EΞΙ νέα μέσα στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών για το διάστημα 2007-2013 έχει προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τρία μέσα είναι οριζόντια και σχεδιασμένα για να ανταποκρίνονται σε ιδιαίτερες ανάγκες και περιστάσεις. Τα υπόλοιπα τρία μέσα (προενταξιακή βοήθεια, στήριξη της ευρωπαϊκής γειτονίας και αναπτυξιακή συνεργασία και οικονομική συνεργασία) σχεδιάστηκαν για να στηρίξουν την υλοποίηση ειδικών πολιτικών που να καλύπτουν συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές.

Στο μέλλον τα μέσα αυτά θα αποτελούν τις βασικές νομοθετικές πράξεις σχετικά με τις κοινοτικές δαπάνες που έχουν στόχο να στηρίξουν τα προγράμματα εξωτερικής συνεργασίας -και τα θεματικά προγράμματα- και να αντικαταστήσουν τους ισχύοντες θεματικούς κανονισμούς.

Θεματικά

Τα θεματικά προγράμματα παρέχουν σημαντική προστιθέμενη αξία και περιλαμβάνουν δραστηριότητες που συμπληρώνουν τα γεωγραφικά προγράμματα τα οποία εξακολουθούν να συνιστούν το βασικό πλαίσιο της κοινοτικής συνεργασίας με τρίτες χώρες.

Στο πλαίσιο αυτής της εξωτερικής δράσης στην οποία περιλαμβάνεται και η πολιτική της ανάπτυξης το θεματικό πρόγραμμα «Επένδυση στους ανθρώπινους πόρους» επικεντρώνεται στα κυριότερα θέματα που είναι: καλή υγεία για όλους, γνώση και δεξιότητες, πολιτισμός απασχόληση και κοινωνική συνοχή, ισότητα των φύλων, παιδιά και νεολαία. Θα υποστηρίζει ακόμα τη νέα αρχιτεκτονική της εξωτερικής βοήθειας και θα παρέχει στην Ε.Ε. τα μέσα για να αναλάβει δράσεις σε ορισμένους τομείς ζωτικής σημασίας.

Θα παρέχει το πλαίσιο για τη μεταφορά τεχνογνωσίας και πείρας για την παρακολούθηση, τη συλλογή και την ανάλυση δεδομένων, τις καινοτόμες προσεγγίσεις και για πιλοτικά σχέδια στους τομείς οι οποίοι αφορούν άμεσα τα μέσα διαβίωσης πολλών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.

Προστιθέμενη αξία

Το συγκεκριμένο θεματικό πρόγραμμα προσθέτει αξία σε γεωγραφικά προγράμματα καθώς υποστηρίζει την καινοτομία και παράλληλα δημιουργεί και συγκεντρώνει τεχνογνωσία και ορθές πρακτικές ταυτόχρονα σε διάφορες περιοχές.

Ενθαρρύνει την τεχνική συνεργασία μεταξύ χωρών και περιφερειακών οργανισμών με σκοπό την επίτευξη προόδου στην υλοποίηση διεθνών υποχρεώσεων και ενισχύει τη συμμετοχή χωρών και περιφερειών-εταίρων σε σχετικές διεθνείς συμβάσεις, πρωτοβουλίες ή διαδικασίες. Υποστηρίζει την ανάπτυξη σε καταστάσεις και περιφέρειες στις οποίες δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία για τη διμερή συνεργασία ή στις οποίες δεν υφίσταται πλαίσιο συνεργασίας, όπως π.χ. σε ασταθή καθεστώτα και στην περίπτωση κρίσιμων προγραμμάτων.

Η εφαρμογή

Το πρόγραμμα πρόκειται να ενταχθεί στο πλαίσιο της «Ευρωπαϊκής Συναίνεσης», η οποία αποτελεί την εξωτερική διάσταση των πολιτικών και των διεθνών δεσμεύσεων της Ε.Ε. και θα επικεντρώνεται να εξασφαλίσει συνεργασίες μεταξύ των θεμάτων και των πολιτικών της Ε.Ε. στους συγκεκριμένους τομείς προκειμένου να ενισχύεται η συνοχή. Θα εστιάζεται σε έξι σημαντικά θέματα για την ανθρώπινη και κοινωνική ανάπτυξη τα οποία προτείνονται στην «Ευρωπαϊκή Συναίνεση» όσον αφορά την υγεία, τη γνώση και τις δεξιότητες, τον πολιτισμό, την κοινωνική συνοχή και την απασχόληση, την ισότητα των φύλων, τη νεολαία και τα παιδιά. Συγκεκριμένα οι τομείς που θα ενισχυθούν είναι:

Καλή υγεία για όλους: Εξασφαλίζονται δίκαιοι μηχανισμοί χρηματοδότησης για την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τη βελτίωση των συστημάτων δημόσιας υγείας και την αύξηση της κοινωνικής συνοχής. Οι ασθένειες που οφείλονται στη φτώχεια αποτελούν ιδιαίτερη πρόκληση σε πολλούς τομείς, μία πρόκληση που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα. Οι κατευθυντήριες γραμμές τις οποίες ενέκρινε πρόσφατα η Επιτροπή για την καταπολέμηση του HIV/AIDS στην Ε.Ε. και στις γειτονικές χώρες θα ληφθούν ιδιαίτερα υπόψη για τις αναπτυσσόμενες χώρες που γειτνιάζουν με την Ε.Ε. Το θεματικό πρόγραμμα θα ανταποκριθεί στις προκλήσεις αυτές με διάφορους τρόπους όπως: α) θα επιταχύνει την ανάπτυξη και θα βελτιώσει τη διαθεσιμότητα και την ισότιμη πρόσβαση στα παγκόσμια δημόσια αγαθά, όπως είναι τα αποτελεσματικά, οικονομικά και ασφαλή φαρμακευτικά προϊόντα, τα βασικά προϊόντα στον τομέα της αναπαραγωγικής υγείας και οι καινοτομίες- συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών επικοινωνιών- για τις στρατηγικές που αποσκοπούν στην καταπολέμηση ασθενειών και την πρόληψη της μετάδοσης των ασθενειών, την υποστήριξη καινοτόμων μέτρων περιβαλλοντικής υγιεινής για την πρόληψη της μετάδοσης ασθενειών, β) θα προσφέρει υποστήριξη σε δραστηριότητες ευαισθητοποίησης και πληροφόρησης που συμβάλλουν στη συνειδητοποίηση πολιτικών και κοινωνικών προβλημάτων, γ) θα συμβάλει στη διαπαιδαγώγηση του κοινού σχετικά με την διασφάλιση συγκεκριμένων δικαιωμάτων και θεμάτων δικαιοσύνης, ισότητας των φύλων και του πολιτισμού, σε άμεση σχέση με τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα στον τομέα της υγείας και της πρόληψης, δ) θα συμβάλει στη δημιουργία δυναμικού, στη χρήση των εργαλείων της πληροφορικής, για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

Γνώσεις και δεξιότητες

Στη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος η Ε.Ε. υπόσχεται να συμβάλλει στη βελτίωση της πρόσβασης στην εκπαίδευση για όλα τα παιδιά αλλά και για γυναίκες και άντρες κάθε ηλικίας, με στόχο την αύξηση της γνώσης και των δεξιοτήτων και την ανάπτυξη της εργασίας υποστηρίζοντας μία κοινωνία της γνώσης χωρίς αποκλεισμούς και συμβάλλοντας στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος και στον περιορισμό των κενών γνώσης και ενημέρωσης με ιδιαίτερη προσοχή στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να συμβάλει στα προγράμματα των διαφόρων χωρών μέσω των ακόλουθων, συμπληρωματικών ενεργειών όπως:

-να βοηθήσει τις χώρες χαμηλού εισοδήματος να καταστούν επιλέξιμες για διεθνή υποστήριξη ώστε να χαράξουν τις κατάλληλες πολιτικές ποιοτικής εκπαίδευσης,

-να συμβάλει στη δημιουργία διεθνών μηχανισμών για την υποστήριξη χωρών που δεν είναι σε θέση να βρουν επαρκή υποστήριξη από δωρητές για τη χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών τους προγραμμάτων

-να προωθήσει τις διεθνείς ανταλλαγές εμπειριών και ορθών πρακτικών για την ανάπτυξη της δευτεροβάθμιας και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης

-να προωθήσει την συνεργασία των πανεπιστημίων σε διακρατικό επίπεδο και την κινητικότητα των φοιτητών και των επιστημόνων σε διεθνές επίπεδο με συνοδευτικά μέτρα που διευκολύνουν διακρατικά ή διαπεριφερειακά προγράμματα και την πρόσβαση στις πηγές των πληροφοριών συμπεριλαμβανομένων του προγράμματος Erasmus Mundus και της εξ αποστάσεως μάθησης και της εικονικής κινητικότητας

-να υποστηρίξει την ανάπτυξη στατιστικής ικανότητας και των ομοιόμορφων μεθόδων για την ανάπτυξη ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων βάσει κοινά αποδεκτών δεικτών

-να στηρίξει τα περιθωριοποιημένα και ευάλωτα παιδιά (π.χ. εργαζόμενα παιδιά, ορφανά, ανάπηρα παιδιά, παιδιά που βρίσκονται σε καταστάσεις συγκρούσεων ή σε καταστάσεις που έπονται των συγκρούσεων, ιθαγενή παιδιά και παιδιά που ανήκουν σε μειονότητες ή που ζουν σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, ιδίως κορίτσια) που δεν έχουν τη δυνατότητα να πάνε στο σχολείο.

Πολιτισμός

Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε για να συμβάλει στην προαγωγή της αλληλοκατανόησης και του διαλόγου μεταξύ των ανθρώπων και των πολιτισμών, στην προώθηση της πολιτιστικής πολυμορφίας και στο σεβασμό προς την ισότητα και την αξιοπρέπεια όλων των πολιτισμών προωθώντας τη συνεργασία και τις ανταλλαγές εμπειριών σε διάφορους πολιτιστικούς τομείς, στην εκπαίδευση και στην έρευνα.

Η προώθηση του σεβασμού για τις κοινωνικές, πολιτιστικές και πνευματικές αξίες των ιθαγενών λαών και των μειονοτήτων συμβάλλει στην καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων και της αδικίας σε πολυεθνικές κοινωνίες. Παράλληλα η διεθνής συνεργασία -ιδιαίτερα με τις αναπτυσσόμενες χώρες- θα δώσει περισσότερη έμφαση στον πολιτιστικό τομέα, και ιδιαίτερα στους κλάδους παραγωγής πολιτιστικών αγαθών.

Απασχόληση, συνοχή

Αυξάνεται το ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο για την οικονομική και κοινωνική προσέγγιση που ακολουθεί η Ε.Ε. Στο πεδίο αυτό εντάσσονται η αξιοπρεπής εργασία για όλους, η κοινωνική πρόνοια και ενσωμάτωση, η παραγωγική απασχόληση, ο κοινωνικός διάλογος, η ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων, η χειραφέτηση των γυναικών και τα θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης κάθε μορφής παιδικής εργασίας και εμπορίας ανθρώπων.

Περιλαμβάνει επίσης την προώθηση συνολικής κοινωνικής και οικονομικής προσέγγισης η οποία αντιμετωπίζει την οικονομία, το εμπόριο, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή σαν ανεξάρτητα στοιχεία που συμβάλλουν στην καταπολέμηση των ανισοτήτων. Η Ε.Ε. θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση, αφενός, στις κοινωνικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις για την προώθηση της δικαιοσύνης και, αφετέρου, στη σταδιακή ενσωμάτωση του τομέα της παραοικονομίας στην επίσημη οικονομία. Ακόμα το πρόγραμμα προτίθεται να:

-συμβάλει στην προώθηση του προγράμματος δράσης για «αξιοπρεπή εργασία για όλους»,

-υποστηρίξει πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, καθώς και για την προσαρμογή στην απελευθέρωση του εμπορίου,

-συμβάλει στην προώθηση της κοινωνικής διάστασης της παγκοσμιοποίησης και των εμπειριών της ΕΕ.

Ισότητα των φύλων

-παροχής υποστήριξης στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ιδιαίτερα στις οργανώσεις και τα δίκτυα των γυναικών που προσπαθούν να προωθήσουν την ισότητα των φύλων και την οικονομική και κοινωνική χειραφέτηση,

-προώθηση της προοπτικής των γυναικών στις προσπάθειες ανάπτυξης της στατιστικής ικανότητας, μέσω της υποστήριξης της ανάπτυξης και της διάδοσης αναλυτικών δεδομένων και δεικτών ανά φύλο, καθώς και δεδομένων και δεικτών που αφορούν την ισότητα των φύλων.

Επένδυση σε νεολαία και παιδιά

Η επένδυση στη νεολαία και στα παιδιά αποτελεί επένδυση για το μέλλον. Τα παιδιά και οι νέοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι και χρειάζεται να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα δικαιώματα και στα ενδιαφέροντά τους, αρχίζοντας από τη συμμετοχή και τη χειραφέτησή τους και συνεχίζοντας με την προώθηση και την προστασία των δικαιωμάτων τους, της υγείας και των μέσων διαβίωσής τους. Εκτός από την ένταξη αυτής της προβληματικής σε όλους τους τομείς της πολιτικής και από την υποστήριξη στις επιμέρους χώρες, το θεματικό πρόγραμμα θα:

-αυξήσει την προσοχή και τις ικανότητες των διαφόρων χωρών να αντιμετωπίζουν προβλήματα που αφορούν τα παιδιά και τη νεολαία στις εξωτερικές δράσεις,

-παράσχει υποστήριξη σε περιφερειακές, διαπεριφερειακές και παγκόσμιες πρωτοβουλίες σε τομείς αποφασιστικής σημασίας, όπως για την πρόληψη κάθε μορφής παιδικής εργασίας, της εμπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής βίας και να υποστηρίξει τα δίκτυα απασχόλησης των νέων,

-προσφέρει υποστήριξη σε μέτρα για την ενίσχυση νέων και παιδιών σε καταστάσεις και περιοχές όπου υφίστανται περιορισμοί για τη διμερή συνεργασία, όπως σε περιπτώσεις κρατών στα οποία επικρατεί αστάθεια,

-υποστηρίξει την καταγραφή των προβλημάτων, την συλλογή και την παρακολούθηση δεδομένων (συμπεριλαμβανομένης της ληξιαρχικής καταχώρησης των γεννήσεων) την χάραξη πολιτικών και πιλοτικών σχεδίων και τη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών για τη σωτηρία των θυμάτων της παιδικής εργασίας, της εμπορίας ανθρώπων ή της βίας και για την επανένταξή τους στην κοινωνία (εκπαίδευση, κατάρτιση, δεξιότητες, ιατροφαρμακευτική και ψυχολογική υποστήριξη), την ευαισθητοποίηση και την προώθηση καινοτόμων πρωτοβουλιών (π.χ. κατά της παιδικής εργασίας, της εμπορίας ανθρώπων, του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων, του εξαναγκασμού σε σεξουαλικές σχέσεις και σε γάμο).

ΜΑΡΙΑ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
Δευτέρα, 8 Μαϊου 2006 07:00