Εδώ και χρόνια η εξουσία προσπαθεί να μας πείσει πως το οικονομικό κόστος των παροχών σε βοηθήματα για την ανεξάρτητη διαβίωση και για την αποκατάσταση των ασφαλισμένων με παραπληγίες, ημιπληγίες, ακρωτηριασμούς και τετραπληγίες είναι υπερβολικά υψηλό και άρα πρέπει να το περικόψουν.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν στατιστικές και γι’ αυτό δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τον αριθμό των παραπληγικών, των τετραπληγικών, των ακρωτηριασμένων και των ημιπληγικών. Αντιθέτως, υπάρχει ένα κακό προηγούμενο φουσκώματος των αριθμών για να εξυπηρετήσουν άλλοτε τις ανάγκες κάποιων συνδικαλιστικών οργανώσεων και άλλοτε τις ανάγκες των διαχειριστών των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που εάν δεν έβγαζαν μεγάλους αριθμούς αποδεκτών ή ωφελουμένων (όπως τους αρέσει να αποκαλούν τους χρήστες) θα είχαν πολύ μειωμένη χρηματοδότηση και ενδεχομένως καθόλου χρηματοδότηση.
Σήμερα, το 2012, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αυτή την κατάσταση, της γενικευμένης ανοησίας. Μια κατάσταση που κανείς δεν μπορεί να μετρήσει (αφού εύκολα μεγαλώνουν οι αριθμοί από το άθροισμα των μαϊμούδων), καθώς γίνονται εικονικές πωλήσεις σε ανύπαρκτους ασφαλισμένους παραπληγικούς, τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους.
Η λεγόμενη τρόικα, όταν ήρθε στην Ελλάδα, είχε ένα σοβαρό πρόβλημα ορθολογισμού: Οι μέσοι όροι της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού ήταν υπερβολικά πειραγμένοι και μαζί με αυτούς τους αριθμούς ήταν πειραγμένες και οι δαπάνες που αντιστοιχούσαν στην υποστήριξη αυτού του πληθυσμού. Ανεξάρτητα από το εάν τους αναγνωρίζεται δίκαιο ή άδικο, αυτές οι δαπάνες φάνηκαν προκλητικές για κάθε δυτικά σκεπτόμενο πολίτη. Δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα να έχει τόσο μεγάλους αριθμούς αναπήρων χωρίς, αυτή η μεγένθυση, να προκαλέσει εντύπωση σε τεχνοκράτες.
Από το 2010 που ξεκίνησαν οι περικοπές, το κράτος και η κυβέρνηση δεν έχει κατορθώσει να βγάλει τον αριθμό των δικαιούχων των παροχών για την αποκατάσταση και για την ανεξάρτητη διαβίωση. Ούτε η κυβέρνηση, ούτε τα ασφαλιστικά ταμεία, ούτε ο ΕΟΠΥΥ γνωρίζουν τον αριθμό των δικαιούχων αυτών των παροχών.
Κάθε κράτος οφείλει να γνωρίζει πόσοι πολίτες χρειάζονται αναπηρικά καθίσματα ή γερανάκια ή τεχνητά μέλη ή πεοκαλύπτρες ή καθετήρες για διαλείποντες καθετηριασμούς, και κάθε πότε. Οι αριθμοί δεν είναι κάτι το μυστικό. Είναι δημοσιευμένοι στο διαδίκτυο με πάρα πολλούς τρόπους: Υπάρχουν και τα δημογραφικά χαρακτηριστικά στα περισσότερα κράτη, όπου φαίνονται πόσοι από τους πολίτες έχουν τετραπληγίες, πόσοι έχουν παραπληγίες και πόσοι ακρωτηριασμούς. Επίσης, είναι γνωστός ο τζίρος που γίνεται σε κάθε κράτος για αναπηρικά καθίσματα, για γερανάκια, για καθετήρες για διαλείποντες καθετηριασμούς, για συστήματα προσπελασιμότητας, για βοηθητικές εφαρμογές στην οδήγηση αυτοκινήτων από ανάπηρους, αλλά και τα συνολικά στοιχεία για τον τζίρο που κάνει η αγορά των καταναλωτών με αναπηρίες στο κάθε διαφορετικό κράτος.
Εάν τα ασφαλιστικά ταμεία και ο ΕΟΠΥΥ ήθελαν να κάνουν σοβαρές περικοπές θα μπορούσαν να τις κάνουν με πάρα πολλούς τρόπους:
Ο πρώτος τρόπος περικοπών θα ήταν να αφαιρέσουν από την λίστα των χρηματοδοτούμενων «ειδών» τα είδη που είναι άχρηστα ή που δεν είναι άμεσης ανάγκης. Όμως αυτό έχει ένα πολιτικό κόστος έναντι των επιχειρήσεων που έχουν βάλει αυτά τα είδη στις παροχές μέσω εγκυκλίων (και που συχνά θεωρήθηκαν ύποπτες τέτοιες συναλλαγές των ασφαλιστικών ταμείων με επιχειρήσεις και με διαπλεκόμενα).
Ο δεύτερος τρόπος περικοπών θα ήταν να δημιουργήσουν μια «λευκή» λίστα ασφαλισμένων με πραγματικές και οφθαλμοφανείς παραπληγίες, τετραπληγίες και ακρωτηριασμούς. Αφού τα ασφαλιστικά ταμεία δεν μπορούν να δημιουργήσουν μια μαύρη λίστα θα μπορούσαν να συμβάλουν στη δημιουργία μιας «λευκής» λίστας.
Ο τρίτος τρόπος περικοπών θα ήταν να αντιγράψουν τα συστήματα χορήγησης βοηθημάτων για την αποκατάσταση και για την ανεξάρτητη διαβίωση από τα άλλα κράτη, που μέχρι πρότινος είχαν αξιοπρεπή και αξιόπιστα συστήματα χορήγησης.
Υπάρχει και ένας τέταρτος τρόπος περικοπών: Να γίνονται οι προμήθειες από τα ασφαλιστικά ταμεία και από τον ΕΟΠΥΥ και ο ασφαλισμένος να παίρνει αυτά που χρειάζεται σε είδος στο σπίτι, χωρίς να μεσολαβούν επιχειρήσεις, υγειονομικές επιτροπές, ασφαλιστικά όργανα, και πάνω από όλα, χωρίς να μεσολαβούν χρήματα. Εάν τα ασφαλιστικά ταμεία και ο ΕΟΠΥΥ δεν μπορούν να κάνουν ούτε αυτό, τότε είναι απολύτως άχρηστα.
Ο πέμπτος και καλύτερος τρόπος θα ήταν να χρηματοδοτηθούν απευθείας με χρήματα οι ασφαλισμένοι παραπληγικοί, τετραπληγικοί και ακρωτηριασμένοι, ώστε με αυτά τα χρήματα να αγοράζουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που έχουν ανάγκη. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπήρχε ούτε μαϊμουδιά, ούτε μίζα, όλοι θα ήταν ευχαριστημένοι και θα μπορούσαν να επιβιώσουν με την λιγότερη δυνατή οικονομική δαπάνη του κράτους. Τα συστήματα αξιολόγησης των αναγκών των ασφαλισμένων με αναπηρίες είναι γνωστά και δεν αφήνουν παράθυρα για μαϊμουδιές – εκτός και εάν τα ασφαλιστικά ταμεία ή ο ΕΟΠΥΥ χρειάζονται ειδικά μέτρα για να προστατεύσουν την μαϊμουδιά(!).
Με όλα αυτά τα παραπάνω, το κόστος των ασφαλισμένων με αναπηρίες, με παραπληγίες, με τετραπληγίες και με ακρωτηριασμούς θα είχε περιορισθεί στο ελάχιστο. Εάν το κράτος δημιουργούσε μια τέτοια υποδομή και έμπαιναν στην ελεύθερη κυκλοφορία, χωρίς τον κρατικό έλεγχο, αυτά τα χρήματα, θα ήταν μια άκρως αναπτυξιακή πολιτική που θα απέδιδε πραγματικά πολλά λεφτά, από νέες αναδυόμενες αγορές. Πάνω απ’ όλα, θα μπορούσε να αποδώσει την οικονομική δυνατότητα σε ανθρώπους που είναι αποκλεισμένοι από την αγορά και την οικονομία, καταρχήν να επιβιώσουν και δευτερευόντως να μπουν ενεργά στην αγορά επαγγελματικά ή και επιχειρηματικά.
Όλα αυτά τα παραπάνω είναι δεδομένα και καταγεγραμμένα στην κοινωνική θεωρία και στην πολιτική οικονομία. Δεν ανακαλύψουμε εμείς τον τρόπο χρηματοδότησης και διαχείρισης των συστημάτων υποστήριξης. Το μόνο που χρειάζεται είναι να δημιουργήσουμε εκείνες τις δομές για να λειτουργήσει το σύστημα, προς όφελος των ανθρώπων που το συγκροτούν.
Αυτό που λείπει είναι ο αριθμός των δικαιούχων. Εάν οι δικαιούχοι είναι το 10% του πληθυσμού, τότε όλα τα παραπάνω είναι μια πανάκριβη υπόθεση και αποκλείεται ποτέ να υλοποιηθούν. Εάν ο πληθυσμός των ανθρώπων με κινητικές αναπηρίες είναι το 5% του πληθυσμού και άρα οι δικαιούχοι αντιστοιχούν σε ένα αντίστοιχο ποσοστό εάν όχι 5% σε 4%, τότε πάλι είναι μια πανάκριβη υπόθεση.
Το ποσοστό των δικαιούχων στην Ελλάδα είναι ένα ταμπού συνδικαλιστών και διαχειριστών προγραμμάτων της Ε.Ε. και της Ελλάδας. Στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, δεν είναι εύκολο να ειπωθούν αυτοί οι αριθμοί επειδή εύκολα μπορούν να οδηγήσουν σε πόλεμο συμφερόντων.
Όμως, ευτυχώς η πληροφορία και η γνώση ρέει όχι μόνο κατά μήκος της Ε.Ε. αλλά και κατά μήκος του πλανήτη. Είναι γνωστοί οι αριθμοί των δικαιούχων παροχών σε χρήμα (direct payments), για παράδειγμα στην Σουηδία – μιας και στην Ελλάδα είναι τώρα της μόδας. Έχουν μετρηθεί με ακρίβεια υποδιαστολής οι δικαιούχοι και οι ανάγκες τους. Με μια απλή αναγωγή των αριθμών των δύο διαφορετικών πληθυσμών μπορεί να βρεθεί το αντικειμενικό οικονομικό κόστος της επιβίωσης των Ελλήνων και των Ελληνίδων με σοβαρές αναπηρίες.
Το οικονομικό κόστος είναι γνωστό. Αυτό που μένει να γνωστοποιηθεί είναι ο αριθμός των δικαιούχων που επίσης είναι αναλογικά γνωστός, αφού η αναπηρία είναι μια οικουμενική εμπειρία και οι αριθμοί των αναπήρων είναι οι ίδιοι από κράτος σε κράτος και από πολιτισμό σε πολιτισμό.
Με τόσο απλή λογική θα μπορούσε να βρεθεί το αντικειμενικό κόστος των παραπληγικών, των τετραπληγικών και των ακρωτηριασμένων, και ύστερα, εάν η εξουσία το έβρισκε πολύ ακριβό, θα μπορούσε να βρει τρόπους για περικοπές της προκοπής…
Ο πιο απλός τρόπος για να γίνει ένα γρήγορο νοικοκύρεμα της προκοπής θα ήταν να δηλώσουν όλες οι οργανώσεις και όλες οι ομάδες αυτοβοήθειας τον πραγματικό αριθμό των μελών τους. Μόνο εάν πούμε πως τόσα είναι τα μέλη μας ή τόσοι είναι οι άνθρωποι με παραπληγίες, με τετραπληγίες και με ακρωτηριασμούς, που γνωρίζουμε προσωπικά ως σωματεία ή ως ομάδες αυτοβοήθειας, θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε διαπραγματευτική θέση απέναντι στην εξουσία.
Ας βρεθούν λύσεις για τους γνωστούς ασφαλισμένους με παραπληγίες, με τετραπληγίες και με ακρωτηριασμούς, και ύστερα η πολιτεία μπορεί να βάλει ντετέκτιβς για να βρει και τους υπόλοιπους.
Όμως, επειδή τα πράγματα έχουν δυσκολέψει και επειδή εκατοντάδες παραπληγικοί, τετραπληγικοί και ακρωτηριασμένοι εμποδίζονται να αποκτήσουν πρόσβαση στις παροχές του ΕΟΠΥΥ οι οργανώσεις και οι ομάδες αυτοβοήθειας θα πρέπει να πουν την αλήθεια για τον αριθμό των μελών τους.
Πρέπει να στείλουν κοστολογημένες προτάσεις!
Από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε και ο μόνος αξιόπιστος τρόπος για να γίνει μια γρήγορη αρχή είναι οι πραγματικοί αριθμοί των δικαιούχων.
Εάν δεν πούμε με πάσα ειλικρίνεια το πόσοι είμαστε και το ποιες ανάγκες έχουμε δεν θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε επειδή το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται η τετραπληγία, η παραπληγία και ο ακρωτηριασμός είναι υπερβολικά υψηλό και πρέπει να ορθολογικοποιηθεί. Για να ορθολογικοποιηθεί πρέπει να πούμε την αλήθεια και η αλήθεια μπορεί να ειπωθεί έστω και κατά προσέγγιση.
Περιοδικό Αυτονομία (πρώην περιοδικό ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ) http://www.disabled.gr/ Μάρτιος 2012.