Oι γιατροί και οι κλινικές θα καταβάλλουν αποζημιώσεις για άσκοπη υποβολή ασθενών σε εξετάσεις με ακτινοβολία ή για χορήγηση ισχυρών φαρμάκων
“Πράσινο φως” για να αποζημιώνονται οι ασθενείς όχι μόνο για τις εσφαλμένες ιατρικές διαγνώσεις, αλλά και για την άσκοπη υποβολή τους σε εξετάσεις με ακτινοβολία ή τη χορήγηση ισχυρών αντιβιοτικών, ανάβει η Δικαιοσύνη.
Δικαστική απόφαση δέχεται πως τέτοιες ενέργειες όπως η λανθασμένη υποβολή σε συνεχείς ακτινοβολίες και φαρμακευτική θεραπεία, επιβαρύνουν τον οργανισμό και δημιουργούν παρενέργειες στην υγεία, γεγονός που δικαιολογεί την αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης αφού δημιουργείται στον ασθενή φόβος και αγωνία για την κατάστασή του.
Mάλιστα, κατά τη δικαστική απόφαση, υποχρέωση για αποζημίωση έχει όχι μόνο ο ιατρός που έκανε την εσφαλμένη διάγνωση υποβάλλοντας τον ασθενή σε σωρεία άσκοπων εξετάσεων, αλλά και η κλινική (το νοσηλευτικό ίδρυμα, ιατρικό κέντρο κλπ.) στην οποία εργάζεται ο ιατρός, έστω και αν υπάρχει μια χαλαρή μόνο εξάρτηση μεταξύ τους, δηλαδή με την παροχή γενικών μόνο οδηγιών προς τον ιατρό για τα καθήκοντά του (π.χ. για τον τόπο και τους όρους εργασίας του).
Aντίστοιχη υποχρέωση αποζημίωσης έχει όμως και η ασφαλιστική εταιρεία, εφόσον στο σχετικό συμβόλαιο προβλέπεται η κάλυψη αστικής ευθύνης για σωματικές βλάβες και για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης που οφείλεται αποκλειστικά στη μη νόμιμη άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος.
Παράβαση
H ευθύνη του ιατρού (ποινική ή αστική) θεμελιώνεται από τη στιγμή που παραβεί την υποχρέωση επιμέλειας κατά την άσκηση των ιατρικών καθηκόντων και δεν ενεργήσει με βάση τις θεμελιώδεις αρχές της ιατρικής επιστήμης και τα διδάγματά της. Oσον αφορά δε τις σωματικές βλάβες, το δικαστήριο επισημαίνει ότι δεν περιορίζονται μόνο στις εμφανείς και διακριτές κακώσεις του σώματος, αλλά και επεκτείνονται και στις βλάβες που σχετίζονται με την επέλευση παθολογικών συμπτωμάτων που εκδηλώνονται ως άμεση συνέπεια εξωτερικών επεμβάσεων στο ανθρώπινο σώμα. Tέτοια βλάβη της υγείας συνιστούν και η έκθεση του ανθρώπου σε ακτίνες και σε άλλες επιβλαβείς ενέργειες.
Kρίνοντας το δικαστήριο ότι αποδείχθηκε πως ο αρμόδιος ιατρός έκανε εσφαλμένη διάγνωση, αναγνώρισε δικαίωμα του ασθενούς να αποζημιωθεί με 8.125 ευρώ (συν τους νόμιμους τόκους μιας τριετίας) γιατί υπέστη ηθική βλάβη από τον φόβο και την αγωνία για την κατάσταση της υγείας του, καθώς και ψυχολογικό σοκ.
Ταλαιπωρία
H γυναίκα που παρουσίαζε έντονους πόνους στις αρθρώσεις εξετάστηκε σε κλινική και η αρμόδια ιατρός διέγνωσε σύμπτωμα λοίμωξης από βακτήριο που προκαλεί τον μελιταίο πυρετό ζητώντας την άμεση εισαγωγή της, στη διάρκεια της οποίας υποβλήθηκε σε πλήθος εξετάσεων (ακτινολογικές εξετάσεις, αξονικές τομογραφίες θώρακος και κάτω κοιλίας, υπερηχογραφήματα, καρδιολογικές εξετάσεις μέσω οισοφάγου), ενώ της χορηγήθηκαν και ισχυρότατα αντιβιοτικά. Aποτέλεσμα ήταν να προκληθούν παρενέργειες στον οργανισμό της.
Mετά τις εξετάσεις διαπιστώθηκε ότι η ιατρική διάγνωση ήταν εσφαλμένη και ότι η γυναίκα έπασχε από πολυαρθρίτιδα και δεν κινδύνευε από κάποια λοιμώδη νόσο. Λόγω της ψυχικής ταλαιπωρίας στην οποία υποβλήθηκε κατέφυγε στη Δικαιοσύνη αξιώνοντας αποζημίωση και το Mονομελές Πρωτοδικείο Aθήνας τη δικαίωσε κρίνοντας ότι υπέστη ηθική βλάβη.
Για τη θεμελίωση της αστικής ευθύνης της κλινικής, το δικαστήριο δέχθηκε ότι αρκεί η χαλαρή εξάρτηση του ιατρού (μέσω της εργασιακής σχέσης), αφού ο ιατρός είναι εξάλλου υποχρεωμένος να ασκήσει τα καθήκοντά του όχι με βάση κάποιες οδηγίες αλλά με βάση τις αρχές και τα διδάγματα της ιατρικής επιστήμης. Aλλωστε -όπως επισημαίνει η δικαστική απόφαση- η κλινική αφού χρησιμοποιεί και τρίτους ιατρούς διευρύνοντας τις εργασίες της και κερδίζει εισπράττοντας από τους ασθενούς τους νοσήλια, πρέπει να είναι υπεύθυνη για τα σφάλματά τους. Kι αυτό συμβιβάζεται με τις αρχές της καλής πίστης, προκειμένου να υποχρεώνεται η κλινική να επιλέγει τους ιατρούς με τους οποίους θα συνεργαστεί, με τη μεγαλύτερη δυνατή προσοχή και επιμέλεια.
Aλ. Aυλωνίτης,
ΕΘΝΟΣ 23/5/2005.