Πριν από 30 περίπου χρόνια, η γέννηση της Λουίζ Μπράουν, του πρώτου παιδιού που γεννήθηκε με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, πλέον των έντονων αντιπαραθέσεων που δημιούργησε σχετικά με το πόσο μπορούμε να παρέμβουμε στη φύση, δημιούργησε και ελπίδες σε πολλά ζευγάρια για τα οποία ήταν αδύνατη μέχρι τότε ακόμη και η σύλληψη.

Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα ζευγάρια, όπου υπάρχει κάποιο άτομο με ειδικές ανάγκες (π.χ. παραπληγία), άνδρας ή γυναίκα.

Για τις διαθέσιμες λύσεις που δύναται να προσφέρει η εξωσωματική γονιμοποίηση στα ζευγάρια αυτά, ζητήσαμε τη γνώμη του Δρ. Βασίλειου Αθανασίου, του Κέντρου Εξωσωματικής Αθηνών. Όπως εξηγεί ο κος Αθανασίου, «οι λύσεις που δύναται να προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι ανάλογες του προβλήματος και ακόμη περισσότερο του φύλου του ατόμου με ειδικές ανάγκες π.χ. ανδρικός ή γυναικείος παράγοντας.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ο ιατρός ή/και το Κέντρο/Κλινική που θα αναλάβει ένα αντίστοιχο περιστατικό, θα πρέπει να έχει αφενός εμπειρία σε αντίστοιχα περιστατικά και αφετέρου εξειδικευμένους συνεργάτες, διότι τα άτομα αυτά λόγω της ιδιαιτερότητας των λοιπών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν χρήζουν ειδικής φροντίδας στα διάφορα στάδια της εφαρμοζόμενης τεχνικής, π.χ. ψυχολογία, αναισθησία κατά τη διάρκεια της εμβρυομεταφοράς κ.α.»

Όταν το άτομο με ειδικές ανάγκες είναι η γυναίκα, ποιες είναι οι διαθέσιμες και οι προτεινόμενες κατά τη γνώμη σας τεχνικές;

«Όπως σας ανέφερα και ανωτέρω, οι λύσεις που δύναται να προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής εξαρτώνται από τον παράγοντα που επηρεάζει τη γονιμότητα καθώς και από ενδεχόμενες άλλες παθολογικές καταστάσεις του / της ασθενή. Στην περίπτωση λοιπόν γυναίκας με ειδικές ανάγκες, θα πρέπει πρώτα και σε συνέργια με το θεράπων ιατρό της να αξιολογηθεί η λειτουργία του αναπαραγωγικού της συστήματος καθώς επίσης και της περιοχής του προβλήματος. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτών, όμως, απαιτείται διέγερση των ωοθηκών που πραγματοποιείται με τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων πάντα σε στενή παρακολούθηση από το θεράπων ιατρό της και με διαδοχικά υπερηχογραφήματα και μετρήσεις των οιστρογόνων στο αίμα.»

Όταν το άτομο με ειδικές ανάγκες είναι, όμως, ο άνδρας;

«Αντίστοιχα θα πρέπει πρώτα να αξιολογηθεί η λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος καθώς επίσης και το αίτιο της αναπηρίας, προκειμένου να δοθεί η σωστή λύση. Οι περισσότεροι άνδρες με νευρολογικής φύσης παθήσεις και κινητικές δυσλειτουργίες, αντιμετωπίζουν προβλήματα με τις σεξουαλικές τους λειτουργίες και κυρίως με τη διαδικασία της εκσπερμάτισης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να γίνει πρόκληση εκσπερμάτισης και συλλογή του δείγματος με ηλεκτροδιέγερση (παραγωγή δόνησης). Σπερματοζωάρια μπορούν επίσης να αναρροφηθούν με ειδική βελόνα από την επιδιδυμίδα ή τέλος να ληφθεί ορχικός ιστός από τους όρχεις. Οι διαδικασίες αυτές γίνονται με αναισθησία και είναι πολύ αποτελεσματικές καθώς στη συνέχεια τα δείγματα επεξεργάζονται, και με τα ελαφρώς κινητά σπερματοζωάρια που απομονώνονται γονιμοποιούμε τα ωάρια με τη μέθοδο της μικρογονιμοποίησης.»

Δρ. Βασίλειος Αθανασίου, MD, PhD
Μαιευτήρ – Χειρουργός Γυναικολόγος
Επιστημονικός Δ/ντής IVF Athens Centre
www.reproduction.gr