Sex talks: κουβέντες για μεγάλα παιδιά
Μιλώντας για τον εαυτό μας

Σε πρόσφατη έρευνα Βρετανικής εφημερίδας, το 70% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν θα ξεκινούσε σεξουαλική σχέση με έναν άνθρωπο με αναπηρία. Αυτή η στάση επιβεβαιώνει την ευρέως διαδεδομένη (απαισιόδοξη) άποψη ότι οι περισσότεροι άνθρωποι με αναπηρία έχουν λίγες πιθανότητες να κάνουν σεξ. Όμως, η Annie Makoff μίλησε με ανθρώπους που αμφισβητούν αυτή την άποψη, όπως και τα αποτελέσματα της έρευνας, θεωρώντας ότι η επιτυχία στο σεξ και τις σχέσεις είναι ζήτημα αυτοπεποίθησης.

Η Kathleen

«Το sex είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μας. Η ζωή θα ήταν βαρετή χωρίς αυτό.» Η Kathleen αποπνέει σεξουαλική αυτοπεποίθηση. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί είναι τόσο επιτυχημένη: έχει ξανθά μαλλιά, μεγάλα γαλανά μάτια και πλούσιο στήθος, που είναι ο φθόνος κάθε γυναίκας και το όνειρο του κάθε άντρα.

Η Kathleen έχει δισχιδή ράχη (spina bifida). Από ιατρική αμέλεια η κατάστασή της επιδεινώθηκε και σήμερα χρησιμοποιεί αναπηρικό κάθισμα. Η έντονη ζωή της έρχεται σε αντίθεση με την αντίληψη της κοινωνίας ότι τα άτομα με αναπηρία δεν κάνουν συχνά σεξ, ή αν το κάνουν, αυτό περιορίζεται μόνο σε εμπειρίες με άλλους ανθρώπους με αναπηρία.
Αρνούμενη να ανταποκριθεί στα στερεότυπα της κοινωνίας, όπως «η κακόμοιρη ανάπηρη κοπέλα», η Kathleen ζει την ζωή της με τον δικό της τρόπο.

«Ποτέ δεν σκόπευα να γίνω επαγγελματίας συνοδός», παραδέχεται η ίδια. «Πάντα μου άρεσε να φροντίζω ανθρώπους, έκανα μαθήματα μασάζ και ξεκίνησα μια εταιρία ως μασέρ. Υποθέτω ότι ήμουν λίγο αφελής, δεν γνώριζα καθόλου για τον κόσμο που κρυβόταν πίσω από αυτό».
Οι πελάτες άρχισαν να της ζητούν συνεχώς «έξτρα», μέχρι που ένας πελάτης της είπε ότι θα χάσει την επιχείρησή της αν δεν ξεκινήσει να του προσφέρει κάτι επιπλέον. Τότε ήταν που η Kathleen άρχισε να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να προσφέρει σεξουαλικές υπηρεσίες. Ξεκίνησε διαφημίζοντας τις υπηρεσίες της σε διάφορες ιστοσελίδες, με το όνομα «Κάτι διαφορετικό».

«Ήμουν πολύ νευρική κάθε φορά που γνώριζα έναν πελάτη για πρώτη φορά. Όταν ήθελαν να κλείσουν και άλλη συνεδρία, σκεφτόμουν “Μα, γιατί θέλουν να έρθουν πάλι;”».

Παρά τις αρχικές κρίσης συνείδησης, η Kathleen διαπίστωσε ότι η εμπιστοσύνη στο σώμα της και η αυτοεκτίμησή της, βελτιώθηκαν πάρα πολύ κατά τη διάρκεια των δύο ετών που δουλεύει ως συνοδός. Οι φιλοφρονήσεις, τα σχόλια που λαμβάνει και η επικοινωνία που χτίζει με τους πελάτες της, την έκαναν να αισθάνεται πιο ελκυστική, κάτι που απέδειξε στην Kathleen ότι η αναπηρία δεν έχει επίπτωση στην ελκυστικότητα – εάν υπάρχει η αυτοπεποίθηση.

«Τα μόνα όρια που υπάρχουν είναι αυτά που βάζουμε μόνοι στον εαυτό μας», λέει η Kathleen. «Δεν λέω ότι η “συνοδεία” είναι λύση, αλλά όταν πιστεύεις στον εαυτό σου, ανεξάρτητα από το πώς είναι το σώμα σου, οι άνθρωποι αισθάνονται αυτήν την αυτοπεποίθηση».

Η ιστορία της Kathleen μπορεί να παραξενεύει κάποιους, αλλά η ίδια δεν το μετανιώνει. «Έχω μάθει πολλά από αυτό. Πλέον είμαι ευτυχισμένη στο γάμο μου και δεν μετανιώνω καθόλου γι’αυτό που έκανα. Θέλει πολύ κουράγιο και αυτοπεποίθηση για να κάνεις αυτή τη δουλειά, τώρα πια τίποτα δεν μπορεί να με στεναχωρήσει».

Ο Jason

Από την αντίθετη πλευρά είναι ο Jason, χρήστης αναπηρικού καθίσματος και μέλος των Outsiders (www.outsiders.org.uk), μιας κοινωνικής λέσχης για ανθρώπους με αναπηρία. Όπως και πολλοί άλλοι, έτσι και ο Jason δεν αισθάνεται άνετα με συνοδούς, ακόμη και αν έχουν την προσωπικότητα της Kathleen. Και ειδικά όταν υπάρχουν συχνά τίτλοι εφημερίδων όπως «Τα χρήματα των φορολογούμενων ξοδεύονται σε πόρνες για ανθρώπους με αναπηρία», δεν είναι περίεργο ότι δεν το νιώθει ως την καλύτερη επιλογή. Μέχρι πρόσφατα, ο Jason είχε μια έντονη αίσθηση ενοχής που απειλούσε σημαντικά την ψυχική του κατάσταση.

Η έλλειψη αυτοπεποίθησης κάνει πολύ δύσκολη την δημιουργία σεξουαλικών σχέσεων για τους ανθρώπους με αναπηρία. Ο Jason ήταν ένας από αυτούς, ο ίδιος περιγράφει τον εαυτό του ως «ντροπαλό μπροστά στις γυναίκες». Φοβόταν ότι η εγκεφαλική του παράλυση, η οποία επηρεάζει την ομιλία και την κίνησή του, τον εμποδίζει να κάνει σχέσεις.

Όμως, με την υποστήριξη των Outsiders, o Jason έχει αρχίσει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής (και ευχαρίστησης). «Έχω συμβιβαστεί με το γεγονός ότι έτσι μπορώ να απολαύσω το σεξ αυτή τη στιγμή και δεν υπάρχει πρόβλημα», λέει. «Από τότε που έγινα σεξουαλικά ενεργός αισθάνομαι περισσότερο αποδεκτό μέλος της κοινωνίας».

Και αντί οι φόβοι του να επιβεβαιωθούν, ο Jason διαπίστωσε ότι, ενώ ορισμένες γυναίκες μπορεί να τον έχουν απορρίψει λόγω της αναπηρίας του, υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός γυναικών που δεν το κάνουν αυτό. Είναι λογικό ότι δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια στάση και την ίδια αντίληψη απέναντι σε θέματα φύλου και αναπηρίας.

Σήμερα ο Jason βγαίνει με μια κοπέλα για περισσότερο από ένα χρόνο και τώρα πια λέει ότι η άποψή του για το σεξ έχει αλλάξει εντελώς. «Με βοήθησε να καταλάβω ότι είναι εξίσου ευχάριστο να δίνεις χαρά όσο και να λαμβάνεις. Πλέον είμαι άνετα με το γυμνό μου σώμα και έχω μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση όταν μιλάω με γυναίκες. Έχω μάθει ότι δεν υπάρχει τίποτα λάθος με το σώμα μου όπως νόμιζα κάποτε».

Παρά το γεγονός ότι ήταν πιο δύσκολο για τον Jason να συμβιβαστεί με την αναπηρία του από ό,τι για την Kathleen, η όποια θεωρεί ότι ο κόσμος δεν βλέπει την αναπηρία αλλά το πρόσωπο, τώρα θεωρεί την επαφή του με «συνοδούς» ως προσωρινό μέσο για έναν απώτερο σκοπό.

Η Tamsin

Ο Jason δεν είναι ο μόνος που είχε θέματα με το σώμα του και την αυτοπεποίθησή του. Η Tamsin είχε παρόμοιες δυσκολίες αν και το βασικό της ζήτημα δεν ήταν η αναπηρία της, η οποία επηρεάζει το αναπνευστικό και το νευρικό της σύστημα, αλλά το φύλο της.

Η Tamsin ήταν άνδρας και εργαζόταν ως οικοδόμος και μηχανικός υπολογιστών. Από πολύ μικρή ήξερε ότι είχε λάθος φύλο. «Έκρυβα την σεξουαλική μου ταυτότητα από μικρή ηλικία», θυμάται. «Ήμουν πολύ δυστυχισμένο αγόρι, σε ηλικία 9 ετών προσπάθησα να με αλλάξω τραυματίζοντας το εαυτό μου».

Η Tamsin (τότε Peter) μισούσε τους καθρέπτες και τους απαγόρευσε στο σπίτι της. Υπέμεινε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα την δυσφορία για το φύλο της, όπως και για την αναπηρία της, η οποία επιδεινώθηκε σε τέτοιο βαθμό που έπρεπε να σταματήσει την εργασία της.

Τώρα, στα 60 της και ένα χρόνο μετά την επιτυχημένη χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου, «η ευτυχισμένη και χαρούμενη Tamsin», όπως η ίδια αποκαλεί τον εαυτό της, είναι μια κυριολεκτικά αλλαγμένη γυναίκα.
«Κάνω συνέχεια αστεία και πλάκες. Από τότε που έγινα γυναίκα, είμαι ευγενική με τον εαυτό μου και την αναπηρία μου, ξέρω πότε να σταματήσω, αλλά επίσης ξέρω πώς να διασκεδάσω».

Το σεξ έχει βελτιωθεί σημαντικά και αυτό είναι άμεσο αποτέλεσμα της αλλαγής του φύλου της. Για την Tamsin, είναι το ίδιο σημαντικό η αποδοχή της ως γυναίκα όσο και η αποδοχή της αναπηρίας της. «Έχω αναπτύξει αυτό που εγώ αποκαλώ “θετική ψυχική στάση”, στάση που αφορά και την ζωή μου και την αναπηρία μου. Στις σχέσεις μου είμαι πιο σίγουρη από ποτέ!»

Η Mira

Είναι ένα συναίσθημα με το οποίο η Mira συμφωνεί απόλυτα. Με ιστορικό ανορεξίας και ανεξήγητης νευρολογική βλάβης στα χέρια και στα πόδια, η Mira είχε πολλά προβλήματα με την εικόνα του σώματός της κατά τη διάρκεια της εφηβείας της. Αν και είχε πολλές σχέσεις, τώρα παραδέχεται ότι ήταν για τους λάθος λόγους. «Συνειδητοποίησα ότι πλήγωνα τον εαυτό μου. Δεν είναι ότι έχω ηθικές ενστάσεις για τις πολλαπλές σχέσεις, αλλά ο τρόπος που το έκανα σήμαινε ότι προσέβαλλα τον εαυτό και το σώμα μου».

Άρχισε να αισθάνεται καλύτερα με τον εαυτό της, την αναπηρία της και το σώμα της, όταν ξεκίνησε φαρμακευτική αγωγή για τα προβλήματα ψυχικής υγείας που αντιμετώπιζε. Πλέον αναζητεί συντρόφους που μπορούν να την αποδεχτούν ολοκληρωτικά.
«Τα ψυχοφάρμακα προκαλούν αύξηση του σωματικού βάρους», εξηγεί η Mira. «Παρόλ’ αυτά, νιώθω μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση με μερικά κιλά παραπάνω από ό,τι ένιωθα όταν προσπαθούσα να μείνω αδύνατη».

Αυτό την βοήθησε και σε άλλες πτυχές του εαυτού της με τις οποίες είχε δυσκολίες, όπως για παράδειγμα με το να χρησιμοποιεί μπαστούνι για το περπάτημα κάτι που παλιότερα την έκανε να αισθάνεται πολύ άσχημα. «Συνειδητοποίησα ότι το να αποδεχτώ το σώμα μου σε σχέση μόνο με το βάρος μου και όχι την αναπηρία μου, δεν έχει νόημα. Δεν μπορείς να λες έχω αποδεχτεί τον μεγάλο πισινό μου αλλά όχι τα άσχημα πόδια μου, αυτά τα δύο πάνε πακέτο».

H αυτοεκτίμησή της έχει επηρεάσει θετικά και τις σεξουαλικές της σχέσεις. «Έχω σταματήσει να ενδιαφέρομαι για το πώς φαίνομαι με το μπαστούνι μου και τους περιορισμούς μου», λέει. «Όταν έχεις αυτοπεποίθηση φαίνεται στο πρόσωπό σου και οι άνθρωποι το καταλαβαίνουν και αποδέχονται πιο εύκολα την αναπηρία σου».

Η Kathleen συμφωνεί. «Πρέπει να πιστεύεις στον εαυτό σου, ανεξαρτήτως της αναπηρίας σου», λέει. «Πάντα υπάρχει κάτι δικό σου που αρέσει στους άλλους, είτε πρόκειται για ένα ωραίο χαμόγελο, ζεστά μάτια, ή αίσθηση του χιούμορ. Πίστεψε σε αυτό που έχεις, όχι σε αυτό που δεν έχεις».

Της Annie Makoff
Απόδοση στα Ελληνικά: Γεωργία Φύκα, Κοινωνική Λειτουργός