Κάθε χρόνο στην πατρίδα μας, πωλούνται αρκετές εκατοντάδες αναπηρικά αμαξίδια. Ο τρόπος που γίνονται αυτές οι πωλήσεις είναι γνωστός σε όσους έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με το αντικείμενο.
Δυστυχώς, αυτό που ενδιαφέρει είναι η πώληση αυτή καθ’ αυτή χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψη όλοι εκείνοι οι παράγοντες που είναι απαραίτητοι και καθοριστικοί για τη σωστή επιλογή ενός αναπηρικού αμαξιδίου που πρέπει να ταιριάζει στις ιδιαιτερότητες του ίδιου του χειριστή.
Είναι, δυστυχώς, γεγονός απαράδεκτο να γίνονται πωλήσεις αναπηρικών αμαξιδίων μέσα από φωτογραφίες διαφόρων προσπέκτους ή να αγοράζονται αμαξίδια από τρίτους για λογαριασμό των χειριστών.
Η πώληση αναπηρικών βοηθημάτων γενικότερα, αλλά και αναπηρικών αμαξιδίων ειδικότερα, προϋποθέτει γνώση του αντικειμένου στο σύνολό του τόσο του αμαξιδίου όσο και των ειδικών αναγκών του χειριστή.
Πάνω από όλα, όμως, προϋποθέτει φαντασία, εμπειρία, ευαισθησία και υπευθυνότητα έτσι ώστε η τελική επιλογή να είναι αποτέλεσμα όλων αυτών των παραγόντων και όχι της λογικής της πώλησης και του κέρδους αποκλειστικά.
Αυτό που πρέπει κανείς να σκεφτεί πρωταρχικά, μπαίνοντας σ’ αυτήν τη διαδικασία, είναι ότι ένα αναπηρικό αμαξίδιο δεν είναι απλώς ένα βοηθητικό μέσο μετακίνησης, αλλά ένα απαραίτητο εργαλείο που επηρεάζει άμεσα και πολλές φορές καθορίζει τις καθημερινές δραστηριότητες και τον τρόπο ζωής του χρήστη.
Είναι ένα ζωτικό βοηθητικό μέσο από το οποίο εξαρτάται ο βαθμός ενεργοποίησης ή παθητικοποίησης του ίδιου του χειριστή. Καθοριστικό, λοιπόν σημαντικό και απαραίτητο είναι να ενημερωθεί σωστά ο χειριστής για τις δυνατότητες που παρέχει το συγκεκριμένο προϊόν και να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν οι επιθυμίες και οι απαιτήσεις του. Σ’ αυτήν την απαραίτητη συνεργασία με το χειριστή, εκεί όπου είναι δυνατόν να γίνει, χρειάζεται υπομονή, αγάπη και μεράκι για να βγει το ανθρωπίνως δυνατό, σωστό αποτέλεσμα.
Απαραίτητη επίσης προϋπόθεση για τη σωστή επιλογή αναπηρικού αμαξιδίου, πέραν των όσων προαναφέρθηκαν, είναι η συνεργασία ανάμεσα στους διάφορους παράγοντες που εμπλέκονται στο θέμα. Τέτοιοι παράγοντες είναι: ΓΙΑΤΡΟΙ, ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΕΣ, ΧΕΙΡΙΣΤΕΣ, ΕΜΠΟΡΙΟ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ.
Αν, λοιπόν, κανείς σκεφτεί το πόσο διαφορετικές είναι οι αναπηρίες μεταξύ τους και τις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στους χειριστές αναπηρικού αμαξιδίου καθώς και το βαθμό εξάρτησης τους από αυτό, τότε πράγματι θα κατανοήσει το πόσο σημαντικό είναι να γίνει σωστή επιλογή. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι όλοι είμαστε ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΕΣ.
Βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την τελική επιλογή αναπηρικού αμαξιδίου είναι κατά κύριο λόγο τέσσερις:
Το είδος και ο βαθμός αναπηρίας του χρήστη
Συχνότητα χρήσης – χρονική διάρκεια
Οι περιπτώσεις που γίνεται χρήση του αμαξιδίου
Περιβάλλον (μέσα και έξω από το σπίτι)
Αυτό σημαίνει πως κάθε χρήστης έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες, ανάγκες, επιθυμίες και απαιτήσεις που πρέπει να εκπληρωθούν μέσα από τις δυνατότητες ρύθμισης και προσαρμογής του ίδιου του αμαξιδίου και του εξοπλισμού του.
Κατηγορίες χρηστών που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο είναι κυρίως δύο: ΠΑΡΟΔΙΚΟΙ και ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΟΙ ΧΡΗΣΤΕΣ και οι ΜΟΝΙΜΟΙ ΧΕΙΡΙΣΤΕΣ.
Είναι δυο κατηγορίες ανομοιογενείς μεταξύ τους με τεράστιες διαφορές. Θα προσπαθήσουμε να ταξινομήσουμε τις ομάδες που κυριαρχούν σ’ αυτές.
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ
ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΙ και ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ
ΓΕΝΕΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ και ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ.
Στην πρώτη ομάδα των ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ κύριες αιτίες είναι οι βλάβες του εγκεφάλου οι οποίες οδηγούν σε μια σειρά διαφορετικών τύπων αναπηριών, όπως:
Σπαστικότητα
Ελλειψη συντονισμού κινήσεων και διαταράξεις ισορροπίας
Μυϊκές δυστονίες
Πάρκινσον, κ.λ.π.
Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι (αίτια) για εγκεφαλικές βλάβες είναι σε μεγάλες ηλικίες, τα εγκεφαλικά και οι καρδιακές προσβολές (έμφραγμα). Στις μικρότερες ηλικίες είναι σύνηθες να έρχεται κατά τη γέννηση του παιδιού ή μπορεί να οφείλονται ακόμη και σε ατυχήματα. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν επηρεάζονται μόνο οι κινητικές λειτουργίες, αλλά και η νοητική κατάσταση του ατόμου, πράγμα που αυξάνει ακόμη περισσότερο την ανάγκη για σωστή επιλογή αναπηρικού αμαξιδίου.
Η δεύτερη ομάδα των ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ είναι αρκετά σπάνια ομάδα. Οι παθήσεις αυτές έχουν σαν επακόλουθο οστά εύθραυστα με επαναλαμβανόμενα κατάγματα και παραμορφώσεις με αποτέλεσμα η χρήση αναπηρικού αμαξιδίου να γίνεται από πολύ μικρή ηλικία. Αντίθετα οι παθήσεις των αρθρώσεων εμφανίζονται κυρίως στις μεσαίες και μεγάλες ηλικίες με παραμορφώσεις των αρθρώσεων, μυϊκή ατροφία και αδυναμία καθώς επίσης αγκυλώσεις.
Στην τρίτη ομάδα των ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΩΝ και των ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ κύριες αιτίες είναι τα διάφορα ατυχήματα, παθολογικές αιτίες όπως καρκίνος, σακχαρώδης διαβήτης, προβλήματα του κυκλοφορικού. Σ’ αυτήν την κατηγορία μπορούν να ενταχθούν και όλες εκείνες οι περιπτώσεις που είναι εκ γενετής όπως δυσπλασίες και παραμορφώσεις των άκρων.
Τα άτομα λοιπόν, με ελαφρές μορφές αναπηρίας χρησιμοποιούν το αναπηρικό αμαξίδιο περιστασιακά, αντίθετα με τα άτομα με βαριές μορφές αναπηρίας που χρησιμοποιούν το αμαξίδιο σε μόνιμη βάση και είναι άμεσα εξαρτημένα από αυτό. Ολες αυτές οι παρατηρήσεις και οι επισημάνσεις είναι καθοριστικές και πρέπει απαραίτητα να λαμβάνονται υπ’ όψιν όταν πρόκειται για τις απαιτήσεις και προϋποθέσεις που πρέπει να πληρεί ένα αμαξίδιο σε σχέση με τις δυνατότητες που παρέχει για διάφορες ρυθμίσεις τόσο για τη σωστή στάση (κάθισμα) του χειριστή όσο και για τις μετακινήσεις και τις μετατοπίσεις του σώματός του.
Ορισμένα βασικά στοιχεία που πρέπει να έχει ένα αναπηρικό αμαξίδιο για χρήστες της πρώτης κατηγορίας είναι τα παρακάτω:
Να είναι ελαφρύ
Η πλάτη του καθίσματος δεν πρέπει να είναι ψηλή (όχι πάνω από 30 -35 cm) γιατί αφ’ ενός μεν μειώνεται η ελευθερία κίνησης των χεριών κατά τη μετακίνηση και αφ’ ετέρου οι χρήστες αυτής της κατηγορίας έχουν, κατά κανόνα, καλή στήριξη και αρκετά δυνατούς μυς πλάτης και μέσης.
Τα μπράτσα του καθίσματος να είναι αυξομειούμενου ύψους, προσθαφαιρούμενα για την πλάγια μετατόπιση του χρήστη.
Να διαθέτει υποπόδια προσθαφαιρούμενα, ρυθμιζόμενου ύψους και ρυθμιζόμενων κλίσεων.
Να έχει σταθερό σκελετό, καλής κατασκευής, γιατί τα άτομα της κατηγορίας αυτής είναι κατ’ εξοχήν ενεργά άτομα και μετακινούνται μόνα τους.
Τα φρένα του να είναι ευκολόχρηστα
Το κάθισμά του θα πρέπει να δίνει πολλές δυνατότητες ρύθμισης του ύψους, του βάθους του και κλίσεις τόσο της πλάτης όσο και του ίδιου του καθίσματος.
Να έχει ρυθμιζόμενο, μετατοπιζόμενο κέντρο βάρους για να γίνεται το αμαξίδιο λιγότερο ή περισσότερο ευκίνητο ανάλογα με τις δυνατότητες του χρήστη αλλά και το βάρος του ίδιου του αμαξιδίου.
Ο συνδυασμός της καθημερινής και πολύωρης χρήσης του αμαξιδίου από χειριστές με βαριές μορφές αναπηρίας, οδηγούν πολλές φορές σε λανθασμένη στάση του σώματος του χειριστή, σπαστικότητα, κατακλίσεις εξ’ αιτίας της κακής κυκλοφορίας του αίματος και διαφόρων τύπων αγκυλώσεις των άκρων.
Οι απαιτήσεις λοιπόν, για σωστή επιλογή αναπηρικού αμαξιδίου είναι πάρα πολύ αυξημένες όταν πρόκειται για άτομα της κατηγορίας των ΜΟΝΙΜΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ για να μπορούν να αντιμετωπιστούν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλες οι παραπάνω επιπτώσεις.
Η κατηγορία αυτή είναι η δυσκολότερη όταν πρόκειται να γίνει επιλογή αναπηρικού αμαξιδίου γιατί συμπεριλαμβάνει πολλές ομάδες αναπηρίας με πολλές και τεράστιες διαφορές μεταξύ τους. Δεν είναι λοιπόν, ενδεδειγμένο να προτείνονται κανείς τυποποιημένες λύσεις, αλλά θα πρέπει να εξετάζει την κάθε περίπτωση ξεχωριστά ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες που έχει. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητες ειδικές κατασκευές και ρυθμίσεις καθώς επίσης και ειδικά αξεσουάρ όπως: Στήριγμα κεφαλής, πλαϊνά στηρίγματα θώρακος και λεκάνης, διαχωριστικό σκελών, ειδικά διαμορφωμένα υποπόδια με στηρίγματα κνημών.
Θέλουμε να πιστεύουμε, πως με όσα προαναφέρθηκαν, βοηθήσαμε στην κατεύθυνση του να γίνει αρκετά κατανοητό το πόση μεγάλη σημασία έχει η σωστή επιλογή αναπηρικού αμαξιδίου. Κάνουμε μια γενικόλογη προσέγγιση του θέματος με γενικές προτάσεις επισημάνσεις και κατευθύνσεις με την ελπίδα πως συμβάλλουμε στην προσπάθεια που καταβάλλει το περιοδικό “ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΤΩΡΑ” για να ανοίξει ένας διάλογος μέσα από τις στήλες του επειδή θεωρούμε πως είναι καθήκον όλων μας να πάρουμε θέση πάνω στο πρόβλημα που έχει σχέση με την επιλογή αναπηρικών βοηθημάτων και την εμπορία τους.
Γιώργος Αραμπατζής