O Ντάρεκ Φιντίκα είναι πιθανότατα ο πρώτος άνθρωπος στα ιατρικά χρονικά που κατάφερε να περπατήσει έπειτα από πλήρη ρήξη του νωτιαίου μυελού.
Ο 38χρονος Φιντίκα, πρώην πυροσβέστης, έμεινε παράλυτος από τη μέση και κάτω πριν από τέσσερα χρόνια, όταν δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι από τον πρώην σύζυγο της συντρόφου του. Ο νωτιαίος μυελός στη σπονδυλική στήλη του αποκόπηκε σχεδόν τελείως στο ύψος του στήθους.
Υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση κυττάρων από τη μύτη, ένα «πρωτοποριακό» και «ιστορικό» επίτευγμα κατά της παράλυσης.
Ο 38χρονος Φιντίκα, πρώην πυροσβέστης, έμεινε παράλυτος από τη μέση και κάτω πριν από τέσσερα χρόνια, όταν δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι από τον πρώην σύζυγο της συντρόφου του. Ο νωτιαίος μυελός στη σπονδυλική στήλη του αποκόπηκε σχεδόν τελείως στο ύψος του στήθους.
Τα κύτταρα που απομονώθηκαν από τη ρινική κοιλότητα του ασθενή πιστεύεται ότι λειτούργησαν ως γέφυρα για την επανασύνδεση των κομμένων νευρικών κυττάρων –κάτι που θεωρούνταν αδύνατο στις περιπτώσεις πλήρους ρήξης του νωτιαίου μυελού.
Δύο χρόνια μετά την πρωτοποριακή επέμβαση, και έπειτα από εντατική φυσιοθεραπεία, ο Φιντίκα μπορεί σήμερα να περπατά με τη βοήθεια «πι» και να οδηγεί αυτοκίνητο.. Έχει ανακτήσει επίσης ένα μέρος της σεξουαλικής λειτουργικότητας του και έχει αίσθηση της ουροδόχου κύστης.
Ο Ντάρεκ Φιντίκα έχει κάθε λόγο να χαμογελά (Πηγή: BBC)
Η περίπτωση του παρουσιάζεται στην επιθεώρηση Cell Transplantation.
Η νέα προσέγγιση «ανοίγει μια πόρτα που μέχρι σήμερα παρέμενε κλειστή. Πιστεύω ότι πρόκειται για ιστορική εξέλιξη» δήλωσε στους Times ο Τζέφρι Ράισμαν, καθηγητής του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου και βασικός εμπνευστής της νέας τεχνικής.
Η επιτυχία «ήταν πιο εντυπωσιακή και από την άφιξη του ανθρώπου στη Σελήνη» ισχυρίστηκε ο καθηγητής στο BBC, το οποίο παρακολούθησε την ιστορία του Φιντίκα και την παρουσιάζει το βράδυ της Τρίτης στην εκπομπή Panorama.
Η μεταμόσχευση πραγματοποιήθηκε από τον Δρ Πάβελ Ταμπάκοφ, νευροχειρουργό του Πανεπιστημίου του Βρότσλαβ στη νοτιοδυτική Πολωνία, σε συνεργασία με την ομάδα του Δρ Ράισμαν.
O Δρ Τζέφρι Ράισμαν του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου (Πηγή: BBC)
Ο Ταμπάκοφ είχε προηγουμένως δοκιμάσει την τεχνική σε τρεις άλλους ασθενείς, οι οποίοι δεν βελτιώθηκαν, έδειξαν όμως ότι η μέθοδος είναι ασφαλής. Ο Δρ Ράισμαν τόνισε ότι η μεταμόσχευση θα πρέπει τώρα να δοκιμαστεί σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της. Οι δοκιμές θα συνεχιστούν τώρα σε τρεις με δέκα ασθενείς, ανάλογα με τα κονδύλια που θα εξασφαλίσουν οι ερευνητές.
Πολλές προσπάθειες της λεγόμενης αναγεννητικής ιατρικής εστιάζονται σήμερα στα βλαστοκύτταρα, ωστόσο η νέα μέθοδος αξιοποιεί ώριμα κύτταρα της ρινικής κοιλότητας που ονομάζονται OEC και καλύπτουν τα οσφρητικά νεύρα.
Τα οσφρητικά νεύρα έχουν διάρκεια ζωής γύρω στις 30 μέρες και ανανεώνονται συνεχώς. Τα κύτταρα OEC ουσιαστικά δημιουργούν ένα μονοπάτι κατά μήκος του οποίου αναπτύσσονται τα νέα νεύρα για να φτάσουν μέχρι τους οσφρητικούς βολβούς του εγκεφάλου.
O νευροχειρουργός Δρ Πάβελ Ταμπάκοφ (Πηγή: BBC)
Φαίνεται ότι τα OEC λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο όταν μεταφερθούν στη σπονδυλική στήλη.
Σε πρώτη φάση, οι γιατροί αφαίρεσαν έναν από τους δύο οσφρητικούς βολβούς του Φιντίκα και απομόνωσαν τα πολύτιμα κύτταρα προκειμένου να τα καλλιεργήσουν στο εργαστήριο.
Δύο εβδομάδες αργότερα, τα OEC διοχετεύτηκαν με μικροενέσεις στην κατεστραμμένη περιοχή του νωτιαίου μυελού. Παράλληλα, οι γιατροί μεταμόσχευσαν λωρίδες νευρικού ιστού από τον αστράγαλο, προκειμένου να κλείσουν ένα κενό μήκους 8 χιλιοστών στην αριστερή πλευρά του νωτιαίου μυελού.
Λίγους μήνες μετά την επέμβαση, ο ασθενής άρχισε να νιώθει το αριστερό πόδι του και παρατήρησε ότι οι μύες του μηρού είχαν αρχίσει να αναπτύσσονται. Ήταν ένα απίστευτο αίσθημα, δυσκολεύομαι να το περιγράψω» λέει ο Φιντίκα.
Δύο χρόνια μετά την επέμβαση, ο πρώην πυροσβέστης συνεχίζει να βελτιώνεται. Συνεχίζει όμως την εντατική φυσιοθεραπεία, πέντε ώρες την ημέρα, πέντε μέρες την εβδομάδα.
Οι γιατροί ελπίζουν τώρα ότι ο Φιντίκα ανοίγει το δρόμο και για άλλους ασθενείς που θεωρούνται καταδικασμένοι.
Newsroom ΔΟΛ