Με τον πρόσφατο Νόμο 2956/01 (ΦΕΚ 258Α/6-11-2001), άρθρο 31, επέρχονται αρκετές τροποποιήσεις στη διαδικασία πρόσληψης «προσώπων ειδικών κατηγοριών» όπως αυτή είχε θεσπιστεί με τον Ν. 2643/98 (ΦΕΚ 220Α/28-9-98).

Οι τροποποιήσεις αυτές, χωρίς να αλλάζουν τη βασική φιλοσοφία του προηγούμενου Νόμου (του 2643/98), στοχεύουν προφανώς στην απάλειψη κάποιων ατελειών του και στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή του,
Το πιο ουσιαστικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η σύσταση στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων «Κεντρικής Επιτροπής Εποπτείας και Συντονισμού Εφαρμογής του Ν. 2643/98». Εργο της Επιτροπής αποτελεί η εποπτεία και ο συντονισμός των ενεργειών των Περιφερειακών Διευθύνσεων του Ο.Α.Ε.Δ.. (Βλ. αναλυτικά παρ. 15)

Κατά τα λοιπά, οι πιο ουσιώδεις αλλαγές είναι οι ακόλουθες:
-Ως προς τα υπαγόμενα στον Νόμο πρόσωπα (ή «προστατευόμενα πρόσωπα»):
α) Για όσους θέλουν να υπαχθούν στον Ν. 2643/98 λόγω του ότι έχουν τέκνο, αδελφό ή σύζυγο με αναπηρία, ειδικά για την περίπτωση που τα πρόσωπα αυτά πάχουν από νοητική υστέρηση ή αυτισμό και εξαιτίας των παθήσεων αυτών είναι ανίκανα προς εργασία, το ελάχιστο απαιτούμενο ποσοστό αναπηρίας μειώνεται από 67% (που εξακολουθεί να απαιτείται για όλες τις υπόλοιπες παθήσεις) σε 50% Ιβλ. παρ. 1)..
β)Τα πρόσωπα που έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50% και, ως εκ τούτου, θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα υπαγωγής στον Ν., 2643/98, διατηρούν πλέον το δικαίωμα αυτό και στην περίπτωση που και άλλο μέλος της οικογένειάς τους (γονέας, τέκνο, αδελφός ή σύζυγος) υπάγεται επίσης στον νόμο αυτόν και έχει πράγματι προσληφθεί βάσει των διατάξεων αυτού. Αντίθετα, το αυτοτελές δικαίωμα του έχοντος ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω δεν μπορεί να ασκηθεί στην περίπτωση που έχει γίνει επίκληση της αναπηρίας αυτής από άλλο πρόσωπο της οικογένειάς του με σκοπό την επαύξηση των μορίων που το τελευταίο δικαιούται βάσει του Ν. 2643/98 (βλ. παρ. 2).
Έτσι, αν για παράδειγμα σε μια πολύτεκνη οικογένεια υπάρχει και τέκνο με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω, το τέκνο αυτό, λόγω του ότι θεμελιώνει αυτοτελές δικαίωμα υπαγωγής στον Ν. 2643/98, δικαιούται να επιδιώξει πρόσληψη βάσει του νόμου αυτού, ακόμα και αν ο πατέρας του έχει προσληφθεί κατ’ εφαρμογή του ιδίου νόμου επικαλούμενος την ιδιότητά του ως πατέρα πολύτεκνης οικογένειας. Αντίθετα, το εν λόγω τέκνο χάνει τη δυνατότητα αυτή στην περίπτωση που ο πατέρας του, επιδιώκοντας τη δικιά του πρόσληψη και για να αυξήσει τα μόρια που δικαιούται βάσει του νόμου αυτού, είχε κάνει επίκληση και της αναπηρίας του τέκνου του.

-Ως προς τη μοριοδότηση
α)Εξισώνονται ρητά οι κάτοχοι αλλοδαπών τίτλων σπουδών, τόσο πανεπιστημιακής όσο και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με τους κατόχους αντίστοιχων ημεδαπών τίτλων (βλ. παρ. 6).
β) Ορίζεται ότι για τον επιζώντα σύζυγο χωρίς τέκνα υπολογίζονται τα αντίστοιχα μόρια του άγαμου.
γ)Ρυθμίζονται εκ νέου κάποια ειδικά θέματα μοριοδότησης αναφορικά με την οικογενειακή κατάσταση του προστατευομένου. Συγκεκριμένα:
-Αν ο ίδιος ο προστατευόμενος είναι τέκνο ορφανό από ένα γονέα και έχει ηλικία μέχρι 25 ετών ή αν στην οικογένεια του προστατευόμενου υπάρχει τέκνο ή τέκνα ορφανά ηλικίας μέχρι 25 ετών και άγαμα, ο αριθμός των μορίων που προκύπτει κατά τις παραγράφους 2-5 άρθρου 4 Ν. 2643/98 προσαυξάνεται με εκατό (100) επιπλέον μόρια συνολικά, ανεξαρτήτως αριθμού τέκνων.
-Αν ο προστατευόμενος είναι τέκνο ορφανό και από τους δύο γονείς και έχει ηλικία μέχρι 25 ετών ο αριθμός αυτός προσαυξάνεται με διακόσια (200) επιπλέον μόρια.
-Εάν στην οικογένεια του προστατευομένου υπάρχει άτομο με αναπηρία κατά την έννοια της περίπτωσης β’ του άρθρου 1 όπως ισχύει, ο αριθμός των μορίων κατά τα ανωτέρω προσαυξάνεται με το 20% .
-Τέλος, αν ο σύζυγος του προστατευομένου δεν εργάζεται, τότε αυτός δικαιούται είκοςι (20) επιπλέον μόρια – όπως και πριν (βλ. παρ. 7)

– Ως προς το χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας προσλήψεων.
Με τον Ν. 2956/01 αλλάζει τελείως το χρονοδιάγραμμα μέσα στο οποίο η όλη διαδικασία των προσλήψεων προσώπων «ειδικών κατηγοριών» οφείλει να κάνει τον κύκλο της. Έτσι:
-Από 2 Ιανουαρίου ως 31 Μαίου κάθε έτους οι επιχειρήσεις, οι εκμεταλλεύσεις κλπ πρέπει να υποβάλλουν καταστάσεις με το απασχολούμενο σε αυτές προσωπικό και άλλα σχετικά στοιχεία (βλ. παρ. 8)
-Τον Ιούνιο κάθε έτους οι ως άνω καταστάσεις προωθούνται στις αρμόδια περιφερειακές διευθύνσεις του Ο.Α.Ε.Δ. (βλ. παρ. 9).
-Τον Σεπτέμβριο πρέπει να γίνεται η σχετική προκήρυξη (βλ. παρ. 10). Σημειωτέον ότι, ειδικά για την πρώτη προκήρυξη που θα γίνει μετά τη δημοσίευση του Ν. 2956/01, προβλέπεται ότι θα λάβει χώρα μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευσή του (βλ. παρ. 11). Ο μήνας αυτός (6 Νοεμβρίου – 6 Δεκεμβρίου 2001) πέρασε άπρακτος και, δυστυχώς, το Υπ. Εργασίας και ο Ο.Α.Ε.Δ. φαίνεται να βγαίνουν πάλι εκτός προγράμματος.
-Το διάστημα από 1η Οκτυβρίου ως 15 Νοεμβρίου κάθε έτους οι ενδιαφερόμενοι για πρόσληψη υποβάλλουν τη σχετική αίτηση μαζί με τα απαραίτητα δικαιολογητικά (βλ. παρ. 12).
Καινοτομία συνιστά το γεγονός ότι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν πλέον να υποβάλουν σχετικές αιτήσεις σε περισσότερες από μία και μέχρι τρεις Πρωτοβάθμιες Επιτροπές ισάριθμων Περιφερειακών Διευθύνσεων.
-Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου του επόμενου έτους τοιχοκοκολλοίται ο πίνακας πρώτης μοριοδότησης στις Περιφερειακές Διευθύνσεις του Ο.Α.Ε.Δ. και γίνεται σχετική δημοσίευση στον τύπο. Εντός 20 ημερών οι ενδιαφερόμνοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση θεραπείας στις οικείες Περιφερειακές Διευθύνσεις ή τις Τοπικές Υπηρεσίες του Ο.Α.Ε.Δ. Μετά την εξέταση των αιτήσεων θεραπείας από τα αρμόδια όργανα αποστέλλονται στις οικείες Επιτροπές το αργότερο μέχρι 15 Μαϊου προς άμεση δημοσίευση οι τελικοί πίνακες μοριοδότησης. Βάσει αυτών των πινάκων οι Επιτροπές προχωρούν στις τοποθετήσεις το αργότερο μέχρι το τέλος Ιουνίου (βλ. παρ. 13).

Άλλες ρυθμίσεις
Προβλέπεται η δυνατότητα, μετά από προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων που θα δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, υποβολής ορισμένων δικαιολογητικών από τους προστατευόμενους μετά από την υποβολή της αιτήσεώς τους και εφόσον έχουν ήδη επιλεγεί (παρ. 14)
Επίσης, προβλέπεται η οργάνωση από τον Ο.Α.Ε.Δ. προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης για τους προστατευόμενους όλων των κατηγοριών που τελικά προσλαμβάνονται (παρ. 18).
Τέλος γίνεται ειδική πρόβλεψη για την περίπτωση που ακυρωθεί μαι τοποθέτηση για λόγους που δεν αφορούν τις τυπικές και ουσιαστικές προϋποθένσεις που πρέπει να συντρέχουν στο πρόσωπο του προστατευομένου (βλ. παρ. 21)

Κωνσταντίνου Λ. Μπαρτζελιώτη, Δικηγόρου
email: kbartzeliotis@ath.forthnet.gr