Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρολοίμωξης όταν έχουμε κάκωση νωτιαίου μυελού (ΚΝΜ); Τί ρόλο παίζει ο καθετήρας; Πότε πρέπει να πάρουμε αντιβίωση;
Ακολουθεί κείμενο από την ιατρό Βαγγελιώ Καμπιλάκη, που περιγράφει τα βασικά συμπτώματα των ουρολοιμώξεων σε ανθρώπους με ΚΝΜ. Η ίδια ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη και έχει παραπληγία από κάκωση νωτιαίου μυελού.
Στα άτομα με κάκωση νωτιαίου μυελού και νευρογενή κύστη, μένει πάντα ένα υπόλειμμα ούρων στην κύστη τους, με αποτέλεσμα να είναι συχνή η ανάπτυξη μικροβίων. Εάν δεν υπάρχει κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση (ΚΟΠ) (η ΚΟΠ συμβαίνει όταν τα μολυσμένα ούρα «ανεβαίνουν» στους νεφρούς), έχουμε κυστίτιδα (ή και ουρηθρίτιδα, προστατίτιδα, ορχεοεπιδιδυμίτιδα), δηλαδή φλεγμονή της ουροδόχου κύστης, με τσούξιμο, συχνοουρία, και πόνο χαμηλά στην κοιλιά (για όσους έχουν αισθητικότητα) ή απώλειες και ίσως μια αίσθηση «χοντρού» μουδιάσματος στην κοιλιά (για μας τους πιο «αναίσθητους»), αύξηση της σπαστικότητας, ούρα θολερά και δύσοσμα για όλους.
Αν όμως έχουμε ΚΟΠ (όπως το 10% των ατόμων με μυελική κάκωση μετά τα 4 χρόνια από την κάκωση), τότε μπορεί να έχουμε πυελονεφρίτιδα με πυρετό, ρίγος, πόνο στο νεφρό, και γενική καχεξία.
Η ύπαρξη πυρετού δε θα πρέπει όμως να αποδίδεται σε ουρολοιμώξεις, αν το μόνο θετικό σημείο είναι η μικροβιουρία (δηλαδή η θετική καλλιέργεια). Το 45% των εμπύρετων καταστάσεων πιθανολογείται ότι οφείλεται σε λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, οι υπόλοιπες σε λοιμώξεις αναπνευστικού, θρομβοεμβολικά επεισόδια και το 10% μπορεί να είναι πρόβλημα θερμορύθμισης. Στους τετραπληγικούς, η σηπτική κατάσταση μπορεί να εμφανιστεί και ως υποθερμία. Άρα, πρέπει να συναξιολογίσουμε και άλλους δείκτες φλεγμονής, όπως γενική αίματος, ΤΚΕ, CRP.
Ο καθετηριασμός της κύστης είναι ο σημαντικότερος προδιαθεσικός παράγοντας ανάπτυξης ασυμπτωματικής μικροβιουρίας. Αν υπάρχει μόνιμος καθετήρας, η συχνότητα ασυμπτωματικής μικροβιουρίας ανέρχεται στο 100% μετά από 3-4 ημέρες, και συνήθως απομονώνονται E.Coli, Klebsiella spp, Πρωτέας, Εντερόκοκκος, Εντεροβακτηρίδιο, Ψευδομονάδα, Σερράτια και Κάντιντα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους μικροοοργανισμούς είναι μέρος της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου που αποικίζει το πρόσθιο τμήμα της ουρήθρας. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι οι καλλιέργειες των ούρων να είναι πάντα θετικές.
Για να αξιολογήσουμε λοιπόν τον κίνδυνο εμφάνισης πυρετού και να πάρουμε αντιβίωση, βασιζόμαστε στον αριθμό των πυοσφαιρίων που πρέπει να είναι >50 κατά οπτικό πεδίο (κ.ο.π.), καθώς επίσης και στο αντιβιόγραμμα της καλλιέργειας.
Σημαντική πυουρία εμφανίζεται με κολοβακτηρίδια, πρωτείς και εντεροβακτηριακά, ενώ με τους κόκκους έχουμε μικρό αριθμό πυοσφαιρίων. Αν δηλαδή έχουμε μόνο θετική καλλιέργεια χωρίς πυρετό, συνεχίζουμε απλώς να πίνουμε χυμούς cranberry και D-Manosse, ανάλογα.
Το κείμενο γράφτηκε για την ψηφιακή βιβλιοθήκη του www.disabled.gr, επομένως αν κάπου δεν γίνομαι κατανοητή στείλετε τις ερωτήσεις σας στο admin@disabled.gr και ελπίζω να μπορώ να απαντήσω.
Βαγγελιώ Καμπιλάκη, Ιατρός Μικροβιολόγος
Οκτώβριος 2010