Ερώτηση: Έχω αρχίσει να προσλαμβάνω προσωπικούς βοηθούς και δεν έχω καταφέρει να τους μάθω να κάνουν αυτά που χρειάζομαι Αν είμαι πολύ καλή μαζί τους απλά αυτοί δεν κάνουν τίποτα, αν από την άλλη γίνω αυστηρή αισθάνομαι ότι είμαι ένας τύραννος.
Απάντηση: Πιστεύω ότι το κλειδί για μια καλή συνεργασία με τους προσωπικούς βοηθούς είναι η επικοινωνία. Επειδή αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα ας επικεντρωθούμε στα πιο βασικά στυλ επικοινωνίας και στις διαφορές τους, μερικά παραδείγματα είναι τα εξής:
Παθητικός: Έμμεση επικοινωνία, αποτυγχάνεις να ζητήσεις τι θέλεις και τι χρειάζεσαι. αυτό που θέλεις το ζητάς με απολογητικό τρόπο ή με φόβο ή ακόμα χρειάζεται να το ζητιανεύεις.
Παράδειγμα: αν δεν σου κάνει κόπο μήπως θα μπορούσες να βγάλεις τα σκουπίδια; Κάποια στιγμή αργότερα – αν φυσικά δεν είναι πολύ μεγάλος κόπος και δεν σε ενοχλεί.
Επιθετικός: Η επικοινωνία γίνεται με ενοχλητικό, εξουσιαστικό, απαιτητικό τρόπο χωρίς να υπολογίζεις το άλλον απέναντι σο και φωνάζοντας.
Παράδειγμα: Τα σκουπίδια στην κουζίνα βρωμάνε!!! Δεν ξέρω τι έχεις βάλει μέσα ΑΔΕΙΑΣΕ ΤΑ ΑΜΕΣΩΣ
Καταφατικός: Εκφράζεις την άποψη σου και τις ανάγκες σου με ειλικρίνεια καθαρά και με αποτελεσματικό τρόπο ενώ υπολογίζεις και σέβεσαι τον άλλον.
Παράδειγμα:”Josie, βγάλε έξω σε παρακαλώ τα σκουπίδια όταν τελειώσεις το διάλειμμα σου”
Οι περισσότεροι άνθρωποι με αναπηρίες είναι είτε παθητικοί είτε επιθετικοί. Πολλοί έχουν περάσει αρκετά χρόνια μέσα σε ιδρύματα (nursing home) όπου τα μέλη του προσωπικού, τους έκαναν να αισθάνονται ότι τους ενοχλούν όταν τους ζητάνε κάτι. Συχνά τέτοιο χώροι είναι δεν έχουν αρκετό προσωπικό και δεν καλύπτονται σωστά οι ανάγκες των ασθενών. Κάποιες άλλες φορές μέλη του προσωπικού έχουν απολυθεί γιατί ξόδευαν πολύ χρόνο με ένα ασθενή για να τον χτενίζουν, να του κάνουν τα νύχια, δραστηριότητες οι οποίες φυσικά είναι απόλυτα σωστές.
Η κακοποίηση που προέρχεται από τους βοηθούς- μέσα ή έξω από ιδρύματα- ποικίλει από λεκτική («αν με ξαναφωνάξεις άλλη μια φορά σήμερα το βράδυ, θα το μετανιώσεις πολύ»)μέχρι τη σωματική κακοποίηση. Πρόσφατα ο σύζυγος μιας γνώστης μου γυναίκας με τετραπληγία, έμαθα ότι την χτύπησε όταν εκείνη αφόδευσε στο κρεβάτι. Το μόνο που μπορώ να φανταστώ είναι ο φόβος, η ταπείνωση που ένοιωσε αυτή η γυναίκα και η παθητικότητα της όταν του ζητά να την βοηθήσει να ικανοποιήσει τις καθημερινές της ανάγκες. Να θυμάστε ότι η παθητικότητα προκαλεί αποφυγές- αποφυγή διαμαχών, αποφυγή ευθυνών και συνεπειών.
Κάποιοι άλλοι άνθρωποι με αναπηρίες απολαμβάνουν πολύ τη θέση τους ως εργοδότες γιατί είναι η πρώτη φορά που τους δίνεται εξουσία και έχουν κάποια υπεροχή σε σχέση με τους γύρω τους. Διατάσουν και δεν ζητούν αυτό που θέλουν οι προτάσεις τους τελειώνουν σε «Γιατί είμαι το αφεντικό σου» ή «γιατί στο λέω εγώ». Κάποιος που μόλις έχει αποκτήσει μια αναπηρία έχει πολύ άγχος και πολύ αγωνία που μπορεί να την εκτονώνεται στον βοηθό του. Επιθετικές αντιδράσεις συμπεριλαμβάνουν το ξέσπασμα ή το ρίξιμο του φταιξίματος σε κάποιον απειλώντας τον ή προσβάλλοντας τον όταν δεν φταίει.
Το να είσαι καταφατικός αναλαμβάνεις όλη την εύθηνη του εαυτού σου και των αναγκών σου χωρίς να κάνεις κριτική ή χωρίς να κατηγορείς τους άλλους. Δεν είναι ο πιο εύκολος τρόπος αλλά είναι ο καλύτερος αν θέλεις να καταφέρεις να συνεργαστείς με τον βοηθό σου για να σου καλύψει τις ανάγκες σου.
Εάν θέλεις να αναπτύξεις τέτοια προσόντα και να αλλάξεις την συμπεριφορά σου μπορείς να ενημερωθείς από διάφορα σεμινάρια, βιβλία και το internet.
Ερώτηση: ¨Έχω μια σχέση με κάποιον κύριο εδώ και κάποιους μήνες. Πριν λίγο καιρό προσέλαβα μια γυναίκα προσωπική βοηθό και έχω την αίσθηση ότι υπάρχει σεξουαλική έλξη μεταξύ τους. Είναι πραγματικά πολύ καλή βοηθός και μου είναι πολύ δύσκολο να βρω καλούς προσωπικούς βοηθούς όμως δεν αισθάνομαι καλά με αυτή την κατάσταση μεταξύ αυτών των δύο. Δεν φλερτάρουν αλλά νομίζω ότι αυτό θα δημιουργηθεί σε λίγο καιρό τι να κάνω;
A: Αυτό που μας γράφεις δεν έχει διαφορά με την περίπτωση που ο σύντροφός σου είχε προσλάβει μια γραμματέα που ένοιωθες ότι υπάρχει η ίδια κατάσταση που περιγράφεις. Τι θα μπορούσες να κάνεις τότε; Φυσικά δεν θα μπορούσες να επιμείνεις να την απολύσει όπως και εσύ δεν μπορείς να το κάνεις επειδή έχεις την εντύπωση ότι ανταλλάσσουν ματιές.
Το μόνο που θα μπορούσες να κάνεις είναι να αρχίσεις μια ειλικρινής συζήτηση και με τους δυο ξεχωριστά. Μπορείς να πεις στην βοηθό σου: «Φαίνεται να σου αρέσει ο σύντροφός μου. Δεν νιώθω πολύ άνετα με αυτό. Εσύ τι έχεις να πεις;» Μπορεί να την ξαφνιάσει αυτό που θα της πεις, να αισθανθεί άσχημα και να απολογηθεί Μπορεί από την άλλη να σου πει ότι παραιτείται και φεύγει με τον σύντροφο σου στο Ακαπούλκο .
Το ζήτημα είναι ότι δεν μπορείς να κάνει κάτι αν θέλουν να είναι μαζί αλλά δεν ξέρεις στην πραγματικότητα τίποτα αν δεν τους ρωτήσεις ξεχωριστά. Το να απειλήσεις δεν είναι αποτελεσματικό το να κάνεις μια ανοικτή συζήτηση όμως είναι. Εμπιστοσύνη είναι φυσικά το κλειδί ειδικά με τον σύντροφό σου. Συζητώντας τους φόβους και τις ανασφάλειες σου μαζί του, μπορεί να κερδίσεις ξανά την αφοσίωση του και την εμπιστοσύνη του. Η βοηθός σου έχει μόνο να χάσει μια δουλεία και να κερδίσει ένα σύντροφο, δεν μπορείς να έχει έλεγχο εκεί.
Μίλησε τους, δείξε ότι γνωρίσεις τι συμβαίνει, και μετά όσο μπορείς μείωσε το χρόνο που περνάτε και οι τρεις μαζί. Εκτός από αυτό δεν μπορείς να κάνεις τίποτα άλλο. Αν την απολύσεις μπορούν αυτοί οι δυο αν θέλουν να συνεχίσουν να είναι μαζί γεγονός που θα σε οδηγήσει πάλι στο χωρισμό σου με τον σύντροφο σου και στο να μείνεις χωρίς βοηθό . Αν χωρίσεις τον σύντροφό σου πρώτα (αν αρχίσουν να φλερτάρουν τόσο ΠΟΛΥ) μπορεί να τον οδηγήσεις στο τέλος σε εκείνη. Σε αυτή την περίπτωση κρατάς την βοηθό που μπορεί να αρχίσει να σου λέει για το πόσο εκπληκτικός είναι μαζί της.
Στην τελική δεν μπορείς να κάνεις και πολλά. Αυτή είναι η ζωή!!!
της June Price