Οι Έλληνες με αναπηρίες αυξάνονται και πληθύνονται μαζί με αυτούς, αυξάνονται και πληθύνονται οι εκδοχές που μπορεί να λάβει η ζωή κάτω από συνθήκες αναπηρίας.
Τα χρόνια πέρασαν τα παιδιά με ειδικές ανάγκες μεγάλωσαν, μορφώθηκαν, εργάστηκαν και όπως είναι φυσιολογικό για όλους τους ανθρώπους ερωτεύτηκαν, αγάπησαν, έκαναν σχέση, παντρεύτηκαν και, εάν δεν παντρεύτηκαν ακόμη, θα παντρευτούν.
Είναι πολλά τα ερωτήματα που απασχολούν τα ζευγάρια που ο ένας σύντροφος (ή ενδεχομένως και οι δύο) ζει κάτω από συνθήκες αναπηρίας.
Έτσι κι αλλιώς καμία σχέση δεν είναι ίδια με την άλλη. Αλλιώς συγκροτείται μια σχέση μεταξύ δημοσίων υπαλλήλων, αλλιώς μεταξύ αθλητών, αλλιώς μεταξύ διανοουμένων. Οι διαφορές μεγεθύνονται όταν υπεισέρχεται η αναπηρία.
Η διαφορά και, ιδιαιτέρως, η αρνητική διαφορά, υπονομεύει τη σχέση. Η αναπηρία είναι περιοριστική. Ενδέχεται να εμποδίσει την έκλυση ερωτισμού. Όμως είναι και κάτι χειρότερο: είναι η αφορμή για να μπουν στη σχέση και άλλοι αστάθμητοι ή σταθμισμένοι παράγοντες που ανατρέπουν την αυτονομία του ζευγαριού.
Για πολλούς λόγους τα ίδια τα ζευγάρια ζητούν την έξωθεν παρέμβαση. Οι πιο βασικοί είναι:
– Οι δυσλειτουργίες της στύσης.
– Η αναζήτηση εξειδικευμένων πληροφοριών για την τεκνοποίηση και την εγκυμοσύνη.
– Η διαχείριση των επιπλοκών της αναπηρίας.
Είναι αυτονόητο πως το ζευγάρι έρχεται αντιμέτωπο με τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του και πρέπει να αποδεχθεί την εισβολή στη σχέση ενός τρίτου (ρυθμιστικού) παράγοντα που είναι κάποιος ειδικός (γιατρός ή θεραπευτής) που, στην καλύτερη περίπτωση, εξουσιοδοτείται από το ζευγάρι να διαμεσολαβήσει στη σχέση και να δώσει ή να προτείνει λύσεις στα προβλήματα.
Όλα τα προβλήματα σε κάθε σχέση είναι, καταρχήν, υλικά, διαλεκτικά και μετρήσιμα. Όμως στη σχέση υπεισέρχονται και κάποιοι άλλοι παράγοντες όπως είναι η εξουσία, η δύναμη, η ανεξαρτησία, η αυτονομία, η αυτάρκεια, οι ρόλοι κ.ο.κ.
Όταν λοιπόν υπεισέρχεται ο τρίτος μεσολαβητής τότε η σχέση εκπίπτει από συντροφία που αρχικά είναι σε διαχείριση διενέξεως ή κρίσεως. Το ζευγάρι έρχεται σε αντίπαλη θέση επειδή κάποιος εκ των δύο προκάλεσε την κρίση. Εξ ορισμού ενοχοποιείται η αναπηρία.
Υπάρχουν πολλοί Έλληνες ειδικοί που έχουν εκπαιδευτεί για να διαμεσολαβούν με επιτυχία σε τέτοιες κρίσεις. Όμως όταν οι κρίσεις παράγονται λόγω αδυναμίας διαχείρισης των –μη παθολογικών- επιπλοκών τότε απαιτούνται επιπλέον γνώσεις και εμπειρία από τον ειδικό θεραπευτή για να κατανοήσει καταρχήν και να υλοποιήσει μια στρατηγική επιτυχούς διεξόδου από την κρίση.
Όμως πόσοι από τους Έλληνες ειδικούς έχουν εκτός της βασικής γνώσης και την εμπειρία για να κατανοήσουν τις κοινωνικές, τις πολιτιστικές, τις αισθητικές και τις εξουσιαστικές αιτίες που παράγουν κρίσεις όταν στη σχέση εισβάλλει και η αδιάκριτη αναπηρία;
Είναι ελάχιστοι οι ειδικοί που έχουν αυτή την εμπειρία. Είναι ακόμη πιο λίγοι αυτοί που παραδέχονται την αναγκαιότητα της εμπειρίας ως ουσιαστικού εργαλείου. Για αυτούς τους λίγους, αντί απολογίας, τους ρωτούμε: γιατί στα άλλα κράτη εκτός της συμβατικής συμβουλευτικής υπάρχει και ως ειδικότητα το Peer Consultancy;
Ο λόγος είναι απλός: τα προβλήματα που προκύπτουν μεταξύ των ζευγαριών δεν είναι απλά προβλήματα που αφορούν τη μηχανική της στύσης ή τη μηχανολογία της κοινωνικής συμπεριφοράς. Είναι πολύ πιο σοβαρά προβλήματα που είναι αδύνατο να ερμηνευτούν εάν προσεγγιστούν αποσπασματικά και μηχανιστικά.
Χωρίς να υπάρχει καμία πρόθεση να αμφισβητηθεί η αυθεντία των ειδικών θεραπευτών η λύση είναι μία: Η ΑΥΤΕΝΕΡΓΕΙΑ και η ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ της κρίσης.
Οι κρίσεις δεν υπάρχουν για να μας πανικοβάλλουν. Οι κρίσεις δημιουργούνται για να τις ελέγχουμε. Η ζωή θα ήταν απελπιστικά πεζή εάν δεν υπήρχαν κρίσεις και εμπόδια.
Όσοι βρίσκονται σε αυτή την κατάσταση αντιμέτωποι με κάποια αντίστοιχη κρίση ΑΣ ΑΝΑΛΑΒΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΗΣ ΔΙΕΞΟΔΟΥ από την κρίση. Τα αρχικά βήματα είναι απλά:
1. Μάθετε την αναπηρία σας ώστε να γνωρίζετε ποια προβλήματα προκαλούνται εξαιτίας της αναπηρίας και ποια εξαιτίας της ανοησίας. Είναι άδικο η αναπηρία να θεωρείται ως η συνήθης ένοχη.
2. Διδαχθείτε από την εμπειρία άλλων ανθρώπων που βρέθηκαν σε αντίστοιχη κατάσταση με εσάς. Μόνο αποφύγετε τις ιστορίες πολέμου που συνήθως διαδραματίζονται όταν έρχονται σε επαφή τα ζευγάρια για να διαπραγματευτούν προβλήματα κοινού ενδιαφέροντος.
3. Να είστε αισιόδοξοι: αναζητήστε λύσεις και διεξόδους. Αποφύγετε την απαισιοδοξία και την ηττοπάθεια.
4. Διαβάστε για να μάθετε αυτό που συμβαίνει στη σχέση σας επειδή μόνο όταν έχετε γνώση αυτού που θέλετε να πολεμήσετε μπορείτε να νικήσετε.
Αναλάβετε τον έλεγχο πριν αντιστραφούν οι ρόλοι στη σχέση σας. Στους περισσότερους θα φανεί περίεργο όμως, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι Η ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΡΟΛΩΝ, όταν ο άνδρας έχει αναπηρία και η ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ της γυναίκας όταν έχει αναπηρία.
Βγείτε στην επίθεση επειδή σε κάθε άλλη περίπτωση υπάρχουν μόνο δύο επιλογές:
1. Η διάλυση της σχέσης ή
2. Η υιοθέτηση ανδρικών ρόλων από τη γυναίκα.