Με τον όρο ουρολοιμώξεις εννοούνται οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος όταν βακτήρια εισχωρούν είτε στην ουροδόχο κύστη είτε στα νεφρά. Πρόκειται για μια πολύ κοινή λοίμωξη που εμφανίζεται όταν τα βακτήρια εισέλθουν στο άνοιγμα της ουρήθρας και πολλαπλασιάζονται στο ουροποιητικό σύστημα το οποίο περιλαμβάνει τα νεφρά, τους ουρητήρες, την ουροδόχο κύστη, τους μυικούς σφικτήρες και την ουρήθρα.
Φυσιολογικά, όταν η ουροδόχος κύστη γεμίσει (περίπου 1-2 φλιτζάνια χωρητικότητα) οι νευρικές απολήξεις του τοιχώματος αυτής, στέλνουν μήνυμα στον εγκέφαλο μέσω του νωτιαίου μυελού. Κατόπιν ο εγκέφαλος στέλνει πίσω μήνυμα στην κύστη για να γίνουν οι απαραίτητες συσπάσεις των μυών έτσι ώστε να χαλαρώσουν οι σφιγκτήρες για την ούρηση.
Στην περίπτωση της ουρολοίμωξης, αρχικά, επηρεάζεται συνήθως η ουρήθρα και αν δεν αντιμετωπιστεί προχωράει στα νεφρά. Ανάλογα με το τμήμα του συστήματος που επηρεάζεται έχουμε την κυστίτιδα (ουροδόχος κύστη), ουρηθρίτιδα (ουρήθρα) και πυελονεφρίτιδα (νεφρά).
Γενικότερα αίτια αποτελούν τα βακτήρια που βρίσκονται στο γαστρεντερικό σύστημα αλλά και σε σεξουαλικά μεταδιδόμενους μικροοργανισμούς. Οι γυναίκες είναι πιο ευπρόσβλητες καθώς ο σωλήνας που οδηγεί από την ουροδόχο κύστη στην ουρήθρα είναι πολύ πιο κοντός. Έτσι, εφόσον η ουρήθρα είναι πιο κοντά στον πρωκτό, τα βακτήρια που φυσιολογικά βρίσκονται στο κόλον μπορούν ευκολότερα να μολύνουν την ουρήθρα. Στους άντρες όμως, μια ουρολοίμωξη είναι σχεδόν πάντα σύμπτωμα μιας άλλης υπάρχουσας πάθησης.
Στην περίπτωση αναπηρίας παρουσιάζεται πολύ πιο συχνά λόγω των προσβεβλημένων νεύρων ή του νωτιαίου μυελού, που έχουν σαν αποτέλεσμα τα νευρικά ερεθίσματα να μην φτάνουν κανονικά στον εγκέφαλο. Συγκεκριμένες ασθένειες που σχετίζονται είναι ο τραυματισμένος νωτιαίος μυελός, η σκλήρυνση κατά πλάκας και εγκεφαλική παράλυση. Επιπρόσθετα αίτια αποτελούν, εκτός της δυσκολίας διατήρησης της υγιεινής, ο περιορισμός της πρόσληψης υγρών με σκοπό τη μείωση της συχνότητας ενούρησης, ο καθετηριασμός, η μη συχνή ενούρηση που οδηγεί σε πέτρα στα νεφρά, το ατελές άδειασμα της κύστης, η ακράτεια, το χαμηλό αμυντικό σύστημα και η υπερβολική εφίδρωση λόγω του παρατεταμένου καθίσματος στην αναπηρική καρέκλα.
Έτσι παρουσιάζεται η ουρολοίμωξη με θολό χρώμα, άσχημη μυρωδιά ή και αίμα στα ούρα. Μπορεί να έχει συμπτώματα αλλά και όχι. Τα συμπτώματα είναι πυρετός, κρυάδες, ακράτεια, συχνοουρία, σπασμοί σε πόδια, κοιλιά, κύστη, κάψιμο στα γεννητικά όργανα, ζαλάδα, πονοκέφαλος, κόπωση, πόνος στην πλάτη στην περιοχή των νεφρών και άλλα. Πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι οι ουρολοιμώξεις ευθύνονται και για άλλες παθήσεις εκτός της κυστίτιδας, ουρηθρίτιδας και πυελονεφρίτιδας.
Τέτοιες είναι ο πρόωρος τοκετός στις έγκυες αλλά και η υπέρταση, βακτιριδιακή προστατίτιδα, διαβήτης μέχρι και θρόμβωση και πνευμονική εμβολή.
Είναι λοιπόν είναι άκρως σημαντικό να προλαμβάνεται η εμφάνιση των ουρολοιμώξεων.
– Πρώτα από όλα δεν πρέπει να καθυστερούμε την ενούρηση.
– Πρέπει να καταναλώνεται αρκετό νερό για την απομάκρυνση των βακτηριδίων. Συνολικά χρειάζονται 2-3λίτρα υγρών την ημέρα
– Διατήρηση υγιεινής των γεννητικών οργάνων μέχρι και των χεριών
– Οι χυμοί cranberry και blueberry βοηθoύν στην πρόληψη λόγω των αντιβιοτικών ιδιοτήτων τους .
– Επίσης το σκόρδο και τα κουκιά, η κανέλα
– Γιαούρτι με προβιοτικά
– Μήλα, κεράσια, καρπούζι, σέλινο, σπαράγγι , cilantro, κολοκύθια, φράουλες, ανανά, αγγούρι, μπάμιες
– η βιταμίνη C(πχ πορτοκάλι), σύμπλεγμα βιταμινών Β(πχ. Όσπρια, δημητριακά) , φωσφορικό σίδηρο, φωσφορικό κάλιο, φωσφορικό μαγνήσιο, ψευδάργυρος (πχ. Αυγό), βιταμίνη Α (πχ. Κολοκυθάκια), Acidophilus (μικροοργανισμός πχ. Γιαούρτι με προβιοτικά), βρομελίνη (πεπτικό ένζυμο πχ. από ανανά), μεθειονίνη (αμινοξύ πχ. γάλα)
– Όχι πολύ ασβέστιο για αποφυγή σχηματισμού πέτρας στα νεφρά και αν είναι απαραίτητο να συνοδεύεται από μαγνήσιο και κάλιο
– Ελάττωση του καφέ
– Αποφυγή αναψυκτικών
– Όχι ζάχαρη
– Η πρόσληψη των μετάλλων να μην γίνεται το βράδυ όταν αναγκαστικά τα ούρα μένουν στην ουροδόχο κύστη και μπορεί να ερεθίσουν και να προκαλέσουν λοίμωξη
– Διάφορα βότανα έχουν προστατευτικό ρόλο ως αντιμικροβιακά και διουρητικά όπως ο κουρκουμάς, goldenseal root, uva ursi, αλθαία, κολλιτσίδα, buchu, καλαμπόκι, ιππουρίδα των αγρών, usnea lichen, αγριοράδικο, σανταλόξυλο, ευκάλυπτος, ρίγανη , εχινάκεια κλπ
– Δεν πρέπει να γίνεται προληπτική κατανάλωση αντιβιοτικών γιατί έτσι αυξάνεται η ανθεκτικότητα των μικροβίων και αυτόματα γινόμαστε πιο ευπρόσβλητοι
– Επίσης για αποφυγή σχηματισμού πέτρας στα νεφρά προσέξτε το ουρικό οξύ άρα και γενικά το κρέας
Έτσι λοιπόν καταλήγουμε ότι για την πρόληψη των ουρολοιμώξεων συνιστώνται:
1) Πολλά υγρά κυρίως νερό αλλά και χυμούς
2) Πρόσληψη μια πολυβιταμίνης αλλά με μέταλλα και ιχνοστοιχεία
3) Γιαούρτι με προβιοτικά
4) Πολλά φρούτα και λαχανικά και αν θέλετε και κάποια βότανα
5) Να μην καθυστερείτε την ενούρηση
(στη μνήμη του φίλου μου Ανδρέα)
Έυα Ε. Ζιώζιου
Διατροφολόγος-επιστήμων τροφίμων
Πτυχιούχος Πανεπιστημίου Οξφόρδης, Αγγλίας
Τηλέφωνο : 2106721431
e-mail : evanthi1@otenet.gr
URL : www.anthorama.gr/users/zioziou