Είναι μια μεγάλη αλήθεια πως τα μέσα μαζικών μεταφορών σταθερής τροχιάς είναι τα πιο προσπελάσιμα για ανθρώπους που χρησιμοποιούν αναπηρικά καθίσματα για τις μεταφορές τους. Με πρώτο το αθηναϊκό μετρό και το τραμ, τα μέσα σταθερής τροχιάς είναι αυτά που έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη των επιβατών με σοβαρές αναπηρίες.
Ανυψωτικό μηχάνημα του ΟΣΕ
Ο προαστιακός (της Αττικής) σχεδιάστηκε για να είναι προσπελάσιμος, αλλά ποτέ δεν κατόρθωσε να γίνει. Εξαρχής έχει ένα υπερβολικά μεγάλο κενό μεταξύ του συρμού και της αποβάθρας που μπορεί να καταπιεί ακόμη και τους ικανούς σωματικά. Κάποια στιγμή η διοίκηση του προαστιακού θέλησε να αγοράσει εναλλακτικές ράμπες, αλλά ποτέ δεν λειτούργησαν όπως έπρεπε ώστε να εξυπηρετηθούν οι επιβάτες με βαριά ηλεκτροκίνητα αμαξίδια.
Επίσης, προβλήματα υπάρχουν στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο (ΗΣΑΠ), που δεν οφείλονται στην έλλειψη προσπελασιμότητας, αλλά στις αποφάσεις των διοικητικών του συμβουλίων. Ο ΗΣΑΠ εδώ και πολλά χρόνια αιφνιδιαστικά διακόπτει την κυκλοφορία του σε κάποιους σταθμούς λόγω έργων. Εδώ και πολλά χρόνια τα έργα δεν έχουν ολοκληρωθεί και οι διακοπές συνεχίζονται.
Όμως, το μέγα παράλογο είναι ο ΟΣΕ:
Στο σταθμό Λαρίσης υπάρχει γραφείο για ΑμεΑ και η εξυπηρέτηση είναι άψογη. Αλλά σε όλους τους άλλους σταθμούς των άλλων πόλεων τίποτα δεν λειτουργεί.
Μολονότι ο ΟΣΕ είναι εφοδιασμένος με ειδικά συστήματα για την ανύψωση των χειριστών αναπηρικών καθισμάτων από την πλατφόρμα στο βαγόνι και αντιστρόφως, αυτά τα συστήματα ποτέ δεν χρησιμοποιούνται (με εξαίρεση τον σταθμό Αθηνών).
Πρόκειται για πολύ απλά συστήματα που δεν χρειάζονται κάποια ειδική τεχνογνωσία. Παρόλα αυτά, στους σιδηροδρομικούς σταθμούς δεν υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό για να τα χρησιμοποιήσει ώστε να διευκολυνθούν οι επιβάτες που χρησιμοποιούν αναπηρικά καθίσματα.
Στα μέσα του Ιουνίου βρέθηκα στο σιδηροδρομικό σταθμό Θεσσαλονίκης. Όταν έφτασα στο σταθμό υπήρξαν κάποιοι εξαιρετικά φιλότιμοι υπάλληλοι που βοήθησαν για να κατέβω από το βαγόνι με τα χέρια. Για τη δική μου ασφάλεια τους ζήτησα να μου φέρουν το ειδικό σύστημα ανύψωσης, ώστε και αυτοί να μην επιβαρυνθούν από το βάρος του ηλεκτροκίνητου αναπηρικού μου καθίσματος αλλά και εγώ να κατέβω με περισσότερη ασφάλεια.
Οι άνθρωποι δεν γνώριζαν ότι υπάρχει τέτοιο σύστημα. Στο εντωμεταξύ, βρέθηκε κάποιος υπάλληλος που μου είπε πως το συγκεκριμένο σύστημα βρίσκεται σε άλλη αποβάθρα. Δεν υπήρχαν και πολλές επιλογές και έπρεπε οπωσδήποτε να κατέβω, όπως-όπως.
Όταν μετά από 4 μέρες έπρεπε να χρησιμοποιήσω πάλι το τρένο για να επιστρέψω στην Αθήνα, φρόντισα να πάω στο σιδηροδρομικό σταθμό νωρίτερα, ώστε να μεταφερθεί αυτό το ρημάδι στην αποβάθρα που το χρειαζόμουν.
Όταν βρέθηκα επάνω στις αποβάθρες διαπίστωσα πως υπήρχαν δύο τέτοια μηχανήματα: ένα για την κάθε αποβάθρα. Μάλιστα, λειτουργούσαν και τα δύο άψογα. Είναι τόσο απλή η χρήση τους, που ακόμη και ένα παιδάκι μπορεί να τα χρησιμοποιήσει.
Στο εντωμεταξύ ενημέρωσα τους υπαλλήλους του σιδηροδρομικού σταθμού, οι οποίοι απορούσαν για το ποιος ηλίθιος εξέδωσε το εισιτήριό μου τη στιγμή που (κατά τη γνώμη τους) ο σιδηροδρομικός σταθμός Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ΑμεΑ.
Για καλή μου τύχη ο υπάλληλος που μεσολαβούσε με τους γραφειοκράτες του σιδηροδρομικού σταθμού είχε αναπηρία και προσπαθούσε ο άνθρωπος να επικοινωνήσει με τους συναδέλφους του γι’ αυτό το απλό και πρακτικό πρόβλημα.
Δυστυχώς δεν τα κατάφερε, αλλά επειδή ένιωθε τα προβλήματα στο «πετσί» του γύρισε τον σταθμό ανάποδα για να προκύψει μια λύση… που τελικά δεν κατάφεραν να βρουν.
Και η λύση ήταν υπερβολικά απλή: το μόνο που χρειαζόταν ήταν να μου επιτρέψουν από το σιδηροδρομικό σταθμό να χρησιμοποιήσω το σύστημα με δική μου ευθύνη. Ευτυχώς οι γραφειοκράτες του ΟΣΕ δεν βρίσκονταν επάνω στις αποβάθρες (αυτό τους έλειπε να αφήσουν την δροσιά του γραφείου τους) και «πειρατικά» χρησιμοποίησα το ανυψωτικό σύστημα με την βοήθεια των ανθρώπων που με συνόδευαν.
Ύστερα από αυτό τί θα μπορούσα να πω; Χειρότερη μεταχείριση δεν θα μπορούσε να υπάρξει από τους υπαλλήλους του ΟΣΕ. Όταν μεταχειρίζονται με αυτό τον τρόπο τους επιβάτες είναι αυτονόητο πως κανείς δεν θέλει να χρησιμοποιήσει τον σιδηρόδρομο και άρα θα οδηγηθεί στην πτώχευση. Βέβαια ο ΟΣΕ δεν οδηγήθηκε στην πτώχευση μόνο από την κακή επαγγελματική συμπεριφορά των υπαλλήλων του. Δεν εξαντλήθηκαν στο να απωθούν τους επιβάτες και κατά συνέπεια πελάτες. Έκαναν και πολλά περισσότερα και στο τέλος οδήγησαν τον εργοδότη τους (ΟΣΕ) στην πτώχευση.
Εκτός από όλα αυτά, το ηλεκτρονικό σύστημα για την κράτηση και για την έκδοση των εισιτηρίων δεν λειτουργεί ποτέ. Ο επιβάτης, πελάτης και καταναλωτής, πρέπει να πάει ο ίδιος από κάποιο από τα γραφεία του ΟΣΕ για να βγάλει εισιτήριο και εκεί θα πρέπει να περιμένει σε ατέλειωτες ουρές μέχρι να φτάσει η σειρά του. Ας μην αναφερθούμε στο ότι για την έκδοση του κάθε εισιτηρίου χρειάζεται από 5 έως 10 λεπτά χρόνος. Εάν γίνει πολλαπλασιασμός ανά 8ωρο εργασίας των υπαλλήλων, μπορούμε να φανταστούμε πως σίγουρα με τόσο χρόνο χρειάζονται μερικές ακόμη χιλιάδες υπαλλήλων για να εργάζονται στα εκδοτήρια εισιτηρίων.
Και το πλέον σίγουρο είναι πως εντός ολίγου θα απεργήσουν πάλι. Για ποιον λόγο να υποστηριχθούν από τους άλλους Έλληνες πολίτες τη στιγμή που αυτοί οι ίδιοι εμπόδισαν και εμποδίζουν τους επιβάτες να μετακινηθούν; Και μην πει κανένας πως ο ΟΣΕ θα πρέπει να παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο επειδή εκτελεί ύψιστο εθνικό καθήκον…
Ιούνιος 2011
Νίκος, www.disabled.gr