Σύνταξη Αναπηρίας
Για να χορηγηθεί σύνταξη λόγω αναπηρίας σε ασφαλισμένο του ΙΚΑ θα πρέπει αυτός:
1. Να μην παίρνει σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από το Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή από άλλο ασφαλιστικό Οργανισμό κύριας ασφάλισης (πλην ΟΓΑ).
2. Να έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση του ΙΚΑ τον απαιτούμενο από το Νόμο αριθμό ενσήμων, ανάλογο με την ηλικία και την κατηγορία της αναπηρίας (κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας).
3. Να έχει συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας (50% και άνω).
Ο ασφαλισμένος καταθέτει την αίτηση μαζί με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, στο αρμόδιο Τμήμα ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ του ΙΚΑ της περιοχής του. Για τους ασφαλισμένους που ζητούν για πρώτη φορά σύνταξη αναπηρίας, ο συνταξιοδοτικός φάκελος διαβιβάζεται από το Τμήμα Απονομής Συντάξεων στη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ (ΓΙΕΣΑ), μια νεοσύστατη Υπηρεσία η οποία υπάγεται στο 3ο Νοσοκομείο Βραχείας Νοσηλείας του ΙΚΑ και εδρεύει στην Αθήνα, οδός Χαλκοκονδύλη αριθ. 1 στην Πλατεία Κάνιγγος, τηλ. 210-3826561 και 210-3817327. Για την υπόλοιπη Ελλάδα ισχύει η σημερινή διαδικασία.
Στην υπηρεσία αυτή, προσέρχεται ο ασφαλισμένος, μετά από τηλεφωνικό ραντεβού και εξετάζεται από γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων προσκομίζοντας όλα τα ιατρικά στοιχεία (γνωματεύσεις ιατρών, πορίσματα εργαστηριακών εξετάσεων κ.λ.π.) που έχει στη διάθεσή του και υποβάλλεται, εάν χρειαστεί, σε νέες ιατρικές εξετάσεις.
Βάσει των παραπάνω δημιουργείται ο ιατρικός φάκελος, ο οποίος αφού ενσωματωθεί με τον ασφαλιστικό φάκελο, διαβιβάζεται στις Υγειονομικές Επιτροπές. Ο ασφαλισμένος καλείται από τη Γραμματεία των Υγειονομικών Επιτροπών (με γραπτή πρόσκληση) και καθορίζεται η μέρα εξέτασής του από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή.
Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι πάσχουν από βαριά αναπηρία, (σχετικός πίνακας ασθενειών υπάρχει σε όλες τις Υγειονομικές Επιτροπές) και δεν μπορούν να μετακινηθούν προς εξέταση στην Υγειονομική Επιτροπή, εξετάζονται κατ’ οίκον.
Ο ενδιαφερόμενος καταθέτει στην αρμόδια Υπηρεσία του ΙΚΑ γνωμάτευση γιατρού – θεραπευτή ΙΚΑ, ή εάν διαμένει σε περιοχή που δεν υπηρετεί γιατρός του ΙΚΑ, καταθέτει γνωμάτευση γιατρού του ΕΣΥ, στην οποία αναφέρεται ότι λόγω της πολύ βαριάς κατάστασης της υγείας του, δεν είναι δυνατή η μετακίνησή του προς εξέταση στην Υγειονομική Επιτροπή.
Βαθμίδες Αναπηρίας
Α) Μερική αναπηρία, όπου το ποσοστό αναπηρίας κυμαίνεται από 50% έως 66%.
Β) Συνήθης αναπηρία, όπου το ποσοστό αναπηρίας κυμαίνεται από 67% έως 79%.
Γ) Πλήρης αναπηρία, όπου το ποσοστό αναπηρίας κυμαίνεται από 80% και άνω.
Επίδομα Απόλυτης Αναπηρίας
Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας και θανάτου, οι οποίοι δε δύνανται να αυτοεξυπηρετούνται, δηλαδή δεν μπορούν να επιτελούν τις στοιχειώδεις ανάγκες τους χωρίς τη βοήθεια άλλου προσώπου, δικαιούνται το επίδομα απόλυτης αναπηρίας, το οποίο είναι ίσο με το 50% του βασικού ποσού της σύνταξης.
Κατ’ εξαίρεση, το παραπάνω επίδομα χορηγείται και στους συνταξιούχους λόγω γήρατος, εφόσον έχουν χάσει τελείως την όρασή τους. Η διαπίστωση εάν ο ανάπηρος βρίσκεται διαρκώς σε κατάσταση που απαιτεί συμπαράσταση άλλου προσώπου, ανήκει αποκλειστικά στην αρμοδιότητα της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής Αναπηρίας.
Ο ενδιαφερόμενος καταθέτει σχετική αίτηση στο ΙΚΑ της περιοχής του, η οποία διαβιβάζεται υπηρεσιακά στην αρμόδια Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή Αναπηρίας. Εάν δεν είναι δυνατή η μετακίνησή του για εξέταση στην αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή, ισχύει η διαδικασία που αναφέρεται στο παραπάνω κεφάλαιο «εξέταση περιστατικών αναπηρίας κατ’ οίκον».
Επίδομα παραπληγίας
Το επίδομα αυτό χορηγείται σε όσους έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και πάσχουν από παραπληγία – τετραπληγία, παραπάρεση – τετραπάρεση.
Αφορά δε:
1. Ασφαλισμένους
2. Έμμεσα ασφαλισμένους
3. Συνταξιούχους αναπηρίας – γήρατος – θανάτου
4. Μέλη οικογένειας των συνταξιούχων
Προϋποθέσεις
Να έχουν πραγματοποιήσει 350 τουλάχιστον ημέρες εργασίας τα τέσσερα τελευταία χρόνια, τα αμέσως προηγούμενα εκείνου που κατέστησαν ανίκανοι, από τις οποίες 50 τουλάχιστον το προηγούμενο έτος ή το προηγούμενο 15μηνο.
Να έχουν 1.000 τουλάχιστον ημέρες εργασίας οποτεδήποτε.
Και σ’ αυτή την περίπτωση, η διαπίστωση της παραπληγίας – τετραπληγίας, παραπάρεσης – τετραπάρεσης, γίνεται αποκλειστικά από την αρμόδια Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή Αναπηρίας, η οποία εκδίδει σχετική γνωμάτευση, κατά της οποίας επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής στην αρμόδια Δευτεροβάθμια Υγειονομική Επιτροπή, είτε από τον ενδιαφερόμενο, είτε από το αρμόδιο ασφαλιστικό όργανο.
Ο ενδιαφερόμενος καταθέτει σχετική αίτηση στο ΙΚΑ της περιοχής του, η οποία διαβιβάζεται υπηρεσιακά στην αρμόδια Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή Αναπηρίας. Εάν δεν είναι δυνατή η μετακίνησή του για εξέταση στην αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή, ισχύει η διαδικασία που αναφέρεται στο παραπάνω κεφάλαιο «εξέταση περιστατικών αναπηρίας κατ’ οίκον».
Αναπηρία με διάρκεια επ’ αόριστον στους βαριά αναπήρους ασφαλισμένους
Οι συντάξεις αναπηρίας είναι προσωρινές και ο συνταξιούχος αναπηρίας υποβάλλεται κατά τακτά χρονικά διαστήματα σε επανεξέταση από την αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή, για παράταση της σύνταξης. Κατ’ εξαίρεση, οι Υγειονομικές Επιτροπές δύνανται να κρίνουν επ’ αόριστον περιστατικά βαριά αναπήρων ασφαλισμένων, με την προϋπόθεση ότι έχουν εξετασθεί από την Υγειονομική Επιτροπή δύο (2) τουλάχιστον φορές με διάρκεια αναπηρίας 2 χρόνια κάθε φορά, δηλαδή συνολικά 4 χρόνια.