ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ και ΠΑΤΡΟΤΗΤΑ

Πατρότητα – είναι δυνατή για μένα;

Σας έχουν δηλώσει, ενώ ακόμα είστε στο νοσοκομείο, ότι είναι αδύνατο πια να αποκτήσετε παιδιά; Σας έχουν συμβουλεύσει να μην το σκέφτεστε καν; Θεωρείτε ότι αυτές οι συμβουλές ήταν σωστές; Πολλά από τα άτομα που μοιράστηκαν μαζί μας τις εμπειρίες τους, μας έχουν αναφέρει τέτοιου είδους δηλώσεις -από ειδικούς ή μη- που ουσιαστικά τους ελαχιστοποιούσαν τις πιθανότητες της απόκτησης απογόνων.
Κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις αναζητήσαν την λύση στο πρόβλημα αυτό, απευθυνόμενοι σε κάποιους ειδικούς, ενώ άλλοι προσπάθησαν από μόνοι τους. Πολύ πρόσφατα, έχουν αναπτυχθεί νέες τεχνικές, πράγμα που σημαίνει ότι σήμερα οι πιθανότητες απόκτησης παιδιών και η βίωση της πατρότητας έπειτα από μια κάκωση νωτιαίου μυελού (ΚΝΜ), είναι πολύ πιο πιθανή. Αυτό το μεταφρασμένο άρθρο από τις ιστοσελίδες του spinal.co.uk στοχεύει στο να δώσει κάποιες πληροφορίες στους άνδρες με ΚΝΜ που θα ήθελαν να αποκτήσουν ένα παιδί.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ

Σε αυτό το σημείο αναφέρουμε κάποιες μαρτυρίες ατόμων με ΚΝΜ που αφορούν στο θέμα της γονιμότητας και πατρότητας έπειτα από μια ΚΝΜ.

Ένα τετραπληγικό άτομο (Α6 πλήρης) μας αναφέρει:
«Σας γράφω για να σας πληροφορήσω σχετικά με την επικείμενη γέννηση του παιδιού μου.
Η γυναίκα μου κι εγώ θέλαμε ένα παιδί και είχαμε αποφασίσει είτε να υιοθετήσουμε είτε να απευθυνθούμε σε κάποιον δότη σπέρματος, αν και θα προτιμούσα να ήμουν εγώ ο φυσικός πατέρας του παιδιού μου. Διαβάζοντας ένα άρθρο σχετικά με μια συσκευή δόνησης και εκσπερμάτωσης αποφασίσαμε να αγοράσουμε την συσκευή, αφού η προσπάθεια παραγωγής σπέρματος με φυσικό τρόπο (αυνανισμό) από εμένα ήταν αδύνατη. Η επιτυχία όμως καθυστέρησε λιγάκι. Χρησιμοποίησα την συσκευή επί δυο βδομάδες, τρεις φορές την εβδομάδα, κι έπειτα αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε την τεχνική του Peter και της Mary (αναφερόμαστε παρακάτω σε αυτήν). Αυτές οι δοκιμαστικές διαδικασίες ήταν καλές, αλλά για να μην καταλήξουν άσκοπες, αποφασίσαμε να κάνουμε κάποιες εξετάσεις σπέρματος. Ο γιατρός μάς είπε ότι «κάτι βλέπει να υπάρχει», αλλά δεν μας έδωσε και πολλές ελπίδες. Μας είπε να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για κανα-δυο μήνες κι έπειτα να επαναλάβουμε τις εξετάσεις. Λίγο καιρό αργότερα, η γυναίκα μου ήταν αδιάθετη και πήγε στο γιατρό. Ένα τεστ εγκυμοσύνης μας επιβεβαίωσε αυτό που μας είχε πληροφορήσει ο γιατρός. Ήταν έγκυος! Αρχικά δεν το πιστεύαμε. Οι πιθανότητες ήταν μηδαμινές. Περιττό να σας πω ότι είμαστε στον έβδομο ουρανό!»

Δυο παραπληγικοί (Θ12 και Θ5) μοιράζονται μαζί μας την εμπειρία τους:
«Ελπίζω ότι η προσωπική μου εμπειρία σχετικά με την τεχνική σπερματέγχυση από δότη να αποτελέσει πολύ χρήσιμη πληροφορία για όποιον σκέφτεται να καταφύγει σε αυτήν την λύση. Υπήρχαν δυο διλήμματα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε με την γυναίκα μου όταν συζητήσαμε την πιθανότητα να απευθυνθούμε σε κάποιον δότη. Πρώτα απ’ όλα, το ηθικό ζήτημα – θα αναγνώριζα το παιδί αυτό ως δικό μου, κι η γυναίκα μου θα με θεωρούσε ως τον πατέρα αυτού του παιδιού; Δεύτερον, το πρακτικό θέμα του πώς βρίσκεις ένα δότη (;). Αναφέρω αυτά τα ζητήματα, γιατί η σχέση μου με τη γυναίκα μου είναι πολύ ανοιχτή όσον αφορά στα αισθήματά μας και όλους του τομείς της κοινής μας ζωής, και γιατί το σκεφτόταν κάποια στιγμή πολύ σοβαρά να απευθυνθούμε σε κάποιον δότη. Ωστόσο, δεν ασχολήθηκα περαιτέρω με το ζήτημα, γιατί ένιωθα ότι θα έπρεπε να αφήσω την γυναίκα μου να αποφασίσει μόνη της – εξάλλου εκείνη τελικά θα επωμιζόταν τη μεγαλύτερη ευθύνη της ανατροφής του παιδιού.
Έχοντας βιώσει έως τώρα πολλές από τις απολαύσεις της ζωής θα έλεγα πως έχω αναπτύξει μια μάλλον αδιάφορη, ως προς την ηθική, άποψη για τον κόσμο, και πιστεύω πως κρίνω τα πάντα με βάση τις επιπτώσεις που έχουν στους άλλους και με βάση την αποτελεσματικότητά τους. Από την στιγμή που αντιλήφθηκα ότι η γυναίκα μου είχε την ανάγκη να αποκτήσει ένα παιδί, θεώρησα ότι η λύση του δότη σπέρματος θα έλυνε το πρόβλημα. Επίσης, πιστεύω ότι όλοι μας είμαστε αποτελέσματα των περιβαλλοντικών επιδράσεων – που σημαίνει ότι ένα παιδί επηρεάζεται άμεσα από τον τρόπο που το έχουν αναθρέψει, άσχετα με το ποιοι είναι οι βιολογικοί του γονείς. Επιπλέον, πιστεύω ότι εάν κάποιος δοθεί ολοκληρωτικά κατά τη διαδικασία της εγκυμοσύνης και του τοκετού, τότε δεν θα προκύψουν αισθήματα αποχωρισμού. Η γυναίκα μου πάντα μου έλεγε ότι δεν μπορούσε να φανταστεί τη σύλληψη του παιδιού χωρίς τη διαδικασία της ερωτικής πράξης. Ωστόσο, τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν εφικτό.
Έχοντας λύσει τα ηθικά ζητήματα, προχώρησα στα πιο πρακτικά θέματα. Και όπως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις, οι ευχάριστες συμπτώσεις είναι πολύ συχνές. Ο γιατρός μου μας είπε ότι η λίστα αναμονής για τη διαδικασία είναι πολύ μεγάλη και φτάνει περίπου στα τρία χρόνια. Ωστόσο, γνώριζε προσωπικά έναν ειδικό που εργάζονταν ιδιωτικά στον τομέα της γονιμοποίησης από δότη σπέρματος. Στη συνέχεια, μου ανάφερε την περιοχή που ο γιατρός αυτός εξασκεί το επάγγελμά του, και εκεί μου κόπηκαν τα γόνατα – ήταν η Harley Street. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ημέρα που τον πρωτοεπισκέφτηκα. Ακόμα κι ο αέρας που ανάπνεα στην περιοχή εκείνη μου φάνηκε…ακριβότερος, καθώς έψαχνα να παρκάρω ανάμεσα σε διπλό παρκαρισμένες Rolls Royce και Daimler, πλουσίων ατόμων από τη Μέση Ανατολή. Ξεπερνώντας το αρχικό σοκ, κατάλαβα ότι στην πραγματικότητα, ο γιατρός αυτός δεν ήταν πλούσιος, απλά η περιοχή που διάλεξε ήταν μια πολύ καλή περιοχή όσον αφορά στο βιοτικό επίπεδο. Μας εξήγησε ότι οι δότες ήταν όλοι φοιτητές της ιατρικής και η επιλογή γίνεται έτσι ώστε να ταιριάζει όσο γίνεται περισσότερο στα χαρακτηριστικά των ενδιαφερόμενων γονιών. Η τεχνική είναι σχετικά απλή. Κάθε μέρα θα έπρεπε να ελέγχουμε τη θερμοκρασία της γυναίκας μου. Όταν της ήρθε η περίοδος στείλαμε τα αποτελέσματα στον γιατρό. Με βάση αυτά, εκείνος υπολόγισε την πιο γόνιμη ημέρα, και κανόνισε ο δότης σπέρματος να φτάσει στο ιατρείο του μια και πλέον ώρα πριν την άφιξη της γυναίκας μου. Έτσι, εξασφαλίζεται έπειτα από έλεγχο ότι το σπέρμα είναι εντελώς φρέσκο, αυξάνοντας τις πιθανότητες σύλληψης, σε σχέση με το σπέρμα που αποθηκεύεται σε τράπεζα. Στη συνέχεια, το σπέρμα εφαρμόζεται με σύριγγα στη μήτρα της γυναίκας, και αυτό είναι όλο. Η φύση κάνει τα υπόλοιπα.
Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι κατά τη γνώμη μου, ο δότης σπέρματος είναι το καλύτερο πράγμα που έχει βρεθεί μετά το ψωμί για τοστ! Ωστόσο, να θυμάστε ότι τα παιδιά δεν είναι το παν σε ένα γάμο, και ότι για να λειτουργήσει το πράγμα θα πρέπει να υπάρχει ένα σταθερό, ειλικρινές και έντιμο περιβάλλον. Πρέπει να παραδεχτώ ότι κάποιες στιγμές, όπως τώρα που ο ένας μου γιος (18 μηνών) κυνηγά τον σκύλο κι ο άλλος μου γιος (12 εβδομάδων) κλαίει γοερά γιατί θέλει να τον ταΐσουμε, και ταυτόχρονα χτυπά το τηλέφωνο, δεν είναι κατάσταση που θα πρότεινα να ζήσει κάποιο νευρικό άτομο. Αλλά όπως λένε «τα παιδιά είναι πάντα παιδιά!»».

Η Mary κι o Peter (Θ5) μας περιγράφουν την εμπειρία τους:
Ο Peter λέει: «Θέλαμε να κάνουμε οικογένεια για τους γνωστούς λόγους, αλλά η Mary δεν ήθελε να υιοθετήσουμε».
Η Mary απαντά: «Όντως! Αυτήν την εποχή τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα γενικά, κι ο Peter δεν ήταν ενθουσιασμένος με την ιδέα του δότη σπέρματος, αν και το είχαμε συζητήσει αρκετά.»
Ο Peter: «Νομίζω ότι θα ζήλευα. Τέλος πάντων, περίπου δυο χρόνια μετά την κάκωση, ανακάλυψα όταν σκουπιζόμουν ότι μπορούσα να εκσπερματώσω, με ελάχιστο ερεθισμό και χωρίς να χρειαστεί να έχω σεξουαλική επαφή. Μετά από αυτό, άρχισα να αυνανίζομαι σχεδόν κάθε μέρα, κι έπειτα καθόλου για μια εβδομάδα και περισσότερο. Ήξερα πως εάν εξασκούμουν τακτικά, θα μπορούσα τελικά να γίνω πατέρας. Είχα κάνει κάποιες εξετάσεις στο Stoke Mandeville κάποια χρόνια πριν, αλλά δεν ήταν θετικές. Το σπέρμα μου ήταν φτωχό και με μικρή κινητικότητα. Είχα υποβληθεί και σε ορμονοθεραπεία, χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. Ωστόσο, φαινόταν σαν τη μόνη λύση, γι’ αυτό ξαναπήγα στο Stoke Mandeville για περισσότερες εξετάσεις, κι αυτή τη φορά τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά, παρά το γεγονός ότι τώρα αυνανιζόμουν λιγότερο από ό,τι την πρώτη φορά που έκανα εξετάσεις. Προφανώς, η ποιότητα του σπέρματος διαφέρει, κι είναι λίγο παράξενο το πώς οι εξετάσεις δεν είχαν γίνει με ιδιαίτερη προσοχή, π.χ. θα έπρεπε να εκσπερματώσω σε δεδομένη χρονική στιγμή πριν την εξέταση του σπέρματος, όπως φυσιολογικά γίνεται σε Μονάδες Γονιμότητας. Δεν ξέρω πώς το σπέρμα μου βελτιώθηκε, ίσως γιατί από τη στιγμή που αρχίσαμε να συγκατοικούμε με την σύντροφό μου σταμάτησα να χρησιμοποιώ ηλεκτρική κουβέρτα. Τέλος πάντων, μας πρότειναν να πάμε στο σπίτι για ένα μήνα και να κρατήσουμε ένα χάρτη θερμοκρασίας της Mary ώστε να βεβαιωθούμε για τις γόνιμες μέρες της και στη συνέχεια να επιστέψουμε για να γίνει η δουλειά».
Η Mary: «Δεν είχα ξετρελαθεί με την ιδέα να επισκεφτώ το νοσοκομείο γι’ αυτό το λόγο. Τον επόμενο μήνα πήγα στη Μονάδα Οικογενειακού Σχεδιασμού. Ήταν πολύ φιλικοί όλοι τους. Δεν επέμειναν να δουν και τον Peter, απλά πήραν κάποιες πληροφορίες από μένα και μου έδωσαν ειδικό εξοπλισμό. Μου είπαν ότι όταν επιστρέψω τον ερχόμενο μήνα θα μου έδειχναν πώς να τον χρησιμοποιήσω. Εντωμεταξύ, εμείς συνεχίσαμε τις προσπάθειες από μόνοι μας. Δοκιμάσαμε πολλούς τρόπους. Στο τέλος χρησιμοποιήσαμε ένα σταθερό κομμάτι πλαστικού σωλήνα για την εισαγωγή του σπέρματος στη μήτρα, που το είχαμε συλλέξει σε ένα συνηθισμένο κυπελάκι. Ξάπλωσα ανάσκελα και τοποθέτησα ένα μαξιλάρι κάτω από τα ισχία, ώστε το σπέρμα να διατηρηθεί μέσα στον τράχηλο. Έπιασε! Όταν επέστρεψα στην κλινική η νοσοκόμα μου είπε: «δεν θα σου δείξω πώς να χρησιμοποιήσεις τον εξοπλισμό που σου έδωσα, γιατί νομίζω ότι ήδη είσαι έγκυος». Και όντως ήμουν! Η όλη διαδικασία μας πήρε μόλις τρεις μήνες.
Ο Peter: «Μου φάνηκε πιο μεγάλο το διάστημα από τρεις μήνες, με την όλη διαδικασία της καταγραφής της θερμοκρασίας, κτλ., αλλά τελικά άξιζε τον κόπο.»
Η Mary: «Ήταν όμως μόνο τρεις μήνες! Ήταν φοβερά εύκολο τελικά.»

Με λίγη βοήθεια από τον Καθηγητή

Τα δυο επόμενα άτομα θα ήθελαν να ευχαριστήσουν τους Peter Brinsden of Bourn Hall και Mr Paul Rainsbury at BUPA Roding Hospital.
Ο Jim κι η Barbara Moody ήθελαν πολύ καιρό να αποκτήσουν ένα παιδί. Όταν διάβασαν για την ηλεκτρο-εκσπερμάτωση, ο Jim αποφάσισε να το δοκιμάσει. Ο Jim είχε καλή ποσότητα σπέρματος, όμως η κινητικότητά του και η ποσότητα ζωντανών σπερματοζωαρίων ήταν μικρή.
«Κανονίσαμε ένα ραντεβού με τον Καθηγητή Peter Brinsden. Η αγωγή περιλάμβανε τη συλλογή ωαρίων από τη γυναίκα μου και σπέρματος από εμένα, ώστε να γίνει η γονιμοποίηση σε ένα ασφαλές και σταθερό περιβάλλον, όπως στην περίπτωση της τεχνητής γονιμοποίησης. Με τη χορήγηση ορμονών στη γυναίκα μου για 14 ημέρες, πριν τη συλλογή των ωαρίων, μπόρεσαν να βελτιώσουν την ποιότητα των ωαρίων, αυξάνοντας την πιθανότητα γονιμοποίησης. Επίσης, διαχώρισαν το νεκρό σπέρμα από το ζωντανό .
Οι τρεις πρώτες απόπειρες ήταν απογοητευτικές. Στη μια περίπτωση το σπέρμα είχε επηρεαστεί από μόλυνση, αλλά δεν χάναμε την ελπίδα μας, καθώς κάθε βήμα που κάναμε πλησίαζε όλο και πιο κοντά στον στόχο μας που ήταν η απόκτηση ενός παιδιού. Έπειτα από την τέταρτη προσπάθεια, ανταμειφθήκαμε με τη σύλληψη, και κατόπιν τη γέννηση της κόρης μας, στις 4 Μαρτίου του 1994.»
Ο Brian και η Maggie Hucker επισκέφτηκαν τον κ. Paul Rainsbury. Εδώ μοιράζονται μαζί μας την εμπειρία τους:
«Από τη στιγμή που είχα το ατύχημα στα σπορ, εδώ και 5 χρόνια, με αποτέλεσμα να αποκτήσω κάκωση στον νωτιαίο μυελό (Θ5), η γυναίκα μου κι εγώ προσπαθούσαμε να αποκτήσουμε οικογένεια. Έπειτα από κάποιες αποτυχημένες προσπάθειες απευθυνθήκαμε στη Μονάδα Γονιμότητας του Roding Hospital στο Essex. Θεωρούμε την αγωγή που μας προσφέρθηκε εξαιρετική. Το προσωπικό ήταν πολύ φιλικό και υποστηρικτικό, η ατμόσφαιρα πολύ χαλαρή, κι η τιμή λογική. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κ. Paul Rainsbury που έχει αφιερωθεί σε ζευγάρια όπως εμείς για την επίτευξη της επιθυμίας τους για οικογένεια. Η αγωγή ήταν πολύ καλή και τώρα πια έχουμε ένα πανέμορφο κοριτσάκι.»

Η ΑΝΔΡΙΚΗ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΕΠΕΙΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΝΜ

Υπάρχουν τέσσερεις βασικοί λόγοι που προκαλούν στειρότητα:
1. Η αδυναμία εκσπερμάτωσης.
2. Η παλίνδρομη εκσπερμάτωση – το σπέρμα αντί να ακολουθήσει τη συνήθη πορεία, μεταφέρεται στην κύστη. Το σπέρμα μπορεί να γίνει τότε μη αποτελεσματικό. Η γονιμότητα του σπέρματος σταδιακά μειώνεται, λόγω της οξύτητας των ούρων.
3. Οι όρχεις επηρεάζονται από την αλλαγή στο μηχανισμό θερμορύθμισης. Η αυξημένη θερμοκρασία στο όσχεο, λόγω της παρατεταμένης καθήλωσης στο αναπηρικό αμαξίδιο, έχουν καταστρεπτική επίδραση στο σπέρμα.
4. Οι χρόνιες λοιμώξεις του προστάτη κι η δημιουργία κυστών είναι πολύ συχνές στα άτομα με ΚΝΜ.

Μπορεί να παραχθεί σπέρμα στα άτομα που δεν έχουν την ικανότητα εκσπερμάτωσης;

Ο καθηγητής Brindley έχει συνεισφέρει τα μέγιστα στη μελέτη και κατανόηση της γονιμότητας στα άτομα με ΚΝΜ. Ανακάλυψε ότι το σπέρμα περίπου στα 2/3 των περιπτώσεων με πλήρη βλάβη νωτιαίου μυελού μπορεί να παραχθεί με τη βοήθεια μιας τεχνικής που ονομάζεται ηλεκτρο-εκσπερμάτωση.
Η νευρική οδός που ευθύνεται για την εκσπερμάτωση υποκινείται με ηλεκτρική διέγερση από ηλεκτρόδια που συνδέονται με καθετήρα που τοποθετείται στο ορθό έντερο. Πρόκειται για μια απλή διαδικασία και επιτυγχάνεται είτε με απλή νάρκωση είτε με γενική αναισθησία, η τελευταία απαιτείται μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις. Η ηλεκτρο-εκσπερμάτωση δεν συνεπάγεται απαραίτητα και στύση, όμως το σπέρμα παράγεται τις περισσότερες φορές. Στη συνέχεια, γίνεται η λήψη του σπέρματος, το οποίο χρησιμοποιείται για τη γονιμοποίηση των ωαρίων της γυναίκας.

Ποιες είναι οι επιπλοκές της ηλεκτρο-εκσπερμάτωσης;

Η πιο επικίνδυνη παρενέργεια είναι η αύξηση της πίεσης (αυτόνομη δυσρυφλέξια). Αυτή αναφέρεται μόνο σε βλάβες από τον Θ5 και πάνω. Η πίεση του αίματος συνήθως πέφτει με τη διακοπή της ηλεκτρικής διέγερσης. Άλλες παρενέργειες είναι η έξαψη στο πρόσωπο, η εφίδρωση, και οι έντονοι πονοκέφαλοι (αυτές οι επιπλοκές συνήθως οφείλονται στην εκτεταμένη αντανακλαστική αντίδραση του νευρικού συστήματος στο επίπεδο της βλάβης και κάτω από αυτό).

Το σπέρμα αυτό είναι φυσιολογικό;

Συνήθως το σπέρμα των ατόμων με ΚΝΜ είναι φτωχό σε ποιότητα και κινητικότητα. Οι συνεχείς ηλεκτρο-εκσπερματώσεις αυξάνουν το ποσοστό του ζωτικού σπέρματος. Αφού το συλλέξουμε, καταψύχεται για μελλοντική χρήση. Το σπέρμα που συλλέγεται μέσα σε διάστημα 6 μηνών από την κάκωση, μειώνει τους κινδύνους για τον ασθενή. Η παλίνδρομη εκσπερμάτωση πολλές φορές συμβαίνει κατά τη διαδικασία της ηλεκτρο-εκσπερμάτωσης, και το σπέρμα για να μην αποθηκευτεί στην κύστη, συλλέγεται με τη βοήθεια ενός ειδικού καθετήρα.

Υπάρχουν άλλοι τρόποι συλλογής σπέρματος;

Με την εφαρμογή ενός ισχυρού δονητή στη βάλανο (το μπροστινό μέρος του πέους) μπορεί να παραχθεί σπέρμα ακόμα και στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η εκσπερμάτωση με αυνανισμό. Η εκσπερμάτωση αυτή μοιάζει αρκετά με την φυσιολογική. Τα πλεονεκτήματα στην περίπτωση αυτή είναι ότι δεν απαιτείται η χρήση κάποιου αναισθητικού, και το παραγόμενο σπέρμα δεν κινδυνεύει από κάποια μόλυνση που προέρχεται από τα ούρα. Κάποιες παρενέργειες έχουν αναφερθεί (κυρίως σε υψηλές βλάβες) και είναι ίδιες με αυτές της ηλεκτρο-εκσπερμάτωσης, π.χ. αύξηση της πίεσης, πονοκέφαλοι, αλλά πιο έντονοι, κτλ. Υπάρχουν διάφορα τέτοια είδη δονητών (The Carman Deep Heat Massager, The Wahl Vibrator, κτλ.), όμως η διαδικασία αυτή δεν φαίνεται ότι έχει ουσιαστικά αποτελέσματα σε βλάβες από τον Ο1 και κάτω. Η ηλεκτρο-εκσπερμάτωση είναι πια πολύ διαδεδομένη στα άτομα με ΚΝΜ στην Αγγλία και αλλού.

ΤΕΧΝΗΤΗ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ

Ήδη πιο πάνω έχουμε αναφερθεί στη σύλληψη με τη μέθοδο της τεχνητής γονιμοποίησης. Στη συνέχεια, αναφερόμαστε περιληπτικά στη διαδικασία της μεθόδου αυτής.
Η τεχνητή γονιμοποίηση χρησιμοποιείται όταν ο άνδρας δεν μπορεί να γονιμοποιήσει τη γυναίκα με φυσιολογικό τρόπο, είτε επειδή δεν έχει επαρκή στύση ή εκσπερμάτωση, είτε γιατί δεν παράγεται ζωτικό σπέρμα, είτε λόγω της ηλεκτρο-εκσπερμάτωσης. Υπάρχουν δυο είδη τεχνητής γονιμοποίησης. Η τεχνητή γονιμοποίηση (ΤΓ) από τον ίδιο τον άνδρα ή από κάποιον δότη σπέρματος.
Μια ποσότητα σπέρματος από τον δότη ή τον ίδιο τον σύντροφο της γυναίκας τοποθετείται ψηλά στη μήτρα κατά την περίοδο των πιο γόνιμων ημερών. Αυτές μετρώνται με τη βοήθεια ενός ημερολογίου εμμηνόρροιας και με τη βοήθεια ενός διαγράμματος που καταγράφει τις αλλαγές στη θερμοκρασία στο σώμα της γυναίκας, οπότε και καθορίζεται η πιο κατάλληλη ημέρα. Η εξέταση των μεταβολών στον βλεννογόνο του τραχήλου είναι επίσης ένας άλλος τρόπος καθορισμού των γόνιμων ημερών. Η εισαγωγή του σπέρματος γίνεται με τη βοήθεια μιας σύριγγας, κι ένα πλαστικό πώμα βοηθά στη διατήρηση του σπέρματος μέσα στη μήτρα. Επίσης, μπορεί να μην χρησιμοποιηθεί και καθόλου εξοπλισμός. Η σύλληψη συνήθως επιτυγχάνεται έπειτα από μία έως έξι εγχύσεις, αλλά αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, που δεν έχουν ακόμα διερευνηθεί. Αν έπειτα από αρκετές προσπάθειες δεν υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα, ίσως χρειαστεί να εξεταστεί κι η γονιμότητα της γυναίκας.
Υπάρχουν πολλά ερωτήματα που αφορούν στην Τεχνητή Γονιμοποίηση, και σε αυτό το σημείο κρίνεται σκόπιμο να αναφερθούν.
Πού μπορώ να απευθυνθώ;
(όσον αφορά στο NHS του Ηνωμένου Βασιλείου)
Υπάρχει δυνατότητα λήψης σπέρματος τόσο από τον σύντροφο όσο και από κάποιον δότη, αν και το δεύτερο είναι λίγο πιο δύσκολο. Το Εθνικό ΣύστημαΥγείας διαθέτει λίστα κλινικών γονιμότητας και μπορεί να σας δώσει σχετικές διευθύνσεις και πληροφορίες. Παρόλα αυτά, δεν διαθέτουν όλες οι κλινικές τμήμα τεχνητής γονιμοποίησης, και προτείνουμε να ρωτήσετε πρώτα την τοπική κλινική ή νοσοκομείο για το αν διαθέτουν ή όχι αντίστοιχο τμήμα. Πολλές κλινικές δεν διαθέτουν τμήμα γονιμοποίησης από δότη σπέρματος.
Είναι νόμιμη;
Στη Βρετανία η τεχνητή γονιμοποίηση ακόμα και από δότη σπέρματος υπόκειται στην αρμοδιότητα του Συνδέσμου για την Ανθρώπινη Γονιμότητα και Εμβρυολογία, ο οποίος ελέγχει τη λειτουργία των μονάδων και καθορίζει το είδος των παρεχομένων υπηρεσιών.
Είναι ασφαλής;
Η εγκυμοσύνη που προέρχεται από τεχνητή γονιμοποίηση είναι η ίδια με οποιαδήποτε άλλη εγκυμοσύνη, και η υγεία του βρέφους δεδομένη. Φυσικά, κάθε εγκυμοσύνη διατρέχει κινδύνους και αυτοί αφορούν και την περίπτωση της τεχνητής γονιμοποίησης. Η συμβουλευτική κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πολύ χρήσιμη, εάν ο/η σύντροφος ανησυχεί σχετικά με αυτήν.
Μπορεί η διαδικασία να συμβεί κατ’ οίκον;
Πολλές γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να εκτελέσουν τη διαδικασία μόνες τους, με τη βοήθεια μιας σύριγγας και ενός μικρού πλαστικού δοχείου. Εάν ο άνδρας μπορεί να εκσπερματώσει αλλά δεν έχει επαρκή στύση ώστε να επιτευχθεί η σεξουαλική πράξη, τότε η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη. Πρακτικά είναι πολύ απλή. Η εκσπερμάτωση θα πρέπει να συμβεί σε ένα καθαρό μικρό ποτήρι ή πλαστικό δοχείο λίγο πριν την εισαγωγή του στη μήτρα. Φαίνεται ότι είναι προτιμότερο να διατηρείται το σπέρμα σε θερμοκρασία κάτω από τη θερμοκρασία του σώματος. Το σπέρμα αναρροφάται από την άκρη μιας σύριγγας, και στη συνέχεια εισάγεται μέσα στη μήτρα. Πριν τη διαδικασία αυτή, είναι πολύ χρήσιμο να γνωρίζουμε ό,τι αφορά στο σώμα, π.χ. την κατάλληλη ημέρα του μήνα που η γυναίκα είναι γόνιμη, καθώς και τη σωστή τοποθέτηση του σπέρματος στο στόμιο του τραχήλου.

Οι μικροχειρουργικές επεμβάσεις για τη λήψη σπέρματος από άτομα που έχουν υποστεί ΚΝΜ

Η τελευταία τεχνική που έχει αναπτυχθεί είναι γνωστή και ως αγγειακή αναρρόφηση. Αναπτύχθηκε από τον κ. Anthony Hirsh και περιλαμβάνει τη μικρό-χειρουργική αναρρόφηση του σπέρματος από τον σπερματικό πόρο, με τοπική αναισθησία. Γίνεται μια μικρή τομή στο δέρμα του όσχεου, έως ότου αποκαλυφθεί ο σπερματικός πόρος. Έπειτα, γίνεται μια τομή κατά μήκος του αγγείου, εισάγεται ένας πολύ λεπτός σωλήνας, και έτσι εξάγεται το σπέρμα. Κατόπιν, το σπέρμα αυτό χρησιμοποιείται στη διαδικασία της γονιμοποίησης ωαρίου, με τη μέθοδο του «σωλήνα». Η διαδικασία είναι σχετικά εύκολη, και διαρκεί περίπου μια ώρα. Το διάστημα αποθεραπείας είναι επίσης πολύ μικρό. Η μέθοδος αυτή μπορεί να εφαρμοστεί κυρίως σε άτομα που έχουν παρουσιάσει έντονα συμπτώματα δυσρυφλέξιας κατά την συλλογή του σπέρματός τους με τη μέθοδο της ηλεκτρο-εκσπερμάτωσης ή με τη χρήση δονητή.

ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΣΤΥΣΗΣ

Οι στύσεις δεν συνεπάγονται απαραίτητα και εκσπερμάτωση, αλλά οι πληροφορίες που ακολουθούν μπορεί να είναι πολύ χρήσιμες, διότι οι ερωτικοί σύντροφοι θα πρέπει να αποφασίσουν για τον τρόπο με τον όποιο θα βοηθήσουν την στυτική λειτουργία, καθώς κάποιοι από αυτούς τους τρόπους μπορεί να μην είναι αποδεκτοί από ορισμένους.

Ενέσεις στο πέος

Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει την εφαρμογή ένεσης με Prostaglandin στη βάση του πέους. Η ποσότητα της ένεσης θα πρέπει να εφαρμοστεί με τη μέθοδο της δοκιμής-σφάλματος με την επίβλεψη ειδικού, και στη συνέχεια η ένεση μπορεί να εφαρμοστεί από τον ίδιο τον ασθενή. Έπειτα από μερικά λεπτά, εάν η δόση είναι επαρκής, δημιουργείται στύση, που διαρκεί από 30 λεπτά μέχρι 4 ώρες, λόγω της ουσίας που χαλαρώνει τον λείο μυ, επιτρέποντας στο αίμα να διατρέξει όλο το σώμα του πέους. Η τεχνική αυτή παρουσιάζει προβλήματα, και τουλάχιστον στην αρχή θα πρέπει να εφαρμόζεται υπό την επιτήρηση ειδικού ιατρικού προσωπικού. Για παράδειγμα, εάν εφαρμοστεί μεγάλη ποσότητα Prostaglandin, τότε η στύση θα διαρκέσει ώρες, και μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον μηχανισμό στύσης του ατόμου. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να χορηγηθεί αντίδοτο με ένεση στη βάση του πέους. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της χρήσης του φαρμάκου δεν είναι ακόμα γνωστές. Επίσης, η εφαρμογή ενέσεων στην ίδια περιοχή μπορεί να προκαλέσει καταστροφές του ιστού. Επί του παρόντος, μόνο μια ένεση κάθε δεκαπενθήμερο επιτρέπεται. Για πιο πολλές πληροφορίες απευθυνθείτε στον γιατρό σας.

Βοηθητικές Συσκευές Στύσης

Active II
Το Active II αποτελείται από έναν πλαστικό κύλινδρο συνδεδεμένο από την μια πλευρά με μια αντλία που λειτουργεί με μπαταρία. Αφού τοποθετηθεί ένας πλαστικός δακτύλιος στον κύλινδρο, το ανοιχτό του μέρος τοποθετείται στο πέος και η αντλία τίθεται σε λειτουργία. Η αντλία εκκενώνει τον αέρα μέσα στον κύλινδρο και το πέος διογκώνεται μέσα στο κενό. Όταν το πέος έρθει σε στύση, ο λαστιχένιος δακτύλιος γλιστρά στη βάση του πέους και ο κύλινδρος αφαιρείται. Η στύση διατηρείται λόγω του δακτυλίου που σφίγγει τη βάση του πέους διακόπτοντας τη ροή του αίματος. Ο δακτύλιος θα πρέπει να αφαιρεθεί έπειτα από 30 λεπτά για να αποφευχθούν οι βλάβες στο πέος. Όταν το Active II χρησιμοποιείται σωστά, είναι απλό και ασφαλές. Αποτελεί εναλλακτική λύση για όσους θέλουν να έρχονται σε σεξουαλική επαφή σώμα με σώμα, αν και η μακρόχρονη χρήση δεν ενδείκνυται.

ErecAid
Το ErecAid λειτουργεί με την ίδια αρχή όπως και το Active II, με τον κύλινδρο να τοποθετείται πάνω στο πέος και με το δακτύλιο στο ανοικτό άκρο του. Η αντλία (χειροκίνητη) συνδέεται στον σωλήνα, ο οποίος με την σειρά του είναι συνδεδεμένος με τον κύλινδρο, κι η στύση επιτυγχάνεται αντλώντας τον αέρα από τον κύλινδρο. Όταν η στύση επιτευχθεί, ο δακτύλιος τραβιέται προς τα κάτω και στη βάση του πέους, επιβραδύνοντας την κυκλοφορία του αίματος. Όταν ο δακτύλιος αφαιρεθεί, το πέος επανέρχεται στη χαλαρή του κατάσταση. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για 30 λεπτά τη φορά. Στην τιμή συμπεριλαμβάνεται κι ένα βίντεο, καθώς και οδηγίες χρήσεως. Επίσης, μπορεί να συνταγογραφηθεί για τα άτομα με ΚΝΜ.

Προσθετικά Εμφυτεύματα Πέους
Υπάρχουν τρία είδη προσθετικών που διατίθενται στην αγορά. Όλα προϋποθέτουν την εισαγωγή με χειρουργική επέμβαση εμφυτευμάτων στο σώμα του πέους, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν την απαιτούμενη σκληρότητα που χρειάζεται για την επίτευξη της σεξουαλικής πράξης.
– Οι ημισυμπαγείς ράβδοι και τα ραβδοειδή ελάσματα, είναι μη διογκωτικά εμφυτεύματα. Εύκολα μπορούν να εισαχθούν, έχουν ελάχιστες παρενέργειες και δεν κοστίζουν ακριβά. Ωστόσο, το πέος παραμένει σε εμφανή στύση συνέχεια, οπότε αυτό αποτελεί ένα πρόβλημα.
– Η συσκευή Fully Inflatable Device είναι πιο περίπλοκη. Αποτελείται από δυο κυλινδρικά μπαλόνια που διογκώνονται και εμφυτεύονται με επέμβαση στο πέος, έναν μικρό μηχανισμό-αντλία που εισάγεται στο όσχεο, μια δεξαμενή υγρών που τοποθετείται είτε στην κοιλιακή χώρα είτε στο όσχεο, και οι απαιτούμενοι συνδετικοί σωλήνες. Όταν η συσκευή ενεργοποιείται, υγρά αντλούνται από την δεξαμενή στα κυλινδρικά μπαλόνια που διογκώνονται και σκληραίνουν. Για να απενεργοποιηθεί το σύστημα, υπάρχει μια βαλβίδα στον μηχανισμό-αντλία, η οποία όταν πιεστεί, τα υγρά επιστρέφουν στην δεξαμενή, οπότε το πέος χαλαρώνει. Η όλη διαδικασία μιμείται αρκετά τον φυσιολογικό μηχανισμό στύσης. Υπάρχει κίνδυνος βλάβης στον μηχανισμό της αντλίας ή διαρροών στην δεξαμενή, και τα κυλινδρικά μπαλόνια μπορεί να φράξουν ή να σπάσουν. Επίσης, μπορεί να δημιουργηθεί ουλώδης ιστός γύρω από την δεξαμενή, την αντλία ή τους κυλίνδρους, περιορίζοντας έτσι την λειτουργία τους. Η συσκευή είναι ακριβή, και αρκετά δύσκολα εμφυτεύεται.
– Η συσκευή Self – Contained Unit είναι μια νέα μορφή προσθετικού εμφυτεύματος, που περιλαμβάνει ολόκληρο τον μηχανισμό σε μια ενιαία ράβδο που τοποθετείται εξολοκλήρου μέσα στο πέος. Δεν υπάρχουν συνδέσεις, ή σωληνώσεις, που ενδεχομένως να υποστούν συστροφές ή διαρροές. Η συσκευή γίνεται άκαμπτη όταν το πέος καμφθεί ή συμπιεστεί. Το πέος χαλαρώνει και μαλακώνει όταν η συσκευή απενεργοποιηθεί. Αυτά τα προσθετικά εμφυτεύματα δεν αυξάνουν τη διάμετρο ή το μέγεθος του πέους, αλλά εφαρμόζονται μέσα σε αυτό, και απαιτείται ελάχιστα εξειδικευμένη επέμβαση για την εμφύτευση. Το κόστος είναι το ίδιο με ανάλογες συσκευές διόγκωσης.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΤΡΟΤΗΤΑΣ

Barry Cherryman, (Α6):
«Ήταν πολύ πιο δύσκολο από ό,τι περίμενα! Ο καθένας ονειρεύεται ότι αποκτά ένα μωρό που κοιμάται ή τρώει καλά, αλλά στην πραγματικότητα σπάνια συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ένιωθα ιδιαίτερη αμηχανία καθώς δεν μπορούσα να κάνω όσα κανονικά κάνει ένα φυσιολογικός πατέρας, όμως μαθαίνεις να αποδέχεσαι τους περιορισμούς σου και κάνεις ό,τι μπορείς για να αναθρέψεις το παιδί σου. Λόγω του ότι δεν εργάζομαι, περνώ πολλές ώρες με το παιδί στο σπίτι. Αυτό έχει ωφελήσει πολύ την κόρη μου, αφού μιλάει πολύ καλά και φαίνεται ιδιαίτερα έξυπνη, και επίσης, καθώς μεγαλώνει και καταφέρνω να κάνω αρκετά πράγματα γι’ αυτήν, ο δεσμός μας γίνεται πολύ πιο δυνατός. Δεν αξίζει τίποτα στον κόσμο από την αγκαλιά του ίδιου σου του παιδιού!»

Derek Stass (Α6/7):
«Λόγω του ότι ήμουν σε στενή επαφή με τις δυο ανιψιές και τους δυο ανιψιούς μου δεν έτρεφα αυταπάτες σχετικά με τον ρόλο του πατέρα κι οι προσδοκίες μου ήταν ρεαλιστικές. Καθώς ποτέ δεν είσαι προετοιμασμένος (είτε είσαι ανάπηρος είτε όχι) για τον χρόνο και την προσπάθεια που επενδύεις για τις ανάγκες μιας οικογένειας και για την γενική αλλαγή του τρόπου ζωής που η γέννηση ενός παιδιού επιφέρει, η ανταμοιβή είναι ανεκτίμητη. Εάν είχα την δυνατότητα να ξαναγεννηθώ, δεν θα δίσταζα και πάλι να κάνω τα ίδια πράγματα. Λόγω της κάκωσης στον Α6/7 και τις μειωμένες δεξιότητές μου, είχα αρκετές δυσκολίες και έντονη ανησυχία. Για παράδειγμα, ακόμα και το να σηκώσεις το μωρό από την κούνια του, χρειάζεται και τα δυο χέρια – το ένα για να υποστηρίξεις το κεφάλι και το άλλο για το σώμα. Μου ήταν ιδιαίτερα δύσκολο αυτό, καθώς χρησιμοποιούσα το ένα χέρι για να ισορροπήσω ενώ το σήκωνα με το άλλο. Αυτό το πρόβλημα παύει να υφίσταται όταν το μωρό μεγαλώνει – γύρω στους 18 μήνες -, καθώς μαθαίνει να σκαρφαλώνει ή να προσαρμόζει την στάση του όταν το σηκώνεις, και το χέρι που στηρίζει το κεφάλι δεν είναι πια απαραίτητο. Το να αλλάξω τις πάνες του μου ήταν πολύ δύσκολο, αν και τα κατάφερα όποτε κρίθηκε απαραίτητο. Βοηθά το να απασχολείς το παιδί με ένα παιχνίδι, καθώς η διαδικασία μπορεί να πάρει ώρα. Όταν γεννηθήκαν τα παιδιά μου αγόρασα ένα ηλεκτρικό αμαξίδιο για τους εξωτερικούς χώρους. Αυτό τελικά αποδείχθηκε ανεκτίμητο. Πριν αποκτήσω παιδιά δεν το είχα ούτε καν σαν σκέψη, καθώς μπορώ και οδηγώ και μεταφέρω μόνος μου το χειροκίνητο αμαξίδιο μου μέσα και έξω από αυτοκίνητο. Εάν είστε προετοιμασμένοι για σκληρή δουλειά κι έχετε την ικανότητα να αντιμετωπίζετε προβλήματα και δύσκολες καταστάσεις και δεν θέλετε να χουζουρεύετε μια ώρα παραπάνω στο κρεβάτι το πρωί, τότε σας προτείνω να προσπαθήσετε να αποκτήσετε ένα παιδί με οποιαδήποτε μέθοδο. Δεν θα το μετανιώσετε!»

Jim Moody (Α5 πλήρης):
«Το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορώ να παίξω μαζί της στο πάτωμα. Θα πρέπει να πάρουμε και το καρότσι του μωρού και το αμαξίδιο όταν βγούμε έξω με το αυτοκίνητο. Η γυναίκα μου δεν μπορεί πλέον να με σπρώξει αφού έχει το μωρό, οπότε αγόρασα ένα ηλεκτρικό αμαξίδιο. Για να είμαστε ρεαλιστές, το παιδί έχει πάντα την προτεραιότητα, έτσι, μπαίνει πρώτο το καρότσι της στο αυτοκίνητο και χρειάζεται από την μεριά σου να περιμένεις και να κάνεις προσπάθεια είτε είσαι άρρωστος είτε δεν αισθάνεσαι καλά. Είναι λίγο δύσκολα – πρέπει να φανείς δυνατός και με κατανόηση -, αλλά τελικά ανταμείβεσαι!»

Terence Panter (Θ5/6 πλήρης):
«Η χρήση ενός καροτσιού ήταν αρχικά δύσκολη – ο Nathaniel είχε συνηθίσει να κάθεται στα γόνατά μου. Το να τον βάλω στο κρεβάτι ή να του αλλάξω την πάνα, κτλ., μπορεί να γίνει με αδεξιότητα, αλλά πάντα τελικά βρίσκεται η λύση!»

Kim Watterton (Θ8 πλήρης):
«Τα βρέφη αποτελούν ένα σημαντικό πρόβλημα για τους χρήστες αμαξιδίων. Η διατήρηση μιας δυνατής σχέσης με την σύντροφο είναι πολύ σημαντική – καθώς οι χρήστες αμαξιδίων δεν μπορούν να συνεισφέρουν αρκετά στις φυσικές απαιτήσεις που χρειάζονται για την φροντίδα του μωρού και του σπιτιού. Τα πιο σημαντικά προβλήματα όμως είναι ψυχολογικά και συναισθηματικά. Υπάρχουν πολλά πράγματα που θα ήθελα να κάνω με τα παιδιά μου και δεν μπορώ λόγω της αναπηρίας μου. Ωστόσο, η θετική στάση που διατηρεί κάποιος για την ζωή είναι σημαντική, και επιτρέπει στον καθένα να ξεπερνάει τις δυσκολίες!»

Simon Lovatt (Α5/6 πλήρης):
«Μην δέχεστε το «όχι» ως απάντηση. Η ζωή δεν είναι εύκολη – είναι μάλλον μάταιη -, αλλά πάντα αμείβεσαι!»

Πηγή: Spinal Injuries Association (factsheets)

Απόδοση στα Ελληνικά:
Ζουρνατζίδης Παναγιώτης, Εργοθεραπευής
email: panos@disabled.gr

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Δραστήριοι και στα γεράματα

Λένε πως οι δραστηριότητες και οι ενασχολήσεις συχνά συνδέονται με τη μακροζωία και την ευτυχία. Στο άρθρο αυτό θα γνωρίσουμε τρεις ηλικιωμένους «ροδάτους», των οποίων η ζωή επιβεβαιώνει αυτόν τον …

Το πεπρωμένο είναι ανόητο

Ο Philippe Pozzo di Borgo, η ιστορία του οποίου γυρίστηκε ταινία (“Οι άθικτοι“), και ο Samuel Koch που έπαθε ατύχημα κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού reality (“Πάμε στοίχημα;”) στη Γερμανία, συζητούν για …

Κατακλίσεις του βαθέως ιστού (Συρίγγια)

Τα συρίγγια είναι ύπουλες κατακλίσεις που ταλαιπωρούν τους παραπληγικούς και τετραπληγικούς που δεν παρακολουθούν υπερβολικά σχολαστικά τις αλλαγές στο χρώμα του δέρματος. Διαβάστε ένα πληροφοριακό …

Η υπεύθυνη χρήση των αντιβιοτικών

Η κατάχρηση των αντιβιοτικών είναι μια κακή συνήθεια όλων των παραπληγικών και των τετραπληγικών σε όλο τον κόσμο. Δεν είναι εύκολο να σταματήσει αυτή η συνήθεια όμως αυτό το κείμενο είναι αρκετά …

Είμαστε αδέλφια

Η ιστορία του έγινε γωστή από την ταινία “Οι Άθικτοι”. Τώρα ο τετραπληγικός Philippe Pozzo di Borgo συζητώντας με την Elisabeth von Thadden, μιλάει για το πώς η ταινία άλλαξε τη ζωή του. Μιλάει για …

Δρόμος-μαρτύριο για 53χρονο τετραπληγικό

Μπορεί η εβδομάδα των Παθών του Κυρίου να τελείωσε, αλλά ο «Γολγοθάς» για τη Σοφία Νικολοπούλου και τον γιο της Γιώργο από το Χελιδόνι κρατά 22 ολόκληρα χρόνια, όσα χρόνια ο 53χρονος άνδρας βρίσκεται …

ΔεδΙΚΑίωται αλλά χάνει το σπίτι

Το ΙΚΑ κατάσχεσε το διαμέρισμα πρώην πρωταθλητή ποδηλασίας, που έμεινε τυφλός και τετραπληγικός έπειτα από τροχαίο ατύχημα, για νοσήλια ύψους 47.530 ευρώ. Ο Β. Κιουρκτσής δικαιώθηκε και στο Εφετείο …

Τα ρομπότ δίνουν ελπίδα σε παραπληγικούς

Ένα ρομπότ που θα λειτουργεί ως πρόσθετος εξωτερικός σκελετός δίνει ελπίδα σε άτομα με αναπηρία ότι θα ξαναπερπατήσουν. Οι έρευνες για το ρομπότ που ελέγχεται με τη σκέψη βρίσκονται σε προχωρημένο …

Η απόφαση του Φάνη Παπαδημητρίου για Κομοτηνή

Ένα άτομο με κινητικά προβλήματα, που έζησε στην Αθήνα βρήκε το δικό του παράδεισο στην Κομοτηνή, τον βρήκε στους ανθρώπους του συλλόγου Περπατώ, αλλά και στον Ραφαέλο και την Ασούντα, σε όλους αυτούς …