To Sex and the City θα μπορούσε να είχε γραφεί για τη Λίζ Καρ και την Πέννυ Πέππερ. Η Καρ,34 ετών, έχοντας μόλις επιστρέψει από το φεστιβάλ του Εδιμβούργου, είναι ακόμη ενθουσιασμένη με τις παραληρηματικές κριτικές για το σόου της στο Fringe Festival, μια από τις οποίες την έχει παρουσιάσει ως «ασυγχώρητα βρώμικη». Θεωρεί τον εαυτό της ως μοντέρνα, απελευθερωμένη γυναίκα και περιγράφει τον εαυτό της ως ημι-αδέσμευτη -βλέπει έναν παντρεμένο άντρα τα τελευταία λίγα χρόνια, διατηρώντας την ελευθερία να βγαίνει με οποιονδήποτε άλλον.

Η Πέππερ, λίγο μεγαλύτερη από τη φίλη της, στα 42, είναι συγγραφέας και ερμηνεύτρια που περιγράφει τον εαυτό της ως «πολύ σεξουαλικά προσανατολισμένη», ετοιμότερη από ποτέ να συζητήσει τις δικές της ανάγκες κι επιθυμίες, έχοντας μόλις χωρίσει από το δεύτερο σύζυγό της.
Θα μπαίναμε στην περιοχή της Samantha Jones εδώ, εκτός από μια ουσιώδη διαφορά. Και οι δύο γυναίκες έχουν αναπηρίες και χρησιμοποιούν αναπηρικά αμαξίδια. Η Πέππερ έχει μια μορφή αρθρίτιδας και η Καρ μια σπάνια εκφυλιστική νόσο• έχει κάποιον να τη φροντίζει που μένει μαζί της. Πολλοί αναγνώστες ίσως νιώσουν άβολα με αυτό το ζήτημα – είναι μια αντίδραση που και οι δύο γυναίκες αντιμετωπίζουν καθημερινά.
Η σεξουαλική εκπαίδευση ευρέως, πιστεύεται ότι είναι σημείο-κλειδί της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και ότι έχει ζωτικό ρόλο στην εδραίωση μιας υγιούς σεξουαλικής ταυτότητας. Αλλά, ενώ η σεξουαλική εκπαίδευση είναι γενικά μια περιοχή σχετικά με την οποία πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ανασφαλείς και αβέβαιοι, αυτοί με αναπηρίες είναι σε μια ακόμη δυσκολότερη κατάσταση. ‘Όχι μόνο συχνά δεν παίρνουν σεξουαλική εκπαίδευση κατάλληλη για τις ανάγκες τους, αλλά και σε πολλές περιπτώσεις – ειδικά εκτός της κανονικής εκπαίδευσης- ίσως να μη τη διδαχτούν καθόλου επειδή γονείς και δάσκαλοι συχνά από ντροπή αποφεύγουν να εξηγήσουν τις καταστάσεις αποτελεσματικά. ‘Όταν η Πέππερ μεγάλωνε, τη δεκαετία του ’70, η ιδέα της σεξουαλικής εκπαίδευσης για αναπήρους δεν ήταν κοινωνικό ζήτημα, διότι κανείς δεν πίστευε ότι τη χρειάζονται.
Ήταν ένα μακρύ ταξίδι για την Πέππερ, κυρίως επειδή πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής της ηλικίας , μπαινοβγαίνοντας σε νοσοκομείο για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα. Δεν υπήρξε ποτέ υπόνοια ότι κάποια σαν κι αυτήν θα μπορούσε ν’ απολαύσει οποιοδήποτε είδος σεξουαλικής ζωής. «Όταν ήμουν 16, ένας στενός φίλος μού μίλησε για τον αυνανισμό κι αυτό άλλαξε τη ζωή μου» λέει.
«Περίμενα πώς και πώς να το δοκιμάσω και ήταν απλά υπέροχα. Αλλά δε μπορούσα να πιστέψω ότι κανείς δε μού είχε μιλήσει για τη σεξουαλικότητά μου. Είναι τόσο σημαντικό μέρος του ποιος είσαι αλλά, όταν είσαι ανάπηρος, είναι σχεδόν σαν να ‘πρεπε να ήσουν εντελώς ασεξουαλικός.»
Αυτό το αβέβαιο ξεκίνημα μοιραία οδήγησε σε σεξουαλική εξερεύνηση με διάφορους συντρόφους, αλλά η Πέππερ είχε μπει για τα καλά στα 20 της πριν νιώσει αρκετά σίγουρη ώστε ν’ αναγνωρίσει ότι άλλοι άνθρωποι ίσως να την έβρισκαν ελκυστική. «Ήμουν πολύ νευρική και δεν είχα τη συνήθη εμπειρία των εφήβων του να μεγαλώνεις και να συνειδητοποιείς τον εαυτό σου σαν άτομο με σεξουαλικότητα», λέει.
«Όλη αυτή η έμφαση στο “ τέλειο σώμα” δε βοηθά, ιδίως εφόσον δεν υπάρχει ποτέ πιθανότητα να προσβλέπω σ’ αυτό που θεωρείται ιδανικό. Το ότι είμαι σε αναπηρικό αμαξίδιο περιορίζει την ικανότητά μου να κινούμαι με τρόπους που εσείς θα θεωρούσατε ως σεξουαλικούς. Μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο να συζητάς το σεξ μ’ έναν από πριν σύντροφό σου, πόσο μάλλον όταν πρέπει να σταθείς όρθια απ’ την αρχή και να ξεστομίσεις την πραγματικότητα – για παράδειγμα, να πεις σε κάποιον ότι πονάει όταν κάνει το τάδε, δεν έχω καθόλου αίσθηση εκεί ή με τίποτα δε θα μπορούσα να κάνω το δείνα. Αυτό χρειάζεται πολλή αυτοπεποίθηση, ειδικά όταν το συγκρίνεις με τη δημοφιλή εικόνα που προβάλλουν τα ΜΜΕ, όπου τα ζευγάρια απλώς λιώνουν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου και το σεξ είναι αμέσως υπέροχο».
Οι άνθρωποι έχουν την τάση να βγάζουν συμπεράσματα για τους ανθρώπους με αναπηρίες, τα οποία δε στηρίζονται στην πραγματικότητα – ή στην ανθρώπινη υπόστασή τους. Η Πέππερ έχει κυριολεκτικά κουραστεί να προσπαθεί να το αλλάξει. «Μέρος του προβλήματος είναι ότι μάς βλέπουν σαν αρρώστους, πράγμα που δεν είναι καθόλου ελκυστικό.», λέει.
«Οι άνθρωποι έλκονται απ’ την καλή υγεία- είμαι σίγουρη ότι είμαστε γενετικά προδιατεθειμένοι γι’ αυτό- τόσο απίθανο αυτομάτως να θεωρήσεις σεξουαλικό κάποιον που φαίνεται άρρωστος. Πάντοτε πολεμώ με τον τρόπο που η κοινωνία με προσδιορίζει.»
Και ο αγώνας της Πέππερ δεν είναι μόνο για τον εαυτό της. Προσπαθεί από καιρό ν’ αλλάξει αντιλήψεις δημιουργικά και χρήσιμα, και ξεκίνησε γεμίζοντας το κενό στη γνώση που είχε τόσο δεσμεύσει τη δική της σεξουαλική ωρίμανση στην εφηβεία, γράφοντας ένα χρήσιμο σεξουαλικό οδηγό για ανθρώπους με αρθρίτιδα, που συμπληρώνεται με εικονογράφηση με πρακτικές σεξουαλικές στάσεις.
Το δεύτερο βιβλίο της, «Επιθυμίες» , είναι μια συλλογή αναμφίβολα φανταστικών ιστοριών σχετικά με αναπήρους, σχέσεις και σεξ, και τώρα, αυτή κάνει ένα θεατρικό έργο, Bye Baby Bunting, παραγωγής του Jackson’s Lane Theatre στο Highate, στο βόρειο Λονδίνο. «Τοποθετημένο σ’ ένα περιβάλλον ενδοοικογενειακής βίας, η κεντρική ηρωίδα είναι ανάπηρη και περνά μια μυσταγωγία. Αρχίζει να συνειδητοποιεί τη σεξουαλικότητά της.» λέει η Πέππερ.
«Το έργο μάλλον συνοψίζει το τι θέλω να κάνω με τη δουλειά και στη ζωή μου – να προκαλέσω το κατεστημένο σχετικά με την αναπηρία, το φύλο και τη σεξουαλικότητα και να διερευνήσω ορισμούς του εαυτού και της ταυτότητας».
Η Λιζ Καρ, θα ήθελε να στοχεύσει σε όλα αυτά κι ακόμη περισσότερα αλλά από διαφορετικό δρόμο- την ανηλεή δημόσια προβολή της stand-up comedy , με την οποία ασχολείται στο κλαμπ της εθνικής αλυσίδας κινηματογράφων εδώ κι ένα χρόνο. «Μ’ αρέσει να είμαι στη σκηνή και ν’ απασχολώ ένα κοινό για οποιοδήποτε θέμα, αλλά επαναπροσδιορίζοντας την οπτική του γωνία για την αναπηρία, και το σεξ είναι πάντα πρόσφορο γι’ αυτό. Το σοκ είναι πραγματικά μεγάλο, ειδικά όταν μιλάω για τα πρακτικά ζητήματα του να μεγαλώνεις όντας ανάπηρος – πόσο πιθανή είναι μια σεξουαλική ζωή όταν η μαμά σου πρέπει να σε πάει στο ραντεβού σου»;
Στην περίπτωσή της, η κανονική εκπαίδευση τόνιζε τις διαφορές ανάμεσα στην Κερ και τις φίλες της, πράγμα που δυσκόλευε την έφηβη να φανταστεί τον εαυτό της με σεξουαλική ταυτότητα. «Μού έλεγαν τι σκάρωναν με τ’ αγόρια και ήταν έτη φωτός μακριά από οτιδήποτε νόμιζα ότι θα βίωνα ποτέ», λέει. «Η σεξουαλική ζωή μου δεν άρχισε παρά στα 25 μου, όταν ένας άλλος χρήστης αμαξιδίου άλλαξε τα πάντα για μένα, λέγοντάς μου ότι όλα ήταν εφικτά. Γιατί δε το ‘ χε κάνει κανείς αυτό όσο μεγάλωνα»;
Ακόμη και οι άνθρωποι που μπορούν να καταλάβουν ότι οι ανάπηροι έχουν σεξουαλική ζωή, συνήθως συμπεραίνουν ότι οι σύντροφοί τους θα είναι επίσης ανάπηροι. Αλλά όλοι οι σύντροφοι της Πέππερ ήταν σωματικά υγιείς και η Καρ παραδέχεται ότι όταν πρωτάρχισε να πειραματίζεται σεξουαλικά, δεν ήθελε να βγαίνει με κάποιον με αναπηρία, προσπαθώντας να κρατηθεί σε απόσταση από το «ζήτημα της αναπηρίας» όσο μπορούσε. Τώρα είναι πολύ περισσότερο ανοιχτή στην ιδέα απλώς να βγαίνει με οποιονδήποτε βρίσκει ελκυστικό και συμφωνεί ότι αυτό έχει να κάνει πολύ με το να νιώθει άνετα με τη δική της σεξουαλικότητα και να συμπεραίνει το ίδιο για άλλους.
Παρόλο που καμιά από τις δυο δεν ισχυρίζεται ότι μιλά εκ μέρους και άλλων αναπήρων, και οι δυο παραδέχονται ότι η κατάσταση έχει κάπως αλλάξει με το πέρασμα των χρόνων. «Οι άνθρωποι βγάζουν συμπεράσματα για τους αναπήρους με τρόπο που ποτέ δε χρησιμοποιούν για άλλους, κι αυτό είναι σκληρό» λέει η Καρ. «Όπως τόσες πολλές γυναίκες της ηλικίας μου, είμαι ευτυχισμένη και πλήρης, με υπέροχη σεξουαλική ζωή – σας σοκάρει αυτό επειδή είμαι ανάπηρη»;

Απόδοση στα ελληνικά: Melina Maeson.