Οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι και πως αιφνιδιάζουν τους ασφαλισμένους και τους επιχειρηματίες. Στον ένα χρόνο λειτουργίας του περιοδικού ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ διαπιστώσαμε σειρά προβλημάτων που εμποδίζουν την εφαρμογή της ασφαλιστικής νομοθεσίας και ιδιαιτέρως των διατάξεων που αφορούν τους ανθρώπους με αναπηρίες.
Το κυριότερο πρόβλημα είναι η ύπαρξη κάποιων ερμηνευτικών εγκυκλίων οι οποίες διακινούνται υπηρεσιακά και δε γνωστοποιούνται ούτε στους ασφαλισμένους ούτε στους επιχειρηματίες πώλησης εξοπλισμού αποκατάστασης και αναπηρικών καθισμάτων.
Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις ασφαλισμένοι με αναπηρίες εμποδίζονται να χρησιμοποιήσουν αυτά που τα ασφαλιστικά ταμεία υποχρεούνται να τους παρέχουν:
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αιφνιδιασμού είναι το παράδειγμα κάποιου Αθηναίου με αναπηρία στον οποίο, όταν ζήτησε από το ΙΚΑ της περιοχής του να χρηματοδοτήσει την αγορά ηλεκτροκίνητου αναπηρικού καθίσματος, οι υπάλληλοι του Ιδρύματος εδήλωσαν πως το ΙΚΑ δε χρηματοδοτεί πλέον την αγορά ηλεκτροκίνητων αναπηρικών καθισμάτων. Είναι προφανές πως ή οι υπάλληλοι του Ιδρύματος αδυνατούν να κατανοήσουν την ασφαλιστική νομοθεσία ή οι συντάκτες των υπηρεσιακών ερμηνευτικών εγκυκλίων του ΙΚΑ είναι υπεράνω του νομοθέτη και της βουλής και αιφνιδιάζουν τους ασφαλισμένους με υπηρεσιακές εγκυκλίους, οι οποίες κρατούνται μυστικές από τους ασφαλισμένους.
Είναι πλέον βέβαιο πως οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι δε γνωστοποιούνται ούτε στους ασφαλισμένους ούτε στους επιχειρηματίες αποκατάστασης. Αυτό έχει εξακριβωθεί τόσο από συνεργάτη του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ όσο και από επιχειρηματίες πώλησης εξοπλισμού αποκατάστασης και αναπηρικών καθισμάτων.
Το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων του ΙΚΑ παραδέχτηκε τα προβλήματα που υπάρχουν στην επικοινωνία του πολίτη με το ΙΚΑ και τα άλλα ασφαλιστικά ταμεία και ζήτησε από το συνεργάτη του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ να υποβάλει γραπτώς αίτηση με την οποία να ζητά την έκδοση αναλυτικής ερμηνευτικής εγκυκλίου για οτιδήποτε αφορά τους ασφαλισμένους με αναπηρίες.
Κάτι τέτοιο όμως είναι αντιφατικό διότι το πρόβλημα δεν είναι η βελτίωση της ασφαλιστικής νομοθεσίας, αλλά η γνωστοποίηση της υπάρχουσας νομοθεσίας και των ερμηνευτικών εγκυκλίων στον κάθε ασφαλισμένο με αναπηρία και στους προμηθευτές των ασφαλιστικών ταμείων (δηλ. επιχειρήσεις). Το πρόβλημα δηλαδή είναι να γίνουν γνωστοί οι κανόνες του παιχνιδιού και στους τρεις παράγοντες που ενέχονται στην πολιτική των κοινωνικών ασφαλίσεων (ασφαλιστικό ταμείο, ασφαλισμένους, προμηθευτές).
Για να γίνει πιο απλό: όσο διάστημα οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι της ασφαλιστικής νομοθεσίας κρατούνται μυστικές από τον ασφαλισμένο ή διακινούνται σε περιορισμένο κύκλο επαγγελματιών, λ.χ. στους υπαλλήλους των ασφαλιστικών ταμείων, δεν μπορεί να επιτευχθεί βελτίωση της ασφαλιστικής νομοθεσίας, αφού το περιεχόμενό της παραμένει άγνωστο στον βασικό παράγοντα και υποκείμενο της πολιτικής των κοινωνικών ασφαλίσεων, που είναι ο ασφαλισμένος. Πιο απλά, για όσο διάστημα ο ασφαλισμένος δε γνωρίζει το περιεχόμενο των ερμηνευτικών εγκυκλίων, δεν μπορεί -είναι αδύνατο- να υποστηρίξει τον εαυτό του και να διαπραγματευτεί τις οικονομικές προϋποθέσεις της προμήθειας αναπηρικού καθίσματος.
Η ασφαλιστική νομοθεσία μπορεί να αλλάξει μόνο εάν τη γνωρίζουν οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι. Σε κάθε άλλη περίπτωση λ.χ. διακίνησης των ερμηνευτικών εγκυκλίων σε επίσης περιορισμένο κύκλο δηλ. περιοδικά, σωματεία κ.ο.κ. δημιουργεί νέα προβλήματα εξάρτησης του ασφαλισμένου από μηχανισμούς με τους οποίους ο ασφαλισμένος δεν υποχρεούται από το νόμο να συμβάλλεται.
Καταλήγουμε πως μόνη λύση είναι η ενημέρωση του ίδιου του ασφαλισμένου και δευτερευόντως του Τύπου και των μαζικών φορέων, διότι πολύ απλά ο άμεσα θιγόμενος είναι ο ασφαλισμένος και το πορτοφόλι του. Ταυτοχρόνως με τα συμφέροντα των ασφαλισμένων θίγονται και τα συμφέροντα των προμηθευτών των ασφαλιστικών ταμείων, δηλαδή των επιχειρήσεων πώλησης αναπηρικών καθισμάτων και εξοπλισμού αποκατάστασης.
Σε ότι αφορά τη σχέση των ασφαλιστικών ταμείων με τους προμηθευτές τους, υπάρχουν πολλά παραδείγματα που αποδεικνύουν πως τα ασφαλιστικά ταμεία είναι κακοί αγοραστές. Αρκεί να αναφέρουμε το παράδειγμα των υπαλλήλων κάποιου επαρχιακού ΙΚΑ οι οποίοι απροειδοποίητα υποχρέωσαν μία επιχείρηση να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση ότι τα επόμενα 3 χρόνια θα διαθέτει ανταλλακτικά για κάποιο αναπηρικό κάθισμα που πώλησε με χρηματοδότηση του Ιδρύματος.
Όλοι όσοι γνωρίζουν από εμπόριο μπορούν να αντιληφθούν ότι το ΙΚΑ εξαπάτησε και την επιχείρηση και τον ασφαλισμένο:
Η επιχείρηση εξαπατήθηκε διότι η τιμή την οποία προσέφερε στο ΙΚΑ αναφερόταν σε αναπηρικό κάθισμα μαζικής παραγωγής, χωρίς ανταλλακτικά και σέρβις. Σε κάθε άλλη περίπτωση η επιχείρηση θα είχε αρνηθεί να προχωρήσει στην πώληση, διότι από την αρχή το ΙΚΑ είχε ζητήσει προσφορές μόνο για αναπηρικό κάθισμα. Ωστόσο, η επιχείρηση ήταν αναγκασμένη να προχωρήσει στην πώληση του αναπηρικού καθίσματος, αφού γι’ αυτήν ήταν οικονομικά ασύμφορο να κρατήσει το αναπηρικό κάθισμα στην αποθήκη της. Είναι πλέον βέβαιο πως οι επιχειρήσεις, επειδή γνωρίζουν πως ενδέχεται να αιφνιδιαστούν, υπολογίζουν το κόστος του ενδεχόμενου αιφνιδιασμού στην τιμή που προσφέρουν στα ασφαλιστικά ταμεία. Χρειάζεται απλή λογική για να καταλάβει ακόμη και ο πιο ανύποπτος καταναλωτής με αναπηρία πως οι αντιφάσεις της ασφαλιστικής πολιτικής επιδρούν στην τελική τιμή πώλησης των βοηθημάτων.
Ο ασφαλισμένος επίσης εξαπατήθηκε διότι το ασφαλιστικό του ταμείο προτίμησε να του φορτώσει ένα κάθισμα που ούτε ο ίδιος ούτε το κατάστημα από το οποίο το προμηθεύτηκε, το θεωρούσαν κατάλληλο, αλλά κατέληξαν αναγκαστικά σ’ αυτό, επειδή το ΙΚΑ δεχόταν να χρηματοδοτήσει την αγορά του φθηνότερου αναπηρικού καθίσματος.
Αν όλη αυτή η ταλαιπωρία των ασφαλισμένων οφείλεται στην έλλειψη των οικονομικών πόρων για να υποστηριχτεί η ασφαλιστική πολιτική των παροχών σε είδος, τότε η λύση είναι επίσης απλή: Τα ασφαλιστικά ταμεία μπορούν να ιεραρχήσουν τους ασφαλιστικούς κινδύνους και κατά προτεραιότητα να προσαρμόσουν τους σχετικούς προϋπολογισμούς. Σ’ αυτήν τη περίπτωση είναι πλέον βέβαιο πως οι ασφαλισμένοι με αναπηρίες θα εξυπηρετηθούν.
Αν όμως η έκδοση των ερμηνευτικών εγκυκλίων γίνεται για να εξυπηρετηθούν σκοπιμότητες ρύθμισης των προϋπολογισμών των ασφαλιστικών ταμείων και των υποκαταστημάτων τους, τότε πράγματι πρόκειται για μία εμπνευσμένη πολιτική εξαπάτησης των απλοϊκά σκεπτόμενων πολιτών και των ασφαλισμένων με αναπηρίες. Σ’ αυτήν την περίπτωση η μόνη λύση είναι η ένσταση και η προσφυγή στους υπηρεσιακά και πολιτικά προϊστάμενους των ασφαλιστικών ταμείων.