Η δυσκοιλιότητα είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα γαστρεντερικά συμπτώματα που εμφανίζεται στο σύγχρονο άνθρωπο ανεξαρτήτως φύλου, κοινωνικοοικονομικής τάξης και φυλής. Το γαστρεντερικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την διάσπαση των τροφών και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Οι λόγοι αυξημένης εμφάνισης στη σύγχρονη εποχή είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος, οι τροφές και το άγχος. Εδώ πρέπει να πούμε ότι το 90% των ασθενειών που μαστίζουν σήμερα την ανθρωπότητα οφείλεται στη δυσκοιλιότητα γιατί ο άνθρωπος γίνεται ευπρόσβλητος στους ιούς. Πάσχων θεωρείται αυτός που οι εντερικές κενώσεις του δεν είναι συχνές, δηλαδή 1-3 την ημέρα.

Υπάρχουν τρεις μορφές δυσκοιλιότητας. Αυτή που οφείλεται στην ελλιπή πρόσληψη υγρών και φυτικών ινών, στην αφαγία και στην συνεχή χρήση καθαρκτικών. Η δεύτερη οφείλεται σε τρόφιμα που ερεθίζουν το έντερο, σε νευρολογικές παθήσεις και στο άγχος και η τρίτη σε δυσλειτουργία ή ασθένεια στο παχύ έντερο ή στο κόλον.

Στην περίπτωση αναπηρίας υπάρχουν οργανικοί λόγοι, φαρμακευτικές ουσίες αλλά και έλλειψη άσκησης που επηρεάζουν την εμφάνιση της δυσκοιλιότητας. Όσον αφορά τα οργανικά αίτια είναι απώλεια ή δυσκολία ελέγχου του εντέρου, δύσκολη λειτουργία των κοιλιακών και θωρακικών μυών και γενικά δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος, Τέτοιες περιπτώσεις περιλαμβάνουν την σκλήρυνση κατά πλάκας, Πάρκινσον, εγκεφαλικό, τραυματισμός στη σπονδυλική στήλη, διαβήτης, υπό- ή υπέρθυροιδισμός, ουραιμία, υπερασβεσταιμία, σκληροδερμία, λύκος και άλλα.

Το κύριο λοιπόν αποτέλεσμα της δυσκοιλιότητας, όπου οφείλεται η εμφάνιση ασθενειών, είναι η δηλητηρίαση του οργανισμού από τις τοξίνες που περιέχονται στα υπολείμματα τροφών που πρέπει να αποβληθούν. Έτσι όταν οι τοξίνες συγκεντρώνονται στο νευρικό σύστημα αισθανόμαστε κόπωση και κατάθλιψη. Στην καρδιά αισθανόμαστε αδύναμοι, πρησμένοι στο στομάχι και γεμάτοι στους πνεύμονες. Αν οι τοξίνες πάνε να φύγουν από το δέρμα έχουμε κοκκινίλες ενώ στους αδένες αισθανόμαστε κόπωση υπνηλία και άλλα. Εκτός των ανωτέρω πρέπει να σημειωθεί ότι εφόσον η άμυνα του οργανισμού στην ασθένεια είναι το ανοσοποιητικό μας σύστημα, όταν αυτό είναι αδύναμο λόγω της έλλειψης θρεπτικών συστατικών, τότε γίνεται και ευάλωτο. Είναι άλλωστε γνωστό ότι στις διάφορες παθήσεις διαπιστώνεται η έλλειψη κάποιων βιταμινών και μετάλλων. Επιγραμματικά οι συνέπειες της δυσκοιλιότητας είναι׃

Ελλιπής απορόφηφη θρεπτικών συστατικώ:
Συνολική υγεία και λειτουργία του οργανισμού, αύξηση βάρους

Δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού:
Χρόνιες λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα όπως καρκίνος του παχέος εντέρου

Προοδευτική καταστροφή του εντερικού βλενογγόνου:
Εντερικές παθήσεις όπως νόσος του Crohn ή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, κολικός, εκκολπομάτωση, κολίτιδα

Λοίμωξη διαφόρων συστημάτων:
Καρδιακά προβλήματα, αρθρίτιδα, μυική δυσκαμψία, πόνος στις αρθρώσεις, ξηροδερμία, ακμή,

Διάφορα συμπτώματα είναι:
Τροφικές αλλεργίες ή δυσανεξίες, αιμορροΐδες, ψωρίαση, δυσοσμία στόματος-κοπράνων-αερίων, πονοκέφαλος, ατονία, πόνος χαμηλά στην πλάτη- στο συκώτι-χοληδόχο κύστη, υπνηλία, λοιμώξεις στα γυναικεία γεννητικά όργανα, ιώσεις, κατάθλιψη, κυτταρίτιδα πρόβλημα συγκέντρωσης, μυκητίαση στα νύχια, σκωληκοειδίτιδα, προβλήματα προστάτη, έλκος, κιρσός, πολύποδας, υπέρταση, πνευμονία, άσθμα κλπ

Είναι κατανοητό πως η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας είναι θέμα της συνολικής υγείας του οργανισμού, Ας δούμε λοιπόν ένα γενικό πλάνο διατροφής για την αντιμετώπιση του προβλήματος, Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η χρήση καθαρκτικών φαρμάκων και κλυσμάτων πρέπει να αποφεύγεται γιατί οδηγεί σε αδυναμία και εξάρτηση των εντέρων.
Αναφορικά πρέπει׃
– Καλή διατροφή χωρίς τηγανητά ή πρόχειρα φαγητά
– Πρόσληψη πολλών φυτικών ινών όπως δημητριακά, φρούτα, λαχανικά
– Πρόσληψη υγρών και κυρίως νερού (1 ½ λίτρο/ημέρα)
– Κανονισμένο ωράριο διατροφής
– Επαρκής πρόσληψη όλων των διατροφικών ομάδων
– Αποφύγετε το πολύ κρέας
– Αποφεύγετε καφέ, τσάι, αλκοόλ, αναψυκτικά

Πέρα όμως από τις γενικές αρχές, ιδιαίτερες συμβουλές χρειάζονται για την κάθε πάθηση.
Ας δούμε όμως γενικά κάποιες τροφές αντιμετώπισης:

– Λιναρόσπορος-μια κουταλιά της σούπας το πρωί με νερό βρύσης
– Πίτουρο σταριού και κουάκερ ωμά το πρωί
– Μέλι ωμό
– Φρούτα με τη φλούδα όπως δαμάσκηνα, μήλα, αχλάδια, μπανάνες, βερίκοκα, αβοκάντο, παπάγια ή και αποξηραμένα
– Χυμοί το πρωί από πορτοκάλι, καρότο, μήλο, σταφύλι, αχλάδι
– Ωμά λαχανικά όπως μαρούλι, λάχανο, παντζάρια, καρότα, ντομάτα, αγγούρι, σπανάκι
– Χυμοί από λαχανικά όπως ντομάτα+ αγγούρι με τη φλούδα το πρωί
– Ψάρια
– Φασόλια
– Ωμό λάδι
– Ξινόγαλο, γιαούρτι, γάλα Μαγνησίας
– Άψητους ξηρούς καρπούς, σταφίδες
– Χαμομήλι
– Σκόρδο
– Psyllium
– Συμπληρώματα Mg-K που διεγείρει τα νευρικά κύτταρα για την μυική σύσπαση.
– Προβιοτικά συμπληρώματα που διατηρούν την εντερική χλωρίδα, προστατεύουν από τις διαταραχές, μειώνουν τις τοξικές ουσίες και ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού.

Έτσι φτιάχνουμε το πλάνο μιας ημέρας όπως για παράδειγμα :

πριν οτιδήποτε άλλο ένα ποτήρι νερό με ½ λεμόνι στημένο και μια κουταλιά της σούπας λιναρόσπορο, ένα ακτινίδιο
Πρωινό: ένα γιαούρτι (1-2%) με προβιοτικά+ 2 κουταλιές κουάκερ+ 4 ξερά δαμάσκηνα+ 5 καρύδια+ μια κουταλιά μέλι+ 5 σταφίδες

Δεκατιανό: μια μπανάνα, χυμό πορτοκάλι+ καρότο+ μήλο+ αχλάδι

Προβιοτικό συμπλήρωμα βιταμινών B,C και ιχνοστοιχείων Mg+K
Μεσημεριανό:φασόλια μαυρομάτικα βραστά+ σπανάκι (ωμό)+ τυρί τριμμένο+ ελαιόλαδο

Απογευματινό: χυμό από ντομάτα+ αγγούρι με τη φλούδα, ένα μήλο με τη φλούδα

Βραδινό: σαλάτα με μαρούλι+ λάχανο+ καρότο+ αγγούρι+ τριμμένο παντζάρι+ σκόρδο+ λάδι
ένα ποτήρι ξινόγαλο+ 5 καρύδια+ 2 ξερά δαμάσκηνα

Πρέπει να γνωρίζουμε πως η αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας με τη διατροφή θέλει χρόνο, σε αντίθεση με τη χρήση χημικών. Έτσι όμως γίνεται φυσική αποκατάσταση της λειτουργίας του εντέρου, που οδηγεί στη συνολική υγεία.

Έυα Ε. Ζιώζιου
Διατροφολόγος-διαιτολόγος-επιστήμων τροφίμων
Πτυχιούχος Πανεπιστημίου Οξφόρδης, Αγγλίας