Εξέταση Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΑΜΕΑ) από τις Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές Αναπηρίας του ΙΚΑ.
1. Σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν. 2643/98, κάποιο άτομο χαρακτηρίζεται ως ΑΜΕΑ, εφόσον εξεταστεί από τις Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές Αναπηρίας του ΙΚΑ και χορηγηθεί γνωμάτευση, στην οποία προσδιορίζεται η χρόνια σωματική ή πνευματική ή ψυχική πάθηση, καθώς και το ποσοστό αναπηρίας το οποίο πρέπει να είναι 50% και άνω.
2. Παράλληλα, με βάση το ίδιο άρθρο του Ν. 2643/98, προβλέπεται η εξέταση από τις Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές Αναπηρίας του ΙΚΑ τέκνων, αδελφών και συζύγων των ενδιαφερομένων για διορισμό ατόμων. Τα συγγενικά αυτά άτομα, για να χαρακτηρισθούν ως έχοντα ειδικές ανάγκες, πρέπει να έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και στη σχετική γνωμάτευση να αναφέρεται οπωσδήποτε ο όρος «ανίκανος για εργασία ισοβίως».
Η γνωμάτευση χρησιμεύει στον ενδιαφερόμενο διότι μπορεί να την καταθέσει στον ΟΑΕΔ για διορισμό σε διάφορες θέσεις εργασίας στο Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα.
Αρμόδια Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή για την εξέταση των ενδιαφερομένων ατόμων είναι η κοντινότερη του τόπου κατοικίας του.
Ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να εξετασθεί απ’ αυτή, καταθέτει στη γραμματεία της αρμόδιας Μονάδας ΙΚΑ αίτηση με την οποία ζητά την εξέταση από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή και προσκομίζει αστυνομική ταυτότητα και βιβλιάριο ασθενείας.
Διευκρινίζεται ότι, από τις Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές Αναπηρίας του ΙΚΑ, εξετάζονται όλοι οι ενδιαφερόμενοι, είτε είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, είτε σε άλλο ασφαλιστικό ταμείο, είτε είναι ανασφάλιστοι.
Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές Επιτροπές Αναπηρίας για την εξέταση ΑΜΕΑ λειτουργούν σε όλες σχεδόν τις τοπικές μονάδες του ΙΚΑ, σε όλη την Ελλάδα.
Οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο και τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα, όπως και στον Ιδιωτικό Τομέα που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις, ώστε να χαρακτηρισθούν ως άτομα με ειδικές ανάγκες, μπορούν να εξεταστούν από τις ίδιες Πρωτοβάθμιες Υγειονομικές επιτροπές, προκειμένου να δικαιούνται επαύξηση της ετήσιας κανονικής αδείας τους κατά έξι (6) εργάσιμες μέρες.
Η Κοινωνική Μέριμνα του ΙΚΑ επεκτείνεται όμως με ιδιαίτερη ευαισθησία και στα παιδιά των ασφαλισμένων του που έχουν ειδικές ανάγκες και διαθέτουν ειδικές ικανότητες. Η φροντίδα αυτή καλύπτει πολλούς επιμέρους τομείς:
1. Φοίτηση παιδιών ασφαλισμένων με ειδικές ανάγκες σε ειδικά Σχολεία – Ιδρύματα με τη χορήγηση από το ΙΚΑ ειδικού νοσηλείου – τροφείου. Ορισμένα ειδικά σχολεία επεκτείνουν την ειδική φοίτηση – εκπαίδευση και πέραν του 18ου έτους της ηλικίας των παιδιών, όπου θεωρείται προεπαγγελματική ειδική εκπαίδευση. Το ΙΚΑ, με απόφαση του Δ.Σ. έχει καταργήσει το όριο ηλικίας για τη φοίτηση στα ειδικά παιδιά και καλύπτει και σε αυτά την περίθαλψή τους.
2. Χορήγηση Πράξεων Θεραπείας για τα έμμεσα ασφαλισμένα άτομα με ειδικές ανάγκες (φυσιοθεραπείες, λογοθεραπείες, εργοθεραπείες κλπ).
3. Στο ΙΚΑ, υπηρετούν σε Μονάδες Υγείας της Αθήνας και της Περιφέρειας, κοινωνικοί λειτουργοί στα Γραφεία Κοινωνικής Μέριμνας, οι οποίοι παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες προς τους ασφαλισμένους και τα μέλη των οικογενειών τους, καθώς και σε όλες τις κοινωνικές ομάδες ασφαλισμένων με προβλήματα όπως αναπήρους, ηλικιωμένους, χρόνιους πάσχοντες, ψυχικά ασθενείς κλπ και παρέχουν υπηρεσίες ενημερωτικού, συμβουλευτικού και επιβοηθητικού χαρακτήρα.
4. Στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα λειτουργούν αντίστοιχα Κέντρα Παιδοψυχικής Υγιεινής που παρέχουν διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία σε θέματα ψυχικής υγείας για τα παιδιά και τους εφήβους ασφαλισμένων, αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών, μέριμνα, θεραπεία και εξειδικευμένη ψυχοθεραπευτική εργασία σε ατομικό και οικογενειακό επίπεδο. Επίσης, παρέχεται διαγνωστική εργασία βάσει ψυχομετρικών και προβολικών δοκιμασιών (tests), καθώς και παροχή κάθε μορφής ειδικής θεραπευτικής αγωγής (ειδική διαπαιδαγώγηση, εργοθεραπεία, λογοθεραπεία), στα παιδιά ασφαλισμένων με ψυχολογικά και νοητικά προβλήματα.
5. Επίσης, το ΙΚΑ, καλύπτει την περίθαλψη παιδιών ασφαλισμένων με βαριές σωματικές και ψυχικές αναπηρίες σε ειδικά Ιδρύματα δημόσια και ιδιωτικά, με χορήγηση ειδικού χρηματικού νοσηλείου.
Δικαιούχοι της δαπάνης του νοσηλείου – τροφείου είναι έμμεσα ασφαλισμένα στο ΙΚΑ άτομα με ειδικές ανάγκες, παιδιά ασφαλισμένων (Ν.861/79), και επίσης όσα παιδιά γίνονται συνταξιούχοι λόγω θανάτου του άμεσα ασφαλισμένου.
Αρμόδια Υγειονομικά Όργανα για την κρίση των παραπάνω περιστατικών είναι:
α) Το Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής ΙΚΑ Αθήνας, οδός Αραχόβης 17 και Ιπποκράτους τηλ. 210-3604919, 210-3604929, 210-3604972
β) Το Κέντρο Παιδοψυχικής Υγιεινής ΙΚΑ Θεσσαλονίκης, οδός Πολυτεχνείου 1, τηλ. 2310-521800, 2310-556583
γ) Το Ιατρείο Παιδοψυχικής Υγιεινής ΙΚΑ Πάτρας, οδός Γούναρη και Κορίνθου 331, τηλ. 2610-316069
δ) Για τα υπόλοιπα περιστατικά που δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των παραπάνω κέντρων, αρμόδιες ορίζονται οι κατά τόπους Υγειονομικές Επιτροπές ανικανότητας της Μονάδας Υγείας ΙΚΑ, της περιοχής του ασφαλισμένου, κατόπιν παραπομπής των περιστατικών από ιατρό ΙΚΑ της αντίστοιχης με την πάθηση ειδικότητας. Ευνόητο είναι ότι, για τα Ιδρύματα με τα οποία είναι συμβεβλημένο το ΙΚΑ, αρμόδια Υγειονομική Επιτροπή για την έγκριση του νοσηλείου – τροφείου, είναι εκείνη της Μονάδας Υγείας ΙΚΑ που έχει υπογράψει σχετική σύμβαση.