Τα άτομα με αναπηρία είναι το επίκεντρο του Ευρωπαϊκού Έτους Ατόμων με Αναπηρία, το οποίο έχει σκοπό να ευαισθητοποιήσει τους ευρωπαίους πολίτες ως προς τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία με αναφορά στην απόλυτη ισότητα και συμμετοχή τους σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής. Απώτερος σκοπός είναι η υπερνίκηση των εμποδίων στους περισσότερους τομείς και η προώθηση νέων πρωτοβουλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία.

Το Ευρωπαϊκό Έτος Ατόμων με Αναπηρία στοχεύει, επίσης, στην ευρύτερη κατανόηση των προβλημάτων των ατόμων με αναπηρία ως ζητήματα που μας αφορούν όλους. Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα είναι η ανάπτυξη κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων για να προωθηθεί η ένταξη των ατόμων με αναπηρίες στην αγορά εργασίας.
Έμμεσος στόχος του Ευρωπαϊκού Έτους είναι να συνειδητοποιήσει το ευρωπαϊκό κοινό ότι τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία αφορούν όλους τους πολίτες, με ή χωρίς αναπηρία, προωθώντας έτσι την ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών σε όλη την Ευρώπη.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κινηθεί σε διάφορα μέτωπα για να διευκολύνει τη ζωή των ατόμων με αναπηρίες. Η βελτίωση στον τομέα της πληροφόρησης και των μεταφορικών μέσων αποτελεί προτεραιότητα, όπως και η αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς.
Σύμφωνα με τους εμπνευστές του Ευρωπαϊκού Έτους υπάρχουν 37 εκατομμύρια λόγοι για την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει το Ευρωπαϊκό Έτος Ατόμων με Αναπηρία, καθώς 37 εκατομμύρια άνθρωποι με αναπηρία ζουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό σημαίνει ότι ο ένας στους δέκα ευρωπαίους πολίτες ζει κάτω από συνθήκες αναπηρίας και βιώνει καθημερινά τον αποκλεισμό και την καταπάτηση των δικαιωμάτων του.

Τα άτομα με αναπηρία είναι άτομα με ίσα δικαιώματα. Τα άτομα με αναπηρία είναι εργαζόμενοι, καταναλωτές, φορολογούμενοι, πολιτικοί, φοιτητές, γείτονες, συγγενείς και φίλοι. Παρόλα αυτά, δεν έχουν ανάλογη μεταχείριση.

Σύμφωνα με πρόσφατη ευρωπαϊκή έρευνα, υπάρχει σοβαρή έλλειψη κατανόησης του τι σημαίνει ο όρος «άτομα με αναπηρία» και πόσους ανθρώπους αφορά. Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, τα άτομα αυτά συχνά αποκλείονται από το κοινωνικό σύνολο, λόγω της ελλιπούς εκπαίδευσης και της ανεργίας που οδηγούν σε συνθήκες ένδειας.

Στην ΕΕ υπάρχει ένα αχρησιμοποίητο εργατικό δυναμικό που ξεπερνούσε κατά πολύ τα 23 εκατομμύρια το 2001. Έτσι, ενώ τα άτομα με αναπηρίες από μόνα τους αντιπροσωπεύουν έναν πληθυσμό 37 εκατομμυρίων στην ΕΕ μόνο το 46% εκείνων που δηλώνουν μέτρια αναπηρία και το 24% εκείνων που δηλώνουν βαριά αναπηρία εργάζονται. Με την καθιέρωση από την ΕΕ του 2003 ως Ευρωπαϊκού Ετους Ατόμων με Αναπηρίες, είναι σημαντικό να αναγνωριστούν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα εν λόγω άτομα όσον αφορά στην πρόσβαση ή την παραμονή τους στην αγορά εργασίας.

Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, ένα στα είκοσι άτομα έχει κάποια αναπηρία.

Περισσότερα από τα τρία στα τέσσερα από αυτά ζουν σε μια αναπτυσσόμενη χώρα. Τις περισσότερες φορές συγκαταλέγονται στις φτωχότερες τάξεις. Κατά τις πρόσφατες εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας αντιπροσωπεύουν τον ένα στους πέντε φτωχότερους ανθρώπους στον κόσμο. Η προκατάληψη που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία και οι φραγμοί που συναντούν στην εκπαίδευση, την απασχόληση και την κοινωνία δείχνουν ότι είναι πολύ πιο τρωτοί στον κοινωνικό αποκλεισμό από τους πολίτες χωρίς αναπηρία.

Εκείνο που πρεσβεύει λοιπόν το Ευρωπαϊκό Έτος Ατόμων με Αναπηρία είναι ότι θα πρέπει τα άτομα αυτά να αντιμετωπίζονται ως ισότιμοι πολίτες που έχουν τη δύναμη να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, και όχι ως αντικείμενα οίκτου και συμπόνιας. Το έτος 2003 είναι μια ευκαιρία για να αλλάξουμε το μέλλον των ατόμων με αναπηρία και να καταπολεμήσουμε όλες τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις που υφίστανται καθημερινά. Άλλωστε, ένα καλό μέλλον για τα άτομα με αναπηρία σημαίνει ένα καλό μέλλον για όλους τους πολίτες, με ή χωρίς αναπηρία.

Το Ευρωπαϊκό Έτος διοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ των Ατόμων με Αναπηρία (EDF). Το EDF είναι ένας ευρωπαϊκός οργανισμός-ομπρέλα που εκπροσωπεί τα άτομα με αναπηρία στην Ευρώπη. Σε εθνικό επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Έτος διευθύνεται από Εθνικές Συντονιστικές Επιτροπές (ΕΣΕ). Τις ΕΣΕ απαρτίζουν ειδήμονες σε θέματα ατόμων με αναπηρία από υπουργεία και μη κυβερνητικούς οργανισμούς.

Στα πλαίσια του 2003 πραγματοποιήθηκαν και συνεχίζουν να πραγματοποιούνται χιλιάδες δραστηριότητες και εκδηλώσεις σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, όπως Φεστιβάλ, δημόσιες συζητήσεις, συνεργασίες, συνέδρια, πορείες διαμαρτυρίας, ομάδες πίεσης κ.ο.κ.

Οι δραστηριότητες προώθησης του Ευρωπαϊκού Έτους καθορίζονται και διοργανώνονται από την κοινότητα των ατόμων με αναπηρία σε κάθε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κυρίαρχο σύνθημα: «Τίποτα για εμάς χωρίς εμάς».