Ο Νόμος δεν προστατεύει τους πολίτες. Πριν μερικούς μήνες σε μικρή επαρχιακή ελληνική πόλη ξέσπασε ΣΚΑΝΔΑΛΟ με κατηγορούμενη την πρόεδρο του τοπικού Σωματείου στο οποίο είναι μέλη γονείς ΑμΕΑ της περιοχής.
Οι αρχές που έκαναν τον έλεγχο διεπίστωσαν σοβαρές παραβάσεις στη διαχείριση των χρημάτων των επιχορηγήσεων από την κοινότητα. Είχαν ωστόσο την ευφυία και τη λεπτότητα να συντάξουν ένα ειλικρινές πόρισμα στο οποίο να φαίνεται και η αλήθεια, ότι δηλαδή η πρόεδρος δεν έβαλε τα λεφτά στην τσέπη της αλλά τα διαχειρίστηκε προς το συμφέρον των αναπήρων.
Ο έλεγχος διεπίστωσε πως πρόεδρος του σωματείου δε δήλωνε τα έσοδα του σωματείου, διότι εάν τα δήλωνε θα έπρεπε να πληρώνει και το σχετικό φόρο. Όσοι γνωρίζουν από φορολογία γνωρίζουν πως τα σωματεία των αναπήρων πληρώνουν ΦΠΑ το οποίο όμως δεν επιστρέφεται. Έτσι στο ταμείο του σωματείου εισήρχοντο ακέραια όλα τα χρήματα που προήρχοντο από τις κοινοτικές επιχορηγήσεις. Αν τα δήλωνε η πρόεδρος, τότε ο σύλλογος για κάθε 100.000 δρχ που θα εισέπραττε θα κρατούσε στο ταμείο του μόνο τις 82.000 δρχ. και θα έπρεπε να πληρώνει 18.000 ΦΠΑ.
Η εν λόγω πρόεδρος χωρίς την έγκριση των άλλων μελών του δ.σ. απέκρυπτε αυτά τα έσοδα. Έτσι τα ΑμΕΑ της περιοχής της επωφελούντο από το σύνολο των χρημάτων.
Όταν διαπιστώθηκε η “απάτη” τα μέλη του δ.σ. έκαναν πως δεν ήξεραν τίποτα και βεβαίως υιοθέτησαν την κατηγορία. Έτσι η πρόεδρος βρέθηκε κατηγορούμενη επειδή “υπηρέτησε το συμφέρον των ΑμΕΑ” και μάρτυρες κατηγορίας τα ίδια τα μέλη του δ.σ.
Αυτή η ιστορία δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει στην Ελλάδα. Δεν είναι η πρώτη φορά που αδίκως οι συνδικαλιστές βρίσκονται κατηγορούμενοι για απάτη ή για υπεξαίρεση χρημάτων ή για απιστία. Ούτε είναι η πρώτη φορά που αναστέλλεται η λειτουργία σωματείων μέχρι να αποφανθεί η… δικαιοσύνη.
Οι ακτιβιστές ανάπηροι είναι μονίμως εκτεθειμένοι στο Νόμο και ρισκάρουν την αξιοπρέπειά τους. Αν εφαρμόζουν το “Νόμο” τότε τα σωματεία πνίγονται στη γραφειοκρατία και για “ψύλλου πήδημα” πρέπει να κάνουν συνεδριάσεις δ.σ. Κάθε στιγμή μπορούν να κατηγορηθούν για αδικήματα τα οποία δε μπορούν να συμβούν. Κάθε στιγμή μπορεί να αμφισβητηθεί η τιμιότητά τους επειδή κάποιος γνωστός ή άγνωστος έκανε μία ανώνυμη καταγγελία. Το αστείο στην υπόθεση είναι ότι τα σωματεία δε διαχειρίζονται συνήθως τέτοια ποσά από τα οποία να μπορεί να κλαπεί ένα μέρος.
Ο κύκλος των πολλών χρημάτων δε γίνεται από τους συλλόγους. Γίνεται από Ιδρύματα, από επιχορηγούμενα προγράμματα κ.ο.κ. στων οποίων τα δ.σ. συμμετέχουν μόνο επιλεγμένοι εκπρόσωποι σωματείων και είναι προφανές πως ο νομοθέτης έχει προβλέψει κάποιο έγκυρο τρόπο ελέγχου αυτών των χρημάτων.
Ο προγραμματισμός της ανάπτυξης των ιδιωτικών σωματείων πνίγεται από τη γραφειοκρατία. Τα ιδιωτικά σωματεία συγκεντρώνουν τα αρνητικά χαρακτηριστικά του δημοσίου τομέα (γραφειοκρατία, χαρτοπόλεμος, συγκεντρωτισμός αποφάσεων, καθυστερήσεις για συνεδριάσεις και συνελεύσεις, μεγάλο λειτουργικό κόστος κ.ο.κ.) και τα αρνητικά χαρακτηριστικά του ιδιωτικού τομέα (ανταγωνισμός, υψηλή φορολογία, άγχος για παραγωγικότητα, καινοτομία και αποδοτικότητα κ.ο.κ.).
Κάτω από αυτές τις συνθήκες τα ιδιωτικά σωματεία δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις φιλανθρωπικές οργανώσεις ούτε τα κρατικά ιδρύματα ούτε τις κερδοσκοπικές επιχειρήσεις. Αυτό σημαίνει πως κάθε ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ και κάθε ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑμΕΑ δε μπορεί να είναι οικονομικά ανταγωνιστική και είναι δύσκολο να καινοτομεί.
Δυστυχώς ο Έλλην Νομοθέτης αδυνατεί να κατανοήσει το ΝΟΜΟ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ και νομοθετεί τη λειτουργία των ιδιωτικών σωματείων σαν να πρόκειται για μίνι δημόσιες υπηρεσίες.
Τελικά, αυτή η νομοθεσία αποβαίνει σε βάρος των οργανώσεων που διοικούνται από αναπήρους όπως λ.χ. οι σύλλογοι παραπληγικών και κινητικά αναπήρων, οι σύλλογοι τυφλών, οι σύλλογοι αυτοβοήθειας π.χ. για σκλήρυνση κατά πλάκας κ.ο.κ. Θιγόμενοι είναι οι σύλλογοι αναπήρων έχουν ανάγκη την καινοτομία και την ανάπτυξη διότι μόνο αυτοί απευθύνονται και κρίνονται αποκλειστικά από αναπήρους.
Είναι νομοθεσία που εμποδίζει τη δημιουργία μικρών οργανώσεων αναπήρων που έχουν κάποιο ειδικό ενδιαφέρον λ.χ. εξηρτημένων από αναπνευστική συσκευή, χειριστών ηλεκτρονικών υπολογιστών κ.ο.κ. Αυτή η ίδια η νομοθεσία κάνει αδύνατη τη δημιουργία ομάδων αυτοβοήθειας στις συνοικίες και στις μικρές πόλεις, διότι πολύ απλά δεν είναι πάντα εύκολο να γίνεται σωματείο ειδικών ενδιαφερόντων με λ.χ. 30 αναπήρους ως τακτικά μέλη.
Από την άλλη θα ήταν υπερβολή να υποθέσουμε πως αυτό το κενό μπορεί να καλυφθεί από εθνικού επιπέδου οργανώσεις, οι οποίες στην πλειοψηφία τους λειτουργούν επίσης με εθελοντές. Ακόμη και οργανώσεις του μεγέθους του Scope δεν τόλμησαν τη διάρθρωση των υποστηρικτικών τους υπηρεσιών πόσο μάλλον κάτι τέτοιο θα ήταν εφικτό στην Ελλάδα, από Ελληνικές οργανώσεις.
Το μόνο που μένει είναι η αναζήτηση νέων οργανωτικών σχημάτων που να μπορούν να είναι αποδοτικά και ανταγωνιστικά ώστε να μπορούν να παρέχουν υψηλής ποιότητας και ποσότητας σοβαρές υπηρεσίες με χαμηλό οικονομικό κόστος.
Στην πράξη χρειαζόμαστε μία νομοθεσία που να νομοθετεί το πλαίσιο ελευθερίας εντός του οποίου μπορεί να αναπτυχθεί η ιδιωτική πρωτοβουλία των ελευθέρων παραγωγών υποστηρικτικών υπηρεσιών ελευθέρων χρηστών.
Μέχρι τότε θα μένουν ανεκμετάλλευτοι οι δημιουργικοί έλληνες και κάθε φορά που θα τηλεφωνούμε για κάποια σοβαρή υπόθεσή μας ο υπάλληλος από την άλλη πλευρά του σύρματος θα χασμιουριέται… από βαριεστημάρα…