Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρίες καθιερώθηκε να εορτάζεται στις 3 Δεκεμβρίου από το 1992, επειδή εκείνη την ημέρα η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε το Πρόγραμμα Δράσης για τα ΑμΕΑ. Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρίες δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και στις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία. Αλλά κατά πόσο η ευκαιρία αυτή αξιοποιείται σωστά;

Συνήθως την συγκεκριμένη μέρα προβάλλονται από τα ΜΜΕ, τα οποία διαμορφώνουν απόψεις και νοοτροπίες, εκπομπές και ρεπορτάζ που ως θέμα έχουν τα άτομα με αναπηρία. Αυτές οι εκπομπές επικεντρώνονται σε άτομα πολύ επιτυχημένα σε κάποιο τομέα που έχουν υπερνικήσει τα εμπόδια όπως παραολυμπιονικες είτε σε άτομα που έχουν παραιτηθεί εντελώς από την ζωή λόγω της αναπηρίας τους. Δηλαδή τα άτομα με αναπηρίες παρουσιάζονται είτε σαν ήρωες που προκαλούν τον θαυμασμό είτε σαν αξιοθρήνητα άτομα που μόνο οίκτο μπορούν να αισθανθούν οι υπόλοιποι για αυτά. Άραγε όμως τα άτομα με αναπηρίες είναι μόνο αυτές οι δυο ακραίες κατηγόριες ανθρώπων με δεδομένο μάλιστα πως το 7-10% του παγκόσμιου πληθυσμού δηλαδή περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κάποια αναπηρία;

Φυσικά και όχι, Φυσικά και όλα τα άτομα με αναπηρίες, όπως και τα “φυσιολογικά άτομα” άλλωστε, δεν έχουν κλίσεις ή ταλέντα για να γίνουν πρωταθλητές, κορυφαίοι επιστήμονες αλλά ούτε είναι και αποκομμένοι από τον κόσμο κλεισμένοι στα σπίτια τους. Τα άτομα με αναπηρίες στην πλειοψηφία τους ζουν μια φυσιολογική ζωή, σπουδάζουν, εργάζονται, διασκεδάζουν, κάνουν οικογένεια. Τα άτομα όμως αυτά δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τα ΜΜΕ. Κι επανερχόμαστε στις δυο ακραίες εικόνες που μας παρουσιάζουν τα ΑμΕΑ σαν άτομα που πρέπει είτε να τα θαυμάζομε είτε να τα λυπόμαστε. Τι επιπτώσεις όμως έχουν όλα αυτά στην ψυχολογία των ατόμων και ιδιαίτερα των έφηβων με αναπηρίες;

Σε κανένα δεν αρέσει να τον λυπούνται όποτε οι έφηβοι που έχουν ειδικές ανάγκες προσπαθούν είτε στο σχολείο είτε σε κάποια άλλη δραστηριότητα να είναι άριστοι. Πολλές φορές όχι επειδή το θέλουν πραγματικά οι ίδιοι, επειδή τους γεμίζει, αλλά για να αποδείξουν στους υπόλοιπους πως μπορούν να τα καταφέρουν. Έτσι μπαίνουν σε μια διαδικασία καταπίεσης του εαυτού τους να κάνουν πράγματα που ίσως να μην τους αρέσουν και να τα κάνουν τέλεια γιατί θεωρούν πως με αυτό τον τρόπο θα γίνουν αποδεκτοί στο κοινωνικό σύνολο. Τους έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πως με τις καλές επιδόσεις στα μαθήματα θα κερδίσουν την εκτίμηση κι θα ”εξαφανιστεί” η αναπηρία. Κι έτσι δεν θα διαφέρουν από τους συνομήλικους τους. Δηλαδή αυτό που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, πως όλοι είναι ίσοι, γίνεται ένας αγώνας που γεμίζει με άγχος τα παιδία με αναπηρία. Ένα άγχος καθόλου δημιουργικό που γίνεται μπούμερανκ έστω και στην πιο μικρή αποτυχία. Νομίζουν πως απέτυχαν εξαιτίας της αναπηρίας και όχι γιατί πολύ απλά είναι άνθρωποι και δεν γίνεται να τα καταφέρνουν σε όλα Εμείς πρέπει να τους δώσουμε να καταλάβουν πως για να ενταχθούν στην κοινωνία δεν είναι ανάγκη γίνουν ”ήρωες της ζωής” αρκεί απλώς να ζουν την ζωή, με βάση τα δικά τους θέλω και πιστεύω.

Διαμαντοπούλου Μαριάννα