Όταν το 1997 ξεκινούσε δειλά το www.disabled.gr δεν πιστεύαμε πως θα έφτανε σε μία οργανωμένη ψηφιακή κοινότητα ανθρώπων που έχουν ένα πολύ σοβαρό ενδιαφέρον για τις αναπηρίες και πως θα διαθέτει πλήρως αυτοματοποιημένες διαδικασίες που να εξασφαλίζουν την πληροφόρηση, την ενημέρωση, την επικοινωνία και τη συμμετοχή.
Έως και το Νοέμβριο του 2003, όλες οι διαδικασίες ήταν αποκλειστικά χειροποίητες. Η τεχνολογία δεν έδινε τη δυνατότητα για αυτοματοποιημένες διαδικασίες ολοκληρωμένης συμμετοχής τόσο για τους ανθρώπους με αναπηρίες όσο και για τις οικογένειές τους όσο και για τον οποιονδήποτε άλλο.
Παρόλα αυτά, κάτω από το www.disabled.gr βρέθηκαν να φιλοξενούνται οι μεγαλύτερες οργανώσεις, μεγάλα φιλανθρωπικά ιδρύματα, αλλά και άνθρωποι που είχαν κάποιο σοβαρό ενδιαφέρον για τις αναπηρίες. Επειδή, όμως, όλες οι διαδικασίες ήταν χειροποίητες, ήταν δύσκολη η πρόσβαση των ανθρώπων που δεν είχαν τεχνικές γνώσεις. Όσοι δεν είχαν τεχνικές γνώσεις μπορούσαν να συμμετέχουν ως αναγνώστες ή στις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που ήταν ήδη αυτοματοποιημένες.
Βέβαια, κάποιοι, που είχαν τις τεχνικές γνώσεις, δημιουργούσαν κάτω από το www.disabled.gr τα δικά τους site. Όμως, επειδή υπάρχουν πάντα πολλά τεχνικά προβλήματα, αρκετά από αυτά τα site δεν ήταν τόσο προσπελάσιμα ή οι υπεύθυνοί τους δεν τα συντηρούσαν επαρκώς.
Τόσο το έντυπο περιοδικό ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ όσο και το ψηφιακό www.disabled.gr δημιουργήθηκαν χωρίς χρηματοδοτήσεις, μόνο με την εθελοντική εργασία κάποιων ανθρώπων. Αυτό έκανε πολύ δύσκολη τη δημιουργία σοβαρών εργαλείων που να είναι ταυτοχρόνως και προσπελάσιμα στους ανθρώπους με πολύ σοβαρές αναπηρίες.
Το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ επανειλημμένως είχε απευθυνθεί σε όλα σχεδόν τα ερευνητικά ινστιτούτα της χώρας, καθώς και σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια. Χρησιμοποίησε όλους τους τρόπους και όλα τα μέσα για να μπορέσει να βρει υποστήριξη από αυτούς τους ερευνητικούς φορείς. Όμως, επειδή στα ερευνητικά ενδιαφέροντα αυτών των φορέων δεν είχε ενταχθεί η ανάγκη για ψηφιακή οργάνωση της κοινότητας του πληθυσμού που ζει κάτω από συνθήκες αναπηρίας, δε μπορούσαμε να έχουμε βοήθεια.
Ταυτοχρόνως με τους ερευνητικούς φορείς, το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ είχε απευθυνθεί και στην Εθνική Συνομοσπονδία, καθώς επίσης και σε εύπορους συλλόγους ώστε να μπορέσει να βρει μία έστω και μικρή χρηματοδότηση για να ξεκινήσει να δημιουργεί τα προγράμματα που απαιτούνται για τη συγκρότηση και τη λειτουργία μίας ψηφιακής κοινότητας αναπήρων. Όμως, επειδή κάτι τέτοιο δεν ήταν στις προτεραιότητες της Εθνικής Συνομοσπονδίας και των άλλων οργανώσεων, δε μπορούσε να βρεθεί η αντίστοιχη χρηματοδότηση για την παραγωγή μίας συνεκτικής πλατφόρμας στο πλαίσιο της οποίας να μπορεί να συγκροτηθεί και να λειτουργήσει μία ψηφιακή κοινότητα αναπήρων.
Το κόστος της τεχνολογίας
Όσο περνούν τα χρόνια, τόσο το κόστος της τεχνολογίας μειώνεται. Αντικειμενικά είναι χαμηλό το κόστος της πρόσβασης στο Internet τόσο για τον τελικό χρήστη όσο και για κάποιον ο οποίος θέλει να δημιουργήσει κάποιο web site.
Όμως, όσο περνούν τα χρόνια και όσο η τεχνολογία βελτιώνεται, το κόστος διογκώνεται για αυτούς που θέλουν να καινοτομήσουν, όπως λ.χ. το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ και το www.disabled.gr επειδή το κόστος της παραγωγής μιας δυναμικής web πλατφόρμας στο πλαίσιο της οποίας θα μπορούν να ενεργοποιούνται άνθρωποι χωρίς τεχνικές γνώσεις ή με λίγες τεχνικές γνώσεις να είναι εφικτό.
Τα τεχνικά δεδομένα
Για να μπορέσει να εξασφαλιστεί η δυνατότητα της ουσιαστικής συμμετοχής των ανθρώπων με αναπηρίες, των οικογενειών τους, αλλά και όσων άλλων έχουν ένα σοβαρό ενδιαφέρον για τις αναπηρίες, δεν αρκεί μόνο η χρήση των παραδοσιακών τεχνολογιών του Internet. Με τις παραδοσιακές τεχνολογίες του Internet σίγουρα μπορούμε να δημιουργήσουμε κάποιες λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και κάποια μικρά ή μεγαλύτερα sites.
Με τις μέχρι πριν λίγο καιρό γνωστές τεχνολογίες του Internet δε μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ψηφιακές κοινότητες αναπήρων, καταλόγους συνδέσμων Internet, φόρουμ συζητήσεων, μηχανισμούς αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά και άλλους οδηγούς.
Χρειαζόταν να περιμένουμε την παραγωγή της νέας τεχνολογίας και την κοινωνικοποίηση αυτών των εφαρμογών.
Υπήρξαμε τυχεροί και το Νοέμβριο του 2003, ύστερα από πολλές περιπέτειες, μπορέσαμε και δημιουργήσαμε την πρώτη ψηφιακή κοινότητα ανθρώπων με αναπηρίες, που περιλαμβάνει όλα τα άρθρα και τις ειδήσεις του ημερήσιου και του περιοδικού τύπου, έναν οργανωμένο κατάλογο συνδέσμων Internet κι ένα οργανωμένο φόρουμ συζητήσεων. Αυτό, όμως, δεν έγινε επειδή το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ και το www.disabled.gr είχε τη βούληση να το κάνει. Έγινε επειδή μπορέσαμε και χρησιμοποιήσαμε δωρεάν λογισμικό και συγκεκριμένα το PHP Nuke, που μέχρι πρότινος δε μπορούσαμε να το κάνουμε, επειδή οι servers οι οποίοι φιλοξενούσαν το www.disabled.gr δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα.
Η τεχνολογία των δυναμικών site
Μέχρι και το Νοέμβριο του 2003 το www.disabled.gr ήταν φτιαγμένο εξ ολοκλήρου με το χέρι. Δεν υπήρχε τίποτα που να αυτοματοποιεί τη διαδικασία υποβολής κειμένων, εγγραφής χρηστών και αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά. Το Νοέμβριο του 2003 για πρώτη φορά εγκαταστήσαμε το script του PHP Nuke και αρχίσαμε, με τη βοήθεια του Σήφη Διαμαντίδη www.netlife.gr, να τροποποιούμε τον κώδικα, που είναι γραμμένο το PHP Nuke, για να γίνει προσπελάσιμο στους τυφλούς και στους ανθρώπους με σοβαρές τετραπληγίες.
Στις 4 Δεκεμβρίου του 2003 ήταν πλέον έτοιμο το PHP Nuke κι ήταν πλέον σχεδόν έτοιμα τα φόρουμ συζητήσεων και ο κατάλογος συνδέσμων Internet. Επιπλέον, από τις 10 Νοεμβρίου του 2003 η ομάδα του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ καταχωρούσε τις ειδήσεις καθημερινά στο νέο σύστημα.
Όπως και όλα τα άλλα που γίνονται με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, έτσι και το Portal του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ παρουσίασε προβλήματα. Καθημερινά διαπιστώναμε νέα προβλήματα και προσπαθούσαμε να βρούμε λύσεις. Έως και τις 20 Φεβρουαρίου του 2004 υπήρχαν σοβαρά προβλήματα στο script που «τρέχει» το Portal του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ. Ταυτοχρόνως, προσπαθούσαμε να βρούμε μία σοβαρή λύση για να δημιουργήσουμε ένα μηχανισμό αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά για τη ψηφιακή βιβλιοθήκη του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ, επειδή ήταν πλέον αδύνατο να βρεθούν αυτά που χρειαζόταν να βρουν οι αναγνώστες της ψηφιακής βιβλιοθήκης.
Στις 2 περίπου Μαρτίου του 2004 το www.disabled.gr φάνηκες να μη βγάζει πολλά προβλήματα. Και μπορούμε να πούμε πως λειτουργεί χωρίς προβλήματα.
Ωστόσο, επειδή η βιβλιοθήκη έχει αυξηθεί δυσανάλογα κι επειδή για τον επισκέπτη είναι δύσκολο να χρησιμοποιεί τρεις διαφορετικούς μηχανισμούς αναζήτησης για να βρει αυτό που χρειάζεται να βρει, πρέπει να γίνουν και πολλά ακόμη.
Με 3.500 τίτλους άρθρων και βιβλίων στη βιβλιοθήκη, με 400 ειδήσεις και άρθρα που δημοσιεύονται στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο κάθε μήνα και με 600 περίπου μηνύματα που γράφονται κάθε μήνα στα φόρουμ συζητήσεων, πρέπει να δημιουργηθεί μία νέα πλατφόρμα από την αρχή που να είναι δυναμική. Δυστυχώς, όμως, η σημερινή τεχνολογία δεν έχει κάποια οικονομικά προσιτή λύση ώστε να μπορεί να καλυφθεί η ανάγκη του ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ.
Υποτάσσουμε τις τεχνολογίες στην αναπηρία
Πολλοί αναρωτιούνται πώς έφτασε το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ μέχρι εδώ. Πώς δηλαδή το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ έφτασε να είναι το δημοφιλέστερο site αναπηρίας στον κόσμο και πώς έφτασε να έχει, στις 3 Μαρτίου του 2003, 2.100 συνδρομητές στο ηλεκτρονικό του περιοδικό και 234 μέλη στην ψηφιακή κοινότητα.
Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις γι αυτό. Άλλοι μπορούν να πουν ότι το www.disabled.gr υπήρξε το πρώτο site που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα και γι αυτό καθιερώθηκε. Άλλοι μπορούν να πουν πως υπήρξε πολύ τυχερό και κατά λάθος έφτασε στην πρώτη θέση. Άλλοι μπορεί να πουν πως στο Internet επικρατεί χάος και οι μετρήσεις είναι εξίσου χαοτικές και γι αυτό εσφαλμένα βγαίνει πρώτο το www.disabled.gr
Πίσω, όμως, από την οθόνη και πάνω από το πληκτρολόγιο του www.disabled.gr η αλήθεια είναι άλλη: η επιτυχία προέκυψε κατά λάθος. Για τους ανθρώπους που δημιουργούν το www.disabled.gr το Internet είναι τρόπος ζωής. Δε δημιουργήσαμε κάποια εξειδικευμένη τεχνολογία. Δυστυχώς δεν είχαμε τα χρήματα για να δημιουργήσουμε τις εξειδικευμένες τεχνολογίες που ονειρευόμαστε και που μπορούν να αξιοποιηθούν για να απογειώσουν την ψηφιακή εκδοχή μιας ρεαλιστικότατης δυναμικής αναπηρίας. Χρησιμοποιήσαμε αυτά που υπάρχουν για να επιτύχουμε αυτό που μπορούσαμε να επιτύχουμε. Χρησιμοποιήσαμε τη γλώσσα προγραμματισμού html για να δημιουργήσουμε την ψηφιακή βιβλιοθήκη. Χρησιμοποιήσαμε το majordomo για να δημιουργήσουμε τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Χρησιμοποιήσαμε τον Netscape Composer για να μπορούν τετραπληγικοί να κατασκευάζουν εύκολες και ελαφριές σελίδες στο Internet. Χρησιμοποιήσαμε το PHP Nuke για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε την πρώτη ψηφιακή κοινότητα ανθρώπων που έχουν κάποιο σοβαρό ενδιαφέρον για την αναπηρία. Χρησιμοποιήσαμε το PHP Dig για να δημιουργήσουμε το μηχανισμό αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά στην ψηφιακή βιβλιοθήκη του www.disabled.gr
Αλήθεια, δε μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε το majordomo ή τα αντίστοιχα προγράμματα για να δημιουργήσουμε φόρουμ συζητήσεων ή ψηφιακή βιβλιοθήκη ή οτιδήποτε άλλο.
Είναι εξίσου αλήθεια πως δε μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ψηφιακή κοινότητα μόνο με λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Το ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ και το www.disabled.gr αυτό που μπορεί και κάνει είναι να χρησιμοποιεί υπαρκτές τεχνολογίες για τη διευκόλυνση της κοινότητας των ανθρώπων που ζει κάτω από συνθήκες αναπηρίας δίνοντας μεγάλη έμφαση στις κακώσεις νωτιαίου μυελού και στις κινητικές αναπηρίες.
Οι κρατικές πρωτοβουλίες
Το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος για την Κοινωνία της Πληροφορίας προγραμματίζει να δημιουργήσει ένα Portal για τους ανθρώπους με αναπηρίες. Στην πραγματικότητα προγραμματίζει να δημιουργήσει πολλά Portal που να απευθύνονται στον κάθε επαγγελματικό κλάδο. Για το σκοπό αυτό πρόκειται να επενδυθούν πολλά χρήματα.
Μακάρι το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας να επιτρέψει στο ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ να συμμετέχει σε αυτό το πρόγραμμα, αλλά και να του εκχωρήσει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει μέρος ή το σύνολο του κώδικα για το www.disabled.gr ώστε να μπορέσει να οργανώσει μία ολοκληρωμένη ψηφιακή κοινότητα κι ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό εργαλείο για κάθε άνθρωπο που ζει κάτω από συνθήκες αναπηρίας.
Το επιχειρησιακό πρόγραμμα για την Κοινωνία της Πληροφορίας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας καθυστερεί πολλά χρόνια. Όταν αρχίσει και λειτουργεί ίσως είναι αμφίβολο εάν θα δεχθεί το Υπουργείο να εκχωρήσει μέρος του κώδικα στο www.disabled.gr για ευνόητους λόγους. Κανείς δεν επενδύει χρήματα για τη δημιουργία ενός εργαλείου που θα χρησιμοποιηθεί και από άλλους.
Η υλοποίηση ιδεών
Είναι αυτονόητο πως όταν το www.disabled.gr έχει 2.100 συνδρομητές στο ψηφιακό του περιοδικό, 45.000 επισκέπτες το μήνα και αρκετές εκατοντάδες μέλη, δέχεται κάποιες προτάσεις για να δημιουργηθούν νέες υπηρεσίες.
Όσες από αυτές τις υπηρεσίες είναι τεχνολογικά εφικτές, δημιουργούνται αμέσως, αφού πριν προγραμματιστεί η συνέχεια και η δημοτικότητα αυτών των υπηρεσιών. Δεν είναι πάντα εύκολο ούτε αυτονόητο η δημοτικότητα των υπηρεσιών. Δεν είναι όλα εφικτά. Δεν υπάρχουν πάντα τα εργαλεία σε προσιτό οικονομικό κόστος. Δεν εγγυώνται όλα τα εργαλεία την αδιάλειπτη λειτουργία των υπηρεσιών που λειτουργούν.
Δυστυχώς, έχουμε δυσαρεστήσει αρκετούς, μεταξύ αυτών και κάποιους καλούς φίλους, που εξίσου με εμάς πονάνε το Internet κι έχουν κάποιο σοβαρότατο ενδιαφέρον για τις αναπηρίες. Τις περισσότερες φορές δυσαρεστήσαμε αυτούς τους ανθρώπους από λάθος. Κάποιες λιγότερες φορές δυσαρεστήσαμε αυτούς τους ανθρώπους επειδή δεν είχαμε τα τεχνολογικά εργαλεία ή τις γνώσεις για να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε τις ιδέες τους.
Αλήθεια, εμείς που συμμετέχουμε στη συντήρηση και στην παραγωγή του www.disabled.gr νοιαζόμαστε επίσης πολύ για τη δημιουργία μίας νέας δυναμικής, δημιουργικής και κομψής (έστω και ψηφιακής) αναπηρίας. Η τεχνολογία όμως δεν είναι πάντα τόσο φιλική όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Δε μπορέσαμε ή δε γνωρίζαμε πώς θα μπορούσαμε να κάνουμε περισσότερα. Ακόμη κι αν ξεκινούσαμε σήμερα (αλήθεια), πάλι τα ίδια λάθη θα κάναμε. Προσπαθούμε φιλότιμα, αλλά είναι αδύνατο να γνωρίζουμε το κάθε μεμονωμένο script ή να γράφουμε στην οποιαδήποτε γλώσσα προγραμματισμού.
Συγγνώμη
www.disabled.gr