Με τον όρο «συσκευές ελέγχου περιβάλλοντος» αναφερόμαστε κυρίως σε συστήματα που επιτρέπουν τον απομακρυσμένο έλεγχο (τηλεχειρισμό) ηλεκτρονικών συσκευών στον περιβάλλοντα χώρο, όπου ένα άτομο μπορεί αυτόνομα να ανοιγοκλείσει τα φώτα, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τον υπολογιστή, να απαντήσει ή να πραγματοποιήσει τηλεφωνικές κλήσεις, ακόμα και να ξεκλειδώσει την πόρτα του σπιτιού του. Στην ουσία, οποιοδήποτε στοιχείο του περιβάλλοντος μπορεί να ελεγχεί από τον χρήστη, ανάλογα με την πολυπλοκότητα και τις δυνατότητες του συστήματος.
Στην περίπτωση των ανθρώπων με κινητική αναπηρία, τα συστήματα ελέγχου περιβάλλοντος (ΣΕΠ) περιλαμβάνουν εξοπλισμό που τους προσφέρει την ανεξάρτηση πρόσβαση τόσο στην οδήγηση του ηλεκτροκίνητου αμαξιδίου τους όσο και στον χειρισμό διαφόρων συσκευών στο σπίτι ή το γραφείο τους.
Τα συστήματα αυτά αποτελούν την «τεχνολογική γέφυρα» που παρέχει στον χρήστη τον αυτόβουλο έλεγχο των συσκευών που οι άνθρωποι χωρίς σοβαρή κινητική αναπηρία θεωρούν δεδομένο, όπως η τηλεόραση, το τηλέφωνο ή τα φώτα. Τα ΣΕΠ φέρνουν όλες αυτές τις συσκευές μέσα στην ακτίνα δράσης του χρήστη, προσφέροντας μια διαχειρίσιμη στρατηγική ελέγχου, ενώ είναι σχεδιασμένα ώστε να καλύπτουν τις εξατομικευμένες ανάγκες του χρήστη, δίνοντας μεγαλύτερη ευελιξία και λειτουργικότητα σε σύγκριση με τις ετοιμοπαράδοτες εργοστασιακές συσκευές.
Μέσα σ’αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία Otto Bock Healthcare παρέχει μια μεγάλη ποικιλία εύχρηστων συστημάτων ελέγχου περιβάλλοντος για τα ηλεκτροκίνητα αμαξίδια που κατασκευάζει. Συγκεκριμένα, χάρη στο πρότυπο σύστημα ελέγχου (MCS – modular control system), άνθρωποι με πολύ διαφορετικές φυσικές/κινητικές ικανότητες είναι σε θέση να ελέγχουν όλες τις λειτουργίες που παρέχονται από το ηλεκτροκίνητο κάθισμά τους. Τα συστήματα ελέγχου προσαρμόζονται εξατομικευμένα σε κάθε χρήστη, τροποποιούνται οποιαδήποτε στιγμή, και εφαρμόζουν κατάλληλα πάνω στα περισσότερα ηλεκτροκίνητα αμαξίδια της Otto Bock. Οι επιλογές που προσφέρονται είναι τόσες όσες και οι ξεχωριστές ανάγκες του κάθε χρήστη.
Οδήγηση με αυτονομία & ασφάλεια
Όταν πρόκειται για την οδήγηση του ηλεκτροκίνητου καθίσματός σου η επιθυμία για ελευθερία και αυτονομία είναι αδιαπραγμάτευτη.
Με τη χρήση ειδικών μονάδων οι χρήστες μπορούν να ελέγξουν τα αμαξίδιά τους με ποικίλους τρόπους, ώστε να εκμεταλλευτούν τις διαθέσιμες κινητικές τους δεξιότητες και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες μετακίνησής τους. Τα συστήματα ελέγχου που χρησιμοποιεί η Otto Bock διαθέτουν μια οθόνη LCD, ενώ η δομή του μενού πλοήγησης μπορεί να διαμορφωθεί οποιαδήποτε στιγμή σύμφωνα με τις επιθυμίες του χρήστη. Πιο αναλυτικά, οι μονάδες που συγκροτούν το σύστημα ελέγχου περιβάλλοντος είναι κυρίως οι εξής:
Μονάδες εισόδου
- Μονάδα ελέγχου με το σαγόνι (chin control): Περιστρεφόμενο σύστημα από βραχίονες με mini ή midi joystick, που μπορεί να μετατοπιστεί σε οποιαδήποτε θέση. Ολόκληρο το σύστημα ελέγχου με το σαγόνι έχει τη δυνατότητα να περιστραφεί πλήρως, φτάνοντας ακόμα και πίσω από την πλάτη του καθίσματος – οι εντολές On/Off καθώς και η περιστροφική κίνηση ελέγχονται από ξεχωριστό διακόπτη πολλαπλών λειτουργιών.
- Μονάδα ελέγχου με εισπνοή-εκπνοή (suck-and-blow control): Σύστημα ελέγχου που ενεργοποιείται με τον αέρα, για τον έλεγχο του αμαξιδίου ή/και του περιβάλλοντος.
- Βαθμονομημένο mini-joystick: Απαιτείται η ελάχιστη δυνατή ενέργεια για τη λειτουργία αυτού του συστήματος. Ο χρήστης μπορεί να ενεργοποιήσει και να ελέγχει τις ενδείξεις οποιαδήποτε στιγμή με τη χρήση της οθόνης LCD, ενώ παρέχεται αυτο-έλεγχος μέσω διανυσμάτων δύναμης και κίνησης που απεικονίζονται στην LCD.
- Midi-joystick: Μονάδα ελέγχου που απαιτεί ελάχιστες κινήσεις. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί του mini-joystick καθώς και συμπληρωματικά στη μονάδα ελέγχου με το σαγόνι.
- Διακόπτης πολλαπλών λειτουργιών: Για τη λειτουργία της μονάδας ελέγχου με το σαγόνι ή με το σύστημα εισπνοής-εκπνοής.
- Σύστημα ελέγχου με το πόδι (foot control): Είναι διαθέσιμο σε διάφορα σχέδια και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε σύστημα 3 ή 5 διακοπτών.
- Σύστημα ελέγχου με πληκτρολόγιο 5 πλήκτρων: Μεγάλοι αισθητήρες αφής για όλες τις λειτουργίες χειρισμού του αμαξιδίου και των ηλεκτρονικών συσκευών του περιβάλλοντος.
- Buddy button: Διακόπτης που μπορεί να τοποθετηθεί οπουδήποτε ώστε να ελέγχει εντολές οδήγησης του αμαξιδίου και ελέγχου του περιβάλλοντος για την είσοδο σημάτων οδήγησης ή/και επιλογών menu.
- Διακόπτης Picco 5-λειτουργιών: 4 κλειδιά-κατεύθυνσης με λειτουργικό κλειδί για τον έλεγχο του αμαξιδίου ή/και του περιβάλλοντος.
Μονάδες εξόδου
- Οθόνη LCD: Με μια μόνο ματιά παρέχονται όλα τα σημαντικά menu λειτουργιών και ελέγχου.
- Οθόνη LCD με υπέρυθρες: Περιέχει αισθητήρα υπερύθρων για τον αυτοματοποιημένο έλεγχο του σπιτιού, του χώρου εργασίας, και των ηλεκτρονικών ψυχαγωγίας.
Έλεγξε το περιβάλλον σου
Όταν είμαστε πάνω στο κάθισμά μας θέλουμε να έχουμε τον μεγαλύτερο δυνατό έλεγχο, τόσο των κινήσεων του αμαξιδίου, όσο και των συσκευών που βρίσκονται γύρω μας και χρειάζεται να τις χειριζόμαστε σε καθημερινή βάση – είτε στο σπίτι είτε στη δουλειά. Η τεχνολογία έχει εξελιχθεί τόσο ώστε να μας προσφέρει κάποιες εναλλακτικές που μας δίνουν επιπλέον αυτονομία και περιορίζουν την εξάρτησή μας από βοηθούς, φίλους ή συγγενικά πρόσωπα. Όσο περισσότερο χρησιμοποιούμε την τεχνολογία τόσο λιγότερο αναγκαζόμαστε να διαπραγματευτούμε τις επιθυμίες μας και να κάνουμε εκπτώσεις στον τρόπο που θέλουμε να γίνονται τα πράγματα μέσα στον δικό μας χώρο.
Σήμερα, μέσω των υπερύθρων στα συστήματα ελέγχου περιβάλλοντος υπάρχει η δυνατότητα να κάνουμε ανεξάρτητες επιλογές για αρκετές από τις καθημερινές μας ανάγκες, όπως:
- Αυτόνομη λειτουργία TV, ράδιο, DVD, ή αυτοματοποιημένος έλεγχος οικίας
- Άμεση χρήση του τηλεφώνου
- Χρήση εξομοιωτή mouse για τη χρήση υπολογιστή
- Χειρισμός ηλεκτρονικά ελεγχόμενων διακοπτών ή ροοστατών φωτισμού
Η οθόνη LCD μαζί με τον δορυφορικό έλεγχο περιβάλλοντος μέσω υπερύθρων συνδυάζει πολλαπλές λειτουργίες σε ένα μόνο τηλεχειριστήριο και επιτρέπει στον χρήστη να αλλάζει με άνεση το πρόγραμμα τηλεόρασης, να ανοιγοκλείνει τα φώτα, ή να χρησιμοποιεί το τηλέφωνο, χωρίς να μετακινείται με το κάθισμά του.
Επιπλέον, τα συστήματα ελέγχου περιβάλλοντος δίνουν τη δυνατότητα σε παιδιά που έχουν κινητική αναπηρία να ελέγχουν τα παιχνίδια τους από το ηλεκτροκίνητο κάθισμά τους. Έτσι, το παιχνίδι μετατρέπεται σε ευχάριστη θεραπεία και υποστηρίζεται η αποκατάσταση των μικρών χρηστών μέσα από τη διασκέδαση (πχ. συντονισμός της όρασης με τις κινήσεις των χεριών), ενώ το παιδί αποκτά μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη δυνατότητά του να χειρίζεται το αμαξίδιό του και διευκολύνεται η συμμετοχή του σε δραστηριότητες με τους συνομηλίκους του.