαν τότε το βαθμό διάδοσης και εφαρμογής που έχουν σήμερα, αναγκαζόμουν να πηγαίνω συχνά στη Θεσσαλονίκη, όπου τελικά μετακόμισα για να ολοκληρώσω τις σπουδές μου. Εκεί γνώρισα και το σύζυγό μου, τον γεωπόνο Νίκο Κοτσώνα και πολύ νέοι αποφασίσαμε να κάνουμε οικογένεια. Παρά το δικό μου ζήτημα της μειωμένης κινητικότητας επιλέξαμε να ζούμε μέσα στον κόσμο. Κάποια στιγμή αποφάσισα για λόγους υγείας να αξιοποιήσω την κολύμβηση σαν φυσιοθεραπευτικό μέσο και εκεί γνώρισα κι άλλους ανθρώπους με ανάλογα με το δικό μου προβλήματα, το ένα έφερε το άλλο, ο αθλητισμός έγινε πρωταθλητισμός, το εθνικό πρωτάθλημα παγκόσμιο και ο κόσμος μου μεγάλωσε.
Στις αποστολές είχα την ευκαιρία να δω και να συγκρίνω πώς αντιμετωπίζουν την αναπηρία, την πρόσβαση και την αποκατάσταση σε άλλες χώρες και θέλησα να συμβάλω κι εγώ όσο μπορώ περισσότερο να μεταφέρουμε αυτή την τεχνογνωσία και την εμπειρία και στην Ελλάδα. Ίσως δύσκολα μπορείτε να φανταστείτε τώρα, μετά τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς αγώνες, πως μόλις λίγα χρόνια πριν ήταν πρακτικά αδύνατη η πρόσβαση σε αθλητικούς χώρους και η προπόνηση μια περιπέτεια. Σήμερα η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά, όμως κανείς δεν ισχυρίστηκε πως ο αγώνας θα ήταν εύκολος!
Είναι ανάγκη να καταστεί σαφές ότι τα άτομα με αναπηρία δεν επιδιώκουμε τη συμπάθεια ή τη φιλανθρωπία. Επιδιώκουμε ίσες ευκαιρίες. Και αναλογιστείτε πόσο σημαντικό είναι αυτό το ζήτημα, όχι μόνο επειδή η αναπηρία άπτεται των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά ακριβώς επειδή το 10% στη χώρα μας και πάνω από 50 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ είναι άτομα με αναπηρία.
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση η ισότητα των ευκαιριών και η καταπολέμηση των διακρίσεων αποτελούν σημαντικές προκλήσεις, καθώς η ίδια της η ύπαρξη βασίζεται στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η βασική φιλοσοφία όσον αφορά στα ζητήματα ισότητας περιγράφεται με τον όρο «mainstreaming», δηλαδή, μια πολιτική που δε διαχωρίζει, αλλά διαχέει τα ζητήματα αυτά σε όλα τα επιμέρους θέματα και εκεί τα αντιμετωπίζει σαν μέρος ενός οργανικού συνόλου.
Το ίδιο ισχύει βεβαίως και για τα ζητήματα που αφορούν στις διακρίσεις εις βάρος των ατόμων με αναπηρία. Ο θεσμικός μου ρόλος, ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μέλος των Επιτροπών «Περιβάλλοντος και Δημόσιας Υγείας» και «Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων», μου δίνει την ευκαιρία να τονίσω τη σημαντικότητα του έργου που παράγεται στους κόλπους του Ευρωπαϊκού αυτού οργάνου.
Το Ευρωκοινοβούλιο αποτελεί υπερασπιστή της διαφορετικότητας και επιτελεί σοβαρό έργο που επικεντρώνεται αφενός στην προσφορά απασχόλησης και ισότητας ευκαιριών για όλους και αφετέρου στη διασφάλιση ότι κάθε άτομο της κοινωνίας καρπώνεται τα οφέλη της ανάπτυξης και της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το πολιτικό πλαίσιο όλων των σχετικών δράσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στη δέσμευση η οποία ανελήφθη υπέρ των Ευρωπαίων πολιτών με αναπηρία και συνοδεύεται από μια προσέγγιση της αναπηρίας που δεν έγκειται στην παθητική αρωγή, αλλά αντίθετα στην ενσωμάτωση και στην ενεργό συμμετοχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Μάιο του 2000 με τίτλο «Για μια Ευρώπη χωρίς φραγμούς για τα «άτομα με αναπηρία», πρέπει να εξαλειφθούν όλα τα περιβαλλοντικά, τεχνικά και νομικά κωλύματα που εμποδίζουν την αποτελεσματική συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην οικονομία και στην κοινωνία της γνώσης.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν γίνει πολλά και σημαντικά βήματα για την υποστήριξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των μειονεκτουσών ομάδων του πληθυσμού και τη διαμόρφωση του κατάλληλου νομικού πλαισίου για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και την προώθηση της ίσης μεταχείρισης.
Το Ευρωπαϊκό Έτος Ατόμων με Αναπηρία 2003, σηματοδότησε την έναρξη μιας δυναμικής διαδικασίας για την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τα δικαίωματα των ατόμων με αναπηρία, την ενθάρρυνση του προβληματισμού και της συζήτησης γύρω από τα μέτρα που απαιτούνται για την προώθηση των ίσων ευκαιριών, την προαγωγή της ανταλλαγής εμπειριών σχετικά με τις ορθές πρακτικές και τις αποτελεσματικές στρατηγικές και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών – των κυβερνήσεων σε όλα τα επίπεδα εξουσίας, του ιδιωτικού τομέα, των ενώσεων, των κοινωνικών εταίρων, των ομάδων εθελοντών, των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους.
Με γνώμονα τον πρωταρχικό στόχο της ΕΕ κατά τα προσεχή έτη για την προώθηση των ίσων ευκαιριών για τα άτομα με αναπηρία, και τη δημιουργία μιας βιώσιμης δυναμικής για την πλήρη ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία, το 2004 υιοθετήθηκε ένα πολυετές σχέδιο δράσης για την αναπηρία με χρονικό ορίζοντα το 2010. Το εν λόγω σχέδιο αποβλέπει στον καθορισμό μιας αειφόρου και λειτουργικής προσέγγισης των ζητημάτων που αφορούν στην αναπηρία στη διευρυμένη Ευρώπη και διαρθρώνεται γύρω από τρεις στόχους: 1) την ολοκλήρωση της εφαρμογής της οδηγίας για την ίση μεταχείριση όσον αφορά την απασχόληση και την εργασία, 2) τον περαιτέρω συνυπολογισμό της αναπηρίας στις σχετικές κοινοτικές πολιτικές και 3) την προώθηση της δυνατότητας πρόσβασης για όλους.
Το πρώτο στάδιο αυτού του σχεδίου αφορούσε τα έτη 2004 και 2005 και εστιάστηκε στη διαμόρφωση των απαραίτητων συνθηκών για την προώθηση της απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία, διασφαλίζοντας παράλληλα την αυτονόμησή τους στον συγκεκριμένο τομέα. Για το δεύτερο στάδιο υλοποίησης του έργου, για τα έτη 2006-2007, στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για την οποία είχα αναλάβει την εισήγηση για λογαριασμό της Σοσιαλιστικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καθορίστηκαν τέσσερις προτεραιότητες: 1) η ενθάρρυνση της επαγγελματικής δραστηριότητας, 2) η προώθηση της πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υποστήριξης και φροντίδας, 3) η επιδίωξη προσβάσιμων αγαθών και υπηρεσιών από όλους και 4) η αύξηση της ικανότητας της Ένωσης όσον αφορά στη συλλογή και ανάλυση στοιχείων.
Η προσωπική μου συμβολή συνίσταται, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση του κειμένου σε θέματα όπως η διασφάλιση της προσβασιμότητας των ΑΜΕΑ στο δομημένο περιβάλλον, προκειμένου να απαλειφθούν τα εμπόδια που κάνουν απαγορευτική τη συμμετοχή των ΑμεΑ στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή. Επίσης στην επισήμανση του γεγονότος ότι η συνεκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα των ΑμεΑ, δεδομένου ότι αυτή συμβάλλει αποφασιστικά στην απρόσκοπτη ένταξη τους στην κοινωνία και στην καταπολέμηση των διακρίσεων, χωρίς όμως να παραβλέπεται η ανάγκη στήριξης των υποδομών ειδικής εκπαίδευσης όπου αυτές είναι αναγκαίες.
Πολύ σημαντικό Ευρωπαϊκό εργαλείο για την υποστήριξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των μειονεκτουσών ομάδων του πληθυσμού, αποτελεί επίσης το νέο Κοινοτικό Πρόγραμμα για την απασχόληση και την αλληλεγγύη – Progress, στα πλαίσια του οποίου, χρηματοδοτούνται δράσεις, για την καταπολέμηση των διακρίσεων, τη διατήρηση της ποικιλομορφίας και την ενσωμάτωση στην απασχόληση των ομάδων του πληθυσμού που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Πρόκειται για ένα πολυ-πρόγραμμα, διάρκειας 7 ετών που καλύπτει την περίοδο 2007 έως το 2013 και έχει προϋπολογισμό 657 εκατ. ευρώ. Αντικαθιστά όλα τα μέχρι σήμερα γνωστά και επιτυχημένα ευρωπαϊκά προγράμματα όπως το EQUAL, το HELIOS και τα προγράμματα ισότητας. Καλύπτει 5 διαφορετικούς τομείς: 1) απασχόληση, 2) κοινωνική προστασία και ενσωμάτωση, 3) συνθήκες εργασίας, 4) καταπολέμηση των διακρίσεων και 5) ισότητα των φύλων.
Πρόσφατες επιτυχημένες ενέργειες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που σχετίζονται με τροποποιήσεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την εισαγωγή ή την ενίσχυση των κριτηρίων προσβασιμότητας περιλαμβάνουν το νέο Κανονισμό σχετικά με τα δικαιώματα των προσώπων με μειωμένη κινητική ικανότητα όταν ταξιδεύουν αεροπορικώς, ενώ εκκρεμεί επίσης σχετική έκθεση για τις σιδηροδρομικές μεταφορές.
Επιπλέον, στη νέα Οδηγία για τις Υπηρεσίες Οπτικοακουστικών Μέσων Επικοινωνίας, αναφέρεται ρητά η υποχρέωση η τηλεόραση και οι νέες οπτικοακουστικές υπηρεσίες να είναι προσβάσιμες στα άτομα με οπτική ή ακουστική αναπηρία. Μάλιστα, η αναθεώρηση της εν λόγω Οδηγίας απασχόλησε ιδιαίτερα τη Διακομματική Επιτροπή για τα Άτομα με Αναπηρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία και εργάστηκε εντατικά για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας των ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών από τα ΑμεΑ.
Θεωρούμε πολύ μεγάλη επιτυχία επίσης το γεγονός ότι με το νέο κανονισμό που ψήφισε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούλιο του 2006, καταφέραμε να μετατρέψουμε την αρχή της προσβασιμότητας για τα ΑμεΑ σε απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη δημόσιας χρηματοδότησης των κρατών-μελών από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ.
Ακόμη, η προαγωγή της υγείας των Ατόμων με Αναπηρία συμπεριλαμβάνεται ύστερα από πρότασή μας στο νέο «Πρόγραμμα Κοινοτικής Δράσης στον τομέα της υγείας 2007-2013», το οποίο έχει ως στόχο τη βελτίωση της δημόσιας υγείας, την πρόληψη της ασθένειας σε όλες τις μορφές της και την αποτροπή των πηγών κινδύνου. Οι τροπολογίες που υπέβαλα αφορούν ειδικότερα στην ανάπτυξη στρατηγικών και στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών, με στόχο την προαγωγή της υγείας των ΑμεΑ καθώς επίσης και στην παροχή αξιόπιστης πληροφόρησης σε μορφές προσβάσιμες στα ΑμεΑ. Επίσης τονίζεται η ανάγκη, να συμπεριληφθούν στο κοινοτικό πρόγραμμα δράσεις για τη συλλογή και ανάλυση στοιχείων για τα άτομα με αναπηρία.
Η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων του ΕΚ έχει υιοθετήσει έκθεση για την κατάσταση των γυναικών με αναπηρία στη διευρυμένη ΕΕ με την οποία τονίζεται ότι, οι σχεδιαζόμενες για την υποστήριξή τους πολιτικές και δράσεις, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι κάποιες ομάδες, όπως οι γυναίκες με αναπηρία, αντιμετωπίζουν επιπρόσθετες δυσκολίες και πολλαπλές διακρίσεις που οφείλονται τόσο στην αναπηρία, όσο και στον παράγοντα του φύλου.
Επιπλέον μία από τις πιο πρόσφατες εργασίες μου στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, είναι η σύνταξη Γνωμοδότησης με θέμα την εκπαίδευση μέσω του αθλητισμού, η οποία υπερψηφίστηκε στις αρχές Ιουνίου. Με τη Γνωμοδότηση αυτή προς την Επιτροπή Πολιτισμού επιδιώκεται η αναγνώριση και ενίσχυση του κοινωνικού και εκπαιδευτικού ρόλου του αθλητισμού, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η ΕΕ σε συνεργασία με τα κράτη – μέλη για την επίτευξη του παραπάνω στόχου. Ειδικότερα, λαμβάνοντας υπόψη το ρόλο του αθλητισμού για την κοινωνική ένταξη των μειονεκτουσών ομάδων -όπως π.χ. νέων με αναπηρία, μεταναστών, νέων παραβατών, -υπογραμμίζουμε την ανάγκη να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, ώστε οι σχολικές αθλητικές εγκαταστάσεις και τα σχολικά αθλητικά προγράμματα να είναι προσβάσιμα σε όλους τους μαθητές.
Θεωρώ λοιπόν εν γένει, ότι η θέσπιση μιας περιεκτικής νομοθεσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τα ζητήματα αναπηρίας που θα ενισχύει την προστασία έναντι των διακρίσεων στον τομέα της απασχόλησης, αλλά και θα την επεκτείνει σε όλους τους τομείς της ζωής είναι πραγματικά πολύτιμη. Στα πλαίσια της προσπάθειάς μας αυτής στηρίζουμε την εκστρατεία του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία με τίτλο «1million4disability» για συγκέντρωση υπογραφών υπέρ ενός ισχυρού νομοθετικού πλαισίου προστασίας των δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία.
Με στόχο την ευαισθητοποίηση για την ανάγκη καταπολέμησης των διακρίσεων, το 2007, το Ευρωπαϊκό Έτος Ίσων Ευκαιριών για Όλους αποτελεί μια πρωτοβουλία που οδηγεί σε μια πιο τολμηρή στρατηγική με στόχο να δώσει πνοή στον αγώνα κατά των διακρίσεων στην ΕΕ.
Οι στόχοι του Έτους είναι:
• Να προωθήσει μια συνεκτικότερη κοινωνία που θα εξαίρει τις διαφορές στο πλαίσιο των βασικών αρχών της ΕΕ, όπως η ισότητα των φύλων.
• Να ευαισθητοποιήσει το κοινό στον τομέα της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων.
• Να τονώσει τη δημόσια συζήτηση, το διάλογο και την ανταλλαγή ορθών πρακτικών.
Έτσι, σε ολόκληρη την Ευρώπη, κατά τη διάρκεια της χρονιάς, συνεχίζουν να διοργανώνονται συνεδριάσεις και εκστρατείες ενημέρωσης, να υιοθετούνται μέτρα, να διενεργούνται έρευνες, να διοργανώνονται διαγωνισμοί και να ενισχύονται τα δίκτυα συνεργασίας, ώστε να αντιμετωπισθούν με ισορροπημένο τρόπο όλοι οι τομείς των διακρίσεων, καθώς και οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους εκδηλώνονται διακρίσεις στις σύγχρονες κοινωνίες.
Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Έτους, η Πορτογαλική Προεδρία σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Φορέα για την Ανάπτυξη της Ειδικής Εκπαίδευσης διοργανώνει μια πρωτοβουλία με τη μορφή κοινοβουλευτικής ακρόασης με θέμα «Νέες Φωνές – Συναντώντας την Ποικιλομορφία στην Εκπαίδευση». Η πρωτοβουλία που θα πραγματοποιηθεί στη Λισσαβόνα μεταξύ 16 -17 Σεπτεμβρίου 2007 -και στην οποία είχα κληθεί να εκπροσωπήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αλλά λόγω πρόωρων εκλογών αυτό δεν είναι πλέον εφικτό- θα παράσχει στους νέους Ευρωπαίους με αναπηρία την ευκαιρία να ακουστεί η φωνή τους και να εκφράσουν τις απόψεις τους για την εκπαιδευτική κατάστασή στη χώρα τους και να διατυπώσουν τις σκέψεις τους για την εκπαίδευση που θέλουν να έχουν.
Η εμπειρία που υπάρχει από ανάλογες πρωτοβουλίες στο παρελθόν μπορεί να μας κάνει αισιόδοξους για το μέλλον. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην Ελλάδα, είχαμε μια νέα προσέγγιση για την αναπηρία. Τα δύο τελευταία χρόνια η σοβαρή πρωτοβουλία του Γιώργου Παπανδρέου να ιδρυθεί και να λειτουργεί η διατομεακή επιτροπή ΑμεΑ είναι η σφαιρική ευκαιρία να αποκατασταθεί μια πολιτική ίσων ευκαιριών και καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού. Τα 22 χρόνια που υπήρξα εκλεγμένο στέλεχος στο κίνημα των ΑΜΕΑ συμβάλλαμε καθοριστικά στη διαμόρφωση ενός συνολικού νομοθετικού πλαισίου για θέματα ισότητας δικαιωμάτων και ευκαιριών με νομοθετήματα που άλλαξαν ριζικά το τοπίο σε σχέση με την Αναπηρία:
– Χορήγηση εξω-ιδρυματικού επιδόματος τυφλών, παραπληγίας, τετραπληγίας, και πολλαπλών αναπηριών.
– Ατελής εισαγωγή επιβατικού αυτοκινήτου και επίδομα καυσίμων.
– Εισαγωγή στα ΑΕΙ-ΤΕΙ χωρίς εξετάσεις σε ποσοστό 3%.
– Συμμετοχή σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούσαν στην βελτίωση της διαβίωσης και της ποιότητας ζωής των βαριά κινητικά αναπήρων.
– Θεσμοθέτηση Εθνικού Παρατηρητήριου ΑμεΑ.
– Εθνικό Συμβούλιο Κοινωνικής Φροντίδας Κέντρα Εκπαίδευσης, Κοινωνικής Υποστήριξης και Κατάρτισης Ατόμων με αναπηρία (ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ).
– Δημιουργία Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης (μέσω χρηματοδότησης από ΠΕΠ).
– Θεσμοθέτηση διατάξεων στο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό για την προσβασιμότητα των κτιρίων.
– Προσλήψεις ΑμεΑ στο Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα (υποχρεωτική πρόσληψη 8% από ευπαθείς ομάδες Ν. 2643/1998).
– Προσβάσιμα ΚΕΠ.
– Ειδικά προσβάσιμα Μέσα Μεταφοράς για ΑμεΑ
– Παρά-ολυμπιακό Αθλητικό Κίνημα: α. Κοινή οργανωτική επιτροπή Ολυμπιακών και Παρα-ολυμπιακών Αγώνων και χρήση κοινών εγκαταστάσεων β. Δυνατότητα συμμετοχής των εθνικών παρα-ολυμπιακών αποστολών με χρηματοδότηση της Οργανωτικής Επιτροπής «Αθήνα 2004» γ. Οικονομική εξίσωση ολυμπιακών και παρα-ολυμπιακών αθλητών.
– Πλήρης σύνταξη μετά από 15 χρόνια εργασίας στους βαριά κινητικά αναπήρους, τυφλούς και άλλες κατηγορίες και ιδίως δυνατότητα να συνταξιοδοτούνται οι γονείς των παιδιών με αναπηρία και οι σύζυγοι των ατόμων με αναπηρία 10 χρόνια νωρίτερα.
Τα παραπάνω, αποτελούν χειροπιαστά δείγματα της συντελεσθείσας αλλαγής που έφερε τα Άτομα με Αναπηρία από την αφάνεια στην οποία βρίσκονταν 25 χρόνια πριν, σε μια διαφορετική κατάσταση διεκδίκησης και συνεχούς βελτίωσης. Οφείλω όμως να σας πω, ότι δεν καταφέραμε να φέρουμε όλα τα παραπάνω μέτρα και νομοθετήματα κοντά σε όλα τα ΑμεΑ σε όλη την Ελλάδα. Έτσι, για τη διαμόρφωση μιας ανοιχτής κοινωνίας, χωρίς αποκλεισμούς, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη βελτίωσης τόσο σε επίπεδο δικτύωσης και δραστηριοποίησης των συλλόγων, όσο και σε επίπεδο εξέλιξης του κρατικού μηχανισμού. Και σε αυτή τη διαδικασία πρέπει να είμαστε όλοι παρόντες, κοινωνοί και συμμέτοχοι.
Μπορούμε να αξιοποιήσουμε ακόμη περισσότερο το ευρωπαϊκό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο και να το διευρύνουμε, ώστε να μπορέσει να το αξιοποιήσει κάθε ενεργός πολίτης που επιθυμεί και δύναται να συνεισφέρει στην προσπάθεια αυτή. Σήμερα μπορούμε να αξιοποιήσουμε την Ευρωπαϊκή πολιτική που στοχεύει στη διαμόρφωση μιας ανοιχτής κοινωνίας, χωρίς αποκλεισμούς και την προώθηση της συμμετοχής όλων των ατόμων στην εκπαίδευση, κατάρτιση, απασχόληση, κοινωνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες.
Διεκδικούμε μια άλλη ποιότητα ζωής σε μια κοινωνία που αντιμετωπίζει ισότιμα όλους τους πολίτες της. Η διαφορετικότητα που χαρακτηρίζει τις σύγχρονες κοινωνίες θέτει νέες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά, ενώ συγχρόνως προσφέρει πολλαπλές ευκαιρίες που πρέπει να εκμεταλλευτούμε. Γιατί πιστεύουμε σε μια κοινωνία που αναδεικνύει τη διαφορετικότητα και την πολυμορφία και δίνει ίσες ευκαιρίες, συνθέτοντας δημιουργικά τις ιδιαιτερότητες του καθενός μας.
Για την πραγματοποίηση του στόχου όμως αυτού χρειάζεται συνειδητή συμμετοχή και στόχευση και όχι ο εγκλωβισμός που παρατηρείται συνήθως σε προκαταλήψεις και αντιλήψεις του παρελθόντος. Χρειάζεται συνεργασία των κοινωνικών εταίρων και άσκηση πίεσης προς κάθε κατεύθυνση. Αν και όλο και περισσότερα άτομα με αναπηρία αποφασίζουν είτε να βγουν, είτε να επιστρέψουν στην κοινή δράση και ζωή, αν και αποκτούν αυξημένη επιρροή, επιμόρφωση και κατάρτιση ασκώντας υψηλά διοικητικά και εκτελεστικά καθήκοντα, δυστυχώς δε συμμετέχουμε με ικανοποιητική εκπροσώπηση σε όλους τους χώρους όπου λαμβάνονται οι κρίσιμες αποφάσεις. Σήμερα όμως διαθέτουμε, γνώσεις, εμπειρίες και ταλέντα, αλλά και τεχνολογικές διευκολύνσεις, που μπορούμε να αξιοποιήσουμε και να διεκδικήσουμε την ισότιμη συνύπαρξή μας.
Γιατί εφόσον τα ΑμεΑ αποτελούν το 10% του πληθυσμού και από αυτούς σύμφωνα με ευρωπαϊκές στατιστικές το 67% είναι άτομα ικανά για εργασία, ο αποκλεισμός ενός τόσο αξιοσημείωτου μέρους του εργατικού δυναμικού δεν αποτελεί μεγάλο σφάλμα για τις κοινωνίες αλλά και τον κόσμο της οικονομίας; Έτσι λοιπόν φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι την προνοιακή μας πολιτική οφείλουμε να την κατευθύνουμε σε αναπηρίες πολλαπλές και γενικά σε άτομα που χρίζουν στήριξης και όχι σε όσους έχουν ανάγκη από εργαλεία για να συνυπάρξουν και να λειτουργήσουν στο κύτταρο της κοινωνίας!
Και μέσα στο κόμμα μου από τις προγραμματικές μας θέσεις για την αναπηρία, παρουσιάζουμε και αποτυπώνουμε αυτό που συστηματικά αναδεικνύουμε. Ο πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γιώργος Παπανδρέου, εκφραστής της άποψης ότι η πολιτική χρειάζεται την συμμετοχή εκπροσώπων όλων των κοινωνικών ομάδων, αποδεικνύει έμπρακτα και σήμερα ότι θέλει τα άτομα με αναπηρία στο προσκήνιο και όχι στο περιθώριο της πολιτικής. Ως αποτέλεσμα των επιλογών του,άλλωστε έχω την τιμή να σας μιλώ σήμερα με την ιδιότητα του μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Προτείνουμε δε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, με τις οποίες επιδιώκουμε την προώθηση της συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία, των νέων, των γυναικών, των μεταναστών σε όλους τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Με τις μεταρρυθμίσεις αυτές επιδιώκεται να συντελεσθεί μια αλλαγή που θα λάβει νέες διαστάσεις παίρνοντας έγκαιρα υπόψη τα νέα ευαίσθητα δεδομένα της σημερινής πραγματικότητας.
Έχουμε τη νομοθεσία στα χέρια μας, έχουμε τα Ευρωπαϊκά εργαλεία-οφείλουμε απλά να τα ενεργοποιήσουμε. Κι αυτό είναι συνήθως το πιο δύσκολο έργο. Η Πολιτεία οφείλει να δράσει.
Να δώσει νέα κίνητρα που να προωθούν αλλαγές στη συμπεριφορά και τον τρόπο σκέψης, να λάβει μέτρα για να καταπολεμηθούν οι ανισότητες εναντίον συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων και να εξετάσει τις ρίζες των προβλημάτων αυτών. Απαιτούνται δράσεις που να διαχειρίζονται τη διαφορετικότητα και την πολυμορφία, με τέτοιο τρόπο ώστε να προάγεται η ιδέα της συνοχής και να κατοχυρώνουν τις ίσες ευκαιρίες για όλους ως προς τη συμμετοχή και εξέλιξη στην κοινωνική, πολιτική και οικονομική ζωή.
Είναι ανάγκη όμως να καταστεί εξίσου σαφές ότι τίποτα δε γίνεται για εμάς χωρίς εμάς. Η νέα ισότιμη και συνεκτική κοινωνία μπορεί να γίνει πραγματικότητα μόνο με τη συμβολή του πολίτη, με τη συμβολή των Μ.Μ.Ε. και της κοινωνίας γενικότερα. Εάν δεν είμαστε εμείς παρόντες στα δρώμενα, στις διεκδικήσεις, στη διαμόρφωση και εφαρμογή της πολιτικής, δε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι οι σχεδιαζόμενες πολιτικές θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες μας και θα διασφαλίζουν τα δικαιώματα μας.
Και για να συμμετέχει σωστά και υπεύθυνα ο πολίτης, οφείλει να ενημερώνεται έγκυρα και έγκαιρα, ώστε να αποκτήσει το σύνολο της πληροφορίας, να αναπτύξει τους σωστούς τρόπους σκέψης, για να μπορεί να κρίνει μόνος του τις ενέργειες και να μην φοβάται να συμμετέχει ενεργά. Ως αντιπρόεδρος του Disability Intergroup, μιας ομάδας Ευρωβουλευτών, που προέρχονται από όλες τις πολιτικές ομάδες, θα ήθελα να σας μεταφέρω την εμπειρία μας ότι η έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση για τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση της κοινωνικής συνείδησης σχετικά με τα ΑμεΑ.
Γι´ αυτό και κάθε χρηματοδότηση, που προορίζεται για την επίλυση των προβλημάτων, πρέπει να συνδυάζεται – απαραίτητα – με χρηματοδοτήσεις για δράσεις ενημέρωσης, όχι μόνο για όλα τα θέματα, αλλά κύρια για τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Χρειάζεται εκπαίδευση των πολιτών, με τη συνεργασία της τοπικής κοινωνίας, της αυτοδιοίκησης αλλά και αξιόπιστων φορέων, που θα καταρτίζουν και θα εκπαιδεύουν δια βίου τους πολίτες.
Η πράξη έχει αποδείξει, πως όταν ο πολίτης γνωρίζει τις αρνητικές αλλά και τις θετικές επιδράσεις ενός φαινομένου, μιας ενέργειας, μιας παράλειψης, θα αγωνιστεί για την επιβολή του μέτρου προστασίας θα παλέψει για την εφαρμογή ενός προγράμματος, για την ανάπτυξη μιας πρωτοβουλίας. Κι αυτό μπορεί να γίνει με μια σειρά τρόπων: από τη συστράτευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς και άτομα, τη συμμετοχή σε δραστηριότητες, πρωτοβουλίες, διαγωνισμούς, έρευνες και εθελοντικές δράσεις έως και τη «μεγάλη-μικρή επανάσταση της καθημερινότητας».
Τα ΜΜΕ μεταδίδοντας λέξεις, έννοιες, ιδέες, δομές και αξίες, μπορούν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση. Ο τρόπος με τον οποίον προβάλλουν τα άτομα με αναπηρία επηρεάζει βαθύτατα τη στάση μας απέναντί τους.
Προσωπικά, είχα την τύχη να έχω την επιμέλεια και παρουσίαση στην ΕΡΤ 3, της εκπομπής «Στόχος 2004», με περιεχόμενο τη βέλτιστη προετοιμασία των Παραολυμπιακών Αγώνων και αθλητών με αναπηρία. Σήμερα, η ενημερωτική εκπομπή «ΕΚΤΗ ΑΙΣΘΗΣΗ» της ΕΤ-3, αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα κοινωνικής ευθύνης και ως προς τη δυνατότητα παρακολούθησής της από άτομα με αναπηρίες και ως προς το περιεχόμενο των εκπομπών.
Ένα ακόμη παράδειγμα είναι η λειτουργία του ψηφιακού καναλιού Prisma + της ΕΡΤ, το οποίο βέβαια ξεκινώντας πήγε να κάνει μια διάκριση, προβάλλοντας θέματα μόνο για ΑμεΑ. Ευτυχώς, γρήγορα άκουσαν τη φωνή μας και ως όφειλε εξελίχθηκε σε ένα πολυσυλλεκτικό κανάλι με θέματα γενικού ενδιαφέροντος με ζώνες προσβάσιμες για άτομα με αναπηρία.
Φωτεινό παράδειγμα είναι επίσης η διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ με θέμα την αναπηρία «Emοtion Pictures», το οποίο αποτελεί μέρος ενός ισχυρού παγκόσμιου κινήματος καλλιτεχνικής έκφρασης με θέμα την αναπηρία. Το φεστιβάλ ήταν ένα καλλιτεχνικό γεγονός και ταυτόχρονα μια συνάντηση, μια γιορτή που απέδειξε ότι η διαφορετικότητα μπορεί να αποτελέσει τη βάση για έναν εναλλακτικό τρόπο καλλιτεχνικής έκφρασης.
Κοινός μας στόχος λοιπόν είναι να έχουμε πολίτες κοινωνούς και συμμέτοχους σε όλα τα δρώμενα. Αποφασίζουμε και σχεδιάζουμε κεντρικά αλλά τίποτε δε μπορεί να κερδηθεί οριστικά αν δεν φροντίζουμε να ενεργοποιείται ο καθένας από μας σε ατομικό και τοπικό πλαίσιο.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να συγχαρώ την ομάδα των καθηγητών και μαθητών των Τμημάτων Ηλεκτρονικής και Ηλεκτρολογίας του ΤΕΕ Νιγρίτας για τη βραβευμένη ευρεσιτεχνία τους που αφορά σε ένα ηλεκτρονικό μπαστούνι για τη διευκόλυνση των ατόμων με προβλήματα όρασης. Η πρωτοβουλία αυτή έδωσε σε όλους μας χαρά και ικανοποίηση αφενός επειδή αποτελεί μια συνειδητή προσπάθεια διορθωτικής παρέμβασης στα κακώς κείμενα της καθημερινότητας και αφετέρου επειδή υλοποιήθηκε στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος Δαίδαλος, αποδεικνύοντας έτσι τη χρησιμότητα των Ευρωπαϊκών εργαλείων για την ένταξη των ΑμεΑ στην κοινωνία.
Ας εργαστούμε λοιπόν μαζί για μια πραγματικά αλληλέγγυα και κοινωνική Ευρώπη! Πολιτικοί, φορείς, εκπρόσωποι των ΑμεΑ και των οικογενειών τους, ερευνητές και εμπειρογνώμονες, αλλά και κάθε ευαισθητοποιημένος πολίτης, όλοι ενωμένοι στη διαφορετικότητά μας, μπορούμε μαζί να συνεισφέρουμε στη διαμόρφωση και υιοθέτηση μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης πολιτικής ενσωμάτωσης και ένταξης των ΑμεΑ.
Η ενεργή συμμετοχή όλων μας προάγει, αφενός τη συλλογικότητα, τη σύμπνοια και τη συναδελφικότητα και αφετέρου την ενημέρωση μας. Ενημερωμένοι και οργανωμένοι πολίτες είναι ισχυροί και ικανοί για ανατροπές!
Τελειώνοντας, θα ήθελα να εκφράσω την εκτίμησή μου για το κοινωνικό έργο που επιτελεί ο Δήμος Νιγρίτας και να συγχαρώ τη δημοτική αρχή για την πρωτοβουλία να υλοποιήσει παράλληλες πολιτιστικές δράσεις στο πλαίσιο των Γερακίνειων, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για το δικαίωμα της ισότητας, καθώς και την ανάδειξη της διαφορετικότητας ως παράγοντα ενδυνάμωσης της κοινωνίας.
Σας ευχαριστώ όλους! Γερακίνεια.. καλή επιτυχία!»
Θεσσαλονίκη, 6 Σεπτεμβρίου 2007
κ. Ευαγγελία Τζαμπάζη,
Ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ.