ΟΠΩΣ είναι γνωστό, από τον Απρίλιο του 2004 και για πρώτη φορά στην ιστορία του ΟΑΕΔ, δημοσιεύονται κάθε μήνα πλήρη στοιχεία για την εγγεγραμμένη ανεργία.
Τα στοιχεία αυτά, αναλυτικά επεξεργασμένα, με κατηγοριοποιήσεις των εγγεγραμμένων σύμφωνα με εκπαιδευτικά, δημογραφικά, επαγγελματικά και άλλα κριτήρια, μας δίνουν μια αξιόπιστη εικόνα των εγγεγραμμένων στις υπηρεσίες του Οργανισμού.
Τους τελευταίους μήνες, δημοσιεύεται και άλλο ένα στατιστικό στοιχείο, το οποίο ενδεχομένως να ξενίζει με το πρώτο άκουσμα: το ποσοστό (και ο απόλυτος αριθμός) των μη αναζητούντων εργασία.
Θα διερωτηθεί, προφανώς, κάποιος καλόπιστος σχολιαστής, εάν είναι δυνατόν εγγεγραμμένοι άνεργοι, να μην αναζητούν εργασία.
Σε αυτό το σημείο, πρέπει να δώσουμε κάποιες βασικές διευκρινίσεις, οι οποίες άπτονται των ιδιαιτεροτήτων του Οργανισμού και των προϋποθέσεων συγκρότησης του μητρώου ανέργων, έτσι όπως διαμορφώθηκε ιστορικά.
Πρώτον, στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ εγγράφονται κατηγορίες εποχικών υπαλλήλων (ξενοδοχοϋπάλληλοι, αναπληρωτές καθηγητές κ.λπ.), με σκοπό την απονομή των σχετικών παροχών που έχει θεσπίσει η πολιτεία για το μεσοδιάστημα της (αναγκαστικής, κατά μία έννοια) αποχής τους από την εργασία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι εποχικοί εργαζόμενοι (π.χ. ξενοδοχοϋπάλληλοι) δεν ενδιαφέρονται να απασχοληθούν στο μεσοδιάστημα αυτό σε κάποια άλλη εργασία. Η επιλογή αυτή υποκρύπτει, πολλές φορές, διεξόδους αδήλωτης εργασίας στον αγροτικό τομέα.
Δεύτερον και σημαντικότερο, η επιλεκτική σχέση πολλών νέων ανθρώπων με το πεδίο της απασχόλησης (αποστροφή προς τη μισθωτή εργασία του ιδιωτικού τομέα) και η θεσμική ενσωμάτωση του χρόνου ανεργίας ως κριτήριο πρόσληψης στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας κρίσιμης μάζας ανέργων, οι οποίοι συμπεριφέρονται περισσότερο ως αναζητούντες βεβαιώσεων ανεργίας, προκειμένου να τις χρησιμοποιήσουν σε μελλοντικούς διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. Δηλώνουν δε ότι δεν θέλουν εργασία στον ιδιωτικό τομέα.
Αυτή η δεύτερη κατηγορία «μη αναζητούντων εργασία» δημιουργεί ανησυχία, καθώς συνδέεται με κοινωνικές αντιλήψεις και στάσεις έναντι της εργασίας που δεν ευνοούν τη διευρυμένη συμμετοχή στην αγορά εργασίας. Είναι γνωστό ότι η αύξηση του ποσοστού συμμετοχής στην απασχόληση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη της οικονομίας μιας χώρας. Για το λόγο αυτό, εξάλλου, αποτελεί βασικό πυλώνα της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση.
Γιώργος Βερναδάκης. Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ. Τρίτη, 19 Ιουλίου 2005.