Όπως όλα δείχνουν οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την αναπηρία και τις μειονότητες αλλάζουν. Οι παλιές πολιτικές που υπάκουαν στην αρχή των ίσων ευκαιριών τείνουν να αποτελούν παρελθόν. Οι πολιτικές μάλλον θα είναι προσαρμοσμένες στην αρχή της ίσης μεταχείρισης.
Οι πρώτες δύο οδηγίες που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση δημοσιεύονται σήμερα σε αυτό το τεύχος. Ας δώσουμε την απαραίτητη προσοχή. Μια νέα εποχή ανατέλλει.
Η οδηγία 2000/78/EΚ για την ισότητα στην απασχόληση
– Εφαρμόζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης στην απασχόληση και την κατάρτιση ανεξάρτητα από τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, το γενετήσιο προσανατολισμό και την ηλικία.
– Περιλαμβάνει πανομοιότυπες διατάξεις με την οδηγία για τη φυλετική ισότητα σχετικά με τους ορισμούς των διακρίσεων, το δικαίωμα σε ένδικα μέσα και το μοίρασμα του βάρους της αποδείξεως.
– Ζητά από τους εργοδότες να προβαίνουν σε εύλογες προσαρμογές για να ικανοποιούν τις ανάγκες ατόμων με αναπηρίες που διαθέτουν τα προσόντα για την εκτέλεση δεδομένης εργασίας.
– Επιτρέπει ορισμένες εξαιρέσεις από την αρχή της ίσης μεταχείρισης, π.χ. για τη διατήρηση της δεοντολογίας θρησκευτικών οργανώσεων, ή για την εφαρμογή ειδικών προγραμμάτων που προωθούν την ένταξη των γηραιότερων ή των νέων εργαζομένων στην αγορά εργασίας.
Η οδηγία 2000/43/EΚ για τη φυλετική ισότητα
– Εφαρμόζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης προσώπων ασχέτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής.
– Παρέχει προστασία από τις διακρίσεις στην απασχόληση και την κατάρτιση, την εκπαίδευση, την κοινωνική ασφάλιση, την υγειονομική περίθαλψη και την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες.
– Περιέχει τον ορισμό της άμεσης και της έμμεσης διάκρισης, της παρενόχλησης και των αντιποίνων.
– Παρέχει στα θύματα διακρίσεων το δικαίωμα να υποβάλλουν καταγγελία μέσω δικαστικής ή διοικητικής διαδικασίας σε συνδυασμό με τις κατάλληλες κυρώσεις για όσους προβαίνουν σε διακρίσεις.
– Μοιράζει το βάρος της αποδείξεως ανάμεσα στον ενάγοντα και στον εναγόμενο σε διαφορές αστικού και διοικητικού δικαίου.
– Προβλέπει την ίδρυση σε κάθε κράτος μέλος οργανισμού για την προώθηση της ίσης μεταχείρισης και την παροχή ανεξάρτητης συνδρομής στα θύματα φυλετικών διακρίσεων.
Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι:
Θα μπορέσουν οι ελληνικές οργανώσεις που διοικούνται από ανθρώπους με αναπηρίες να αντιληφθούν τα πλεονεκτήματα αυτής της νέας εποχής; Θα μπορέσουν να συμβάλουν ουσιαστικά στην αλλαγή της νοοτροπίας των μελών τους ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν οργανικά στη νέα αυτή εποχή;
Η αλήθεια είναι πως οι Έλληνες με αναπηρίες είναι έτοιμοι να υποδεχθούν αυτή την εποχή.
Η νέα γενιά των ανθρώπων με αναπηρίες και έχει καλή εκπαίδευση και έχει και πολλές απαιτήσεις από τη ζωή της. Βέβαια υπάρχει μια μεγάλη απόσταση που πρέπει να καλυφθεί. Εάν δεν αρθούν όλα τα εμπόδια που υπάρχουν στην κοινόχρηστη υποδομή, στην εκπαίδευση αλλά και σε όλες τις υπόλοιπες ανθρώπινες δραστηριότητες η μεταχείριση τότε θα είναι σε βάρος των ανθρώπων με αναπηρίες. Ναι στην ίση μεταχείριση και βεβαίως να αποζημιωθεί η κοινότητα των ανθρώπων με αναπηρίες για όλα αυτά που έχει υποστεί από το μη προσπελάσιμο κοινωνικό ιστό.
Οι άνθρωποι με αναπηρίες δέχονται την ίση μεταχείριση. Όμως και η κοινωνία θα πρέπει να τους αποζημιώσει για κάθε θεσμική και για κάθε νομική αλλά και για κάθε οργανωτική ή πολεοδομική κατάχρηση. Δεν έχουμε καμία αντίρρηση: Εάν δεν εμποδιζόμαστε τότε ναι στην ίση μεταχείριση. Εάν όμως εμποδιζόμαστε τότε θα πρέπει να μας αποζημιώσουν για τη ζημιά που υφιστάμεθα. Αλήθεια κάποιοι οικοδομούν εμπόδια ή λ.χ. αγοράζουν απροσπέλαστο λεωφορεία για να κάνουν οικονομία τα χρήματά τους. Για να γλιτώσουν αυτή χρήματα αυξάνει το δικό μας κόστος ζωής δραματικά. Ναι στην ίση μεταχείριση αλλά με αναδρομική ισχύ. Έχουν κλαπεί πολλά χρόνια από τις ζωές μας και κάποιος θα πρέπει να μας αποζημιώσει.