ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ εμπόδια πρόσβασης των Ατόμων με Αναπηρίες (ΑμεΑ) στο internet είναι βέβαιο ότι μπορούν να εξαλειφθούν από τους σχεδιαστές ιστοσελίδων, με γνώση και συστηματική εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών, αλλά και έργων εκ μέρους της Κοινωνίας της Πληροφορίας. Έτσι, οφέλη θα αποκομίσουν καταρχήν τα ίδια τα ΑμεΑ, αλλά και οι επιχειρηματίες των ηλεκτρονικών καταστημάτων.
Σχεδόν όλες οι ιστοσελίδες στο διαδίκτυο είναι σχεδιασμένες, δυστυχώς, μόνο για χρήστες χωρίς προβλήματα ακοής, όρασης, κινητικά κλπ., αγνοώντας τα πολυάριθμα άτομα που δεν ανταποκρίνονται στο «μέσο» πρότυπο χρήστη.
Ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό 10% του πληθυσμού -που είναι άτομα με αναπηρία και που αποτελούν εν δυνάμει πελάτες και καταναλωτές των προϊόντων και των υπηρεσιών του- και τηρώντας τις τεχνικές προδιαγραφές που έχουν τεθεί, οφείλει να καταστήσει τις ιστοσελίδες του (online shops κ.ά.) προσβάσιμες σε όλους, συμμετέχοντας έτσι σε μια συνολικότερη προσπάθεια εξίσωσης των δικαιωμάτων και ισότιμης συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία.
Κοινωνική ένταξη
Η ισότιμη πρόσβαση στην πληροφορία των ατόμων με αναπηρία -σύμφωνα και με τον Πρότυπο Κανόνα 5 του ΟΗΕ, που η Βουλή των Ελλήνων υιοθέτησε με το ν. 2430/96, αλλά και το άρθρο 5Α παρ. 2 του Συντάγματος της Ελλάδας- αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κοινωνία της Πληροφορίας επηρεάζει, πλέον, σε σημαντικό βαθμό τη φύση και την εικόνα της κοινωνίας, της οικονομίας και της καθημερινής μας ζωής. Ειδικά για τα άτομα με αναπηρία, ο τρόπος σχεδιασμού των web sites μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ κοινωνικής ένταξης και κοινωνικού αποκλεισμού.
Το ζητούμενο είναι οι κατασκευαστές των ιστοσελίδων να λαμβάνουν υπόψη, κατά το σχεδιασμό ενός προϊόντος, ότι τα άτομα με αναπηρία αποτελούν μια ανομοιογενή ομάδα πληθυσμού και οι ανάγκες τους διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγορία και τη βαρύτητα της αναπηρίας (αισθητηριακές αναπηρίες, κινητικές αναπηρίες κλπ.). Για το λόγο αυτό, η ενεργός συμμετοχή του ανάπηρου χρήστη κατά την τεχνική έρευνα είναι απαραίτητη, προκειμένου να διασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Διεύρυνση αγοράς
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα ηλεκτρονικά καταστήματα, υπάρχουν αρκετές διαφοροποιήσεις, γιατί σ’ αυτά περιλαμβάνονται φόρμες που πρέπει να συμπληρωθούν από το χρήστη. Εκεί παρέχεται συγκεκριμένη τεχνοτροπία για την ανάπτυξη αυτών των πραγμάτων. Ένα από τα σημαντικά προβλήματα είναι ότι μέσω internet διακινούνται ευαίσθητες πληροφορίες (π.χ. αν κάποιος που βλέπει, παίρνει μία φορά το ρίσκο να δώσει τον αριθμό της πιστωτικής του κάρτας, σε ένα τυφλό άτομο το ρίσκο αυτό πολλαπλασιάζεται), συνεπώς πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των ατόμων αυτών.
Είναι δεδομένο ότι ένας επιχειρηματίας έχει κέρδος όταν διευρύνει την αγορά του, επομένως, το να έχει στην εν δυνάμει πελατεία του τόσες χιλιάδες ανθρώπους -που είναι οι ανάπηροι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα- είναι φυσικά θετικό. Επιπλέον, αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένη κοστολόγηση, πέρα από κάποιες προσπάθειες που γίνονται σήμερα και κάποιες τιμές που υπάρχουν στο Δίκτυο, το να γίνει προσβάσιμο ένα site τη στιγμή της κατασκευής του, δεν έχει σχεδόν κανένα επιπλέον κόστος. Αντίθετα, ένα υπάρχον site, που δεν είναι προσβάσιμο, για να γίνει προσβάσιμο πρέπει να κατασκευαστεί σχεδόν από την αρχή, επομένως το κόστος του περίπου διπλασιάζεται.
Και πολιτικό ζήτημα
Η πρόσβαση στην Κοινωνία της Πληροφορίας και ειδικότερα στις ιστοσελίδες του διαδικτύου είναι ένα ζήτημα όχι μόνο τεχνολογικό, αλλά, ασφαλώς, και ένα ζήτημα με πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις. Η Κοινωνία της Πληροφορίας έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών, ταυτόχρονα, όμως, εγκυμονεί τον κίνδυνο δημιουργίας νέων μορφών κοινωνικού αποκλεισμού.
Οι τεχνολογικές εξελίξεις μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ανεξαρτησία, κινητικότητα και αποδοτικότητα, αλλά με την άνιση προσφορά πρόσβασης και εξυπηρέτησης δημιουργούν διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία.
Κατευθυντήριες γραμμές
Τα περισσότερα εμπόδια πρόσβασης στο internet είναι βέβαιο ότι μπορούν να υπερκεραστούν από τους σχεδιαστές ιστοσελίδων, με γνώση και συστηματική εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών που έχουν αναπτυχθεί (World Wide Web Consortium – W3C και Web Accessibility Initiative – WAI).
Επιπλέον, ο οικουμενικός σχεδιασμός αντανακλά μια βαθύτερη κοινωνική αντίληψη, ενώ ταυτόχρονα πληροί την εμπορική επιταγή της φροντίδας για την ευρύτερη δυνατή αγορά, δεδομένου ότι τα άτομα με αναπηρίες αποτελούν περίπου το 10% του πληθυσμού, αλλά και νόμιμο και ισότιμο τμήμα της δυνητικής πελατείας των επιχειρήσεων.
Η συνέχεια στο έντυπο..
ΕΛΛΗ ΚΟΝΤΟΝΑΣΙΟΥ – ekont@naftemporiki.gr
eWORKING
Δευτέρα, 31 Ιουλίου 2006