«Εφαρμογή του άρθρου 36 του Ν. 3918/2011 (ΦΕΚ 31. Α΄/2-3-2011), «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας και άλλες διατάξεις.». Μετά τη δημοσίευση του Ν.3918/2011(ΦΕΚ 31. Α΄/2-3-2011), παρέχονται διευκρινήσεις αναφορικά με τις νέες ρυθμίσεις θεμάτων λειτουργίας φαρμακείων, όπως αυτές ορίστηκαν στις διατάξεις του άρθρου 36 του εν λόγω νόμου.

Η παράγραφος 1 ορίζει ότι, το επάγγελμα του αδειούχου φαρμακοποιού και η λήψη άδειας ίδρυσης και λειτουργίας φαρμακείου από αδειούχο φαρμακοποιό, όπως προσδιορίζεται στο Ν. 5607/1932 (ΦΕΚ 300. Α΄) και κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 του Ν. 1963/1991 (ΦΕΚ 138. Α΄), δεν υπόκεινται σε κανένα περιορισμό, πλην των σχετικών με τα πληθυσμιακά όρια και την προϋπόθεση τήρησης ελαχίστων αποστάσεων, που εξασφαλίζουν τη χωροταξικά ισόρροπη διασπορά των φαρμακείων στην επικράτεια.

Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι η αίτηση για χορήγηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου υποβάλλεται στις αρμόδιες υπηρεσίες των περιφερειακών ενοτήτων, των περιφερειών της χώρας και αφορά συγκεκριμένη εδαφική περιοχή, όπως αυτή καθορίζεται στην παρ. 3 του άρθρου 36 του εν λόγω νόμου και στην αριθ. 45892/2010 (ΦΕΚ 1292. Β΄) απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. Η σειρά προτιμήσεως των αιτήσεων χορήγησης αδειών ίδρυσης φαρμακείων καθορίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 3 του Ν.1963/1991(ΦΕΚ 138. Α΄).

Δεν υφίσταται κώλυμα για την υποβολή δεύτερης αίτησης για ίδρυση φαρμακείου από αδειούχο φαρμακοποιό σε άλλη περιφερειακή ενότητα είναι όμως σαφές, ότι μια μόνο άδεια ίδρυσης θα χορηγηθεί. Ειδικότερα, προκειμένου να διασφαλιστούν τα οριζόμενα στο άρθρο 8 του Ν.5607/1932 (ΦΕΚ 300. Α΄), θα πρέπει ο φαρμακοποιός μαζί με τα λοιπά απαιτούμενα δικαιολογητικά να καταθέτει υπεύθυνη δήλωση, με την οποία θα γνωστοποιεί στην αρμόδια για την αδειοδότηση αρχή, την υποβολή τυχόν σχετικής αίτησης σε άλλη (συγκεκριμένη) περιφερειακή ενότητα και ότι οφείλει να την αποσύρει σε περίπτωση που εγκριθεί η άδεια ίδρυσης που αιτείται.

Όσον αφορά τις διατάξεις της παραγράφου 2, διευκρινίζεται ότι παρέχεται η δυνατότητα λειτουργίας του φαρμακείου την ημέρα του Σαββάτου και τις απογευματινές ώρες της Δευτέρας και της Τετάρτης. Μέχρι την έκδοση της προβλεπόμενης Υπουργικής Απόφασης που θα ρυθμίζονται οι τεχνικές λεπτομέρειες της ρύθμισης αυτής, ισχύει το ωράριο των φαρμακείων όπως αυτό έχει ήδη καθοριστεί.

Η παράγραφος 3 του άρθρου 36 του εν λόγω νόμου θέτει νέο πληθυσμιακό όριο, η τήρηση του οποίου αποτελεί προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης φαρμακείου. Ο κανόνας που τίθεται για την ορθολογική κατανομή των φαρμακείων στην επικράτεια είναι η αναλογία ενός φαρμακείου ανά 1000 κατοίκους. Για την ίδρυση δεύτερου φαρμακείου απαιτείται η συμπλήρωση της δεύτερης χιλιάδας, για την ίδρυση τρίτου φαρμακείου απαιτείται η συμπλήρωση της τρίτης χιλιάδας κ.ο.κ..

Επισημαίνεται, ότι σε Τοπικές ή Δημοτικές Κοινότητες, με πληθυσμό έως 1000 κατοίκους επιτρέπεται η χορήγηση μίας άδειας ίδρυσης φαρμακείου.

Οι αδειοδοτήσεις φαρμακείων καταρχήν γίνονται σε επίπεδο Τοπικών ή Δημοτικών Κοινοτήτων όπου αυτές υπάρχουν, διαφορετικά σε επίπεδο Δημοτικών Ενοτήτων και σε περίπτωση που δεν υπάρχουν ούτε αυτές, τότε σε επίπεδο Δήμων.

Ειδικότερα: για τον καθορισμό του πληθυσμιακού ορίου λαμβάνονται υπόψη:

α. για τους Δήμους που δεν υπέστησαν καμία μεταβολή, οι Δήμοι.
β. για τους Δήμους που προέκυψαν από συνένωση προϋπαρχόντων Δήμων, οι Δημοτικές Ενότητες, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2 του νόμου 3852/2010.
γ. για τους Δήμους που προέκυψαν από συνένωση άλλων Δήμων και Κοινοτήτων, οι Δημοτικές Ενότητες και Δημοτικές Κοινότητες, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2 του νόμου 3852/2010.
δ. για τους Δήμους που προέκυψαν από συνένωση προϋπαρχόντων κοινοτήτων, οι Δημοτικές Κοινότητες όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2 του νόμου 3852/2010.

Ειδικότερα, επισημαίνεται ότι στις τοπικές και δημοτικές κοινότητες, που απαρτίζονται από περισσότερους του ενός οικισμού, τηρείται η αναλογία ένα(1) φαρμακείο έως 1000 κατοίκους για κάθε οικισμό, χωρίς να αλλοιώνεται ο συνολικός επιτρεπόμενος αριθμός των φαρμακείων σε αυτές σε σχέση με τον πληθυσμό τους.

Επιπλέον, για λόγους ενιαίας αντιμετώπισης σε δήμους άνω των 100.000 κατοίκων ως μονάδα εδαφικής μέτρησης αποτελούν οι δημοτικές ενότητες.

Ειδική πρόβλεψη γίνεται για την Περιφέρεια Αττικής και την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, όπου ως μονάδα εδαφικής μέτρησης του πληθυσμού αποτελούν οι Δημοτικές Ενότητες. Η άδεια ίδρυσης νέου φαρμακείου χορηγείται βάσει του πραγματικού πληθυσμού της τελευταίας απογραφής της 18ης Μαρτίου 2001.

Με την παράγραφο 4 δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς και ίδρυσης επιπλέον φαρμακείων, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πληθυσμιακό όριο, κοντά σε νοσοκομεία (του ΕΣΥ, του ΙΚΑ, πανεπιστημιακά, στρατιωτικά) υπό τις εξής προϋποθέσεις:

– Τα νοσοκομεία να έχουν δυναμικότητα άνω των 150 κλινών

– η περιοχή στην οποία θα μεταφερθούν ή θα ιδρυθούν επιπλέον φαρμακεία προσδιορίζεται σε απόσταση 100 μέτρων εκατέρωθεν των πλησιέστερων άκρων της εξωτερικής κεντρικής πύλης. Επίσης, η μεταφορά ή η ίδρυση επιπλέον φαρμακείων επιτρέπεται και επί του εγκεκριμένου δρόμου που βρίσκεται απέναντι από την εξωτερική κεντρική πύλη.

– Η κεντρική εξωτερική πύλη των νοσοκομείων και ο αριθμός των νοσοκομείων με δυναμικότητα άνω των 150 κλινών θα καθοριστούν από τις Διοικήσεις των Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας(ΔΥΠΕ) σε συνεργασία με τις Διοικήσεις των νοσοκομείων.

– ο αριθμός των φαρμακείων που θα μεταφερθούν ή θα ιδρυθούν επιπλέον δυνάμει της διάταξης αυτής, δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό των ήδη λειτουργούντων φαρμακείων( στην περίπτωση που είναι συστεγασμένα αυτά νοούνται ως μια λειτουργική μονάδα), κατά τη στιγμή δημοσίευσης του νόμου 3918/2011.

Με τη διάταξη της παραγράφου 5, ορίζεται ότι η αναλογία απασχολούμενων σε ένα φαρμακείο φαρμακοποιών και βοηθών φαρμακείου πρέπει να είναι ένας (1) προς τρεις (3) και κατά συνέπεια, αν σε ένα φαρμακείο απασχολούνται τρεις (3) βοηθοί φαρμακείου, το επόμενο άτομο που θα προσληφθεί θα πρέπει να είναι πτυχιούχος φαρμακοποιός, ο οποίος θα απασχολείται με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας.

Με τη διάταξη της παραγράφου 6, εισάγεται η δυνατότητα συστέγασης κατ’ εξαίρεση των πληθυσμιακών κριτηρίων στο ίδιο κατάστημα ήδη λειτουργούντος φαρμακείου με υπό ίδρυση φαρμακείο και αφορά μορφή συστεγάσεως πέρα των προβλεπομένων στο άρθρο 7 του νόμου 1963/1991. Τα συστεγαζόμενα φαρμακεία της παρούσης διάταξης λειτουργούν υποχρεωτικά με τη μορφή ομόρρυθμης εταιρείας και οι συστεγαζόμενοι φαρμακοποιοί συμμετέχουν με ίσα ποσοστά.

Η συστέγαση πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατυπώσεις και τους όρους του άρθρου 7 του νόμου 1963/1991. Συγκεκριμένα, μετά την κατάργηση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και τη μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων τους στις Περιφέρειες [σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. II, περ. Ζ΄ ΙΙ, του άρθρου 186 καθώς και των άρθρων 282 και 283 του Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α΄)], η άδεια ίδρυσης φαρμακείου χορηγείται μετά από γνώμη του οικείου φαρμακευτικού συλλόγου με απόφαση του Περιφερειάρχη. Οι φαρμακοποιοί είναι συνυπεύθυνοι για κάθε παράβαση νόμου και υποχρεούνται σε αυτοπρόσωπη διεύθυνση του φαρμακείου κατά τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 2 του εν λόγω άρθρου. Επίσης, εφαρμόζεται η παράγραφος 3 και η παράγραφος 6 του άρθρου 7, του νόμου 1963/1991.

Τα συστεγασμένα σε ένα κατάστημα φαρμακεία που θα προκύψουν κατά εφαρμογή της προαναφερθείσας παραγράφου 6 του άρθρου 36, υποχρεώνονται σε ιδιαίτερη διημέρευση και διανυκτέρευση και συμμετέχουν στον πίνακα κατάρτισης διημερευόντων και διανυκτερευόντων φαρμακείων χωριστά, με τις ίδιες υποχρεώσεις.

Σε περίπτωση παραίτησης για οποιοδήποτε λόγο του φαρμακοποιού στο φαρμακείο του οποίου πραγματοποιήθηκε η συστέγαση, ανακαλείται η άδεια ίδρυσης του φαρμακείου του ενώ στον παραμένοντα φαρμακοποιό χορηγείται άδεια συνεχίσεως λειτουργίας του φαρμακείου. Ο φαρμακοποιός που παραιτήθηκε έχει δυνατότητα να ιδρύσει στο μέλλον νέο φαρμακείο με τις προϋποθέσεις της παραγράφου 6 του άρθρου 36 δηλαδή μέσω συστέγασης εκτός πληθυσμιακού ορίου, μια φορά. Σε περίπτωση αποσυστέγασης για λόγο διαφορετικό της παραίτησης ενός εκ των δύο φαρμακοποιών, ο αιτών την αποσυστέγαση φαρμακοποιός υπόκειται στο πληθυσμιακό όριο.

Αναφορικά με την παράγραφο 8 του άρθρου 36 του παρόντος νόμου έχουν αποσταλεί σχετικές εγκύκλιοι, με τα αρ. πρωτ. Δ.ΥΓ3(β)/ΓΠ.οικ.25018/28-2-2011 και ΔΥΓ3(β)/ΓΠ.οικ.31270/17-3-2011 έγγραφά μας. Επισημαίνεται, ότι η υποβολή αιτήσεων χορήγησης αδειών ίδρυσης φαρμακείων βάσει του νέου νόμου αρχίζει από τις 4-4-2011, ημέρα Δευτέρα.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ