Η Αθήνα πανθομολογουμένως υστερεί στη σύγκρισή της με άλλες πρωτεύουσες από πλευράς προσέλκυσηςτουριστών — Χρειάζονται μέτρα — Η αγορά δεν χρειάζεται… οποιασδήποτε μορφής ενίσχυση
– Είστε υπέρ ή κατά της κατασκευής ξενοδοχείων με επιδοτήσεις στην περιοχή της Αττικής;
Είμαι εκ πεποιθήσεως κατηγορηματικά αντίθετος σε κάθε μορφής παρέμβαση στην ομαλή λειτουργία της αγοράς. Με αυτήν τη λογική είμαι κατά των επιδοτήσεων για κατασκευή νέων ξενοδοχείων στην Αττική. Η ξενοδοχειακή αγορά της Αττικής λειτουργεί πολύ καλά και ομαλά. Απόδειξη είναι το γεγονός ότι τα τελευταία 3 χρόνια το δυναμικό της Αττικής αυξήθηκε κατά 12% και εμπλουτίσθηκε με 6.500 νέες κλίνες. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει ότι η αγορά δεν χρειάζεται ενίσχυση ή οποιασδήποτε μορφής «σπρώξιμο». Αντιθέτως, αν κρίνουμε από τις χαμηλές επιδόσεις των ξενοδοχείων, αυτό που χρειάζεται είναι η ενίσχυση του προϊόντος, η καλύτερη οργάνωσή του και η βελτίωση του τρόπου διάθεσής του.
Συγχρόνως, ως εκπρόσωπος των ξενοδόχων της Αττικής είμαι υποχρεωμένος να θέσω άλλη μια διάσταση του όλου θέματος. Τη διάσταση της ισονομίας και των ίσων επιχειρηματικών δυνατοτήτων για όλους του επιχειρηματίες του κλάδου. Στην Αττική, ουδέποτε δόθηκαν επιδοτήσεις για την ίδρυση ξενοδοχείων. Η μεταμόρφωση και η προετοιμασία του ξενοδοχειακού προϊόντος της Αττικής για τους αγώνες του 2004, έγινε αποκλειστικά με ίδια ή δανειακά κεφάλαια. Τα κεφάλαια αυτά, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, αποπληρώνουν τώρα οι ξενοδόχοι, γεγονός που έχει επιβαρύνει σημαντικά το χρηματοικονομικό κόστος λειτουργίας τους. Εάν σε αυτή την συγκυρία ενθαρρύνουμε επενδυτές να εισέλθουν στην αγορά, οι οποίοι μοναδικό σκοπό θα έχουν, να κερδίσουν υπεραξίες από τη δημιουργία επιδοτούμενων ακινήτων, είναι δεδομένο ότι θα καταλήξουμε στον πλήρη αποσυντονισμό της αγοράς και τελικά στην πλήρη απαξίωση του ξενοδοχειακού προϊόντος μας.
– Πώς έκλεισε η περυσινή χρονιά σε επίπεδο αποτελεσμάτων για τα ξενοδοχεία της Αθήνας και ποιες είναι οι εκτιμήσεις για τη φετινή σεζόν;
Αναμφισβήτητα, το 2006 ήταν μια θετική χρονιά. Οι μέσες πληρότητες των ξενοδοχείων της Αττικής παρουσίασαν μιαν αύξηση της τάξεως του 10%. Αντίθετα, οι μέσες τιμές των δωματίων κινήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα, παρουσιάζοντας μια αύξηση σε σχέση με αυτές του 2005 της τάξεως του 1,5% – 2%.
Η αύξηση αυτή από μόνη της δεν αρκεί για να καλύψει ούτε την αύξηση του λειτουργικού κόστους των ξενοδοχείων. Η αύξηση των πληροτήτων και η εξ αυτής συνεπαγόμενη αύξηση της απόδοσης ανά δωμάτιο, σε συνδυασμό με την υψηλή ανελαστικότητα των εξόδων των ξενοδοχείων, θα οδηγήσει σε βελτιωμένα έστω και οριακά, οικονομικά αποτελέσματα για το 2006.
– Ποιοι είναι οι καλύτεροι και ποιοι οι χειρότεροι μήνες σε επίπεδο πληροτήτων για τα ξενοδοχεία της Αττικής και με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι μπορούν να ενισχυθεί η τουριστική κίνηση στη χαμηλή περίοδο;
Χειρότεροι μήνες είναι οι χειμερινοί μήνες, παράλληλα δε κακοί μήνες είναι για τα ξενοδοχεία της Αθήνας ο Ιούλιος και ο Αύγουστος.
Η οργάνωση και η διείσδυση σε άλλες μορφές τουρισμού και σε διαφορετικό κοινό, είναι το «κλειδί» για την άμβλυνση της εποχικότητας που χαρακτηρίζει την Αττική. Η καθιέρωση της Αθήνας ως branded citybreak προορισμού αποτελεί πλέον αναπτυξιακή αναγκαιότητα. Χρειάζεται δουλειά, προγραμματισμός, διάθεση και σύμπραξη όλων των φορέων. Το τουριστικό προϊόν, είναι εξ ορισμού ένα σύνθετο πακέτο, δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών και χρειάζονται συλλογικές κινήσεις.
Η ανάπτυξη του συνεδριακού και εκθεσιακού τουρισμού είναι ένας άλλος μεγάλος τουριστικός πόλος που θα έπρεπε ήδη να έχουμε αναπτύξει. Η έλλειψη ενός Εθνικού γραφείου-φορέα συνεδρίων και εκθέσεων κοστίζει ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του τομέα αυτού. Η προσέλκυση των εταιρειών κρουαζιέρας θα έδινε μια σημαντική ώθηση στον τουρισμό της Αττικής. Οι λιμενικές υποδομές, ελέω 2004, υπάρχουν. Αυτό όμως που λείπει είναι το νομικό και οργανωτικό πλαίσιο, καθώς και η απαραίτητη στρατηγική προσέλκυσης των εταιρειών του κλάδου.
Η βελτίωση της προσβατικότητας στην πόλη, θα μπορούσε να ανοίξει την Aττική σε μια τουριστική αγορά που μόνον στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της τρίτης ηλικίας, αριθμεί 125 εκατ. πιθανούς πελάτες, «κάθε» εποχής. Εμείς απλώς τους αγνοούμε. Επιβάλλουμε σε ξενοδοχεία να κατασκευάζουν δωμάτια για ΑΜΕΑ αλλά συγχρόνως δεν φροντίζουμε να εξασφαλίσουμε τρόπο να μπουν μέσα στο ξενοδοχείο, να περπατήσουν στην πόλη ή να προσεγγίσουν τα πολιτιστικού ενδιαφέροντος σημεία της πόλης μας.
Ο τουρισμός πόλεων βασίζεται πλέον και εξαρτάται απόλυτα από τις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους. Στη χώρα μας όχι μόνο δεν υπάρχει εθνική στρατηγική αναφορικά με τις αερομεταφορές αλλά δυστυχώς δεν έχουμε καταλάβει ούτε τον σημαντικό ρόλο που παίζουν οι low cost carriers στην ανάπτυξη ενός προορισμού.
Αυτά που πρέπει να γίνουν είναι πολλά. Αναμφισβήτητα όμως είμαστε σε καλύτερη θέση από αυτή που είμασταν πριν 3 χρόνια όταν ο κλάδος του τουρισμού είχε περιπέσει σε πλήρη ανυποληψία.
– Είναι ακριβές οι τιμές των ξενοδοχείων της Αθήνας σε σύγκριση με ξενοδοχεία αντίστοιχων κατηγοριών άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών;
Δυστυχώς για τους ξενοδόχους οι μέσες τιμές των ξενοδοχείων της Αττικής είναι χαμηλότατες και συγκεκριμένα από ένα πακέτο τιμών πόλεων, ανταγωνιστικών της Αθήνας, τις επιδόσεις των οποίων παρακολουθούμε, η Αθήνα ευρίσκεται στην τελευταία θέση. Ενδεικτικά αναφέρω με βάση το α΄ δεκάμηνο του 2006, η Αθήνα είχε 109,5 ευρώ όταν η Κωνσταντινούπολη είχε 163 ευρώ, η Βιέννη 129, το Μόναχο 139, η Βαρκελώνη 163, το Παρίσι 199 και η Ρώμη 207. Για να καταλάβετε πόσο σημαντική είναι για τα ξενοδοχεία της Αττικής η αύξηση των μέσων τιμών των, σύμφωνα με υπολογισμούς μας κάθε αύξηση των κατά 1 ευρώ παράγει συνολικό έσοδο για όλο τον προορισμό ύψους 12 εκατ. ευρώ.
– Ποια πλεονεκτήματα του αθηναϊκού τουρισμού πιστεύετε ότι δεν έχουν προβληθεί όσο θα έπρεπε προκειμένου να προσελκύσουμε περισσότερους ξένους επισκέπτες στην πρωτεύουσα;
Δυστυχώς, η εικόνα της Αθήνας που εξακολουθητικά προβάλλουμε στους ξένους μας είναι αυτή της «τουριστικής» Αθήνας, με έμφαση σε μια εικόνα, μάλλον παρωχημένη και θα έλεγα και εικονική, που όμως πιστεύουμε ότι είναι αυτό που θέλουν να δουν οι επισκέπτες μας. Δεν απαρνούμαι τα παραδοσιακά στοιχεία της πόλης μας αλλά δεν είναι μόνον αυτά. Η Αθήνα είναι ένας σύγχρονος προορισμός παρέχει δε τεράστιες δυνατότητες ψυχαγωγίας και εξαιρετικές εναλλαγές εικόνων μεταξύ θάλασσας, κέντρου αρχαιοτήτων και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Το shopping έχει αποκτήσει πλέον άλλη διάσταση. Η Γαστρονομία είναι σημαντικός παράγοντας για την προσέλκυση επισκεπτών. Η Αθήνα έχει αναπτύξει μια τεράστια πολυπολιτισμική γκάμα κουζίνας. Εμείς εξακολουθούμε να μην την προβάλλουμε και να κατευθύνουμε τους επισκέπτες μας στις παραδοσιακές λύσεις της δεκαετίας του 1970 και 1980. Το επίπεδο των επισκεπτών μας, 50% υψηλότατου μορφωτικού επιπέδου, θέλουν να ζήσουν την πόλη μας και τον πολιτισμό μας και όχι μόνο το παρελθόν μας. Επιβάλλεται να στρέψουμε τις προσπάθειες μας στην σωστή παρουσίαση του προϊόντος μας όπως αυτό είναι, εντείνοντας την πληροφόρηση και την οργάνωσή του.
Γιάννης Ευαγγέλου/ Πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων
– Συμφωνείτε με την κατασκευή πολυτελών ξενοδοχείων με επιδότηση στην περιοχή της Αττικής;
– Παρά το γεγονός ότι σε κάποιες περιόδους αιχμής η εύρεση δωματίων στα ξενοδοχεία της Αθήνας είναι σχεδόν αδύνατη, απέχουμε όμως πολύ από το να δεχθούμε ότι η πληρότητά τους ικανοποιεί και τους ξενοδόχους αλλά και εμάς που φροντίδα μας είναι να εφοδιάζουμε με πελάτες τα ξενοδοχεία αυτά. Κατά συνέπεια θα δεχόμασταν ότι θα χρειαστούν κάποια νέα ξενοδοχεία και μάλιστα υψηλών κατηγοριών και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Με την προϋπόθεση ότι αυτά θα καταστούν βιώσιμα, εφόσον και οι επιμέρους σε ό,τι αφορά την παροχή υπηρεσιών στον τουρισμό αλλά και οι γενικές υποδομές, διαμορφώσουν αυτό που στην απλή διάλεκτο της αγοράς λέγεται «πιάτσα». Συγκρίνοντας την Αθήνα με τις ανταγωνίστριές της πόλεις όπως τη Μαδρίτη, τη Ρώμη, τη Βαρκελώνη, και την Κωνσταντινούπολη, σίγουρα υστερεί και σε αριθμό αλλά και σε μεγέθη ξενοδοχείων. Είναι γνωστό άλλωστε ότι η παράλληλη ανάπτυξη μεγάλων πολυτελών ξενοδοχειακών συγκροτημάτων με την ανάπτυξη μικρών ξενοδοχείων μπουτίκ, εμφανίζεται σε κάποιες από τις μεγαλουπόλεις της Ευρώπης να έχει υψηλή απόδοση. Δεν είναι δική μας ευθύνη να κρίνουμε την πολιτική της επιδότησης θέλουμε όμως να ελπίζουμε ότι και ο τουρισμός γενικότερα αλλά και η ξενοδοχία ειδικότερα θα φτάσουν σε σημείο που να μη χρειάζονται επιδότηση από το κράτος γιατί απλά και η απόδοση θα είναι ικανοποιητική, αλλά και οι επενδυτές δεν θα την απαιτούν.
– Ποιες ενέργειες και δράσεις θα πρέπει να δρομολογηθούν από την Πολιτεία προκειμένου να ενισχυθεί ο τουρισμός της Αθήνας;
– Αναφέρθηκα πριν στις ειδικές και γενικές υποδομές. Σίγουρα οι γενικές υποδομές της Αθήνας βελτιώθηκαν με την ανεπανάληπτη ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων, πλην όμως δεν πρέπει να σταματήσουμε εκεί. Και τα λιμάνια, και όχι μόνο του Πειραιά, χρειάζονται σύγχρονες εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης των επιβατών και το συγκοινωνιακό δίκτυο χρειάζεται επέκταση, αλλά και εκ των πραγμάτων φαίνεται ότι η προτεινόμενη λύση για ένα δεύτερο αεροδρόμιο που να εξυπηρετεί χαμηλού κόστους πτήσεις, είτε ναυλωμένες είτε τακτικές, είναι επιτακτική και επείγουσα ανάγκη. Εκτός εάν η πολιτική του Ελευθέριος Βενιζέλος διαφοροποιηθεί γι’ αυτό το κομμάτι των αερομεταφορών. Σε ό,τι αφορά όμως τις ειδικές υποδομές οι ανάγκες είναι άμεσες. Το συνεδριακό κέντρο ελπίζουμε να κατασκευαστεί όπως και άλλα ενδεχομένως κέντρα πολλαπλών χρήσεων και ασφαλώς εκθεσιακά κέντρα που θα ικανοποιήσουν τις ανάγκες μεγάλων διεθνών εκθέσεων. Οπως είναι γνωστό η Αθήνα τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει παντελώς την τουριστική της φυσιογνωμία αφού από τη μια εξυπηρετεί επισκέπτες οι οποίοι χρησιμοποιούν την Αθήνα και το αεροδρόμιό της σαν σημείο εκκίνησης των προγραμμάτων τους, συνήθως θαλάσσιες ή χερσαίες περιηγήσεις, ή την επισκέπτονται για να συνδυάσουν μια επαγγελματική τους υποχρέωση με τουρισμό, όπως π.χ. για ένα συνέδριο, για μια έκθεση, κ.λπ.
– Ποιες είναι οι ευθύνες του ιδιωτικού τομέα για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο αθηναϊκός τουρισμός;
– Σίγουρα όλοι έχουμε ευθύνες για πράγματα που δεν έγιναν σωστά στο παρελθόν. Ομως οι επαγγελματίες του τουρισμού στήριξαν με τη δική τους πρωτοβουλία και εργατικότητα την προώθηση του τουρισμού που κάποια χρόνια πριν ξεκίνησε από την Αθήνα. Αν πάντως κάτι θα μπορούσαμε να «χρεωθούμε» είναι η έλλειψη συνεργασίας σε επιχειρηματικό επίπεδο, η οποία θα μπορούσε να ενδυναμώσει και τις επιχειρηματικές και επενδυτικές προσπάθειες αλλά και ακόμα την σταθερή πορεία προς τον ποιοτικό τουρισμό της Αθήνας. Η Αθήνα πάντοτε διέθετε δυναμικά στοιχεία για να υποστηρίξουν τέτοιες προσπάθειες. Είναι κρίμα που μια περιοδική πτώση του τουρισμού στην Αθήνα έδωσε την ευκαιρία σε κάποιους «ολιγόψυχους» κατά την άποψή μου, να σπεύσουν να αλλάξουν χρήση κάποιων ξενοδοχείων τα οποία σήμερα θα μπορούσαν να συμπληρώσουν το δυναμικό της και προφανώς να ενισχύσουν αυτό που πιο πάνω ανέφερα «πιάτσα». Ξενοδοχεία όπως το King’s Palace, το Athenee Palace, το Lycabettus, το Omonia δεν είναι δυνατό να αντικατασταθούν αφού οι τόποι που ήτανε χτισμένα είναι μοναδικοί. Συνεπώς, σε αυτούς που τόλμησαν και επανέφεραν τέτοια ξενοδοχεία σε χρήση οφείλουμε να τους συγχαρούμε και να επιβραβεύσουμε.
– Ο κλάδος της κρουαζιέρας μπορεί να βοηθήσει την ανάπτυξη του τουρισμού της πρωτεύουσας και γιατί;
– Τα συμπεράσματα που βγήκαν από το Διεθνές Forum για την κρουαζιέρα που έγινε τον περασμένο Σεπτέμβριο στον Πειραιά, με πρωτοβουλία αρκετών φορέων του τουρισμού, έδειξε πόσο πολύ υστερούμε στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας έναντι των υπολοίπων Μεσογειακών χωρών, δηλαδή της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας. Οι περιορισμοί, οι συντεχνιακές απαιτήσεις και οι παράλογες πολιτικές, έδιωξαν από την Ελλάδα, η οποία ήταν πάντα ο μεγάλος πρωταγωνιστής της Ευρώπης στην κρουαζιέρα, όχι μόνον τις μεγάλες εταιρείες κρουαζιερών, αλλά και μεσαίου όπως και μικρού μεγέθους και εταιρείες και κρουαζιερόπλοια, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στο σημείο μηδέν πριν από λίγα χρόνια. Από τα στατιστικά που έχουμε δημοσιοποιήσει φάνηκε πως η Βαρκελώνη μέσα σε μια δεκαετία πολλαπλασίασε τους επισκέπτες από την κρουαζιέρα περίπου 900%, το Κίελο της Β. Γερμανίας περίπου 850%, και ούτω καθεξής, Το μεγάλο όφελος από τις κρουαζιέρες που χρησιμοποιούν ή θα χρησιμοποιήσουν, είτε τον Πειραιά είτε άλλα μικρότερα λιμάνια της Ελλάδας σαν αρχή κυκλικών περιηγήσεων, σίγουρα θα δώσει μεγάλα οφέλη αφού οι πελάτες των κρουαζιέρων πάντοτε κάνουν και ένα ολιγοήμερο land tour πριν ή μετά την κρουαζιέρα.
– Yπάρχει συντονισμός των ενεργειών μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων στην Αττική, δημόσιων και ιδιωτικών, για την αποτελεσματικότερη προβολή του αθηναϊκού τουριστικού προϊόντος;
– Η συνεργασία της πολιτείας με τον ιδιωτικό τομέα είναι μια απαραίτητη και σύγχρονη πολιτική, η οποία πολλαπλασιάζει την απόδοση της προσπάθειας της πολιτείας αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Μοντέλα συνέργειας του κράτους ή των ΟΤΑ με την αγορά, βρίσκουμε να αναπτύσσονται και να αποδίδουν σημαντικά οφέλη και στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά ακόμα και στις πρόσφατα αναπτυσσόμενες τουριστικά αγορές της μακρινής Ασίας. Πολύ δε περισσότερο και στην Αμερική, και τη Βόρεια και τη Νότια. Ειδικά για την Αθήνα, το μοντέλο συνεργασίας που προτείναμε για τη συνδιαχείριση του Athens Convention Bureau δεν έγινε αντιληπτό, ούτε από τις Νομαρχίες ούτε από τους Δήμους. Ολες οι αξιόλογες πόλεις που διεκδικούν συνεδριακό τουρισμό έχουν με επιτυχία λειτουργήσει γραφεία προώθησης συνεδριακού τουρισμού, με την απαραίτητη συνεργασία των φορέων της πόλης που το λειτουργεί. Η δεδομένη απόφαση της πρώην δημάρχου της Αθήνας να υιοθετήσει το Athens Convention Bureau είναι ακόμα σε εκκρεμότητα παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες που έχουν γίνει από τον υπογράφοντα και τους άλλους φορείς που το στήριξαν, να πείσουν για τη χρησιμότητα και αναγκαιότητα της λειτουργίας του. Τέτοια όργανα όπως ένα Convention Bureau είναι εργαλεία μιας σύγχρονης πολιτικής συνεργασίας του κράτους ή των ΟΤΑ με την αγορά. Πιστεύω πως στις επικείμενες πρωτοβουλίες του υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης είναι και αυτές οι συνεργασίες, αφού εκ των πραγμάτων όργανα όπως το Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού και οι επιμέρους Επιτροπές έχουν λειτουργήσει πρόσφατα πάνω σε αυτή τη λογική.
Γιώργος Τσακίρης/ Πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής
Hμερομηνία : 21-01-2007
Copyright: http://www.kathimerini.gr