Η Θεραπευτική Ιππασία αποτελεί ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό πρόγραμμα που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός ατόμου με κινητικά ελλείμματα στοχεύοντας στην βελτίωση της ποιότητας της ζωής του και χρησιμοποιώντας την κίνηση του αλόγου με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας του.
Ο βηματισμός του αλόγου προσφέρει ένα ακριβές, ρυθμικό και επαναλαμβανόμενο μοτίβο κίνησης παρόμοιο με την κίνηση της πυέλου του ανθρώπου. Ο αναβάτης-ασθενής ακολουθώντας τον εναλλασσόμενο ρυθμό του αλόγου, χαλαρώνει τους μύες του ώστε να ανταποκριθεί στην κίνηση του αλόγου. Με αυτόν τον τρόπο, εξασκούνται τόσο η ισορροπία όσο και οι ικανότητες συντονισμού ενώ ταυτόχρονα μειώνεται ο αρκετά αυξημένος μυϊκός τόνος.
Η θεραπευτική ιππασία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα κυρίως σε παθήσεις και διαταραχές του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ). Μελέτες αναφέρουν, πως η θεραπευτική ιππασία διεγείρει το αιθουσαίο σύστημα, βελτιώνοντας το νευρομυϊκό έλεγχο της κεφαλής και του αυχένα. Επιπλέον, αυτή η ρυθμική κίνηση σε συνδυασμό με την «ζεστασιά» του ίππου μειώνει την σπαστικότητα και προάγει τη χαλάρωση των μυών. Πλήθος μελετών απέδειξαν ότι κατά τη διάρκεια της θεραπείας πάνω στο άλογο απελευθερώνονται ενδορφίνες, οι οποίες επίσης μειώνουν τη σπαστικότητα.
Ο αναβάτης-ασθενής, όταν βρίσκεται πάνω στη ράχη του αλόγου, αφενός δέχεται παθητικά την τρισδιάστατη κίνηση του αλόγου στον χώρο και αφετέρου πραγματοποιεί ενεργητικά ειδικές φυσιοθεραπευτικές ασκήσεις από ποικίλες αρχικές θέσεις, ανάλογα με τους θεραπευτικούς στόχους που έχει θέσει ο φυσιοθεραπευτής (θέσεις: ιππαστί, πλάγιο κάθισμα, τετραποδική, γονυπετής, όρθια, ύπτια, πρηνής). Με αυτόν τον τρόπο η Θεραπευτική Ιππασία δίνει τη δυνατότητα σε έναν άνθρωπο με κινητικά ελλείμματα, να αποκτήσει εμπειρίες κίνησης που δεν παρέχονται από κάποια άλλη θεραπευτική μέθοδο. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η Θεραπευτική Ιππασία βελτιώνει την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση και περιορίζει τη διάσπαση προσοχής τόσο στα παιδιά με κινητικά προβλήματα όσο και στα παιδιά με νοητικά ελλείμματα.
Μελέτες αναφέρουν πως μία διεπιστημονική ομάδα που αποτελείται από εξειδικευμένους θεραπευτές όπως: (α) φυσικοθεραπευτές, (β) ειδικούς παιδαγωγούς, (γ) λογοθεραπευτές, (δ) εργοθεραπευτές, (ε) ψυχολόγους (στ) και ιατρούς προάγει και εξασφαλίζει τα καλύτερα αποτελέσματα στοχεύοντας στην ποιότητα της θεραπείας.
Συμπερασματικά, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ότι η άρτια καταρτισμένη θεραπευτική ομάδα θα μπορεί να εξασφαλίζει την πλήρωση όλων των προϋποθέσεων, όπως είναι η αξιολόγηση, το πρωτόκολλο θεραπείας, οι στόχοι θεραπείας και η επαναξιολόγηση, που απαιτούνται για τη βέλτιστη παροχή της θεραπείας. Οι ειδικοί θεραπευτές συνίσταται να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι στο να εκμεταλλεύονται αυτήν την ευεργετική κίνηση του αλόγου και παράλληλα να δημιουργούν μια σειρά χρήσιμων ερεθισμάτων μέσα από (α) τις ασκήσεις που εκτελούνται, (β) το περιβάλλον και (γ) την ίδια τη θεραπευτική ομάδα που συμμετέχει (κάθε παιδί ή ενήλικας που βρίσκεται πάνω στο άλογο συνοδεύεται απαραιτήτως από δύο ή τρεις εκπαιδευτές-θεραπευτές).
Οι ενήλικες και τα παιδιά που συμμετέχουν σε πρόγραμμα θεραπευτικής ιππασίας, λόγω του χώρου (αρένας) και του μέσου (άλογο) που χρησιμοποιούνται, δεν αντιμετωπίζουν τις συνεδρίες σαν θεραπεία, παρόλο που η ιππασία είναι μια έντονη θεραπευτική δραστηριότητα. Λόγω αυτής της ευχάριστης διάστασης, οι θεραπείες είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, διότι εκτός από ένα εξαιρετικό μέσο αποκατάστασης, η ίδια η διαδικασία της ιπποθεραπείας αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο τόσο για τους ενήλικές όσο και για τα παιδιά.
Αθανασία Λαΐου
Επιστημονική Υπεύθυνη Ε.Ε.Θ.Ι.Ι.Ε Εκάλης
Φυσικοθεραπεύτρια Παίδων, MSc
Instructor of TR & Hippotherapy
http://hippotherapy.gr