ΟΙ προϋποθέσεις συνταξιοδότησης από το Δημόσιο, τα δικαιολογητικά και ο χρόνος και οι λοιπές προϋποθέσεις θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αλλά και η διαδικασία υπολογισμού της σύνταξης περιγράφονται αναλυτικά μέσα από τον επίσημο Οδηγό του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαδικασία συνταξιοδότησης απλοποιήθηκε σημαντικά από πέρυσι, καθώς οι δημόσιοι υπάλληλοι, που συνταξιοδοτούνται, θα συμπληρώνουν μόνο ένα έντυπο. Το ΔΑΥΚ (Δελτίο Ατομικής και Υπηρεσιακής Κατάστασης).

Ποιοι παίρνουν σύνταξη από το Δημόσιο;

Οι τακτικοί (μόνιμοι) υπάλληλοι των υπουργείων και της Βουλής, οι δικαστικοί λειτουργοί, οι συμβασιούχοι του ν.δ. 874/71, οι υπάλληλοι των περιφερειών, των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, των δήμων και κοινοτήτων, των κρατικών νοσοκομείων, των ΑΕΙ και των ΤΕΙ, ορισμένων νπδδ, οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, καθώς και οι εκπαιδευτικοί αναγνωρισμένων σχολείων της αλλοδαπής.

Τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας.

Οι βουλευτές, οι νομάρχες, οι δήμαρχοι και οι πρόεδροι κοινοτήτων.

Οι κληρικοί.

Οι ανάπηροι των πολέμων και της Εθνικής Αντίστασης.

Οσοι έχουν δικαιωθεί τιμητική ή προσωπική σύνταξη.

Τα μέλη των οικογενειών (σύζυγοι, τέκνα) των ανωτέρω, σε περίπτωση θανάτου και προκειμένου για διορισθέντες ή καταταγέντες μέχρι 31-12-1992 και η πατρική οικογένεια (πατέρας, μητέρα, άγαμες αδελφές).

Ποιος πληρώνει τις συντάξεις

Απευθείας ο Κρατικός Προϋπολογισμός, αφού δεν υπάρχει ειδικός ασφαλιστικός φορέας στον οποίο να ασφαλίζονται οι δημόσιοι υπάλληλοι – λειτουργοί.

Χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος

Τριμερής (6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων, 13,33% σε βάρος του εργοδότη και 10% σε βάρος του κράτους).

Η εισφορά ασφαλισμένου βαρύνει το δημόσιο υπάλληλο – λειτουργό, εφόσον αυτός υπάγεται στη συνταξιοδοτική προστασία του Δημοσίου, χαρακτηρίζει κάθε υπηρεσία ως συντάξιμη ή μη και εισάγεται στον κρατικό προϋπολογισμό ως δημόσιο έσοδο. Η εισφορά εργοδότη και κράτους είναι αφανής.

Θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος

Ο ελάχιστος χρόνος που πρέπει να συμπληρώσει ο υπάλληλος – λειτουργός στην υπηρεσία, προκειμένου να συνταξιοδοτηθεί.

Ποιες υπηρεσίες υπολογίζονται για τη θεμελίωση του δικαιώματος;

Υπηρεσίες που έχουν προσφερθεί στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και τα άλλα νπδδ, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας (τακτικού, εκτάκτου, συμβασιούχου, ημερομίσθιου και με σύμβαση έργου υπό προϋποθέσεις), καθώς και υπηρεσίες που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις.

Συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του δικαιώματος χρόνος απασχόλησης (με ασφάλιση) στον ιδιωτικό τομέα;

ΟΧΙ για τους προσληφθέντες μέχρι και 31-12-1982.

ΝΑΙ για τους προσληφθέντες μετά την 1-1-1983.

Συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του δικαιώματος ο χρόνος απασχόλησης στην αλλοδαπή γενικά;

ΝΑΙ στους εκπαιδευτικούς που είναι παλαιοί ασφαλισμένοι, εφόσον πρόκειται για προϋπηρεσία σε σχολεία της αλλοδαπής και δίδαξαν σε τάξεις ελληνοπαίδων.

ΟΧΙ στους παλαιούς ασφαλισμένους, εφόσον οι σχετικές εισφορές μεταφερθούν σε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης της χώρας, καθώς και σε ορισμένες άλλες περιπτώσεις.

Συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του δικαιώματος ο χρόνος απασχόλησης στις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης;

Μέχρι σήμερα, δεν έχει καταστεί δυνατό να βρεθεί μία κοινά αποδεκτή λύση από όλες τις χώρες – μέλη για την αξιοποίηση των περιόδων ασφάλισης που έχουν διανυθεί στις χώρες – μέλη της Ε.Ε. Το θέμα (επέκταση των κοινοτικών κανονισμών 1408/71 και 574/72 στα ειδικά συστήματα των δημοσίων υπαλλήλων και των εξομοιουμένων προς αυτούς) έχει πάντως απασχολήσει επί μακρόν τα κοινοτικά όργανα και τις χώρες-μέλη και αναμένονται εξελίξεις.

Ο χρόνος στρατιωτικής θητείας συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας (κληρωτού – εφέδρου) συνυπολογίζεται μαζί με την υπόλοιπη δημόσια υπηρεσία του υπαλλήλου – λειτουργού για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (χωρίς εξαγορά ή με εξαγορά).

Ο χρόνος σπουδών συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Κατά κανόνα, ο χρόνος σπουδών δεν συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αφού δεν λογίζεται καν ως συντάξιμος.

Κατ’ εξαίρεση συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (λογίζεται και ως συντάξιμος), προκειμένου για τους μόνιμους στρατιωτικούς ο χρόνος σπουδών στις στρατιωτικές σχολές, προκειμένου για τα στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας ο χρόνος σπουδών στις αντίστοιχες παραγωγικές σχολές και προκειμένου για τις διπλωματούχους αδελφές νοσοκόμες, επισκέπτριες αδελφές και μαίες, ο χρόνος πρακτικής άσκησης κατά τη διάρκεια φοίτησης στις οικείες σχολές.

Μπορεί ο υπάλληλος-λειτουργός να συνταξιοδοτηθεί αμέσως μετά τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;

Ο υπάλληλος – λειτουργός που συμπληρώνει τον ελάχιστο αυτό χρόνο ναι μεν θεμελιώνει δικαίωμα για σύνταξη και μπορεί ν’ αποχωρήσει από την Υπηρεσία, δεν είναι όμως δυνατή η καταβολή της σύνταξής το,υ αν δεν έχει συμπληρώσει το απαιτούμενο κατά περίπτωση όριο ηλικίας.

Τι είναι το «όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση»;

Είναι η ηλικία που πρέπει να έχει συμπληρώσει ο υπάλληλος – λειτουργός, προκειμένου να αρχίσει να του καταβάλλεται η σύνταξη που έχει δικαιωθεί.

Δεν είναι απαραίτητο να έχει συμπληρώσει ο υπάλληλος – λειτουργός το απαιτούμενο όριο ηλικίας κατά το χρόνο θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Ο υπάλληλος – λειτουργός μπορεί ν’ αποχωρήσει από την Υπηρεσία και να πάρει τη σύνταξή του, όταν συμπληρώσει το απαιτούμενο όριο ηλικίας.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, που καταγράφονται στους πίνακες που ακολουθούν, δεν απαιτείται για την έναρξη καταβολής της σύνταξης όριο ηλικίας.

Ολοι οι δημόσιοι υπάλληλοι-λειτουργοί έχουν τις ίδιες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (θεμελίωση δικαιώματος) και τα ίδια όρια ηλικίας για την έναρξη πληρωμής της σύνταξής τους;

Οι δημόσιοι – υπάλληλοι – λειτουργοί διαφοροποιούνται ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και τα όρια ηλικίας για την έναρξη πληρωμής της σύνταξής τους, ανάλογα με την κατηγορία (στρατιωτικοί – πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι), την ιδιότητα του «νέου» ή του «παλαιού ασφαλισμένου», το χρόνο διορισμού – κατάταξης και το χρόνο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Επισημαίνεται ότι για τους δικαστικούς λειτουργούς, το κύριο προσωπικό του ΝΣΚ, το φυλακτικό προσωπικό των καταστημάτων κράτησης, για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας δεν απαιτείται η συμπλήρωση οιουδήποτε ορίου ηλικίας για την έναρξη πληρωμής της σύνταξης που έχουν δικαιωθεί.

Ολοι οι δημόσιοι υπάλληλοι – λειτουργοί (στρατιωτικοί και πολιτικοί) ανεξάρτητα από τη διάκριση «νέου – «παλαιού ασφαλισμένου», το χρόνο διορισμού – κατάταξης και το χρόνο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, δικαιούνται σύνταξη σε περίπτωση παραίτησής τους από την Υπηρεσία, εφόσον έχουν συμπληρώσει 15ετή πλήρη πραγματική συντάξιμη υπηρεσία και το 65ο έτος της ηλικίας τους.

Ποια είναι η έννοια του «νέος» και «παλαιός ασφαλισμένος»;

Νέος ασφαλισμένος είναι εκείνος ο οποίος ασφαλίστηκε για πρώτη φορά σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης μετά την 1-1-1993.

Παλαιός ασφαλισμένος είναι όποιος ασφαλίστηκε για πρώτη φορά σε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης μέχρι και την 31-12-1992.

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Παλαιοί ασφαλισμένοι

Με βάση τα έτη υπηρεσίας

Η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το συνολικό χρόνο της συντάξιμης υπηρεσίας του υπαλλήλου ή του στρατιωτικού και τις συντάξιμες αποδοχές του.

Ποιες είναι οι συντάξιμες αποδοχές;

Ο βασικός μισθός και χρονοεπίδομα που λαμβάνει τον μήνα της εξόδου του από την υπηρεσία.

Κάθε έτος υπηρεσίας αντιστοιχεί σε 1/35 της πλήρους σύνταξης ή σε 22,857 χιλιοστά (με 35 χρόνια 35/35 ή 800 χιλιοστά).

Με βάση τ’ ανωτέρω, το ποσό της σύνταξης προκύπτει από τον τύπο:

Ποσό σύνταξης = (Β.Μ + Χρονοεπίδομα) x (έτη x 22,857)/1.000

Παράδειγμα: Το ποσό της σύνταξης υπαλλήλου με 33 έτη συντάξιμης υπηρεσίας, με Β.Μ. 221.500 και χρον/μα 132.900 θα είναι:

(221.500 + 132.900) x (33 x 22,857)/1000 = 354.400 x 754/1000 = 267.200.

Συντάξεις ανικανότητας

Ειδικό καθεστώς εφαρμόζεται για την παροχή σύνταξης ανικανότητας σε δημοσίους υπαλλήλους, ανάλογα με την περίπτωση. Ειδικότερα:

ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ

Που δεν οφείλεται στην υπηρεσία

Η σύνταξη υπολογίζεται όπως, με βάση τα έτη υπηρεσίας

– Που οφείλεται στην υπηρεσία. Η σύνταξη αυτή υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας και τα 800 χιλιοστά (ή το 80%) του μηνιαίου συντάξιμου μισθού (βασικός μισθός και χρονοεπίδομα) Δηλαδή: Ποσό σύνταξης=(Β.Μ. + χρον/μα) x (800/1000) x ποσ. ανικ.

Παράδειγμα: Το ποσό της σύνταξης υπαλλήλου που έπαθε ανικανότητα στην υπηρεσία και εξαιτίας της σε ποσοστό 60% με βασικό μισθό κατά το χρόνο του παθήματος 202.900 και χρονοεπίδομα 89.276 είναι: (202.900 + 89.276) x (800/1000) x (60/100) =292.176 x (480/1000) = 140.200 δρχ.

Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 25% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας.

ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ

-Που δεν οφείλεται στην υπηρεσία.

Η σύνταξη υπολογίζεται όπως, με βάση τα έτη υπηρεσίας στην περίπτωση νέου ασφαλισμένου

-Που οφείλεται στην υπηρεσία.

Η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας και το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί σε τριακονταπενταετή (35ετή) πραγματική συντάξιμη υπηρεσία (χρόνο ασφάλισης).

Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 50% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας.

ΠΑΛΑΙΟΙ & ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ

Σύνταξη ανικανότητας ή σύνταξη βάσει ετών υπηρεσίας, δυνατότητα επιλογής.

Ο υπάλληλος που παθαίνει στην υπηρεσία εξαιτίας της, μπορεί να επιλέγει, αντί της σύνταξης που υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας, τη σύνταξη που αντιστοιχεί στα έτη της συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας του, αν αυτή είναι μεγαλύτερη.

Ανικανότητα λόγω τρομοκρατικής πράξης ή λόγω εκτέλεσης υπηρεσίας που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο.

Στις περιπτώσεις αυτές η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές (βασικός μισθός και χρονοεπίδομα) του καταληκτικού ή προκαταληκτικού κλιμακίου ή βαθμού κατά περίπτωση και 35 έτη υπηρεσία. Κατά τα λοιπά ο υπολογισμός της σύνταξης είναι ο ίδιος με εκείνον που ακολουθείται για τον υπολογισμό της με βάση τα έτη υπηρεσίας.

ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟΣΤΑ

Πρόσωπα (ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ) Ο επιζών σύζυγος και τα ορφανά παιδιά του υπό προϋποθέσεις (διάρκεια έγγαμης συμβίωσης, ελάχιστος χρόνος υπηρεσίας του θανόντος, συνθήκες θανάτου και ανηλικότητα-σπουδές ή ανικανότητα για εργασία των τέκνων).

Η διαζευγμένη θυγατέρα υπό προϋποθέσεις (λόγος διάζευξης, ηλικία, ασφαλιστική και οικονομική κατάσταση)

Η πατρική οικογένεια υπό προϋποθέσεις (απορία, ηλικία, συντήρηση από τον θανόντα) ή και χωρίς αυτές σε περίπτωση που ο θάνατος επέλθει σε υπηρεσία που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο.

Ποσοστό σύνταξης (ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ) Ο επιζών σύζυγος χωρίς παιδιά ή εφόσον συντρέχουν στη σύνταξη ένα ή και δύο παιδιά δικαιούται τα 7/10 της σύνταξης που απονέμεται ή έχει απονεμηθεί στον θανόντα σύζυγο, αν δε συντρέχουν περισσότερα από δύο παιδιά προστίθεται 1/10 για καθένα από αυτά μέχρι να συμπληρωθεί ολόκληρη η σύνταξη του θανόντος συζύγου.

Όταν δεν υπάρχει επιζών σύζυγος και υπάρχουν ένα ή και δύο παιδιά η σύνταξη που δικαιούνται ανέρχεται στα 7/10 της σύνταξης που απονέμεται ή έχει απονεμηθεί στον θανόντα σύζυγο, αν δε τα παιδιά είναι περισσότερα από δύο, προστίθεται 1/10 για καθένα από αυτά μέχρι να συμπληρωθεί ολόκληρη η σύνταξη.

Η πατρική οικογένεια δικαιούται τα 3/10 της σύνταξης του θανόντος ή τα 5/10 εφόσον δεν υπάρχει προστάτης της οικογένειας.

Πρόσωπα (ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ)

Ο επιζών σύζυγος, εφόσον συντρέχουν πλην άλλων εισοδηματικά κριτήρια και ανικανότητα για εργασία κατά ποσοστό 67% τουλάχιστον.

Τα ορφανά παιδιά του υπό προϋποθέσεις (αγαμίας, ανηλικότητας, σπουδών, ανικανότητας για εργασίας).

Ποσοστό σύνταξης (ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ)

Ο επιζών σύζυγος το 50% της σύνταξης του θανόντος.

Κάθε παιδί το 25% της σύνταξης του θανόντος εκτός αν πρόκειται για παιδί ορφανό και από τους δύο γονείς, οπότε δικαιούται το 50%.

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Τρίτη, 15 Μαρτίου 2005 07:00