Η θεραπευτική αξία της όρθιας στάσης είναι αντικείμενο διαφωνίας και διαπραγμάτευσης για τους ερευνητές όλου του κόσμου. Τα πορίσματα των ερευνητικών προγραμμάτων που αξιολογούν τις θεραπευτικές συνέπειες της όρθιας στάσης διίστανται:
α) Είναι πολλοί ο ερευνητές που ισχυρίζονται πως η ορθοστασία έχει θεραπευτικά αποτελέσματα:
1) πρόληψη αγκυλώσεων,
2) βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος,
3) επιβράδυνση της διαδικασίας της οστεοπορώσεως,
4) καθυστέρηση της εμφάνισης των ουρολοιμώξεων
5) διευκόλυνση της ροής των ούρων
6) ορθολογική εκτόνωση των σπασμών
β) Είναι επίσης πολλοί οι ερευνητές που αμφισβητούν τα πορίσματα των ερευνητών που συνηγορούν υπέρ της όρθιας στάσης καθώς και άλλοι που ισχυρίζονται πως τίποτα από τα παραπάνω δε συμβαίνει ούτε μπορεί να συμβεί με την ορθοστασία.
Η σημασία της άποψης των ερευνητών και τα πορίσματα των μελετητών φαίνεται να μην επηρεάζουν την καθημερινή πρακτική και τη ρουτίνα χιλιάδων ενεργών αναπήρων σε όλο τον κόσμο που έχουν ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΙ ΤΗΝ ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑ στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΡΟΥΤΙΝΑ.
Η συνήθεια των ενεργών αναπήρων για την όρθια στάση σαφώς δεν είναι απόδειξη των θεραπευτικών συνεπειών της όρθιας στάσης. Αποτελεί όμως ΕΝΔΕΙΞΗ για τις ενδεχόμενες συνέπειες της ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑΣ στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ. Από συζητήσεις με πολλούς ανθρώπους που ζούν κάτω από συνθήκες αναπηρίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό εύκολα μπορεί να καταλήξει κάποιος πως με την ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΙ ΚΑΛΟ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ή απλώς νομίζουμε ότι συμβαίνει.
Για να κάνουμε την ορθοστασία μία πιο προσωπική καθημερινή υπόθεση, θα τολμούσαμε μία εξομολόγηση: Και εμείς οι συντάκτες του περιοδικού ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ, μολονότι δεν έχουμε καθόλου ελεύθερο χρόνο έχουμε τη συνήθεια να ΣΤΕΚΟΜΑΣΤΕ ΟΡΘΙΟΙ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ. Γιατί; Επειδή μετά από μισή ώρα ή μία ώρα ορθοστασίας ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΣΤΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ, πιο χαλαροί, με λιγότερους σπασμούς, νιώθουμε τα υγρά του σώματος να κυλούν – μία αίσθηση που εύκολα χάνεται ύστερα από 10 ή 12 ώρες συνεχούς χρήσης του αναπηρικού καθίσματος. Κάτι ακόμη που είναι σημαντικό είναι ότι ακόμη και εκείνη η περίεργη αίσθηση των κλειδώσεων (οι παραπληγικοί και οι τετραπληγικοί αναγνώστες καταλαβαίνουν τι εννοούμε) αλλάζει και γίνεται πιο φυσική με την ορθοστασία.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει πάντα ο ελεύθερος χρόνος, ούτε η διαθέσιμη βοήθεια, ούτε η διάθεση μετά από μία κοπιαστική ημέρα να σηκωθεί κάποιος όρθιος. Αλλά, τι είναι εύκολο; Η ορθοστασία είναι ζήτημα προσωπικό και αφορά την οργάνωση της καθημερινής ρουτίνας του κάθε διαφορετικού ανθρώπου και νοικοκυριού.
Στα μεγάλα κέντρα αποκατάστασης τους εξωτερικού λέγεται ότι ένα από τα βασικότερα καθήκοντα του κάθε αναπήρου ανεξαρτήτως ηλικίας και σοβαρότητας αναπηρίας, είναι το να στέκεται όρθιος και να βαδίζει, όταν αυτό είναι δυνατό. Συνιστούν στους ανθρώπους που βρίσκονται για αποκατάσταση να στέκονται όρθιοι το λιγότερο 3 φορές τη βδομάδα, από μισή ώρα την κάθε φορά. Για όσο βρίσκονται στο κέντρο αποκατάστασης, Η ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΗ ΣΤΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ και συνήθως γίνεται 3 φορές την εβδομάδα.
Από μαρτυρίες αναπήρων φαίνεται πως με την όρθια στάση δημιουργείται η αίσθηση πως εξασφαλίζεται η καλύτερη ροή των ούρων. Ακόμη και τα νεφρά δείχνουν να αδειάζουν από το ενοχλητικό υπόλειμμα. Η αίσθηση της ουροδόχου κύστης επίσης φαίνεται να αλλάζει από τη γνωστή αίσθηση που δημιουργείται όταν το σώμα βρίσκεται πολλές ώρες στην καθιστή θέση. Ακόμα και η αίσθηση της ούρησης σε όρθια στάση είναι διαφορετική, δείχνει πως τα ιζήματα αποβάλλονται από την ουροδόχο κύστη και τα νεφρά.
Όταν η ορθοστασία γίνεται με σύστημα και προγραμματισμένα και χωρίς να διακόπτεται πολλές ημέρες, πιθανώς να καθυστερεί η εμφάνιση των ουρολοιμώξεων και των νεφρικών δυσλειτουργιών. Κάτι τέτοιο βεβαίως δεν έχει αποδειχθεί από τους ερευνητές, αλλά κατατίθεται ως εμπειρία από πολλούς αναπήρους.
Σε ότι αφορά την ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ και εδώ τα πορίσματα είναι αντιφατικά. Όμως είναι πολλοί οι ερευνητές που ισχυρίζονται πως στην όρθια στάση επειδή τα οστά δέχονται το φορτίο του σώματος γιαυτό εναποτίθεται σε αυτά ασβέστιο, από το οποίο τα οστά τρέφονται και δεν παθαίνουν εύκολα κατάγματα. Σύμφωνα με μαρτυρίες αναπήρων, η αίσθηση που δημιουργείται κατά την ορθοστασία ιδιαιτέρως στις αρθρώσεις είναι ικανή για να μεταπείσει ακόμη και τον πιο δύσπιστο και πολυάσχολο άνθρωπο.
Κανείς δεν πρέπει να αμφισβητεί πως με τη ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑ προλαμβάνονται οι αγκυλώσεις στους αστραγάλους, στα γόνατα και στη μέση. Εκτονώνονται ορθολογικά οι σπασμοί και μάλλον σίγουρα βοηθάται η κυκλοφορία του αίματος. Εφόσον η ορθοστασία ενσωματωθεί στην καθημερινή ρουτίνα συμβάλλει και στην πρόληψη των κατακλίσεων.
Σε ότι αφορά την ΟΡΘΟΣΤΑΣΙΑ κατά την ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ χωρίς περιστροφές είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ. Βοηθά στην ανάπτυξη των παιδικών οστών.
Πως μπορεί να σταθεί όρθιος ένας άνθρωπος με αναπηρία;
Είναι απλό: Η νέα ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ δημιουργεί, βελτιώνει και αναπτύσσει συνεχώς τα ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΡΘΩΣΗΣ. Κάθε μέρα δημιουργούνται νέα πρότυπα (μοντέλα) ορθοστατών που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες ακόμη και των πιο δραστήριων αναπήρων. Σήμερα με τους ΟΡΘΟΣΤΑΤΕΣ ΝΕΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ μπορούν να ενσωματώσουν την ορθοστασία στην καθημερινή τους ρουτίνα ακόμη και οι άνθρωποι με ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΠΑΡΑΛΥΣΗ ή με ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΚΑΚΩΣΗ, οι οποίοι μέχρι προτινός δεν μπορούσαν να σταθούν.
Οι άνθρωποι με αναπηρίες μπορούν να σταθούν όρθιοι με πολλούς τρόπους, ανάλογα με την έκταση και τη σοβαρότητα της παράλυσης μπορεί ο καθένας να επιλέξει το δικό του σύστημα ορθοστάτη:
1. Με Tilt Table:
Πρόκειται για κάποιο ειδικό πάγκο-κρεβάτι, πάνω στο οποίο το ανθρώπινο σώμα συγκρατείται με ζώνες, που βρίσκονται στο ύψος των γονάτων, της μέσης και του θώρακα. Με υδραυλικό ή μηχανικό ή ηλεκτρικό σύστημα ανύψωσης το σώμα αλλάζει κλίση από οριζόντια στάση στην τελείως κάθετη στάση καθώς και στις ενδιάμεσες.
2.Με Standing Frame:
Πρόκειται για τον κλασσικό ορθοστάτη κατάλληλο για παραπληγικούς Είναι μια μεταλλική ή ξύλινη κατασκευή και με τη βοήθεια ιμάντων συγκρατούνται οι αρθρώσεις για να μη λυγήσουν, έτσι ώστε το σώμα και τα πόδια να βρίσκονται στην όρθια στάση.
3. Σε παράλληλα δοκάρια:
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από ανθρώπους που κρατούν καλή ισορροπία σε όρθια στάση χωρίς σύστημα υποστήριξης με ή χωρίς κηδεμόνες. Με αυτό το σύστημα μπορεί να ελεγχθεί και να διορθώνεται διαρκώς η θέση του σώματος σε όρθια στάση.
4. Περπατούρα:
Η γνωστή περπατούρα. Προσαρμόζεται με ειδικό adaptor σε αναπηρικό κάθισμα και μεταφέρεται εύκολα. Διατίθενται πολλά και διαφορετικά μοντέλα στην αγορά.
Αλήθεια, πιο άσχημο και αναξιοπρεπές όνομα από το “περπατούρα” δεν υπάρχει. Παραπέμπει σε παιδιά… Αν γνωρίζεται κανένα καλύτερο όνομα ειδοποιήστε το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ διότι είναι ντροπή. Κάτι όμορφο που να ακούγεται όμορφα είναι πολυτέλεια;
5. Βάδιση:
Υπάρχουν πολλά συστήματα βάδισης:
α) το παραδοσιακό σύστημα ορθοπεδικών ναρθήκων (κηδεμόνων) που κατασκευάζουν κατόπιν παραγγελίας όλα τα καταστήματα ορθοπεδικών εφαρμογών,
β) το Walk About, του οίκου ορθοπεδικών Τσίτουρα (πληροφορίες στη διαφήμιση της επιχείρησης) πρόκειται για αξιόπιστο και πρακτικό σύστημα όρθωσης για ανθρώπους με “χαμηλές” αλλά και “υψηλές” παραπληγίες.
γ) το θωρακοκνημικό σύστημα Argo του οίκου ορθοπεδικών Κυφίδης (πληροφορίες στη διαφήμιση της επιχείρησης) το οποίο είναι σύστημα όρθωσης και βάδισης για “υψηλές” και “χαμηλές” παραπληγίες.
δ) τα συστήματα της Βρετανικής Rirton, του καταστήματος ορθοπεδικών Πουρναράς (πληροφορίες στη διαφήμιση της επιχείρησης). Τα RIFTON είναι κατάλληλα για ανθρώπους όλων των ηλικιών με πολλαπλές αναπηρίες, νοητική καθυστέρηση και υπερκινητικότητα.
ε) το Pony, της Scan Ideal Ελληνοσουηδική Α.Ε. (πληροφορίες στη διαφήμιση της επιχείρησης). Προορίζεται για παιδιά και μοιάζει με όμορφο παιχνίδι που μπορεί να ξετρελάνει το κάθε παιδί.
6. Ορθοστατικά αναπηρικά καθίσματα:
Πρόκειται για χειροκίνητα ή ηλεκτροκίνητα αναπηρικά καθίσματα που δίνουν τη δυνατότητα στον χειριστή να επιλέγει την όρθια ή καθιστή θέση. Κατασκευάζονται από τη γνωστή εταιρεία LEVO και στην Ελλάδα αντιπροσωπεύονται από την ΟΡΘΟΣΤΑΤΙΚΗ (πληροφορίες στη διαφήμιση της επιχείρησης). Υπάρχουν σε όλα τα μεγέθη, καθώς και μοντέλα για παιδιά.
7. Φορητοί ορθοστάτες:
Προορίζονται για ανθρώπους με παραπληγία ή με “χαμηλές” τετραπληγίες. Προσαρμόζονται χωρίς εργαλεία στην κάσα κάθε πόρτας. Είναι πρακτικό για τους ανθρώπους που ταξιδεύουν συχνά και χρησιμοποιούν ξενοδοχεία ή δεν έχουν ελεύθερο χώρο στο σπίτι τους για να αποθηκεύσουν τον ορθοστάτη τις ώρες που δεν το χρησιμοποιούν. Δεν εισάγονται στην Ελλάδα.
8. Ειδικές κατασκευές:
Προσφάτως η βιομηχανία αποκατάστασης δημιούργησε νέα πρότυπα για τη διευκόλυνση των επαγγελματιών με αναπηρίες και είδαμε σε περιοδικά του εξωτερικού να αναπτύσσονται νέα μοντέλα ηλεκτροκίνητων ορθοστατών για ειδικές κατηγορίες επαγγελματιών με παραπληγία λ.χ. μηχανικών συνεργείων αυτοκινήτων, χειρουργών, βιβλιοθηκονόμων κ.ο.κ. οι οποίοι συναντούν πολλά εμπόδια κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους. Δεν εισάγονται στην Ελλάδα.