Χρειάστηκε ένα σώμα με περίπλοκο σκελετικό σύστημα ως δείγμα, και μια συσκευή αξίας $250.000 για να περπατήσει ο Albert Pruitt.
Ο Albert Pruitt, που είχε μείνει μερικώς παράλυτος από το 1976, κάνει μικρά αλλά σταθερά βήματα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, στο Southwestern Medical Center’s Spinal Cord Injury Lab, του Πανεπιστήμιου του Τέξας.
«Είναι σαν να αποκτάς πάλι την ελευθερία σου», λέει ο Albert Pruitt, 44 ετών, που εργάζεται σε μια εταιρεία σχεδίασης λογισμικού στο Dallas.
«Με κάνει να νιώθω όμορφα. Αλλά και μόνο η αίσθηση ότι μπορώ και περπατώ, μου τονώνει ξανά την αυτοπεποίθηση».
Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Νέοι ερευνητές στο UT Southwestern ανακάλυψαν ότι η εξάσκηση μπορεί να βοηθήσει την αναγέννηση του συστήματος μεταφοράς των ερεθισμάτων μεταξύ του εγκεφάλου και των κάτω άκρων.
«Είδαμε σαφή βελτίωση στην παρεγκεφαλίδα, το τμήμα του εγκεφάλου που παίζει σημαντικό ρόλο στις κινητικές λειτουργίες», λέει η Dr. Patricia Winchester, καθηγήτρια φυσικοθεραπείας στο ιατρικό κέντρο. «Αυτό σημαίνει ότι η παρεγκεφαλίδα παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση της βάδισης».
Η Winchester, που ηγήθηκε της μελέτης που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο στην εφημερίδα Neurorehabilitation and Neural Repair, είναι πολύ προσεκτική και δεν υπόσχεται θαύματα.
Στις περιπτώσεις που έχουμε πλήρη διακοπή των ερεθισμάτων από τον εγκέφαλο, τίποτα δεν μπορεί να βοηθήσει.
Για τους ασθενείς όμως που έχουν μερική αισθητικότητα και κινητικότητα από το σημείο της βλάβης και κάτω, οποιαδήποτε πρόοδος είναι συνήθως αργή και αυξητική.
Στη μελέτη τεσσάρων ασθενών που πάσχουν από μερική παράλυση, τρεις εμφάνισαν βελτίωση. Καθένας από αυτούς υποβλήθηκε σε μαγνητική τομογραφία, για την αξιολόγηση της εγκεφαλικής λειτουργίας, πριν αρχίσει η θεραπεία με μια συσκευή-ρομπότ που ονομάζεται Lokomat..
Έπειτα από τρεις ωριαίες συνεδρίες την εβδομάδα, για τρεις μήνες, υποβληθήκαν εκ νέου σε μαγνητική τομογραφία.
Τρεις από τους ασθενείς, λέει η Winchester, εμφάνισαν βελτιώσεις στη λειτουργικότητά τους, και ειδικότερα, η αύξηση της κινητικότητας και της ικανότητας στήριξης του βάρους τους απεικονιζόταν στην αυξημένη δραστηριότητα της παρεγκεφαλίδας.
«Πιστεύουμε ότι η θεραπεία βοηθά στην αποκατάσταση της εγκεφαλικής λειτουργίας και στην επανάκτηση της λειτουργικότητας», λέει.
Για τον Albert Pruitt, που συμμετείχε σε μια επαναληπτική έρευνα, οι αλλαγές δεν ήταν τόσο δραματικές. Ήταν μόνο ένα μικρό σημείο στη συνεχή του προσπάθεια.
«Δεν πρόκειται να ξυπνήσεις ένα πρωί και ξαφνικά όλα θα είναι καλυτέρα», λέει. «Είναι κάτι που θα πρέπει συνέχεια να το δουλεύεις».
Αυτό πιστεύει εδώ και 29 χρόνια.
Στα δεκαπέντε του, είχε ένα ατύχημα με την μοτοσικλέτα, στο Ardmore της Οκλαχόμα, απ’ όπου και κατάγεται. Πέρασε τρεις μήνες σε ένα κέντρο αποκατάστασης από όπου και επέστρεψε στο σπίτι του, έχοντας όλο του το σώμα σε ένα νάρθηκα. Είχε υποστεί κάκωση νωτιαίου μυελού μεταξύ του Θ11 και Θ12 κι είχε κάποια αισθητικότητα στα κάτω άκρα, αλλά σχεδόν καθόλου κινητικότητα.
«Μου ανάφεραν όλα όσα δεν θα μπορούσα να κάνω», λέει. «Δεν θα ξανά περπατήσεις, δεν θα αποκτήσεις ποτέ παιδιά. Αυτό με έκανε να θέλω να αποδείξω σε όλους ότι έκαναν λάθος.»
Οι γονείς του, που διέθεταν μια καφετέρια στο Ardmore, έφτιαξαν παράλληλες μπάρες μέσα στο σπίτι για να γυμνάσει τα χέρια του, και αγόρασαν και ένα στατικό ποδήλατο για να εξασκήσει τα πόδια του, ενώ ο πατέρας του γύριζε τα πετάλια. Προτιμούσε να σέρνεται μέσα στο σπίτι παρά να χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο.
«Προσπαθούσα να διατηρούμαι σε φόρμα και να κάνω ό,τι μπορούσα», λέει. «Η άποψή μου τότε ήταν ότι εάν ερχόταν κάποια νέα τεχνολογία, θα έπρεπε να είμαι σε θέση να την εκμεταλλευτώ».
Η πορεία της ζωή του δεν ήταν εύκολη. Εγκατέλειψε το λύκειο, παντρεύτηκε νέος, «το σκάσαμε με ένα Monte Carlo του 73 με προσαρμογές στο χέρι», λέει, και απέκτησε δυο γιους. Τελικά πήρε το απολυτήριό του, παρακολούθησε και κάποια επιπλέον μαθήματα και τελικά φοίτησε σε κολλέγιο computer design.
Έπειτα, προσελήφθηκε από την Texas Instruments και μετακόμισε στο Dallas το 1982. Μετακινούνταν με πατερίτσες, κολυμπούσε και εξασκούνταν τακτικά.
Απασχολημένος με την εργασία και την οικογένειά του δεν ακολουθούσε καμιά από τις υπάρχουσες θεραπείες.
«Είμαι τόσο απασχολημένος που ίσως τεμπέλιασα στον τομέα αυτό», λέει.
Αυτό άλλαξε το 1995, όταν έκανε ψεκασμούς για μυρμήγκια στο σπίτι τους, στο Garland. Το πόδι του πιάστηκε μεταξύ δυο πετρών και έπεσε, με αποτέλεσμα να πάθει κάταγμα στην κνήμη και την περόνη, τα δυο οστά του ποδιού.
Οι γιατροί τον έστειλαν στην Winchester, που τον έβαλε να χρησιμοποιήσει μια συσκευή που ονομάζεται Parastep και η οποία συνδυάζει πατερίτσες, κηδεμόνες και ηλεκτρικό ερεθισμό, επιτρέποντας σε κάποιους παραπληγικούς να σταθούν και να περπατήσουν.
«Μπορώ να εκτελέσω αμοιβαίο βηματισμό, δηλαδή να βάλω το ένα μου πόδι μπροστά από το άλλο», λέει.
Το σύστημα είναι πολύ ογκώδες και πρέπει να διαθέτεις αρκετή ώρα ώστε να μπορείς να το χρησιμοποιήσεις στην καθημερινότητά σου, λέει ο Pruitt, αλλά η εξάσκηση βοήθησε τον μυικό του τόνο και την ευλυγισία του.
Η επαφή του με την κλινική τον οδήγησε σε μια άλλη κατεύθυνση.
«Δεν χρησιμοποιούσα ποτέ αναπηρικό αμαξίδιο, έως ότου κάποιος μου είπε να παίξουμε μπασκετ», λέει.
Αυτό τον οδήγησε να ασχοληθεί για κάποια εποχή με το μπασκετ, καθώς επίσης και με το θαλάσσιο σκι, το σκι στο βουνό και τις καταδύσεις.
«Με τον αθλητισμό μού ανοίχτηκε ένας καινούριος κόσμος», μας λέει.
Η Winchester, λέει ότι οι στόχοι επεκτείνονται πέρα από την έρευνα. «Θέλουμε οι άνθρωποι αυτοί να αποκτήσουν μια πληρέστερη ζωή», λέει. «Η καθήλωση στο αναπηρικό αμαξίδιο δεν αποκλείει κάτι τέτοιο. Ο Albert απλά εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις δυνατότητες που είχε».
Έπειτα από την αρχική έρευνα που εκδόθηκε τον περασμένο μήνα, η Winchester πρόσθεσε αρκετά άτομα στην τρέχουσα έρευνα, που θα διαρκέσει περίπου δυο χρόνια.
Μεταξύ άλλων, ελπίζει ότι θα συλλέξει στοιχεία, ώστε να επισημανθούν οι περιοχές του εγκεφάλου που μπορεί να επηρεαστούν από την άσκηση, κι ότι θα μπορεί να βρει τρόπους που θα προβλέπει ποια άτομα θα ωφεληθούν περισσότερο.
«Όμως νέα ερωτηματικά συνεχώς προκύπτουν, που πιθανόν να μας οδηγήσουν προς μια άλλη κατεύθυνση», λέει.
Του MICHAEL PRECKER
The Dallas Morning News
Μετάφραση:
Παναγιώτης Ζουρνατζίδης, Εργοθεραπευτής
panos@disabled.gr