Ένα ρομπότ που θα λειτουργεί ως πρόσθετος εξωτερικός σκελετός δίνει ελπίδα σε άτομα με αναπηρία ότι θα ξαναπερπατήσουν. Οι έρευνες για το ρομπότ που ελέγχεται με τη σκέψη βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Η πρώτη δημόσια εμφάνιση αυτού του ρομποτικού σκελετού αναμένεται να γίνει πριν τη «σέντρα» του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου στο Ρίο ντε Τζανέιρο το φετινό καλοκαίρι. Όπως προγραμματίζεται, ένας έφηβος με αναπηρία στα κάτω άκρα θα μπει στο γήπεδο του Σάο Πάολο στις 12 Ιουνίου 2014 και μπροστά στα μάτια δισεκατομμυρίων (τηλε-)θεατών, με αργές κινήσεις, θα προσεγγίσει τη μπάλα του αγώνα για να δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα της κορυφαίας ποδοσφαιρικής διοργάνωσης.
Όχι, δεν πρόκειται για κάποια διαφημιστική ιδέα της FIFA, αλλά για ένα αξιοσημείωτο επιστημονικό επίτευγμα. Μία ομάδα νευρολόγων και μηχανικών ξεκίνησε το 2008 το πρότζεκτ Walk Again (Περπάτησε ξανά), με στόχο να δώσει ξανά τη δυνατότητα σε εκατομμύρια αναπήρους να κινούνται χωρίς προβλήματα. Αυτό εύχεται τουλάχιστον ο Γκόρντον Τσενγκ από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Ο ίδιος κατόρθωσε, σε συνεργασία με τον διακεκριμένο νευροβιολόγο Μιγκέλ Νικολέλις, να ελέγξει το 2008 ρομποτικά πόδια με τη βοήθεια εγκεφαλικών κυμάτων. Ο καθηγητής Γκόρντον Τσενγκ ξεκίνησε τότε, μαζί με την επιστημονική του ομάδα στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου, την κατασκευή πρωτοτύπων.
Ηλεκτρόδια που προσαρμόζονται στο κεφάλι καταγράφουν τα εγκεφαλικά κύματα στέλνοντας στη συνέχεια την εντολή κίνησης στο ρομποτικό σκελετό. «Ένα σύστημα δονήσεων δίνει μάλιστα στο εκάστοτε άτομο την αίσθηση ότι ακουμπά στο έδαφος και κουνά τα πόδια του» λέει ο Τσενγκ, προσθέτοντας ότι, όταν αρθούν ορισμένα τελευταία εμπόδια, θα μπορέσει να ξεκινήσει η τελική φάση του πρότζεκτ.
Στο Walk Again Projekt συμμετέχουν επίσης το ερευνητικό κέντρο βιοτεχνολογίας του αμερικανικού Πανεπιστημίου του Ντιούκ, το ελβετικό υφυπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Καινοτομίας, το Διεθνές Κέντρο Νευροβιολογίας στο Νατάλ της Βραζιλίας και δύο Πανεπιστήμια από το Κεντάκι και την Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Μιγκέλ Νικολέλις, «η εμπειρία μας έδειξε ότι ο εγκέφαλος μπορεί λόγω της σύνδεσης (μέσω ηλεκτροδίων) να χειριστεί το ρομπότ σαν να επρόκειτο για ένα φυσιολογικό μέλος του σώματος. Όπως για παράδειγμα στους επαγγελματίες τενίστες, οι οποίοι βλέπουν τη ρακέτα σαν προέκταση του χεριού τους».
Ο ρομποτικός σκελετός αναμένεται να σταλεί στη Βραζιλία εντός του Φεβρουαρίου, όπου θα ξεκινήσουν η φάση του προγραμματισμού και οι δοκιμές με μία ομάδα νεαρών με αναπηρία στα κάτω άκρα, ώστε να είναι σε θέση να τον κατευθύνουν με ασφάλεια μέχρι το μεγάλο «ραντεβού» το καλοκαίρι στη Βραζιλία. «Στόχος μας είναι να κάνουμε τις αναπηρικές καρέκλες μουσειακά αντικείμενα. Στην επιστήμη υπάρχουν πάντα απρόβλεπτα μεγέθη, ωστόσο είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι θα καταφέρουμε σύντομα να βοηθήσουμε άτομα με κινητικές αναπηρίες να ξαναπερπατήσουν», λέει ο Μιγκέλ Νικολέλις.
Robin Hartmann / Άρης Καλτιριμτζής
Υπεύθ. σύνταξης: Σπύρος Μοσκόβου
dw.de 11-2-2014