H χορήγηση σύνταξης σε μητέρες ανάπηρων παιδιών ή συζύγους αναπήρων καθώς και σε μητέρες ανηλίκων είναι δύο νέες ρυθμίσεις που παρέχουν τη δυνατότητα σε χιλιάδες ασφαλισμένες να έχουν πρόωρη συνταξιοδότηση.
Χωρίς όριο ηλικίας, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, πρόωρη συνταξιοδότηση για μητέρες ή συζύγους αναπήρων καθώς και σε μητέρες ανηλίκων
Σύμφωνα με σχετική εγκύκλιο, οι προϋποθέσεις με τις οποίες χορηγείται σύνταξη σε μητέρες ανάπηρων παιδιών ή συζύγους αναπήρων είναι οι εξής:
1. Από όλα τα Ταμεία αρμοδιότητας του υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας η σύνταξη χορηγείται στις μητέρες, χωρίς όριο ηλικίας, εφόσον:
α. Έχουν συμπληρώσει 7.500 ένσημα ή 25 έτη ασφάλισης και
β. έχουν παιδί ανάπηρο με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
2. Επίσης από τα ίδια Ταμεία αρμοδιότητας ΥΠ.A.ΚΠ. χορηγείται σύνταξη σε ασφαλισμένους-ες χωρίς όριο ηλικίας εφόσον:
α. Έχουν συμπληρώσει 7.500 ένσημα ή 25 έτη ασφάλισης και
β. έχουν σύζυγο ανάπηρο με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω και
γ. έχει συμπληρωθεί 10ετής έγγαμος βίος.
Πλασματικά 4 1/2 χρόνια
Εξάλλου, με άλλη διάταξη παρέχεται το δικαίωμα σε ασφαλισμένες μητέρες(που απέκτησαν παιδί μετά την 1.1.2003) να έχουν ευνοϊκή συνταξιοδότηση. Πρόκειται για την ευνοϊκή, για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ, διάταξη του ασφαλιστικού νόμου 3029/2002 που αφορά την αναγνώριση του πλασματικού χρόνου ασφάλισης για τους ασφαλισμένους που απέκτησαν παιδί μετά την 1.1.2003. Σύμφωνα με τον νόμο 3029/2002, παρέχεται η δυνατότητα ασφαλιστικής αναγνώρισης έως και 4½ ασφαλιστικών χρόνων σε μητέρες ασφαλισμένες που απέκτησαν παιδί από την 1.1.2003 και μετά. Εναλλακτική χρήση του δικαιώματος μπορούν να κάνουν και οι πατέρες.
* Ειδικότερα, δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης έχουν οι ασφαλισμένοι (τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες) στο IKA που έχουν αποκτήσει ή υιοθετήσει τέκνο από την 1η Ιανουαρίου 2003 και εφεξής. Αναγκαία προϋπόθεση είναι οι ενδιαφερόμενοι:
* Να έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για πλήρη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος στο IKA-ETAM (Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών). Ο αναγνωριζόμενος χρόνος δεν συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση των χρονικών προϋποθέσεων συνταξιοδότησης στις περιπτώσεις των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
* Να υπολείπεται χρόνος για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο αντίστοιχο προς τον χρόνο ασφάλισης πλήρες όριο ηλικίας.
Σημειώνεται πως οι αναγνωριζόμενες ημέρες σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνουν τις 25 τον μήνα ή τις 300 τον χρόνο. Για την αναγνώριση του πλασματικού χρόνου ασφάλισης, η συνολική εισφορά εργοδότη και εργαζομένου του κλάδου κύριας σύνταξης βαρύνει το IKA-ETAM.
Υπολογισμός εισφοράς
Όσον αφορά την εισφορά, αυτή υπολογίζεται με βάση το 25πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Ειδικά για τους άντρες ασφαλισμένους στο IKA-ETAM είναι απαραίτητο να μην έχει ασκηθεί το δικαίωμα αναγνώρισης του πλασματικού χρόνου από τη μητέρα-ασφαλισμένη στο Ταμείο. Ο αναγνωριζόμενος χρόνος αντιστοιχεί στο διάστημα που υπολείπεται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και εξαρτάται από τον αριθμό των παιδιών. Συγκεκριμένα, είναι μέχρι ένα έτος για το πρώτο παιδί, ενάμισι έτος για το δεύτερο παιδί και δύο έτη για το τρίτο παιδί. Σημειώνεται ότι από τον προς αναγνώριση χρόνο αφαιρείται ο χρόνος γονικής άδειας, που έχει τυχόν αναγνωρισθεί. Ο χρόνος αυτής της απόφασης συνυπολογίζεται και για τη θεμελίωση δικαιώματος δεύτερης πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος εφαρμοζομένων των διατάξεων του Ταμείου περί διπλοσυνταξιούχων.
Τα δικαιολογητικά
Το δικαίωμα αναγνώρισης ασκείται με αίτηση του δικαιούχου, η οποία είτε συνυποβάλλεται με την αίτηση συνταξιοδότησης είτε υποβάλλεται μεταγενέστερα αν διαπιστωθεί ότι υπολείπεται χρόνος για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι τα εξής:
* Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης από το οποίο προκύπτει η χρονολογία απόκτησης τού/τών τέκνων.
* Υπεύθυνη δήλωση με την οποία δηλώνεται η αναγνώριση ή μη χρόνου γονικής άδειας.
* Ειδικά οι άντρες ασφαλισμένοι στο IKA-ETAM πρέπει να προσκομίσουν υπεύθυνη δήλωση της μητέρας του τέκνου περί μη άσκησης από εκείνη του δικαιώματος αναγνώρισης του πλασματικού χρόνου. Σημειώνεται τέλος ότι η αναγνώριση του πλασματικού χρόνου ασφάλισης πραγματοποιείται με έκδοση απόφασης από το ΙΚΑ